Αεροπειρατεία: Η στιγμή που ο Προτάσεβιτς καταλαβαίνει ότι όλα τελείωσαν – Θρίλερ με τους πράκτορες

Η πτήση της Ryanair 4978 είχε ήδη αρχίσει την κάθοδό της στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, όταν ο πιλότος ανακοίνωσε την αιφνίδια εκτροπή του αεροπλάνου στο Μινσκ, την πρωτεύουσα της γειτονικής Λευκορωσίας. Δεν δόθηκε καμία εξήγηση...

Όμως ένας από τους επιβάτες του Boeing 737 αντέδρασε αμέσως, σηκώθηκε από τη θέση του, έφτασε το ντουλαπάκι από πάνω του, έβγαλε έξω έναν φορητό υπολογιστή από την χειραποσκευή του και τον έδωσε σε μια γυναίκα που τον συνόδευε, μαζί με το κινητό του τηλέφωνο.

Ο Λευκορώσος διαφωνών δημοσιογράφος Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος καταζητείτο στην Λευκορωσία για τον ρόλο του στην μετάδοση των ειδήσεων για τις τεράστιες διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης που γινόντουσαν πέρυσι στο Μινσκ, δεν είχε πολύ χρόνο. Το Μινσκ απέχει λιγότερα από 200 χιλιόμετρα από το Βίλνιους και η εκτροπή θα γινόταν σε μερικά μόνο λεπτά.

«Όταν ανακοινώθηκε ότι θα προσγειωνόμασταν στο Μινσκ, ο Ρομάν σηκώθηκε πάνω, άνοιξε το ντουλαπάκι με τις χειραποσκευές, έβγαλε μια αποσκευή και προσπαθούσε να ξεχωρίσει πράγματα», δήλωσε ένας Λιθουανός επιβάτης, ο οποίος κατονομάστηκε μόνον ως Μάντας.

«Πιστεύω ότι έκανε λάθος. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι και θα μπορούσε να δώσει τα πράγματα σε μένα ή σε άλλους επιβάτες κι όχι στην κοπέλα του, η οποία νομίζω ότι συνελήφθη και αυτή», πρόσθεσε.

Μαχητικό MiG-29 συνόδευε το αεροπλάνο

Έξω από το αεροπλάνο -αν και ο Μάντας δεν μπορούσε να το δει- βρισκόταν ένα μαχητικό αεροσκάφος MiG-29 σοβιετικής εποχής, με εντολή του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο για να αναγκάσει το αεροπλάνο να κάνει εκτροπή στο Μινσκ.

Ο Μάντας μίλησε στο Reuters έπειτα από μια ολοήμερη ταλαιπωρία που ξεκίνησε μετά την αναχώρηση της πτήσης από Αθήνα και τελείωσε μετά την άφιξη του αεροπλάνου αργά το βράδυ στο Βίλνιους έπειτα από την στάση του για περισσότερες από 7 ώρες στο Μινσκ.

Μια άλλη εξαντλημένη επιβάτης, η οποία δεν έδωσε το όνομά της στους δημοσιογράφους, δήλωσε ότι ο Προτάσεβιτς φαινόταν «πάρα πολύ φοβισμένος». «Τον κοίταξα στα μάτια και ήταν πολύ λυπημένος», πρόσθεσε.

Κι άλλοι επιβάτες της πτήσης δήλωσαν ότι ο ακτιβιστής της λευκορωσικής αντιπολίτευσης έζησε κάποια λεπτά μεγάλης αγωνίας όταν συνειδητοποίησε ότι η πτήση της Ryanair στην οποία βρισκόταν θα εκτραπεί στο Μινσκ, όπου λίγο αργότερα συνελήφθη.

«Αυτό γίνεται εξαιτίας μου»

«Άρχισε να πανικοβάλλεται και να λέει ότι αυτό γίνεται εξαιτίας του», διηγήθηκε στο AFP η Μόνικα Σίμκιεν, μια σαραντάχρονη Λιθουανή όταν στο τέλος η πτήση μπόρεσε να προσγειωθεί στο Βίλνιους, έπειτα από πολύωρη καθυστέρηση.

«Απλώς γύρισε προς τον κόσμο και είπε ότι κινδυνεύει να του επιβληθεί θανατική ποινή», συνέχισε, προσθέτοντας ότι στη συνέχεια έμοιαζε «πολύ ήρεμος» όταν σιγουρεύτηκε ότι θα συλληφθεί μετά την άφιξη στο Μινσκ.

Ήταν «νευρικός στην αρχή, αλλά μετά συνειδητοποίησε ότι δεν μπορούσε να κάνει τίποτα, ηρέμησε και το αποδέχθηκε», δήλωσε επίσης ο Μάντας, ενώ άλλος επιβάτης, ο 37χρονος Ενβίνας Ντίμσα, συμπλήρωσε ότι «δεν φώναζε, αλλά φαινόταν ότι φοβόταν πάρα πολύ. Θα έλεγε κανείς ότι αν υπήρχε ανοιχτή μια έξοδος, θα πηδούσε».

Η πρωθυπουργός της Λιθουανίας Ίνγκριντα Σιμονιτέ μετέβη στο αεροδρόμιο του Βίλνιους για να υποδεχθεί το αεροπλάνο, όπως και πολλές δεκάδες ακτιβιστές της λευκορωσικής αντιπολίτευσης.

Ορισμένοι είχαν στους ώμους τους τη σημαία της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, ενώ άλλοι κρατούσαν πανό με το σύνθημα: «Είμαι/Είμαστε ο Ρομάν Προτάσεβιτς» ή ακόμη "Ryanair, που είναι ο Ρομάν;».

«Οφείλουμε να δείξουμε την αλληλεγγύη μας για να αποφύγουμε να μας κάμψουν έναν έναν», δήλωσε ένας από αυτούς, ο 36χρονος Αλεξάντρ Γκλασκόφ. Σύμφωνα με αυτόν, η σύλληψη του Προτάσεβιτς συνιστά «έγκλημα».

Ο Προτάσεβιτς, πρώην διευθυντής του μέσου ενημέρωσης της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Nexta, διέμενε στην Πολωνία.

Τον Νοέμβριο, οι υπηρεσίες ασφαλείας της Λευκορωσίας (KGB) είχαν καταχωρίσει το όνομά του και αυτό του ιδρυτή του Nexta Στεπάν Πουτίλο στον κατάλογο των "ατόμων που εμπλέκονται σε τρομοκρατικές δραστηριότητες", ενώ το Nexta διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο πρόσφατο κύμα αμφισβήτησης της επανεκλογής το 2020 του Λουκασένκο, ο οποίος βρίσκεται στην προεδρία της Λευκορωσίας από το 1994.

Οι λευκορωσικές αρχές εξέτρεψαν την πτήση στην οποία είχε επιβιβαστεί για το Βίλνιους την ώρα που το αεροπλάνο πετούσε πάνω από την χώρα λόγω συναγερμού για βόμβα, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Belta. Ο συναγερμός αποδείχθηκε εσφαλμένος.

«Στεκόταν μόνος του»

Ο 26χρονος Προτάσεβιτς απομονώθηκε αμέσως από τους άλλους επιβάτες κατά την άφιξη της πτήσης στο Μινσκ, ενώ οι έλεγχοι που έγιναν στις αποσκευές με τη χρήση εκπαιδευμένων σκύλων έδειξαν ότι δεν επρόκειτο για βόμβα.

«Είδαμε ότι τον Ρομάν τον σταμάτησαν λόγω κάποιων πραγμάτων στην αποσκευή του», πρόσθεσε ο Μάντας, σημειώνοντας ότι οι αρχές ήλεγξαν τις αποσκευές και των άλλων επιβατών και τους μετέφεραν με λεωφορείο στον τερματικό σταθμό, όπου περίμεναν μερικές ώρες για να επιβιβαστούν ξανά στο αεροπλάνο.

«Είδαμε από το παράθυρο ότι ο Ρομάν στεκόταν μόνος του και ένας αστυνομικός με σκύλο προσπαθούσε να βρει κάτι (στην αποσκευή του)».

Άλλος επιβάτης, που ζήτησε να μην κατονομαστεί, δήλωσε στα λιθουανικά μέσα ενημέρωσης ότι ο Προτάσεβιτς δήλωσε ποιος είναι στους αξιωματούχους ασφαλείας της Λευκορωσίας μόλις έφτασαν. «Είδα πως του πήραν το διαβατήριο. Έβγαλε τη μάσκα του και είπε: 'Είμαι αυτός κι αυτός και εγώ είμαι ο λόγος που γίνεται όλο αυτό».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του Προτάσεβιτς, ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο Πολωνός πρωθυπουργός χαρακτήρισαν το περιστατικό "αεροπειρατεία".

Οι υπόλοιποι επιβάτες φαινόντουσαν εξαντλημένοι κατά την άφιξή τους στο Βίλνιους, ενώ ο Μάντας δήλωσε ότι πέρασαν ώρες σε ουρές για τις αποσκευές και για τον έλεγχο διαβατηρίων στο Μινσκ προτού τους επιτραπεί να περάσουν σε σαλόνι για να περιμένουν την αναχώρησή τους για το Βίλνιους.

Πόσοι κατέβηκαν από το αεροπλάνο - Επέβαιναν πράκτορες;

Ο ίδιος σημείωσε ότι δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν η σύντροφος του Προτάσεβιτς, η οποία πήρε τον φορητό του υπολογιστή και το τηλέφωνο, κρατήθηκε επίσης στο Μινσκ, αλλά ότι φαινόντουσαν να υπάρχουν περισσότερες άδειες θέσεις στο αεροπλάνο μετά την απογείωσή του από το Μινσκ για το Βίλνιους, από τότε που απογειώθηκε από την Αθήνα.

«Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι από ένας έμειναν έξω από το αεροπλάνο - αλλά είναι δύσκολο να μιλήσω με ακρίβεια», σημείωσε.

Ο Λιθουανός πρόεδρος Γκιτάνας Ναουσέντα δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε αργά χθες, Κυριακή, το βράδυ ότι η σύντροφος του Προτάσεβιτς επίσης δεν επιβιβάστηκε ξανά στην πτήση από το Μινσκ για το Βίλνιους.

Πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών αποβιβάσθηκαν από το αεροσκάφος της Ryanair, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας Σάιμον Κόβενι.

«Πέντε ή έξι άνθρωποι αποβιβάσθηκαν. Μόνο ο ένας συνελήφθη, πράγμα που σημαίνει ότι ήταν άνθρωποι των μυστικών υπηρεσιών», είπε.

Νωρίτερα, ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair είχε δηλώσει: «πεποίθησή μας είναι ότι πράκτορες της KGB αποβιβάσθηκαν επίσης στο αεροδρόμιο».

Οι μυστικές υπηρεσίες της Λευκορωσίας έχουν διατηρήσει την ρωσική τους ονομασία, κληρονομιά της σοβιετικής εποχής, και παραμένουν «KGB».

Σύνοδος Κορυφής: Συνέπειες και πιθανές κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας

Η συζήτηση για συνέπειες και πιθανές κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας, μετά την εκτροπή και τον εξαναγκασμό σε προσγείωση στο Μινσκ αεροσκάφους της Ryanair, έχει προστεθεί στην ατζέντα της διήμερης έκτακτης Συνόδου Κορυφής που ξεκινάει σήμερα στις 20 μ.μ. στις Βρυξέλλες.

Η Σύνοδος Κορυφής αρχικά περιλάμβανε θέματα για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, την κλιματική αλλαγή, τη Ρωσία και το Brexit. Όμως, μετά το συμβάν με τη Λευκορωσία, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανακοίνωσε χθες βράδυ ότι αυτό το «άνευ προηγουμένου περιστατικό» θα συζητηθεί σήμερα από τους ευρωπαίους ηγέτες και «δεν θα μείνει χωρίς συνέπειες».

Η ΕΕ έχει επιβάλει σταδιακές κυρώσεις στο καθεστώς Λουκασένκο της Λευκορωσίας, ήδη από τον Οκτώβριο του 2020, ως αντίδραση στις νοθευμένες προεδρικές εκλογές τον Αύγουστο του 2020, καθώς και στον εκφοβισμό και τη βίαιη καταστολή ειρηνικών διαδηλωτών, μελών της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφων. Στο καθεστώς κυρώσεων έναντι της Λευκορωσίας υπάγονται συνολικά 88 άτομα και 7 οντότητες. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο γιος του και σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, Βίκτορ Λουκασένκο, καθώς και πρόσωπα της πολιτικής ηγεσίας και της κυβέρνησης. Στις 10 Μαίου, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ είχε ανακοινώσει ότι η ΕΕ ετοιμάζει νέες κυρώσεις σε βάρος του Μινσκ που υποστηρίζεται από τη Μόσχα.

Η Ρωσία είναι ένα από τα βασικά θέματα της σημερινής πρώτης ημέρας της Συνόδου. Στην πρόσκλησή του προς τους ευρωπαίους ηγέτες, ο Σαρλ Μισέλ τονίζει: «Θα έχουμε μια στρατηγική συζήτηση για τη Ρωσία. Οι παράνομες και προκλητικές κινήσεις της συνεχίστηκαν σε κράτη-μέλη της ΕΕ και όχι μόνο, με πιο πρόσφατη τη λεγόμενη «λίστα των μη φιλικών κρατών». Μια φιλική συζήτηση μεταξύ μας θα μπορούσε να πλαισιωθεί από έκθεση του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ και της Επιτροπής, μαζί με τις πέντε κατευθυντήριες αρχές για τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας».

Μινσκ: «Αβάσιμες κατηγορίες» της ΕΕ

Το υπουργείο Εξωτερικών της Λευκορωσίας κατήγγειλε σήμερα τις «αβάσιμες» κατηγορίες της ΕΕ και υπογράμμισε ότι έδρασε νόμιμα μετά την αναχαίτιση αεροσκάφους της RyanAir.

Η Λευκορωσία ισχυρίζεται ότι το αεροσκάφος προσγειώθηκε στο Μινσκ έπειτα από απειλή για τοποθέτηση βόμβας, ενώ η ΕΕ και οι ΗΠΑ την κατηγορούν ότι έστειλε μαχητικό αεροσκάφος να αναχαιτίσει το Boeing 737 της Ryanair προκειμένου να το αναγκάσει σε προσγείωση και να συλλάβει τον αντιφρονούντα Ρομάν Προτάσεβιτς.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα ικανά μας όργανα ακολούθησαν τους διεθνείς κανόνες», επεσήμανε το λευκορωσικό υπουργείο Εξωτερικών στον ιστότοπό του.

Παράλληλα απέρριψε «τις αβάσιμες κατηγορίες» των ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες, όπως κατήγγειλε, «πολιτικοποιούν» την υπόθεση.

Εξάλλου το υπουργείο Εξωτερικών επεσήμανε ότι η λευκορωσική κυβέρνηση είναι έτοιμη να επιτρέψει σε ειδικούς να επισκεφθούν τη χώρα, αν αυτό χρειαστεί, προκειμένου να ερευνήσουν το περιστατικό.

Από την πλευρά της η λευκορωσική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας ανακοίνωσε ότι οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας της χώρας εξέδωσαν «σύσταση» προς το πλήρωμα της Ryanair μετά την προειδοποίηση για βόμβα, όμως δεν το ανάγκασαν να προσγειωθεί στο Μινσκ με απειλές.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Νίκος Χαρδαλιάς: Βίντεο – ντοκουμέντο από την επίθεση στις επιχειρήσεις της συζύγου του