Κωνσταντινούπολη: Ο άγνωστος πόλεμος των ταξί και ο ρόλος του για το μέλλον του Εκρέμ Ιμάμογλου

Η Τουρκία τους τελευταίους μήνες βρίσκεται σε αρκετούς κλυδωνισμούς για διάφορους λόγους: άλλες φορές είναι η οικονομία, άλλες φορές είναι οι φήμες για την υγεία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, άλλες φορές είναι η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ απέναντι στη χώρα, άλλες φορές οι «απαντήσεις» που παίρνει από την Ελλάδα είτε με την αγορά των φρεγατών Belh@rra και των μαχητικών Rafale είτε με την αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία. Σε αυτούς έρχεται να προστεθεί τώρα και η διαμάχη ανάμεσα στους ιδιοκτήτες ταξί και τις αρχές της Κωνσταντινούπολης.

Όπως σημειώνεται σε ανάλυση του Guardian για τον άγνωστο πόλεμο των ταξιτζήδων με τους δήμους, το να είσαι οδηγός σε ταξί στην Κωνσταντινούπολη, μια μητρόπολη που εκτείνεται σε δύο ηπείρους και «βρέχεται» από τρεις θάλασσες, δεν είναι εύκολο. Αντίθετα με ό,τι ισχύει για τις υπόλοιπες μεγαλουπόλεις, στην Κωνσταντινούπολη οι οδηγοί ταξί δεν έχουν την ιδιοκτησία των οχημάτων τους. Αντίθετα οι περίπου 50.000 οδηγοί ταξί νοικιάζουν και μοιράζονται με βάρδιες τα 17.395 αδειοδοτημένα ταξί της Κωνσταντινούπολης.

Το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός ότι αν και ο πληθυσμός της Κωνσταντινούπολης ο οποίος στις αρχές της δεκαετίας του ’90 επί δημαρχίας Ερντογάν ήταν περίπου 8 εκατομμύρια άνθρωποι, έχει πλέον σχεδόν διπλασιαστεί, ο αριθμός των αδειών για τα ταξί δεν έχει αλλάξει καθόλου. Η αρρυθμία αυτή οδήγησε στη δημιουργία ενός κάρτες πλούσιων κατόχων αδειών για ταξί: η τιμή μιας άδειας ταξί παρουσιάζει διακυμάνσεις αλλά αυτή τη στιγμή υπολογίζεται στις 2,6 εκατομμύρια τουρκικές λίρες (πάνω από 250.000 ευρώ).

Έδιωξαν μέχρι και την Uber

Η στρεβλή κατάσταση έχει δημιουργήσει συνθήκες άγριου ανταγωνισμού με αρκετούς ιδιοκτήτες αδειών να υπενοικιάζουν σε μεσάζοντες τα αυτοκίνητά του και τις ενώσεις τους, οι οποίες είναι πολιτικά φίλα προσκείμενες στο κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν, να έχουν αποκτήσει πολύ μεγάλο βαθμό επιρροής τόσο στο κέντρο διαχείρισης κυκλοφορίας της Κωνσταντινούπολης όσο και στο υπουργείο Μεταφορών της Τουρκίας.

Απόδειξη της δύναμης της επιχειρηματικής αυτής ομάδα η τύχη της Uber στην Κωνσταντινούπολη. Το 2014 η πολυεθνική εταιρεία προσπάθησε να αποκτήσει μερίδιο της αγοράς των ταξί στην Κωνσταντινούπολη. Το μόνο, όμως, που «κέρδισε» ήταν ένα τεράστιο «STOP» χάρη στις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις των εκπροσώπων των ιδιοκτητών αδειών ταξί που της απέδωσαν τον χαρακτηρισμό «τρομοκράτης». Την περασμένη εβδομάδα, μάλιστα, η εισαγγελία άσκησε δίωξη κατά του επικεφαλής της τουρκικής Uber επικαλούμενη παραβίαση των κανόνων του ανταγωνισμού ζητώντας ποινή φυλάκισης έως δύο έτη.

Μαχαιρώματα, σεξουαλική κακοποίηση, ρατσισμός

Δεν είναι, δε, σπάνιες ακόμα και πιο άγριες καταστάσεις ανάμεσα στους «κίτρινους» οδηγούς ταξί και τους «πειρατές» της μεταφοράς επιβατών στην Κωνσταντινούπολη περιλαμβάνοντας από μαχαίρια μέχρι όπλα φτάνοντας συχνά και ως επεισόδια με αιματηρή κατάληξη. Το ίδιο δύσκολη αποδεικνύεται, επίσης, και η «ζωή» για τους επιβάτες των ταξί με το αστυνομικό δελτίο να καταγράφει αρκετές φορές καταγγελίες επιβατών κατά οδηγών ταξί για μια «βεντάλια» αδικημάτων που ξεκινούν από επικίνδυνη οδήγηση και υπερχρεώσεις και φτάνουν στις ρατσιστικές συμπεριφορές και τη σεξουαλική κακοποίηση.

Ενδεικτικό της τουλάχιστον προβληματικής συμπεριφοράς των οδηγών ταξί το γεγονός ότι τους πρώτους 9 μήνες του 2021 ο αριθμός των καταγγελιών σε βάρος τους έφτασε τους 43.000, αρνητική επίδοση που επιτάχυνε την απόφαση του δήμου Κωνσταντινούπολης να επιχειρήσει να βάλει τάξη, απόφαση που έβαλε τις δύο πλευρές σε θέση μάχης με άγνωστες ακόμα επιπτώσεις.

«Θέλουμε να βάλουμε ένα τέλος στην ιδιωτικοποίηση της βιομηχανίας των ταξί και να «τρέξουμε» τις διαδικασίες μέσω του δήμου όπως συμβαίνει στο Βερολίνο, τη Νέα Υόρκη και το Ντουμπάι. Μόνο στην Τουρκία έχουμε το σύστημα αυτό» δηλώνει ο επικεφαλής του τμήματος Μεταφορών του δήμου Κωνσταντινούπολης Utku Cihan.

Σύμφωνα με τον ίδιο «εργαζόμαστε για την επέκταση του δικτύου του μετρό και έχουμε μετακινήσει λεωφορειακές γραμμές ώστε να κρατικοποιηθούν. Θέλουμε ένα περιβάλλον στο οποίο οι πολίτες να μπορούν να βασίζονταν περισσότερο στις δημόσιες μεταφορές αλλά και στα ταξί. Αλλά είναι γεγονός ότι δεν διαθέτουμε αρκετά ταξί. Εκθέσεις ειδικών που έχουμε στη διάθεσή μας δείχνουν ότι η πόλη μας χρειάζεται να προσθέσει 6.000 πινακίδες ταξί αλλά η ένωσή τους το αρνείται σθεναρά».

«Τα ταξί είναι το ένα κομμάτι του συστήματος μεταφορών αλλά πρέπει να τα ενσωματώσουμε καλύτερα ώστε να παρέχουμε υπηρεσίες καλύτερης ποιότητας για όλη την Κωνσταντινούπολη. Είναι μια δύσκολη εξίσωση αλλά θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε» συμπλήρωσε ο εκπρόσωπος του δήμου Κωνσταντινούπολης.

Ο παράγοντας Ιμάμογλου

Ξεχωριστό κεφάλαιο στον «πόλεμο» αυτό αποτελεί ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμολγου, ο οποίος από άγνωστος στο ευρύ κοινό υποψήφιος της αντιπολίτευσης στις εκλογές του 2019, έχει εξελιχθεί σε παράγοντα της πολιτικής ζωής της Τουρκίας με βλέψεις ακόμα και να γίνει ο επόμενος πρόεδρος της χώρας εκθρονίζοντας τον Ερντογάν. Δεν είναι τυχαίο για όσους δεν το γνωρίζουν ότι ο Ιμάμολγου κατάφερε να βάλει τέλος στα 25 χρόνια κυριαρχίας του ΑΚΡ στην Κωνσταντινούπολη.

Η απώλεια της Κωνσταντινούπολης που αντιπροσωπεύει το 30% του τουρκικού ΑΕΠ είχε σημαντική οικονομική επίπτωση στα δίκτυα του ΑΚΡ με την Άγκυρα να απαντά έκτοτε με προσκόμματα στη θητεία του Ιμάμογλου στη θέση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης και τον ίδιο να μην διστάζει να ασκήσει κριτική σε μια ευρεία γκάμα θεμάτων από τους χειρισμούς της πανδημίας μέχρι το «τρελό», όπως το έχει χαρακτηρίσει, σχέδιο του Ερντογάν για την δημιουργία καναλιού στην Πόλη. Αν ο Ιμάμογλου μπορεί να κερδίσει και αυτή τη μάχη (σ.σ. με τους ιδιοκτήτες ταξί) τότε αυτό θα αποτελέσει άλλο ένα λιθαράκι στην εικόνα της πτώσης της παλιάς φρουράς της Τουρκίας.

Από την πλευρά της η ένωση ιδιοκτητών ταξί υποστηρίζει ότι η μεταρρύθμιση αυτή θα πρέπει να επικεντρωθεί στην βελτίωση της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται για την αποτελεσματική χρήση των οχημάτων τους αντί για την αύξηση των οχημάτων στους δρόμους που, όπως λένε, θα αυξήσει τον ανταγωνισμό. Παράλληλα ο πρόεδρος της ένωσης, Eyüp Aksu, υποστηρίζει ότι λόγω του διαβόητου μποτιλιαρίσματος που καταγράφεται στην Κωνσταντινούπολη θα πρέπει να υπάρξει αύξηση της ταρίφας ώστε οι συντομότερες διαδρομές να γίνουν πιο ελκυστικές για τους οδηγούς.

Αντιδρούν οι οδηγοί

Αρκετοί οδηγοί, ωστόσο, ανησυχούν ότι ανεξαρτήτως του ποιος θα διαχειρίζεται το σύστημα των ταξί δεν θα υπάρξει βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους. «Οδηγώ αυτό το αυτοκίνητο για πέντε χρόνια και δεν έχω συναντήσει ποτέ τον ιδιοκτήτη του. Πληρώνω απλά το μηνιαίο «ενοίκιο» για το ταξί. Μιλάμε για μια απόλυτη μαφία… Δεν έχουμε καθόλου ασφάλιση. Οποιοσδήποτε μπορεί να βρεθεί στη θέση του οδηγού ταξί αν είναι πρόθυμος να βγάζει τόσα λίγα χρήματα. Δεν υπάρχει έλεγχος στο ποινικό μητρώο των οδηγών. Δεν είναι μια καλή δουλειά» λέει στον Guardian ο οδηγός Serdar Yilmaz σε διάλειμμα από την βάρδιά του στο προάστιο Beyoğlu.

«Αυτό που λέει ο Ιμάμογλου είναι ότι προτίθεται να παραχωρήσει τις άδειες σε μια «εταιρεία» που θα ελέγχει ο δήμος Κωνσταντινούπολης οπότε πιθανότατα αυτό που θα συμβεί είναι να αντικατασταθεί το σημερινό καθεστώς ιδιοκτητών με νέους ιδιοκτήτες. Οι άδειες πρέπει να ανήκουν στους οδηγούς ταξί» προσθέτει.

Εννέα «όχι» μέσα στο 2021

Μέχρι σήμερα, πάντως, οι προτάσεις για αύξηση του αριθμού των αδειών ταξί έχουν απορριφθεί εννέα φορές μόνο μέσα στο 2021 από τα μέλη του κέντρου διαχείρισης της κυκλοφορίας της Κωνσταντινούπολης στο οποίο την πλειοψηφία έχουν οι εκπρόσωποι υπουργείων και ιδρυμάτων που είναι πιστά στο κόμμα του Ερντογάν. Η κόντρα βρίσκεται σε τέτοιο επίπεδο ώστε τα μέλη του κέντρου να απορρίψουν ακόμα και τη συμβιβαστική πρόταση Ιμάμογλου για 1.000 αντί για 6.000 νέες άδειες κυκλοφορίας ταξί.

Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, όμως, δεν μένει με σταυρωμένα τα χέρια καθώς ήδη ο δήμος Κωνσταντινούπολης έχει αποφασίσει να προχωρήσει με το δικό του σύστημα έκδοσης αδειών που λειτουργεί παράλληλα με το υπάρχον στρατολογώντας μέχρι στιγμής 1.000 οδηγούς μίνιμπας που έχασαν τις περιουσίες τους λόγω της κρίσης της πανδημίας προκειμένου να στελεχώσει το πρόγραμμα των dolmuş (μικρά μίνιμπας) που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στα τέλη Νοεμβρίου.

Ο πόλεμος των ταξί της Κωνσταντινούπολης ξεκίνησε: Οδηγοί ανάψτε τις μηχανές σας και πατήστε γκάζι

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.