Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου: «Ράδιο αγάπη μου σε ευχαριστώ για όλα»

«Μικρό μου κουτί, που με βοηθούσες να δραπετεύω και σε μετέφερα απο σπίτι σε σπίτι στο πλοίο και στο τρένο (...) στο προσκέφαλό μου, στον πόνο μου, το τελευταίο πράγμα το βράδυ, το πρώτο το πρωί...Υποσχέσου μου οτι δεν θα σωπάσεις ξαφνικά». Στο ποίημα του η «Μπαλάντα του ραδιοφώνου» ο μεγάλος Γερμανός δραματουργός Μπέρτολτ Μπρεχτ αποθέωνε το αγαπημένο του μέσο-παρηγοριά σε μία σκληρή εποχή, λίγα χρόνια μετά την απόδρασή του από τη ναζιστική Γερμανία.

«Φωνή» των καταπιεσμένων του πλανήτη, αγαπημένη συνήθεια, συντροφιά σε δύσκολες προσωπικές ώρες αλλά και ταραγμένους καιρούς, το ραδιόφωνο μπορεί να εκτοπίστηκε σημαντικά απο την τηλεόραση και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παραμένει όμως ένα απο τα πλέον προσφιλή μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Τα πάντα, από τις ναυτικές μελέτες μέχρι την εξερεύνηση του διαστήματος ήταν δυνατά χάρη στο ραδιόφωνο. Ταυτόχρονα, έπαιξε πρωτοποριακό ρόλο στην ενημέρωση, την ψυχαγωγία και την ενοποίηση του κόσμου.

H 13^η Φεβρουαρίου καθιερώθηκε ως η παγκόσμια «γιορτή» του Ραδιοφώνου από τα κράτη μέλη της UNESCO, μετά απο πρόταση της Ισπανικής Ακαδημίας Ραδιοφώνου. Η αρχική πρόταση ήταν να τιμάται η παγκόσμια ημέρα στις 30 Οκτώβρη σε ανάμνηση της ιστορικής ραδιοφωνικής εκπομπής με τίτλο «Ο πόλεμος των κόσμων» με παρουσιαστή τον Όρσον Γουελς (1938). Τελικά «νίκησε» η 13^η Φλεβάρη, η ημερομηνία που λειτούργησε για πρώτη φορά το ραδιόφωνο του ΟΗΕ το 1946.

Τα Ηνωμένα Έθνη υπογράμμισαν για μία ακόμη φορά φέτος το σημαντικό ρόλο του ραδιοφώνου κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού. «Διασφάλισε τη συνέχεια της μάθησης και βοήθησε στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης», ανέφερε ο ΟΗΕ.

Η πανδημία της COVID-19 μείωσε την εμπιστοσύνη στα μέσα μαζικής ενημέρωσης γενικά, λόγω της κυκλοφορίας ψευδούς περιεχομένου που εξαπλώθηκε γρήγορα - ιδιαίτερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μελέτες ωστόσο δείχνουν ότι οι πολίτες εξακολουθούν να δείχνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο ραδιόφωνο σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο μέσο. Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας λοιπόν δεν θα μπορούσ να είναι άλλο πέρα απο «Ραδιόφωνο και εμπιστοσύνη».

Μια πανευρωπαϊκή μελέτη το 2021 βρήκε ότι είναι το πιο αξιόπιστο μέσο, την ώρα που μία διαφορετική μελέτη έδειξε ότι τα ισχυρά -δημόσια- μέσα ενημέρωσης συνδέονται με τη δημοκρατική υγεία μιας χώρας. Το ραδιόφωνο καταλαμβάνει αυτή τη θέση εμπιστοσύνης, επειδή μπορεί να προσεγγίσει ένα ευρύ φάσμα κοινού και να παρέχει αξιόπιστες ειδήσεις.

Σύντομη ιστορία του ραδιοφώνου

Η ιστορία του ραδιοφώνου ξεκινά ουσιαστικά το 1895. Ειναι η χρονιά που ο Γουλιέλμος Μαρκόνι, ο πατέρας του σύγχρονου ραδιοφώνου κατάφερε να μεταδώσει ηχητικά σήματα Μορς μέσω ερτζιανών κυμάτων. Μέχρι τότε η ασύρματη επικοινωνία χρησιμοποιούνταν μόνο στις ένοπλες δυνάμεις και όχι ως τρόπος μετάδοσης ενημέρωσης ή ψυχαγωγίας.

Σταδιακά η βιομηχανία και το κοινό αντιλήφθηκαν την σπουδαιότητα και την δύναμη του μέσου. Στην Ελλάδα το ραδιόφωνο εμφανίστηκε τη δεκαετία του 1920 με πειραματικές προσπάθειες μικρής κλίμακας από ιδιώτες και δημόσιους φορείς. Ο επίσημος φορέας συστήθηκε το 1938 και χρησιμοποιήθηκε για την προπαγάνδα του καθεστώτος Μεταξά. Γρήγορα έγινε δημοφιλές μέσο, ειδικά κατά τη διάρκεια του ελληνοιταλικού πολέμου . Μία απο τις κορυφαίες στιγμές στην ιστορία του ελληνικού ραδιοφώνου παραμένει το Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας επί εποχής Μάνου Χατζιδάκι (1975-1981).

Έκτοτε εντός και εκτός συνόρων, το ραδιόφωνο προσαρμόστηκε στους «κοινωνικούς μετασχηματισμούς και τις νέες ανάγκες των ακροατών» εδώ και τουλάχιστον έναν αιώνα. Και παραμένει ένα από τα πιο αξιόπιστα και ευρέως χρησιμοποιούμενα μέσα.

Γέφυρα μεταξύ παραδοσιακών και σύγχρονων τεχνολογιών, το ραδιόφωνο προσφέρει πλέον ποικιλία περιεχομένου μέσω διαφορετικών συσκευών και μορφών, όπως ειναι τα podcast και οι ιστότοποι πολυμέσων. Η ακρόαση μέσω Διαδικτύου και η εξερεύνηση των δυνατοτήτων του οπτικοποιημένου ραδιοφώνου είναι μονο μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους οι ραδιοφωνικοί φορείς ενισχύουν τις σχέσεις τους με τους ακροατές στη νέα εποχή.

Δεν ειναι τυχαίο οτι η 13η Φεβρουαρίου παραμένει μία απο τις πλέον δημοφιλείς Παγκόσμιες Ημέρες του ΟΗΕ. Κάθε χρόνο, εκατοντάδες ραδιοφωνικοί σταθμοί σε όλο τον κόσμο συμμετέχουν στην εκδήλωση. Ο επίσημος ιστότοπος για την Ημέρα δέχεται κατά μέσο όρο πάνω από 100.000 επισκέψεις ετησίως.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr

Διαβάστε επίσης:

Η επικοινωνία στα χρόνια του κορονοϊού: Πώς η Ελλάδα «ταξιδεύει» χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά

Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου: Ευχές από τον απόλυτο γκουρού του είδους!