ΕΕ-Λευκορωσία: Το «οπλοστάσιο» των κυρώσεων για τo αεροπλάνο της Ryanair και το πλαίσιό τους

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο το συμβάν, ζητώντας την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρόμαν Προτάσεβιτς, ενώ συμπεριέλαβε το θέμα στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής, τονίζοντας πως το συμβάν δεν θα μείνει χωρίς συνέπειες.

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, αφού επισήμανε ότι οι αρχές της Λευκορωσίας έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών της πτήσης, πρόσθεσε ότι πρέπει να γίνει διεθνής έρευνα προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπήρξε παραβίαση των διεθνών αεροπορικών κανόνων.

Για απολύτως καταδικαστέα και απαράδεκτη επιθετική ενέργεια που δεν μπορεί να γίνει ανεκτή, έκανε λόγο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σημειώνοντας ότι στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να υπάρξουν συνέπειες, δεδομένου ότι ως «ΕΕ αρχών» δεν μπορούμε να δεχτούμε οτιδήποτε άλλο.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ήδη βρίσκονται στο τραπέζι των «27», συγκεκριμένες προτάσεις για κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας και εξετάζονται τα εξής:

-Πρώτον, η διεξαγωγή έρευνας από τον ICAO για τυχόν παραβίαση των διεθνών αεροπορικών κανόνων

-Δεύτερον, εξετάζεται η μη χρήση του λευκορωσικού εναέριου χώρου από ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες

-Τρίτον, η απαγόρευση προσγείωσης της λευκορωσικής αεροπορικής εταιρείας, Belavia στο έδαφος της ΕΕ

-Τέταρτον, ο τερματισμός των διελεύσεων «transit», συμπεριλαμβανομένου του χερσαίου χώρου, από τη Λευκορωσία προς την ΕΕ.

Δεν αποκλείεται, επίσης, να εξεταστεί το ενδεχόμενο να δοθεί εντολή να ενισχυθεί το ήδη υφιστάμενο καθεστώς επιβολής κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας.

Σημειώνεται, τέλος, ότι η επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας, απαιτεί την ομοφωνία των κρατών-μελών της ΕΕ.

Στο μεταξύ, η ΕΕ κάλεσε τον πρέσβη της Λευκορωσίας «για να καταδικάσει το απαράδεκτο βήμα των αρχών της Λευκορωσίας».

Ειδικότερα, η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης αναφέρει ότι «κατόπιν αιτήματος του Ύπατου Εκπροσώπου Zoζέπ Μπορέλ, ο Γενικός Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, Στέφανο Σανίνο, κάλεσε τον πρέσβη της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Αλεκσάντερ Μίκνεβιτς για να καταδικάσει το απαράδεκτο βήμα των αρχών της Λευκορωσίας, οι οποίες ανάγκασαν πολιτικό αεροπλάνο να εκτελέσει έκτακτη προσγείωση στο Μινσκ και συνέλαβαν τον επιβάτη του Ρομάν Προτασέβιτς, ανεξάρτητο δημοσιογράφο και ακτιβιστή της Λευκορωσίας».

Προσθέτει ότι «ο πρέσβης Μίκνεβιτς ενημερώθηκε για την αυστηρή καταδίκη από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη της ΕΕ για την καταναγκαστική πράξη με την οποία οι αρχές της Λευκορωσίας έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών και του πληρώματος».

«Ο Γενικός Γραμματέας Σανίνο εξέφρασε τη θέση της ΕΕ ότι η αισχρή ενέργεια των αρχών της Λευκορωσίας συνιστά άλλη μια κατάφωρη προσπάθεια να σιωπήσουν όλες οι φωνές της αντιπολίτευσης στη χώρα και ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του κ. Προτασέβιτς» επισημαίνεται.

Τέλος υπογραμμίζεται ότι «η χθεσινή απαράδεκτη πράξη θα τεθεί στη σημερινή συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η ΕΕ θα εξετάσει τις συνέπειες αυτών των δράσεων, συμπεριλαμβανομένων πιθανών μέτρων κατά των υπευθύνων».

«Κρατική πειρατεία»: Το πλαίσιο της υπόθεσης

Οι δυτικές χώρες κατηγορούν την Λευκορωσία για κρατική πειρατεία και αναζητούν τρόπους για να απαντήσουν στην ενέργεια του καθεστώτος Λουκασένκο να εκτρέψει της πορείας του το αεροσκάφος της Ryanair που πραγματοποιούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους και να το αναγκάσει να προσγειωθεί στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας για να συλληφθεί αντικαθεστωτικός δημοσιογράφος, ο 26χρονος Ρομάν Προτάσεβιτς μαζί με την συνταξιδιώτισσα και σύντροφό του, την 23χρονη φοιτήτρια του Πανεπιστημίου του Βίλνιους Σοφία Σάπεγκα.

Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον έχουν ήδη επιβάλει σειρά οικονομικών κυρώσεων κατά του Μινσκ από τον περασμένο χρόνο για την άγρια καταστολή των διαδηλώσεων κατά του καθεστώτος Λουκασένκο μετά την αμφισβητούμενη επανεκλογή του στην προεδρία της χώρας.

Οι κυρώσεις αυτές δεν επηρέασαν καθόλου την συμπεριφορά του Αλεξάντρ Λουκασένκο, στενού συμμάχου της Μόσχας. Έχουν πλήξει αξιωματούχους του λευκορωσικού καθεστώτος στους οποίους απαγορεύεται η μετακίνηση και η οικονομική δραστηριότητα στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η ΕΕ έχει επιβάλει σταδιακές κυρώσεις στο καθεστώς Λουκασένκο της Λευκορωσίας, ήδη από τον Οκτώβριο του 2020, ως αντίδραση στα περί νοθείας στις προεδρικές εκλογές τον Αύγουστο του 2020, καθώς και στον εκφοβισμό και τη βίαιη καταστολή ειρηνικών διαδηλωτών, μελών της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφων.

Στο καθεστώς κυρώσεων έναντι της Λευκορωσίας υπάγονται συνολικά 88 άτομα και 7 οντότητες. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ο ίδιος ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, ο γιος του και σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, Βίκτορ Λουκασένκο, καθώς και πρόσωπα της πολιτικής ηγεσίας και της κυβέρνησης.

Ηδη, η αεροπορική εταιρεία της Λετονίας airBaltic είναι η πρώτη εταιρεία που ανακοίνωσε ότι δεν θα χρησιμοποιεί τον λευκορωσικό εναέριο χώρο στις πτήσεις της.

Η Γαλλία και οι ευρωπαίοι εταίροι της επεξεργάζονται μέτρα για την διακοπή των πτήσεων στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας και να απαγορεύσουν την προσγείωση στα αεροδρόμια της Ευρωπαϊκής Ενωσης των αεροσκαφών της εθνικής αεροπορικής εταιρείας της Λευκορωσίας Belavia, έγινε γνωστό από την Γαλλική Προεδρία.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair Μάικλ Ο΄Λίρι έκανε λόγο για κρατική αεροπειρατεία και δήλωσε πως πιστεύει ότι πράκτορες της KGB (ρωσικές και λευκορωσικές μυστικές υπηρεσίες) είχαν επιβιβασθεί στο αεροσκάφος από την Αθήνα και αποβιβάσθηκαν στο Μινσκ.

Αυτό σημαίνει ότι η Ryanair έχει τα στοιχεία των διαβατηρίων των πρακτόρων αυτών που εξαφανίσθηκαν μετά την αποβίβασή τους και άλλα στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στις έρευνες.

Ο αρχηγός της αστυνομίας της Λιθουανίας δήλωσε ότι 126 επιβάτες αναχώρησαν από το αεροδρόμιο της Αθήνας και 121 αφίχθησαν τελικά στο Βίλνιους. Και πρόσθεσε ότι δεν θα κάνει σχόλια για τα άτομα που έμειναν στο Μινσκ.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, AFP, Deutsche Welle, ΕΡΤ

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Κορονοϊός - Αποκάλυψη WSJ: Ερευνητές σε εργαστήριο της Ουχάν είχαν συμπτώματα τον Νοέμβριο του 2019