COP26: Οι δεσμεύσεις των ηγετών, ο απόηχος και τα οφέλη της συμφωνίας για το κλίμα

Η Σύνοδος του ΟΗΕ COP26 έφερε τη σύναψη της συμφωνίας 105 χωρών, μεταξύ των οποίων η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ, δεσμευόμενες να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου, ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου, κατά 30% έως το 2030 σε σχέση με το 2020.

«Το μεθάνιο είναι ένα από τα αέρια που μπορούμε να μειώσουμε το ταχύτερο δυνατόν» και η μείωσή του «θα μπορούσε να επιβραδύνει αμέσως την υπερθέρμανση», υπογράμμισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπενθυμίζοντας ότι το αέριο αυτό ευθύνεται για το «σχεδόν 30%» της υπερθέρμανσης του πλανήτη από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης.

«Το μεθάνιο είναι ένα από τα πιο ισχυρά αέρια του θερμοκηπίου», πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν βεβαιώνοντας ότι οι υπογράφοντες αυτές τις δεσμεύσεις αντιπροσωπεύουν το 70% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Βασικές πηγές εκπομπών μεθανίου

Το μεθάνιο είναι το βασικότερο αέριο θερμοκηπίου μετά το διοξείδιο του άνθρακα. Εχει μεγαλύτερη δυνατότητα να παγιδεύει τη θερμότητα από το δεύτερο, ενώ διασπάται ταχύτερα στην ατμόσφαιρα, κάτι που σημαίνει ότιη μείωση των εκπομπών του μπορεί να έχει γρήγορο αποτέλεσμα στον έλεγχο της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Η μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% θα αφορά όλες τις χώρες που υπογράφουν τη συμφωνία και θα καλύπτει όλους τους τομείς. Στις βασικές πηγές εκπομπών μεθανίου περιλαμβάνονται οι διαρροές πετραλαίου και υποδομών φυσικού αερίου, τα παλιά ανθρακωρυχεία, ο αγροτικός τομέας και οι χωματερές.

Εφόσον η συμφωνία υλοποιηθεί, αναμένεται να έχει τη μεγαλύτερη επίπτωση στον ενεργειακό τομέα, καθώς αναλυτές επισημαίνουν ότι η αντιμετώπιση των διαρροών πετρελαίου και υποδομών αερίου είναι ο ταχύτερος και φθηνότερος τρόπος για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου.

Οι ΗΠΑ, που είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος παραγωγός πετρελαίου και αερίου, αναμένεται να ανακοινώσουν ρυθμίσεις για το μεθάνιο που εκπέμπεται από πετρέλαιο και αέριο αυτή την εβδομάδα, ενώ η ΕΕ και ο Καναδάς σχεδιάζουν να προχωρήσουν έως το τέλος του έτους σε νομοθετικές ρυθμίσεις που θα αφορούν στις εκπομπές μεθανίου του ενεργειακού τομέα.

Ο φθηνός αλλά ζημιογόνος για τον πλανήτη άνθρακας

Ο άνθρακας είναι το πιο ρυπογόνο ορυκτό καύσιμο και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την καύση του είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας που συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή. Ο «απογαλακτισμός» του κόσμου από τον άνθρακα θεωρείται ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των παγκόσμιων συμφωνηθέντων κλιματικών στόχων.

«Το τέλος του άνθρακα είναι ορατό. Ο κόσμος κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, έτοιμος να σφραγίσει τη μοίρα του άνθρακα και να αγκαλιάσει τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη της οικοδόμησης ενός μέλλοντος που τροφοδοτείται από καθαρή ενέργεια», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Επιχειρήσεων και Ενέργειας Kwasi Kwarteng.

H Ουκρανία δεσμεύτηκε με την σειρά της να σταματήσει το εν λόγω καύσιμο μέχρι το 2035, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο παραγώμενος άνθρακας αποτέλεσε περίπου το ένα τρίτο της ενέργειας της χώρας πέρυσι.

Ο άνθρακας αποτέλεσε περίπου το 37% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας το 2019. Είναι φθηνός και υπάρχει σε αφθονία, κάτι που σημαίνει ότι το συγκεκριμένο καύσιμο κυριαρχεί στην παραγωγή ενέργειας σε χώρες όπως η Νότια Αφρική, η Πολωνία και η Ινδία. Αυτές οι χώρες λοιπόν θα χρειαστούν τεράστιες επενδύσεις για να μετατοπίσουν τις βιομηχανίες και τους ενεργειακούς τους τομείς σε καθαρότερες πηγές.

Στο επίκεντρο η αποψίλωση των δασών

Ακόμη, οι ηγέτες 105 χωρών δεσμεύτηκαν να συγκεντρώσουν 14 δισεκατομμύρια λίρες κρατικών και ιδιωτικών κεφαλαίων για την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών μέχρι το 2030, δηλαδή κάτι περισσότερο από 19 δισεκατομμύρια δολάρια.

Τι προβλέπει η συμφωνία

Τα κεφάλαια αφορούν 5,3 δις λίρες νέων ιδιωτικών επενδύσεων και 8,75 δις λίρες κρατικών δαπανών, τα οποία θα διατεθούν για αποκατάσταση των καταστραμμένων εκτάσεων, για προστασία των δασών με αντιπυρικά μέτρα και στήριξη των κοινοτήτων που εξαρτώνται οικονομικά από τα δάση.

Σημαντικό ρόλο θα παίξει και η αλλαγή του διεθνούς εμπορικού μοντέλου σε μια πιο βιώσιμη κατεύθυνση. Ήδη 28 κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν ότι θα περιορίσουν την αποψίλωση, που απαιτείται μέχρι σήμερα, για την παραγωγή προϊότων όπως το φοινικέλαιο, το κακάο και η σόγια.

Επιπλέον, 30 από τις μεγαλύτερες εταιρείες του τραπεζικού κλάδου, δεσμεύτηκαν και αυτές, να σταματήσουν τις επενδύσεις σε δραστηριότητες που συνδέονται με την αποψίλωση.

Οι ειδικοί καλωσόρισαν την είδηση, αν και θύμισαν ότι η συμφωνία του 2014 για μείωση του ρυθμού των αποψιλώσεων δεν επιτεύχθηκε καν.

COP26: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοινώνει τη δέσμευση 1 δισεκατομμυρίου ευρώ για την προστασία των παγκόσμιων δασών

Η κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανακοίνωσε σήμερα στην 26η διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (COP26) στη Γλασκόβη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεισφέρει κονδύλια ύψους 1 δισ. ευρώ στη δέσμευση για την προστασία των δασών του πλανήτη. Η εν λόγω δέσμη στήριξης 5ετούς διάρκειας από τον προϋπολογισμό της ΕΕ θα βοηθήσει τις χώρες-εταίρους να προστατεύσουν, να αποκαταστήσουν και να διαχειριστούν τα δάση παγκοσμίως καθώς και να γίνουν πραγματικότητα οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού.

Η πρόεδρος κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε τα εξής: «Τα δάση αποτελούν τους πράσινους πνεύμονες του πλανήτη μας. Πρέπει να τα προστατεύσουμε και να τα αποκαταστήσουμε. Με χαρά ανακοινώνω ότι δεσμεύσαμε κονδύλια ύψους 1 δισ. ευρώ για την προστασία των δασών του πλανήτη. Η δέσμευσή μας αυτή αποτελεί σαφή ένδειξη της προσήλωσής μας να ηγηθούμε των παγκόσμιων αλλαγών για την προστασία του πλανήτη μας σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.»

Η επίτροπος Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων κ. Γιούτα Ουρπιλάινεν δήλωσε σχετικά: «Η δέσμευση που ανέλαβε σήμερα ΕΕ να συνεισφέρει στη βιώσιμη διαχείριση, την αποκατάσταση και την προστασία των δασών θα στηρίξει τη βιώσιμη ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας, τον μετριασμό της κλιματικης αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή, καθώς και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στις χώρες-εταίρους μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεργαστεί με τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών, τους αυτόχθονες πληθυσμούς και ιδιωτικούς φορείς εφαρμόζοντας μια πολυμερή προσέγγιση ώστε να επιτύχει τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης και να δώσει προτεραιότητα στον άνθρωπο και τον πλανήτη. Η ιδιαίτερη έμφαση στη λεκάνη του Κονγκό αποτελεί επίκαιρο μήνυμα για τη σημασία της μοναδικής αυτής περιοχής και του οικοσυστήματος της.»

Η δέσμευση αυτή αποτελεί τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη δέσμευση που ανέλαβε η διεθνής κοινότητα για την προστασία των δασών του πλανήτη μας στην COP26. Η ΕΕ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις χώρες-εταίρους για να διατηρήσει, να αποκαταστήσει και να εξασφαλίσει τη βιώσιμη διαχείριση των δασών με συνολικό και ολοκληρωμένο τρόπο. Στο πλαίσιο της σημερινής δέσμευσης κονδυλίων ύψους 1 δισ. ευρώ 250 εκατ. ευρώ θα διατεθούν στη λεκάνη του Κονγκό, η οποία καλύπτει οχτώ χώρες (Καμερούν, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Δημοκρατία του Κονγκό, Ισημερινή Γουινέα, Γκαμπόν, Μπουρούντι και Ρουάντα) ώστε να προστατευτεί η δεύτερη μεγαλύτερη περιοχή τροπικών δασών και παράλληλα να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των πληθυσμών της.

Η Ινδία έχει στόχο το… 2070 για την επίτευξη των μηδενικών εκπομπών άνθρακα

O Ινδός πρωθυπουργός, Ναρέντρα Μόντι, έθεσε το 2070 ως στόχο για να φθάσει η χώρα του τις καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα -χρονολογία πολύ μεταγενέστερη από αυτές που έθεσαν άλλες ρυπαίνουσες χώρες.

Ωστόσο, υπεραμύνθηκε του στόχου του λέγοντας ότι το Νέο Δελχί εμμένει στις δεσμεύσεις του «κατά πνεύμα και κατά γράμμα».

Ο Ναρέντρα Μόντι δήλωσε ενώπιον των παγκόσμιων ηγετών στη διάσκεψη της Γλασκώβης ότι η Ινδία θα αυξήσει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό της μείγμα στο 50% έως το 2030.

Ζήτησε επίσης μία παγκόσμια ώθηση για την υιοθέτηση βιώσιμων τρόπων διαβίωσης «αντί της αλόγιστης και καταστροφικής κατανάλωσης».

Η Ινδία είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πηγή εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως μετά την Κίνα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όμως ο τεράστιος πληθυσμός της σημαίνει ότι οι κατά κεφαλήν εκπομπές είναι πολύ χαμηλότερες από άλλες μεγάλες παγκόσμιες οικονομίες.

Τα οφέλη από την συμφωνία της COP26

Αν και η δέσμευση για τη μείωση του μεθανίου δεν έχει ενταχθεί στις επίσημες διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ, είναι από τα σημαντικότερα αποτελέσματα της COP26, με δεδομένο τον αντίκτυπο που έχει στην αποτροπή της καταστροφικής κλιματικής αλλαγής.

Εκθεση του ΟΗΕ τον Μάιο ανέφερε ότι με μεγάλες μειώσεις στις εκπομπές μεθανίου αυτή τη δεκαετία μπορεί να αποφευχθεί μία υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 0,3 βαθμούς Κελσίου έως το 2040. Αν, ωστόσο, δεν συμβεί αυτό, θα καταστεί ανέφικτος ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και την αποφυγή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.