Kόλιν Πάουελ: Ποιός ήταν ο πρώτος Αφροαμερικανός ΥΠΕΞ των ΗΠΑ

Βετεράνος του πολέμου στο Βιετνάμ , ο Κόλιν Πάουελ έγινε έμπιστος στρατιωτικός σύμβουλος σε κορυφαίους πολιτικούς των ΗΠΑ. Και, παρά τις δικές του αμφιβολίες, βοήθησε στη μεταστροφή της κοινής γνώμης υπέρ της εισβολής των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003.

Η καριέρα του φέρει το στίγμα της υπόθεσης του πολέμου στο Ιράκ, καθώς ως υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης του Τζορτζ Μπους του νεότερου ήταν ανάμεσα στα επονομαζόμενα «γεράκια» που επέμειναν στις ψευδείς πληροφορίες για τη διατήρηση χημικών όπλων από το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν, ώστε να γίνει η επίθεση. Μάλιστα, έκανε τις σχετικές δηλώσεις από το βήμα του ΟΗΕ.

Πρώτα χρόνια

Ο Κόλιν Λούθερ Πάουελ γεννήθηκε στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης στις 5 Απριλίου 1937, από Τζαμαϊκανούς μετανάστες.

Οι γονείς του πρόφεραν αρχικά το όνομά του με ένα σύντομο "o" με τον παραδοσιακό αγγλικό τρόπο, αλλά αυτός άλλαξε την προφορά προς τιμήν του πιλότου του Αμερικανικού Στρατού, Colin Kelly, ο οποίος σκοτώθηκε λίγο μετά το Pearl Harbor.

Όπως έχει πει ο ίδιος ήταν ένας μέτριος μαθητής που εγκατέλειψε το γυμνάσιο, χωρίς προοπτικές για μεγάλη καριέρα. Ενώ σπούδαζε γεωλογία στο City College της Νέας Υόρκης, εντάχθηκε στο Σώμα Εκπαίδευσης Εφέδρων Αξιωματικών (ROTC), ένα πρόγραμμα σχεδιασμένο για τον εντοπισμό των μελλοντικών στρατιωτικών ηγετών.

Ο Πάουελ περιέγραψε την περίοδο εκείνη αργότερα ως μια από τις πιο ευτυχισμένες εμπειρίες της ζωής του. «Όχι μόνο μου άρεσε», είπε αργότερα, «αλλά ήμουν αρκετά καλός σε αυτό».

Μετά την αποφοίτησή του το 1958, έγινε ανθυπολοχαγός στον αμερικανικό στρατό. Ακολούθησε βασική εκπαίδευση στη Τζόρτζια, όπου την εποχή εκείνη λόγω του χρώματός του δεν του επέτρεπαν να μπαίνει σε μπαρ και εστιατόρια.

Το 1962, ήταν ένας από τους χιλιάδες συμβούλους που εστάλησαν στο Νότιο Βιετνάμ από τον Πρόεδρο Κένεντι για να ενισχύσουν τον τοπικό στρατό ενάντια στην απειλή του κομμουνιστικού Βορρά.
Κατά τη διάρκεια της περιοδείας του ο Πάουελ τραυματίστηκε πατώντας σε έναν ακονισμένο ξύλινο πάσσαλο κρυμμένο στο έδαφος που χρησιμοποιούνταν ως παγίδα.

Παράσημα και διακρίσεις

Το 1968, επέστρεψε στο Βιετνάμ, όπου παρασημοφορήθηκε επειδή επέζησε από τη συντριβή ελικοπτέρου στο οποίο έσωσε άλλους τρεις στρατιώτες από τα φλεγόμενα συντρίμμια.

Του ανατέθηκε να ερευνήσει την επιστολή ενός στρατιώτη που ενίσχυε τους ισχυρισμούς για σφαγή στο My Lai τον Μάρτιο του 1968, κατά την οποία Αμερικανοί στρατιώτες σκότωσαν εκατοντάδες πολίτες, αναμεσά τους και παιδιά.

Το συμπέρασμα του Πάουελ, ότι «σε άμεση διάψευση αυτής της απεικόνισης, οι σχέσεις μεταξύ των Αμερικανών στρατιωτών και του Βιετναμέζικου λαού είναι εξαιρετικές», ήρθε αντιμέτωπο με τις αυξανόμενες ενδείξεις βάναυσης μεταχείρισης των πολιτών από τις αμερικανικές δυνάμεις. Αργότερα κατηγορήθηκε ότι απέκρυψε την είδηση της σφαγής, λεπτομέρειες της οποίας έγιναν τελικά δημόσιες το 1970.

Μετά την επιστροφή του από το Βιετνάμ, ο Πάουελ απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο MBA από το πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν στην Ουάσινγκτον προτού εξασφαλίσει μια υποτροφία του Λευκού Οίκου υπό τον Πρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον. Ο Πάουελ άρχισε να θεωρείται ανερχόμενο αστέρι.

Στη συνέχεια προήχθη σε ταξίαρχο και διοίκησε την 101η αερομεταφερόμενη μεραρχία προτού αναλάβει συμβουλευτικό ρόλο στην κυβέρνηση.

Εργάστηκε για κάποιο διάστημα στη διοίκηση Κάρτερ και στη συνέχεια έγινε ανώτερος στρατιωτικός βοηθός του Κάσπαρ Γουάινμπεργκερ, του υπουργού Άμυνας που διορίστηκε από τον πρόεδρο, Ρόναλντ Ρίγκαν.

Στα ανώτατα κλιμάκια

Το 1987, ο Πάουελ έγινε σύμβουλος εθνικής ασφάλειας. Ηταν η εποχή της εμπλοκής των ΗΠΑ στους λεγόμενους «βρώμικους πολέμους» στη Νότια Αμερική, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης των δεξιών παραστρατιωτικών ανταρτών «Κόντρας» στη Νικαράγουα.

Όταν ο Τζορτζ Μπους ανέλαβε τα καθήκοντα το 1989, ο Πάουελ ανάλαβε την ηγεσία του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ
Στα 52 του, ήταν ο νεότερος αξιωματικός που κατείχε ποτέ τη θέση, και ο πρώτος Αφροαμερικανός στην ιστορία.

Αντιμετώπισε μία από τις πρώτες κρίσεις, όταν οι ΗΠΑ εισέβαλαν στον Παναμά τον Δεκέμβριο του 1989, ανατρέποντας τον δικτάτορα, στρατηγό Νοριέγκα, μια κίνηση που καταδικάστηκε έντονα από τα Ηνωμένα Έθνη.

Το «δόγμα Πάουελ»

Ο Πόλεμος του Κόλπου του 1990 οδήγησε στην εφαρμογή μιας στρατηγικής που ονομάστηκε «Το δόγμα του Πάουελ» Ουσιαστικά, πίστευε ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να καταφύγουν σε στρατιωτική δύναμη όταν είχαν αποτύχει όλα τα διπλωματικά, πολιτικά ή οικονομικά μέσα.

Ωστόσο, όταν ξεκινήσει η στρατιωτική δράση, τότε θα πρέπει να αναπτυχθεί η μέγιστη απαραίτητη δύναμη για να υποταχτεί γρήγορα ο «εχθρός» και να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες των ΗΠΑ. Έπρεπε επίσης να υπάρξει σημαντική δημόσια υποστήριξη. Το σκεπτικό αυτό είχε τις ρίζες του στο γεγονός οτι οι ΗΠΑ δεν θα έπρεπε να αναμιχθούν εκ νέου σε μια μακρά, άκαρπη σύγκρουση όπως στο Βιετνάμ.

Ο Πάουελ αρχικά αντιτάχθηκε στη χρήση βίας στον Κόλπο, ενάντια στις επιθυμίες του τότε υπουργού Άμυνας, Ντικ Τσένεϊ. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις Desert Storm και Desert Shield είχαν επιτυχία και έκαναν διάσημο το όνομα του Πάουελ σε διεθνές ακροατήριο

Ο Πάουελ παρέμεινε επικεφαλής του γενικού επιτελείου κατά τους πρώτους μήνες της προεδρίας Κλίντον, αλλά δυσκολεύτηκε να συνεργαστεί με μια πιο φιλελεύθερη διοίκηση.

Πολιτική κίνηση

Στη συνέχεια διαφώνησε δημόσια με τη Μάντλιν Όλμπραϊτ, τότε πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, για τη στρατιωτική επέμβαση στη Βοσνία.

Ο Πάουελ πίστευε ακράδαντα ότι μόνο μια απειλή για τα συμφέροντα των ΗΠΑ δικαιολογούσε μια στρατιωτική απάντηση. «Οι Αμερικανοί δεν είναι στρατιώτες σε παιχνίδια για να μετακινούνται σε κάποια παγκόσμια σκακιέρα», έλεγε.

Έφυγε από το στρατό το 1993 και αφιέρωσε χρόνο για να γράψει την αυτοβιογραφία του – που έμεινε για αρκετό καιρό στην κορυφή της λίστας με τα μπεστ-σέλερ των New York Times - και να ασχοληθεί με τη φιλανθρωπία.

Απελευθερωμένος από τις υποχρεώσεις του ως αξιωματικός, άρχισε να ασχολείται με την πολιτική. Με θαυμαστές και στα δύο κόμματα, εμφανίστηκε ως υποψήφιος αντιπρόεδρος τόσο για τους Δημοκρατικούς όσο και για τους Ρεπουμπλικάνους προτού εκφράσει πίστη στο Grand Old Party το 1995.

Στις προδρικές εκλογές του 1996 πολλοί θεωρησαν πιθανό ότι θα ριχτεί στη μάχη ενάντια στον Μπιλ Κλίντον, αλλά ο Πάουελ αποφάσισε ότι δεν είχε το πάθος για πολιτική καριέρα. Το 2000, ο Τζορτζ Μπους διόρισε τον Πάουελ υπουργό Εξωτερικών

Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Πάουελ διαφώνησε με «γεράκια» όπως ο υπουργός Άμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, ο οποίος τάχθηκε υπέρ των αμερικανικών επεμβάσεων, ακόμη και χωρίς την υποστήριξη άλλων εθνών, σε αυτό που ονομάστηκε «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας»

Ο Πάουελ, επιμένοντας στο δικό του «δόγμα», αντιτάχθηκε στην αμερικανική εμπλοκή στο Ιράκ, αλλά συμφώνησε να υποστηρίξει τον Μπους. Η φήμη του ως ατόμου με ακεραιότητα βοήθησε να πειστούν τα Ηνωμένα Έθνη για την έναρξη του πολέμου όταν εμφανίστηκε ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας το 2003.

Η στήριξη στον Ομπάμα

Μόλις 18 μήνες αργότερα και ενώ είχε ανατραπεί ο Σαντάμ Χουσεΐν, ο Πάουελ παραδέχτηκε ότι οι πληροφορίες που υποδήλωναν ότι ο Ιρακινός δικτάτορας είχε «όπλα μαζικής καταστροφής», ήταν λανθασμένες. Λίγο μετά ανακοίνωσε την παραίτησή του από τη θέση του υπουργού Εξωτερικών.

Παρέμεινε ανοιχτός σε πολιτικά ζητήματα, επικρίνοντας την κυβέρνηση Μπους σε πολλά μέτωπα, συμπεριλαμβανομένης της μεταχείρισης των κρατουμένων στον κόλπο του Γκουαντάναμο. Το 2008 ο Πάουελ υποστήριξε τον Μπαράκ Ομπάμα για την προεδρία των ΗΠΑ.

Έχουν ειπωθεί πολλά για τις διπλωματικές ικανότητες του Κόλιν Πάουελ. Ηταν γενναιόδωρος, ευγενής, έχαιρε σεβασμού είχε μεγάλη ευελιξία, προσόντα απαραίτητα για το υψηλό αξίωμα που κατείχε.

Η μεγάλη του δύναμη ήταν η πεποίθηση ότι ο συνασπισμός ήταν προτιμότερος από την αντιπαράθεση. Η απόρριψή του για τη μονομερή επέμβαση της Ράμσφελντ επέτρεψε στις ΗΠΑ να δημιουργήσουν μια παγκόσμια συμμαχία στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας.

«Ο πόλεμος πρέπει να είναι η πολιτική έσχατης ανάγκης», είχε πει κάποτε. «Και, όταν πηγαίνουμε στον πόλεμο, θα πρέπει να έχουμε έναν σκοπό που ο λαός μας καταλαβαίνει και υποστηρίζει».

Πηγή: BBC