Αφγανιστάν: Ο «τάφος» των αυτοκρατοριών - Δείτε το Infographic του Newsbomb.gr
Ο Τζο Μπάιντεν βιάστηκε να κλείσει το τελευταίο κεφάλαιο του μακροβιότερου πολέμου στην αμερικανική ιστορία. Πλέον δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναρωτιούνται αν τελικά η εικοσαετής παραμονή των Αμερικανών στο Αφγανιστάν άξιζε τον κόπο ή εάν πρόκειται για μία επανάληψη του πολέμου στο Βιετνάμ. Το πραγματικό μέγεθος της κρίσης μπορεί να μετρηθεί μόνο από την ανθρώπινη τραγωδία ενός λαού που υπόκειται ξανά σε διωγμό από τους Ταλιμπάν.
Η άτακτη υποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν συνιστά πολιτική καταστροφή για τον Μπάιντεν. Έρχεται να προστεθεί ωστόσο σε ένα μωσαϊκό με αποτυχίες και λανθασμένες εκτιμήσεις των προκατόχων του στο Λευκό Οίκο και των συμμάχων της Ουάσινγκτον, σε λανθασμένες εκτιμήσεις για την αφγανική πραγματικότητα και τον πολιτισμό, αλλά και τη διαφθορά των διαδοχικών ηγετών ενός «αποτυχημένου κράτους» (failed state). Θα σφραγίσει την υστεροφημία του Μπάιντεν και θα μείνει για πάντα στην ιστορία ως ένα ακόμη αιματοβαμμένο κεφάλαιο στην ιστορία των ΗΠΑ, ως ο μακροβιότερος πολέμος στην ιστορία τους.
Στις 7 Οκτωβρίου του 2001 οι ΗΠΑ «πάτησαν πόδι» στο Αφγανιστάν, εγκαινιάζοντας έναν πόλεμο χωρίς τέλος με την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Διαρκής Ελευθερία». Είκοσι χρόνια μετά, ο τέταρτος Αμερικανός πρόεδρος που παρέλαβε την «καυτή πατάτα» του Αφγανιστάν απέσυρε τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις από τη χώρα και «παρέδωσε» τη χώρα στους Ταλιμπάν.
Η Αμερική ξεκίνησε τον πόλεμο στο Αφγανιστάν πριν από 20 χρόνια για να εκδικηθεί αλλα και να επιδείξει αποφασιστικότητα, μετά το πλήγμα που κατάφερε η Αλ Κάιντα στον μεταψυχροπολεμικό μύθο της υπερδύναμης. Τον τερματίζει βιαστικά, ταπεινωμένη από τους Ταλιμπάν, μια πρωτόγονη πολιτοφυλακή, η οποία ωστόσο είναι έτοιμη να πεθάνει για τη τζιχάντ στο έδαφός της.
«Πόσα ακόμα παιδιά της Αμερικής, άντρες και γυναίκες είμαστε διατεθειμένοι να θέσουμε σε κίνδυνο;» αναρωτιόταν ο Μπάιντεν στις αρχές Ιουλίου, απευθυνόμενος στους επικριτές της απόφασής του. «Δεν θα στείλω άλλη μια γενιά Αμερικανών να πολεμήσουν στο Αφγανιστάν, όταν δεν υπάρχει λογική προοπτική ότι θα μπορέσουμε να έχουμε κάποιο αποτέλεσμα». Oι ραγδαίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν συνιστούν πολιτική καταστροφή για τον ίδιο, πριν κλείσει χρόνο στο Λευκό Οίκο.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται στο πολύπαθο Αφγανιστάν, τον «τάφο των μεγάλων αυτοκρατοριών» από την εποχή κιόλας του πρώτου αγλλο-αφγανικού πολέμου που τελείωσε το 1842 και έμεινε στην ιστορία ως ένα από τα πιο ταπεινωτικά επεισόδια στην αποικιακή ιστορία των Βρετανών. Οι Βρετανοί γνώρισαν συντριπτική ήττα στην Καμπούλ και μόνο ένας από τους χιλιάδες στρατιώτες και πολίτες τους, γλίτωσε για να αφηγηθεί την πανωλεθρία.
Δείτε το Infographic του Newsbomb.gr
Η αποχώρηση των Αμερικανών από τη χώρα ξυπνά μνήμες από παλαιότερα αιματοβαμμένα κεφάλαια στην ταραγμένη ιστορία της χώρας. Ο Αμερικανός πρόεδρος που είχε δώσει την εντολή για την εισβολή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν το 2001 ειναι ο Τζορτζ Μπους. O άνθρωπος που ξεκίνησε τον μακροβιότερο πόλεμο στην αμερικανική ιστορία, ένα φιάσκο ενός και πλέον τρισεκατομμυρίου δολαρίων που κόστισε τη ζωή περισσότερων από 2300 Αμερικανών και μεταξύ 35.000 και 40.000 πολιτών στο Αφγανιστάν δεν σχολίασε τίποτα όλα αυτά τα χρόνια για την πολιτική των διαδόχων του στο Οβάλ Γραφείο. Καταδίκασε ωστόσο την απόφαση του Μπάιντεν να τερματίσει τελικά αυτόν τον πόλεμο.
«Νομίζω ότι οι συνέπειες θα είναι απίστευτα άσχημες. Οι γυναίκες και τα κορίτσια στο Αφγανιστάν θα υποστούν ανείπωτα δεινά. Είναι λάθος. Θα μείνουν πίσω, να σφαγιαστούν από αυτούς τους πολύ βάναυσους ανθρώπους. Αυτό μου ραγίζει την καρδιά» είπε και έγινε στόχος έντονων επικρίσεων.
Ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την ημερομηνία απόσυρσης, βασιζόμενος στη συμφωνία της κυβέρνησης Τραμπ με τους Ταλιμπάν. Η συμφωνία της Ντόχα, που υπογράφηκε τον Φεβρουάριο του 2020, έθετε χρονοδιάγραμμα απόσυρσης, εφόσον οι Ταλιμπάν τηρούσαν τις δεσμεύσεις τους, μεταξύ άλλων την οριστική διακοπή σχέσεων με την Αλ Κάιντα και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, τη μείωση της βίας, τον διαμοιρασμό της εξουσίας και την επίτευξη μόνιμης εκεχειρίας με την κυβέρνηση. Η κατάσταση ασφαλείας ωστόσο στο εσωτερικό της χώρας είχε αρχίσει να επιδεινώνεται πολύ πριν φθάσουν οι Ταλιμπάν στην Καμπούλ. Περισσότεροι από 500 πολίτες σκοτώθηκαν στη χώρα το πρώτο τρίμηνο του 2021, αύξηση 30% από το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Οι Ταλιμπάν κατηγορήθηκαν για ένα κύμα δολοφονιών δημοσιογράφων, δικαστών και ακτιβιστών.
Οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το Αφγανιστάν σε μια περίοδο που η κυβέρνηση της Καμπούλ ήταν εύθραυστη, βυθισμένη στη διαφθορά και τις εσωτερικές αντιπαλότητες. Το μέλλον φαντάζει εξαιρετικά δυσοίωνο ιδιαίτερα για γυναίκες της πολύπαθης χώρας. Μετά από 20 χρόνια σχετικής ελευθερίας, τα δικαιώματά τους με πρώτη και κύρια την εκπαίδευση, θα κινδυνεύσουν και πάλι από τους σκληροπυρηνικούς Ισλαμιστές. Η επιστροφή στη σαρία, τον αυστηρό ισλαμικό νόμο των Ταλιμπάν που απαγορεύει στις γυναίκες να σπουδάζουν και να εργάζονται θεωρείται δεδομένη.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.