Σαλαντίν: Ο ηγέτης - μύθος για το Ισλάμ που γίνεται «εργαλείο» στις ομιλίες του Ερντογάν
Ήταν 2 Οκτωβρίου 1187 όταν ο Σαλαντίν κατάφερε να ολοκληρώσει με επιτυχία την πολιορκία της Ιερουσαλήμ, να καταλάβει την πόλη μετά από 88 χρόνια κυριαρχίας των Σταυροφόρων και να περάσει έτσι στην ιστορία, αγγίζοντας τα όρια του μύθου, για τον Μουσουλμανικό Κόσμο.
Με αφορμή αυτό το ιστορικό γεγονός που έγινε πριν από 834 χρόνια, επιχειρούμε μια ανάλυση του γιατί ο Ερντογάν έχει σπεύσει δεκάδες φορές να αναφερθεί στον Σαλαντίν αλλά ακόμα και να παρομοιάσει τον εαυτό του μαζί του.
Δεν είναι λίγες οι φορές που – και μέσα από το Newsbomb.gr – έχει αναλυθεί η φιλοδοξία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μεταμορφωθεί στον απόλυτο «Χαλίφη» του Ισλαμικού κόσμου. Ο ίδιος κατά καιρούς με δημόσιες τοποθετήσεις του, είτε με κάποια σημαντική αφορμή είτε γιατί ήθελε να εξυπηρετήσει την ατζέντα του, έχει αυτοανακηρυχθεί προστάτης των απανταχού Μουσουλμάνων. Το όνειρό του, άλλωστε, φαίνεται πως είναι να αποκτήσει κυριαρχία στον ισλαμικό κόσμο εγκαθιδρύοντας μια νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία...
Ποιος ήταν ο Σαλαντίν
Ο Σαλάχ αντ-Ντιν Γιουσούφ ιμπν Αγιούμπ, γνωστός στην ιστορία ως Σαλαντίν, Σαλαδίνος ή Κάσαντιν, γεννήθηκε το 1138 και ήταν ο πρώτος σουλτάνος της Αιγύπτου και της Συρίας. Ίδρυσε τη δυναστεία των Αγιουβιδών και ως Σουνίτης Μουσουλμάνος, Κούρδος στην καταγωγή, ηγήθηκε της εκστρατείας των μουσουλμάνων εναντίον των σταυροφόρων στο Λεβάντε. Όταν ο Σαλαντίν βρέθηκε στο απόγειο της δύναμης και της εξουσίας του, στο σουλτανάτο του περιλαμβάνονταν Αίγυπτος, Συρία, Χετζάζ, Υεμένη και πολλά μέρη της Βόρειας Αφρικής.
Θεωρήθηκε ο κύριος αντίπαλος των σταυροφόρων και κατόρθωσε να επιτύχει μεγάλες νίκες στο πεδίο, ενώ και εντός του μουσουλμανικού κόσμου απέκτησε τεράστια δύναμη και επιρροή. Συμβολισμοί που δεδομένα εξυπηρετούν αφηγήματα όπως αυτό του Ερντογάν.
Η κατάκτηση της Ιερουσαλήμ θεωρείται ένα από τα κορυφαία επιτεύγματα της ιστορίας του και μάλιστα κατάφερε να τη διατηρήσει υπό την κυριαρχία του παρά τις συνεχείς προσπάθειες για επανάκτησή της από τους σταυροφόρους. Ειδικότερα οι μάχες, αλλά και ο αλληλοσεβασμός του Σαλαντίν με τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο, έχουν αποτελέσει τη βάση για πολλές ιστορίες που λέγονταν για χρόνια στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Μεγαλώνοντας την κυριαρχία, τη δύναμη και τον «μύθο» του, ο Σαλαντίν κατάφερε να γίνει η πιο ένδοξη μορφή του Ισλάμ στην εποχή των Σταυροφοριών, γεγονός που καταδεικνύει και το μέγεθος που καταλαμβάνει στην ιστορία. Η κατάληψη της Ιερουσαλήμ μετά από 88 χρόνια χριστιανικής κυριαρχίας ήταν το κυριότερο πλήγμα που δόθηκε ποτέ στους σταυροφόρους και επί της ουσίας προετοίμασε την καταστροφή των ηγεμονιών τους που ακολούθησε.
Γιατί τον «χρησιμοποιεί» ο Ερντογάν
Όπως είναι ευρέως γνωστό, κι αναφέρθηκε νωρίτερα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει παρουσιαστεί επανειλημμένα ως «ηγέτης του μουσουλμανικού κόσμου». Παρότι κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί, ούτε είναι πλήρως αποδεκτό ακόμα και σε χώρες του Αραβικού Κόσμου που έχουν γυρίσει την πλάτη στη σύγχρονη Τουρκία, ο Ερντογάν δεν παύει να κρύβει τη φιλοδοξία του και να «χρησιμοποιεί» κατά το δοκούν την ιστορία και τα πρόσωπά της. Ένα από αυτά είναι και ο Σαλαντίν, ειδικότερα με τον ισχυρό συμβολισμό του μεγαλύτερου επιτεύγματός του που αφορά στην Ιερουσαλήμ.
Ο Τούρκος πρόεδρος την τελευταία διετία έχει μπει ευθέως σε διαμάχη με το Ισραήλ, με συνεχόμενες δηλώσεις υποστήριξης στην Παλαιστίνη αλλά και με εμπρηστικές αναφορές για το μουσουλμανικό στοιχείο στην περιοχή, προχωρώντας και σε άλλες κινήσεις με φόντο τη θρησκεία που χτυπούν στο θυμικό των μουσουλμάνων της Τουρκίας και των γύρω χωρών. Το άνοιγμα της Αγιά Σοφιάς σαν τζαμί, οι επιθετικές κινήσεις σε Λιβύη, Ιράκ, Συρία και φυσικά Ελλάδα και Κύπρο, δείχνουν τις προθέσεις του, ενώ κατά καιρούς έχει κατηγορήσει την Ευρώπη - χριστιανοί στην πλειοψηφία τους πολίτες και ηγέτες - για «Ισλαμοφοβία» με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
«Η Ιερουσαλήμ ανήκει στην Τουρκία», έχει αναφέρει στο παρελθόν o Ερντογάν αιτιολογώντας πως τα τείχη της παλιάς πόλης αποκαταστάθηκαν από τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή, ενώ είχε κάνει αναφορά και στους Παλαιστίνιους που περιμένουν έναν «απελευθερωτή», όπως ο Σαλαντίν. «Και οι Παλαιστίνιοι περιμένουν την Τουρκία που θα κάνει τα πάντα για να υποστηρίξει τα δικαιώματα των Παλαιστινίων», είχε αναφέρει μόλις τον περασμένο Μάιο.
Στην ίδια ομιλία του, είχε σχολιάσει πως «Προχωράμε στα ίχνη των Αλπ Αρσλάν, του Σαλαντίν, του Ερτουγρούλ, του Μωάμεθ Πορθητή, του Γιαβούζ, του Αμντούλ Χαμίτ και του Κεμάλ. Εσείς οι νέοι θέλετε να κρατήσετε ζωντανή μέχρι την αιωνιότητα τη γέφυρα που χτίσαμε από το παρελθόν ως το μέλλον; Ναι!».
Τουρκία και Πακιστάν κάνουν ταινία για τη ζωή του Σαλαντίν
Η πρόθεση του Ερντογάν, είναι εμφανής. Προσπαθεί να τονώσει το θρησκευτικό στοιχείο, να «πολώσει» και να συσπειρώσει τους περισσότερο ακραίους μουσουλμάνους γύρω του, έτσι ώστε να πάρει «πόντους» αλλά και να συνεχίσει το αφήγημα που τον θέλει ηγέτη των απανταχού Μουσουλμάνων.
Είναι, άλλωστε, πρόσφατες και οι κριτικές που δέχθηκε για την ισχυροποίηση του ηγέτη της Diyanet, Αλί Ερμπάς. Εξίσου προφανές είναι και το γεγονός ότι όσο ο Ερντογάν χάνει έδαφος σε ό,τι αφορά τις σχέσεις του με τις ΗΠΑ και την ΕΕ, τόσο θα προσπαθεί να φανεί απειλητικός και να «εργαλειοποιήσει» το Ισλάμ και τις εξελίξεις στην πιο ταραγμένη γωνιά της υφηλίου, τη Μέση Ανατολή.
Ήδη σε κάποιες περιπτώσεις, όπως το Πακιστάν, ο Ερντογάν έχει συνάψει ισχυρές σχέσεις. Μάλιστα, και σε αυτή την περίπτωση φαίνεται πως πάλι… βγαίνει μπροστά ο Σαλαντίν, για τα σχέια που έχουν Άγκυρα και Καράτσι. Οι δυο χώρες συγχρηματοδοτούν τηλεοπτική σειρά που θα πραγματεύεται τη ζωή του ιστορικού μαχητή και χαλίφη του Ισλάμ!
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.