Ανάλυση: Λιγότερο επικίνδυνος ο κορονοϊός καθώς εξελίσσεται; Η απάντηση που προβληματίζει

Η πανδημία συνοδεύτηκε από πολλές λέξεις και φράσεις-κλειδιά, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες, δύο ήταν εκείνες που άρχισαν να επαναλαμβάνονται με αυξανόμενη συχνότητα: «Οι παραλλαγές θα εξελιχθούν σε πιο ήπιες» και «Ο κορονοϊός θα γίνει ενδημικός». Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι καμία απο αυτές τις προβλέψεις δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη.

Εκείνοι που δηλώνουν ότι οι ιοί γίνονται λιγότερο θανατηφόροι με την πάροδο του χρόνου επικαλούνται συχνά τη γρίπη. Και οι δύο ιοί γρίπης που ευθύνονται για τις πανδημίες της ισπανικής γρίπης του 1918 και της γρίπης των χοίρων το 2009 εξελίχθηκαν για να γίνουν τελικά λιγότερο επικίνδυνοι. Ωστόσο, ο ιός του 1918 πιστεύεται ότι έγινε πιο θανατηφόρος πριν γίνει πιο ήπιος. Και άλλοι ιοί, όπως ο Έμπολα, έγιναν επίσης πιο επικίνδυνοι με την πάροδο του χρόνου.

Είναι πλάνη ότι οι ιοί ή οι παθογόνοι μικροοργανισμοί γίνονται πιο ήπιοι. Εάν ένας ιός μπορεί να συνεχίσει να μεταδίδεται και να προκαλεί πολλές ασθένειες, θα το κάνει», λέει ο καθηγητής Ντέιβιντ Ρόμπερτσον, επικεφαλής του τμήμα γονιδιωματικής και βιοπληροφορικής στο Κέντρο Έρευνας για τους Ιούς του Πανεπιστημίου της Γλασκόβης.

Οι ιοί στοχεύουν να δημιουργήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα «αντίγραφα» του εαυτού τους και να εξαπλωθούν όσο το δυνατόν ευρύτερα. Αν και δεν είναι πάντα προς το συμφέρον τους να σκοτώσουν τους...οικοδεσπότες τους, εφόσον μεταδοθούν πριν συμβεί αυτό, δεν έχει σημασία. O ιός Sars-CoV-2 δεν σκοτώνει ανθρώπους κατά την περίοδο που είναι πιο μολυσματικός.

Οι άνθρωποι τείνουν να πεθαίνουν δύο έως τρεις εβδομάδες μετά την ασθένεια. Υπό την προϋπόθεση ότι δεν εξελίσσεται ώστε να κάνει τους ανθρώπους τόσο άρρωστους ώστε να μην συγχρωτίζονται με άλλους ενώ είναι μολυσματικοί, ο ιός… δεν ενδιαφέρεται αν υπάρχουν θύματα στην πορεία.

Ούτε είναι ξεκάθαρο ότι ο ιός γίνεται προοδευτικά πιο ήπιος. Η μετάλλαξη «Όμικρον» φαίνεται να είναι λιγότερο σοβαρή από τις παραλλαγές «Άλφα» ή «Δέλτα» αλλά και οι δύο προκάλεσαν πιο σοβαρή ασθένεια από το αρχικό στέλεχος της Ουχάν. Η εξέλιξη του ιού δεν είναι μονόδρομος: η Όμικρον δεν μετεξελίχθηκε από τη «Δέλτ» και η «Δέλτα» δεν μετεξελίχθηκε από την «Άλφα» η διαδικασία – είναι πιο τυχαία και πιο απρόβλεπτη από αυτό.

«Αυτές οι [παραλλαγές που προκαλούν ανησυχία] δεν εξελίσσονται η μία από την άλλη, και εάν αυτό το μοτίβο συνεχιστεί και μια άλλη παραλλαγή εμφανιστεί σε έξι μήνες, θα μπορούσε να είναι χειρότερη», λέει ο Ρόμπερτσον. «Είναι σημαντικό να μην υποθέσουμε ότι η Όμικρον θα σημάνει το τέλος της εξέλιξης του Sars-CoV-2».

Υπάρχει η πιθανότητα η «Όμικρον» να είναι τόσο μεταδοτική ώστε να φτάσει σε ένα ανώτατο όριο όπου οι μελλοντικές παραλλαγές θα δυσκολεύονται να ξεπεράσουν. Αλλά μόλις πριν από λίγους μήνες, ο κόσμος έλεγε το ίδιο πράγμα για τη «Δέλτα». Επίσης, η «Όμικρον» είναι πιθανό να συνεχίσει να εξελίσσεται.

«Αυτό που μπορεί να συμβεί είναι ότι καθώς η «Όμικρον» μολύνει τόσους πολλούς ανθρώπους, είναι πιο δύσκολο για αυτήν την πρώτη [παραλλαγή] να συνεχίσει να είναι τόσο λειτουργική και έτσι δημιουργείται χώρος για έναν ιό που είναι καλύτερος στην αποφυγή της ανοσολογικής απόκρισης» προσθέτει.

Θα μπορούσε ο ιός Sars-CoV-2 να γίνει ενδημικός;

Οι πολιτικοί τείνουν να το χρησιμοποιούν ως δικαιολογία για να συνεχίσουμε τη ζωή μας και να ξεχάσουμε ότι υπάρχει η Covid-19. Αυτό που στην πραγματικότητα σημαίνει ενδημική ασθένεια είναι μία νόσος σταθερή, όπου τα ποσοστά μόλυνσης είναι προβλέψιμα και δεν ξεφεύγουν από τον έλεγχο.

«Η ευλογιά ήταν ενδημική, η πολιομυελίτιδα είναι ενδημική, ο πυρετός Lassa είναι ενδημικός και η ελονοσία είναι ενδημική», λέει ο Στέφεν Γκρίφιν, αναπληρωτής καθηγητής ιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Leeds. «Η ιλαρά και η παρωτίτιδα είναι ενδημικές, αλλά εξαρτώνται από τον εμβολιασμό. Ενδημικό δεν σημαίνει καθόλου ότι κάτι παύει να γίνεται επικίνδυνο».

Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναπτύσσουν ανοσία στον Sars-CoV-2 ή αναρρώνουν από μόλυνση, ο ιός μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια. Αλλά στη συνέχεια θα μπορούσε να εξελιχθεί ξανά. Τα καλά νέα είναι ότι αυτό γίνεται λιγότερο πιθανό όσο περισσότερο εμβολιάζεται ο παγκόσμιος πληθυσμός – γιατί όσο λιγότεροι άνθρωποι μολυνθούν, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχει ο ιός να εξελιχθεί – αλλά δεν έχουμε φθάσει ακόμη σε αυτό το σημείο.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο λόγου χάρη, υπάρχει μεγάλος αριθμός μη εμβολιασμένων και δεν είναι σαφές πόσο καιρό θα διαρκέσει η προστασία από τις ενισχυτικές δόσεις. «Η ιδέα ότι θα επιτύχουμε ενδημικότητα κάποια στιγμή σύντομα φαίνεται επίσης λίγο αντίθετη με το γεγονός ότι μόλις βιώσαμε εκρήξεις κρουσμάτων» λέει ο Γκρίφιν.

Η μετατροπή της Covid-19 σε μια ασθένεια με την οποία μπορούμε πραγματικά να ζήσουμε απαιτεί κάτι περισσότερο από μια εθνική εκστρατεία εμβολιασμού και… ευσεβείς πόθους, λένε οι επιστήμονες. Απαιτεί μια παγκόσμια προσπάθεια για τη βελτίωση της επιτήρησης για νέες μεταλλάξεις και την υποστήριξη των χωρών για την αντιμετώπιση των εστιών στην πηγή όταν εμφανίζονται. Απαιτεί επίσης μεγαλύτερη επένδυση στον καθαρισμό του αέρα και τον εξαερισμό για τη μείωση της μετάδοσης.

Όλοι ελπίζουν ότι ο κορονοϊός θα γίνει πιο ήπιος και ενδημικός - ή μάλλον, αρκετά διαχειρίσιμος ώστε να μην καταστρέφει την καθημερινότητά μας. Αλλά αυτές είναι ελπίδες, όχι γεγονότα.

Πηγή: Guardian

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.