Αφγανιστάν: Πώς αναμένεται να «χειριστεί» η Δύση τους Ταλιμπάν

Ποια αναμένεται να είναι η στάση των κρατών της Δύσης απέναντι στο ισλαμιστικό καθεστώς του Αφγανιστάν, στον απόηχο των πρόσφατων εξελίξεων. 
AP
5'

Η φονική επίθεση στο αεροδρόμιο της Καμπούλ έδωσε ένα ισχυρό μήνυμα στις χώρες της Δύσης όσον αφορά στη «realpolitik» του ζητήματος του Αφγανιστάν: Η αλληλεπίδραση με τους ισλαμιστές Ταλιμπάν ίσως να είναι η καλύτερη επιλογή για να αποφευχθεί η μετατροπή της χώρας σε ένα «φυτώριο» ισλαμιστικού εξτρεμισμού.

Όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα του Reuters, περίπου δύο εβδομάδες μετά την αιφνιδιαστική και ταχεία επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία, αξιωματούχοι στην Ευρώπη αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι η ρεαλιστική επιλογή είναι να αφήσουν κατά μέρος τη δυσαρέσκεια για τους νέους κυβερνήτες της χώρας και να συνεργαστούν μαζί τους. «Είναι ξεκάθαρο: Οι Ταλιμπάν είναι η πραγματικότητα στο Αφγανιστάν τώρα» είπε η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, αυτή την εβδομάδα. «Η νέα αυτή πραγματικότητα είναι πικρή, μα με αυτήν έχουμε να κάνουμε».

Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ είπε πως δεν αρκεί οι χώρες της G7 να τηρήσουν «ηθικά ανώτερη» στάση και να υιοθετήσουν επιθετική γραμμή απέναντι στους Ταλιμπάν, αν μη τι άλλο επειδή κάτι τέτοιο θα έδινε στην Κίνα και τη Ρωσία μεγαλύτερο λόγο ως προς το μέλλον της χώρας. Όπως σημείωσε, τις τελευταίες ημέρες το Πακιστάν και η Τουρκία έχουν καλέσει τις χώρες της Δύσης να μην «στριμώξουν το νέο καθεστώς πολύ γρήγορα» και να περιμένουν πριν επιβάλουν κυρώσεις στην Καμπούλ, διατηρώντας τα κανάλια επικοινωνίας ανοιχτά για την αποφυγή μιας κρίσης ασφαλείας και μετανάστευσης, που θα μπορούσε να επηρεάσει όλο τον κόσμο.

Σημαντικό μέρος αυτής της προσέγγισης θα είναι η παροχή αρωγής/ ανθρωπιστικής βοήθειας, δεδομένης της ανθρωπιστικής κρίσης στη χώρα, όπου 5,5 εκατ. από τα 40 εκατ. κατοίκους είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι.

Η ΕΕ ανακοίνωσε ότι θα αύξανε την υποστήριξή της προς τους Αφγανούς που είναι ακόμα στη χώρα και σε αυτούς που την εγκαταλείπουν σε πάνω από 200 εκατ. ευρώ από τα 50 εκατ. όπου ήταν πριν.

Οι ΗΠΑ κάνουν βήματα για να μπορέσουν να συνεχιστούν οι δραστηριότητες ανθρωπιστικού χαρακτήρα, μα δεν έχουν μειώσει την πίεση μέσω κυρώσεων στους Ταλιμπάν, τους οποίους έχουν χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση. Γενικότερα, η Ουάσινγκτον δεν φαίνεται να έχει κάνει ακόμα στροφή προς τη θέση που υιοθετούν ευρωπαϊκές χώρες, πως οι Ταλιμπάν είναι η λιγότερο κακή επιλογή.

H απόσυρση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν μετά από 20 χρόνια προσπάθειας για επίτευξη σταθερότητας αποτελεί , όπως είπε ο Ράιαν Κρόκερ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, «μεγάλη τόνωση ηθικού για τους Ισλαμιστές εξτρεμιστές οπουδήποτε».

Οι βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας έξω από την Καμπούλ την Πέμπτη, την ευθύνη για τις οποίες ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, εχθρός τόσο της Δύσης όσο και των Ταλιμπάν, αποτέλεσαν μια υπενθύμιση πως εξτρεμιστές θα μπορούσαν να αποκτήσουν προγεφύρωμα στη χώρα, εάν αφεθεί να καταρρεύσει. Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι το Ισλαμικό Κράτος στο Χορασάν (ISIS-K), αφγανικό παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους, ήταν πίσω από τις επιθέσεις. Όπως εκτιμούν, εκμεταλλεύτηκε την αστάθεια που οδήγησε στην κατάρρευση της υποστηριζόμενης από τη Δύση κυβέρνησης αυτόν τον μήνα προκειμένου να ενισχύσει τη θέση του.

«Το θέμα δεν είναι πως οι Ταλιμπάν ελέγχουν τη χώρα αυτή τη στιγμή, μα πως οι Ταλιμπάν δεν ελέγχουν στα αλήθεια τη χώρα – κανείς δεν την ελέγχει» είπε ο Κρόκερ στο CNN. «Είναι φυτώριο για ενέργειες τέτοιου είδους…και αυτό μας έφερε την 9/11, πλέον έχουμε την ίδια δυναμική» πρόσθεσε.

Ο Τόμας Ρούτιγκ, συν-διευθυντής του Afghanistan Analysts Network, είπε πως μπορεί να μην υπάρχει διάθεση στη Δύση να «τα βρει» με τους Ταλιμπάν, μα η αντιπαράθεση μαζί τους από την αρχή δεν θα βοηθήσει τους ευάλωτους Αφγανούς.

Η Γερμανία ιδιαίτερα φαίνεται να υιοθετεί αυτή την προσέγγιση: Σε εξέλιξη είναι συνομιλίες με τους Ταλιμπάν στη Ντόχα για να διατηρηθεί ανοιχτό το αεροδρόμιο της Καμπούλ για εκκενώσεις μετά τις 31 Αυγούστου, ενώ ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, θα ταξιδέψει στην περιοχή για επαφές στο Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Πακιστάν, την Τουρκία και το Κατάρ ως προς το «πώς η διεθνής κοινότητα μπορεί να μεταχειριστεί τώρα το Αφγανιστάν».

Γενικότερα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, η G7 φάνηκε να προσανατολίζεται προς μια τακτική «καρότου και μαστιγίου» (ανθρωπιστική βοήθεια, διεθνής αναγνώριση και κυρώσεις) προκειμένου να διατηρήσει έναν βαθμό επιρροής πάνω στους Ταλιμπάν. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντόμινικ Ράαμπ, αναφέρθηκε, μιλώντας στη Daily Telegraph, σε κυρώσεις, αν και η Ντάουνινγκ Στριτ είχε προειδοποιήσει προηγουμένως πως τέτοιου είδους απειλές μπορεί να μην ήταν χρήσιμες κατά τη διάρκεια της επιχείρησης εκκένωσης, κατά την οποία απαιτείται η μέγιστη δυνατή συνεργασία από πλευράς των Ταλιμπάν.

Αξιωματούχοι της ΕΕ εμφανίζονταν λιγότερο πρόθυμοι ως προς την προοπτική κυρώσεων, λέγοντας πως ήταν νωρίς για κάτι τέτοιο και όλα θα εξαρτώνταν από τη συμπεριφορά της νέας κυβέρνησης. Η ΕΕ έχει υπογραμμίσει πως η αναγνώριση και αρωγή έχουν να κάνουν με το πώς η κυβέρνηση των Ταλιμπάν θα ενεργήσει ως προς το εμπόριο ναρκωτικών, τα δικαιώματα των γυναικών, τη διαφθορά και τις δεσμεύσεις πως το Αφγανιστάν δεν θα μετατραπεί σε βάση τρομοκρατιών. Υπουργοί του ΝΑΤΟ είχαν υιοθετήσει παρόμοια στάση προηγουμένως.

Με πληροφορίες από Reuters, Guardian

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.