Μεταναστευτικό: Πόσο κοντά είμαστε σε μια νέα κρίση όπως αυτή του 2015 - Ανάλυση από το Reuters

Η κρίση στο Αφγανιστάν από τη σαρωτική επικράτηση των Ταλιμπάν μετά την αποχώρηση των Αμερικανών από τη χώρα έχει προκαλέσει εκ νέου ανησυχία για επανάληψη της κρίσης του μεταναστευτικού την περίοδο 2015-2016 στην Ευρώπη – με την Ελλάδα να σηκώνει ένα πολύ μεγάλο βάρος – όταν 1 εκατ. άνθρωποι από τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ασίας έφτασαν στη Γηραιά Ήπειρο. Ήδη χιλιάδες Αφγανοί είτε έχουν καταφέρει είτε προσπαθούν να επιβιβαστούν σε αεροπλάνα υπό το φόβο να ζήσουν ξανά την επιβολή του ισλαμικού νόμου όπως συνέβη πριν από 20 χρόνια στην πρώτη, δηλαδή, περίοδο της κυριαρχίας των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.

To Reuters επιχειρεί, λοιπόν, σε ανάλυσή του και μέσα από απαντήσεις σε τέσσερα ερωτήματα να εξηγήσει αν και κατά πόσο θα πρέπει να υπάρχει ανησυχία στην Ευρώπη για το ενδεχόμενο νέου μεταναστευτικού κύματος που θα θυμίζει τη διετία 2015-2016.

Θα υπάρξει μαζική έξοδος από το Αφγανιστάν

Ο φόβος της επιβολής της σκληρής σαρία δεν είναι ο μοναδικός λόγος που οι Αφγανοί μπορεί να επιχειρήσουν μαζική έξοδο. Η βία, η ξηρασία και ο κορονοϊός έχουν ήδη οδηγήσει σε πολύ δύσκολη θέση εκατομμύρια Αφγανούς αρκετοί από τους οποίους θα μπορούσαν να γίνουν οικονομικοί μετανάστες τους επόμενους μήνες. Οι Ταλιμπάν έχουν κλείσει τα βασικά σημεία εξόδου από τη χώρα και έχει υπάρξει ένας πολύ περιορισμένος αριθμός Αφγανών που έχουν καταφέρει να περάσουν τα σύνορα αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένει «αυξημένη μεταναστευτική πίεση» σε μακροπρόθεσμο επίπεδο λόγω της αστάθειας από την διακυβέρνηση των Ταλιμπάν.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγε εκτιμά ότι περισσότεροι από 550.000 ήταν οι Αφγανοί που έχουν μετακινηθεί εσωτερικών από τον Ιανουάριο λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης της ασφάλειας στο Αφγανιστάν και η ΕΕ έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη μέλη της να αυξήσουν τις ποσοστώσεις όσον αφορά τις θετικές εγκρίσεις για Αφγανού που χρειάζονται προστασία και ειδικότερα για γυναίκες και κορίτσια. Η Βρετανία από την πλευρά της έχει ανακοινώσει ότι θα υποδεχθεί έως και 5.000 Αφγανούς κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους του νέου προγράμματος επανεγκατάστασης βάζοντας στην πρώτη γραμμή γυναίκες, κορίτσια και μειονότητες, με τον αριθμό αυτό μακροπρόθεσμα να φτάνει τους 20.000

Θα είναι ανοιχτές οι πόρτες της Ευρώπης όπως το 2015;

Το Reuters ξεκινά την απάντησή του μονολεκτικά: Όχι. «Η Γερμανία άνοιξε τα σύνορά της τη διετία 2015-2016 στους Σύρους και όσους αναζητούσαν έξοδο από τον πόλεμο και τη φτώχεια, μια κίνηση που προκάλεσε ευμενή σχόλια για την Άνγκελα Μέρκελ στο εξωτερικό αλλά την «πλήγωσε» σε εσωτερικό επίπεδο. Αν και η Μέρκελ αποχωρεί από την κεντρική πολιτική σκηνή στις 26 Σεπτεμβρίου, η ίδια έχει δηλώσει ότι οι πρόσφυγες πρέπει πλέον να βρίσκουν καταφύγιο σε γειτονικές χώρες με το Αφγανιστάν πριν να εξετάσει η Ευρώπη το ενδεχόμενο να τους δεχθεί» προστίθεται στην ανάλυση.

Στο Πακιστάν φιλοξενούνται ήδη 1,4 εκατομμύρια Αφγανοί πρόσφυγες ενώ το Ιραν φιλοξενεί περίπου 1 εκατομμύριο σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ από τις αρχές του 2021 αριθμός που εκτιμάται ότι είναι πολύ μεγαλύτερος αν υπολογιστούν και οι Αφγανοί που δεν έχουν καταγραφεί από τις επίσημες υπηρεσίες των δύο χωρών.
Στην Ευρώπη, την ίδια ώρα, αρκετές κυβερνήσεις είναι αποφασισμένες να αποτρέψουν τις εικόνες του 2015-2016 επειδή φοβούνται τις αντιδράσεις των ψηφοφόρων τους. Η Αυστρία προτείνει τη δημιουργία «αναχωρησιακών κέντρων» για Αφγανούς για τους οποίους απορρίπτεται η αίτηση ασύλου ούσα η μια από τις έξι χώρες που εξέφρασαν ανησυχία για την παύση των απελάσεων των Αφγανών από κράτη-μέλη της ΕΕ.

Για την Ελλάδα το Reuters επισημαίνει ότι οι συνοριακές δυνάμεις είναι σε εγρήγορση για να αποτρέψουν μια επανάληψη της μαζικής εισόδου Σύρων προσφύγων μέσω Τουρκίας τη διετία 2015-2015 και γι’ αυτό έχει ήδη προχωρήσει σε επιχειρήσεις αποτροπής εισόδου παράνομων μεταναστών από τη θάλασσα. Όσο για την ΕΕ ως σύνολο επισημαίνεται ότι έχει ενισχύσει τη δύναμη της Frontex η οποία έχει τώρα μεγαλύτερες δυνατότητες αποτροπής και επαναπατρισμού παράνομων μεταναστών.

Θα είναι εύκολο για τους Αφγανούς να βρουν διαδρομές προς την Ευρώπη;

Η άφιξη στην Ευρώπη θα είναι δυσκολότερη από ό,τι πριν για τους Αφγανούς, υποστηρίζει το Reuters. To Ιράν, η οικονομία του οποίου δοκιμάζεται από τις αμερικανικές κυρώσεις, έχει ήδη καλέσει τους περισσότερους από 2 εκατ. Αφγανούς που δεν έχουν καταγραφεί και τους 800.000 που έχουν καταγραφεί να επιστρέψουν στη χώρα τους.

Η Τουρκία, η οποία, σύμφωνα με την ανάλυση ,είναι η χώρα που φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων και αιτούντων άσυλο με περισσότερους από 4 εκατομμύρια ανθρώπους σε αυτή την κατάσταση (με τους περισσότερους να είναι Σύροι), χτίζει ήδη ένα τείχος κατά μήκος των συνόρων της με το Ιράν προκειμένου να δυσχεράνει την πρόσβαση προσφύγων και μεταναστών σε τουρκικό έδαφος.

Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι η ΕΕ έχει συμφωνία με την Τουρκία να ρυθμίζει την ροή μεταναστών στην Ευρώπη σε αντάλλαγμα παροχή χρηματικής βοήθειας και άλλων προνομίων. Παράλληλα οι «διάδρομοι» για την είσοδο στην ΕΕ μέσα από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι λιγότερο ανοιχτές από ό,τι το προηγούμενο διάστημα.

Τι αντίβαρα έχει η Ευρώπη απέναντι στους Ταλιμπάν

Οι χώρες της Δύσης δεν έχουν αναγνωρίσει επίσημα τους Ταλιμπάν ως κυβερνήτες του Αφγανιστάν αλλά, αντίθετα, έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη παροχής βοήθειας προς τη χώρα και αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα κίνητρο προς τους φανατικούς Ισλαμιστές να εμποδίσουν μια μαζική έξοδο Αφγανών προς την Ευρώπη. Κάτι τέτοιο «έδειξε» και η Άνγκελα Μέρκελ δηλώνοντας ότι το «κλειδί» για την αποτροπή της επανάληψης μιας μεταναστευτικής κρίσης σαν αυτής του 2015 θα είναι η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η Βρετανία από την πλευρά της έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα διπλασιάσει την ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια προς το Αφγανιστάν ανεβάζοντας την στα 400 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει ήδη το πώς θα μπορούσε να δοθεί μεγαλύτερη στήριξη στους «γείτονες» του Αφγανιστάν προκειμένου να κρατήσουν τους μετανάστες στα εδάφη τους.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

«Σκάκι» Ελλάδας-Τουρκίας για το Αφγανιστάν: Οι προσδοκίες από το τηλεφώνημα Μητσοτάκη-Ερντογάν