Μπρέιβικ: Δέκα χρόνια από το μακελειό που συγκλόνισε τη Νορβηγία - Τι άλλαξε και τι όχι

Το χρονικό της φρίκης ξεκίνησε όταν ο Αντερς Μπρέιβικ πυροδότησε μια βόμβα στο κτιριακό συγκρότημα που στέγαζε το γραφείο του Πρωθυπουργού Γενς Στόλτενμπεργκ στο Όσλο. Η έκρηξη ακούστηκε τουλάχιστον 7 χιλιόμετρα μακριά και άφησε πίσω οκτώ νεκρούς και περισσότερους από 200 τραυματίες.

Στη συνέχεια ταξίδεψε για το νησί Ουτόγια που φιλοξενούσε μία θερινή κατασκήνωση της Νεολαίας του Εργατικού Κόμματος.

Εμφανίστηκε ως αστυνομικός που είχε έρθει για έλεγχο ρουτίνας μετά τη βομβιστική επίθεση στο Όσλο, πήρε το φέρι μποτ και όταν έφτασε άρχισε να πυροβολεί αδιακρίτως επι μία και πλέον ώρα, τραυματίζοντας θανάσιμα 69 άτομα. Το νεότερο θύμα του ήταν μόλις 14 ετών.

Πρώτα πυροβολούσε ανθρώπους στο νησί και αργότερα άρχισε να πυροβολεί εκείνους που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από το μακελειό, κολυμπώντας στη λίμνη. Πολλοί τραυματίες προσποιήθηκαν ότι ήταν νεκροί, όμως εκείνος επέστρεφε για να τους αποτελειώσει. «Θα πεθάνετε σήμερα, μαρξιστές!» φώναζε την ώρα που χτυπούσε τυφλά τα θύματά του.

Η πιο αιματηρή επίθεση μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο

Η επίθεση ήταν η πιο φονική στη Νορβηγία μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και οι πυροβολισμοί στην Ουτόγια παραμένουν μέχρι σήμερα οι πιο φονικοί μαζικοί πυροβολισμοί από μοναχικό δράστη στην ιστορία.

Η δίκη του Μπρέβικ ξεκίνησε στα μέσα Απριλίου του 2012 και ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Στις 24 Αυγούστου βρέθηκε ψυχικά υγιής από την πενταμελή επιτροπή δικαστών.

Καταδικάστηκε σε προληπτική κράτηση ποινή φυλάκισης 21 ετών, που μπορεί να παρατείνεται επανειλημμένα κατά 5 χρόνια, εφόσον θεωρείται απειλή για την κοινωνία. Αυτή είναι η μέγιστη ποινή που επιτρέπεται από τη νορβηγική νομοθεσία και είναι ο μόνος τρόπος για να επιβληθεί ισόβια κάθειρξη.

Το μανιφέστο μίσους του Μπρέιβικ

Ο 42χρονος Μπρέιβικ είπε ότι ήθελε να επιστήσει την προσοχή στο «μανιφέστο» του, το οποίο εξέφραζε μια ακροδεξιά, αντι-μουσουλμανική ιδεολογία.

Λίγες ώρες πριν ξεκινήσει για να αιματοκυλήσει τη Νορβηγία, δημοσίευσε ένα αντιισλαμικό μανιφέστο 1.500 σελίδων.

Του έδωσε τον τίτλο "2083-Μια Ευρωπαϊκή Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας" και το υπέγραφε ως Άντριου Μπέργουικ από το Λονδίνο.

«Υπάρχουν στιγμές που η σκληρότητα είναι απαραίτητη και το να αρνείσαι να ενεργήσεις έτσι είναι προδοσία προς τους ανθρώπους που θες να προστατέψεις. Η προτιμώμενη μέθοδος είναι να χτυπήσεις με βίαιο και παραπλανητικό τρόπο (...) Όταν αποφασίσει να επιτεθείς, είναι καλύτερο να σκοτώσεις όσους περισσότερους γίνεται»

Χαρακτηριστική του παραληρήματος του, η παραδοχή του πως δε θα προστάτευε τη μητριά του από μια ενδεχόμενη εκτέλεση.

«Συνήθισε άλλωστε να είναι συνεργός και προδότης κατηγορίας Β για το πολυπολιτισμικό καθεστώς της Νορβηγίας. Θα έπρεπε να είναι εξοικειωμένη με την εσχάτη προδοσία»!

Το τελευταίο μήνυμα πριν το μακελειό «Πιστεύω πως αυτή θα είναι η τελευταία καταχώρηση» έγραφε στις 12:51 της μοιραίας ημέρας. Τρεις ώρες μετά, πραγματοποίησε την βομβιστική επίθεση στο κέντρο του Όσλο και στη συνέχεια τη σφαγή της Ουτόγια.

Δέκα χρόνια μετά

Μια δεκαετία μετά, οι επιζώντες και οι ειδικοί λένε ότι ελάχιστα έχουν γίνει για να εξαλείψουν την ακροδεξιά ιδεολογία πίσω από την αιματοχυσία.

Παρά το γεγονός ότι ο μακελάρης βρίσκεται πλέον πίσω από τα κάγκελα, η Νορβηγία εξακολουθεί να παλεύει με τον καταστροφικό αντίκτυπο των πράξεών του και την ακροδεξιά, αντι-ισλαμική ιδεολογία που τις ενέπνευσε, σημειώνει το Euronews.

«Παραδόξως, αυτό το φρικτό γεγονός δεν φαίνεται να έχει αλλάξει στάση απέναντι στην άκρα δεξιά. Οι σφαγές της 22ης Ιουλίου ήταν ένα φρικτό σοκ και μια αφορμή αφύπνισης για πολλούς, φυσικά, και οι υπηρεσίες ασφαλείας παρακολουθούν την ακροδεξιά σκηνή πιο στενά από ό, τι κάποτε» λέει ο Kjetil Ansgar Jakobsen, καθηγητής στη σχολή κοινωνικών επιστημών του Πανεπιστημίου Nord.

«Ωστόσο, η ισλαμοφοβική ακροδεξιά είναι τόσο ισχυρή και οργανωμένη όσο ήταν, και η νεοναζιστική σκηνή, αν και μικρή, έχει καλή δημόσια προβολή» πρόσθεσε. Οι επιζώντες συμφωνούν.

Η Miriam Einangshaug ήταν 16 ετών όταν άρχισε το μακελειό και κατάφερε να ξεφύγει, κρυμμένη σε ένα από τα κτίρια της Ουτόγια για περισσότερη από μία ώρα ακούγοντας τον Μπρέιβικ να δολοφονεί τους φίλους της.

«Έχουμε πολιτικά κόμματα στη Νορβηγία όπου είναι σύνηθες να διαδίδουν τη θεωρία της Ευραβίας (μία ακροδεξιά θεωρία συνωμοσίας που καταγγέλλει τον εξισλαμισμό και την αραβοποίηση της Ευρώπης)» λέει.

«Ελπίζω ότι η σωστή πλευρά στη νορβηγική πολιτική θα πρυτανεύσει και αυτό το πολιτικό κόμμα (το δεξιό κόμμα Progress), θα ξανασκεφτεί και θα δει τι μπορούμε να κάνουμε για να διασφαλίσουμε ότι αυτό δεν θα ξανασυμβεί ξανά» πρόσθεσε

Ο Μπρέιβικ «ενέπνευσε» και άλλους μακελάρηδες

Ο Στόλτενμπεργκ - γενικός γραμματέας σήμερα του ΝΑΤΟ - περιέγραψε τις επιθέσεις ως "εθνική τραγωδία" και δεσμεύτηκε για «περισσότερη δημοκρατία, περισσότερη ανθρωπιά, αλλά όχι αφέλεια».

Ωστόσο, παρά τις εκκλήσεις του Εργατικού Κόμματος, παραμένουν οι ανησυχίες ότι δεν έχουν αντιμετωπιστεί οι πεποιθήσεις και το κίνητρο πίσω από τις επιθέσεις.
«Δεν τα συζητήσαμε αρκετά όλα αυτά» λέει ο ο Astrid Eide Hoem, ηγέτης της νεολαίας του Εργατικού Κόμματος

«Συζητήσαμε το γεγονός ότι οι υπηρεσίες διάσωσης ήταν απροετοίμαστες, τον αριθμό των αστυνομικών που έπρεπε να είχαμε στο δρόμο, τον αριθμό των ελικοπτέρων, τα μνημεία, την ψυχική υγεία του Μπρέιβικ ... Αλλά δεν υπήρξε συζήτηση για την πολιτική ιδεολογία πίσω από όλο αυτό».

Οι ενέργειες του Μπρέιβικ έγιναν πηγή έμπνευσης για άλλους ακροδεξιούς εξτρεμιστές, ανάμεσά τους και ο δράστης των επιθέσεων του Μαρτίου 2019 σε δύο τεμένη στο Κράιστσερτς της Νέας Ζηλανδίας, όπου σκοτώθηκαν 51 άτομα.

Πριν από δύο χρόνια, η Νορβηγία επλήγη επίσης για άλλη μια φορά από τον ακροδεξιό εξτρεμισμό, όταν ένας ένοπλος ακροδεξιός ακτιβιστής, αφού πυροβόλησε θανάσιμα την ασιατικής καταγωγής ετεροθαλή αδερφή, προσπάθησε να εισβάλει σε ένα τέμενος στο Bærum. Οι πιστοί τον σταμάτησαν.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Φώφη Γεννηματά στο Νewsbomb.gr: Όλοι γνωρίζουν ότι δεν θα γίνω ορντινάτζα κανενός