«Στρατηγική Πυξίδα»: Η ΕΕ αποφάσισε Ευρωστρατό - Οι αναφορές για την Τουρκία

«Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας συνιστά μια τεκτονική αλλαγή στην ευρωπαϊκή ιστορία», είπε ο Μπορέλ, προσθέτοντας ότι πλέον όλοι έχουν πεισθεί ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε κίνδυνο από ένα γείτονα που είναι αποφασισμένος να διεξάγει πόλεμο. Η «Στρατηγική πυξίδα» περιλαμβάνει σαφή χρονοδιαγράμματα για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ και την κάλυψη των «αμυντικών κενών», τα επόμενα χρόνια, ανέφερε ο Μπορέλ, ενώ πρόσθεσε ότι ο μέσος όρος των αμυντικών δαπανών στην ΕΕ θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά από το σημερινό 1,5% του ΑΕΠ.

Όσον αφορά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Μπορέλ δήλωσε ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να λάβει και άλλες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, σε συντονισμό με τους διεθνείς εταίρους», ωστόσο εκτίμησε ότι δεν θα υιοθετηθούν επισήμως εντός της εβδομάδας, παρά μόνο θα δοθούν «κατευθύνσεις» από τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής.

Τέλος, ο Ζοζέπ Μπορέλ ανέφερε ότι στο Συμβούλιο της ΕΕ υπήρξε πολιτική συμφωνία για επιπλέον βοήθεια σε όπλα προς την Ουκρανία, ύψους 500 εκατ. ευρώ.

Ν. Παναγιωτόπουλος: Ορόσημο η υιοθέτηση της «Στρατηγικής Πυξίδας»

Η υιοθέτηση της «Στρατηγικής Πυξίδας» αποτελεί ορόσημο που καταδεικνύει την αποφασιστικότητα της Ε.Ε. να καταστεί ένας αξιόπιστος πυλώνας Άμυνας και Ασφάλειας, ειδικότερα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τόνισε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος συμμετείχε στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια του οποίου εγκρίθηκε το τελικό κείμενο για τη «Στρατηγική Πυξίδα».

Ο Ν. Παναγιωτόπουλος υπογράμμισε, επίσης, τη σημασία της επένδυσης στην ευρωπαϊκή άμυνα, σύμφωνα με τους στόχους της «Στρατηγικής Πυξίδος», τονίζοντας ότι λόγω των προκλήσεων και απειλών που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, οι αμυντικές της δαπάνες υπερβαίνουν το 2% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) της. Συνεπώς, ανέφερε, είναι ιδιαίτερα σημαντική και επείγουσα η εξαίρεση ορισμένων κατηγοριών αμυντικών δαπανών από τα υφιστάμενα κριτήρια του δημοσιονομικού ελλείμματος.

Εξέφρασε την εκτίμηση πως η «Στρατηγική Πυξίδα» θα αποτελέσει εφαλτήριο για την καλλιέργεια κοινής στρατηγικής κουλτούρας και αμυντικής πολιτικής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις απειλές και προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζει κάθε κράτος - μέλος και οι οποίες πρέπει να αντιμετωπίζονται από κοινού. Στο πλαίσιο αυτό τόνισε τη σημασία σαφούς αναφοράς, στο κείμενο της «Στρατηγικής Πυξίδος», των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο που προκαλούνται από προκλητικές και μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας, και στρέφονται εναντίον κρατών - μελών της Ε.Ε., κατά παράβαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους και του Διεθνούς Δικαίου.

Για την επίθεση της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, ξεκαθάρισε ότι αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, η οποία υπονομεύει τα θεμέλια της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Επεσήμανε δε, ότι η Ελλάδα καταδικάζει τις αναθεωρητικές ενέργειες της Ρωσίας και υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα, κυριαρχία και ανεξαρτησία της Ουκρανίας, ενώ από την πρώτη στιγμή απέστειλε αμυντικό υλικό, ιατρικές προμήθειες και σημαντική ανθρωπιστική βοήθεια. Εξέφρασε επίσης, τη συμπαράσταση της Ελλάδας προς την Ουκρανία για τις μεγάλες ανθρώπινες απώλειες που προκαλούν οι ρώσικοι βομβαρδισμοί, μεταξύ των οποίων και Έλληνες ομογενείς, και υπογράμμισε την ανάγκη στενού συντονισμού Ε.Ε., ΝΑΤΟ, Ηνωμένων Εθνών και ΟΑΣΕ για παροχή κάθε δυνατής υποστήριξης στην Ουκρανία.

Ανέφερε, ακόμη, ότι οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας επηρεάζουν και τις χώρες που τις επιβάλλουν και ζήτησε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις για τις οικονομίες τους και τους πολίτες της Ε.Ε., ενώ επεσήμανε ότι η απόφαση ορισμένων χωρών να μην ευθυγραμμιστούν με την επιβολή των κυρώσεων, υπονομεύει την αποτελεσματικότητά τους.

Ακολούθως, πραγματοποιήθηκε το Συμβούλιο υπουργών 'Άμυνας της Ε.Ε. όπου συζητήθηκαν οι στρατιωτικές διαστάσεις και οι πτυχές ασφαλείας της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Εξάλλου, στο περιθώριο των εργασιών της συνόδου, ο Ν. Παναγιωτόπουλος προήδρευσε σε γεύμα εργασίας των υπουργών Άμυνας Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (European People's Party - EPP).

Τι αναφέρει το κείμενο της «Πυξίδας»

Την άνευ προηγουμένου ενότητα της ΕΕ τονίζει το κείμενο της Στρατηγικής Πυξίδας σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ επισημαίνοντας την ανάγκη για γρήγορη και στιβαρή δράση σε περιόδους κρίσεων.

Παράλληλα, επισημαίνεται ότι ο στόχος είναι να ενισχυθεί η πολιτική ασφάλειας και άμυνας μέχρι το 2030.

Το 47 σελίδων κείμενο αναφέρει επίσης ότι η ΕΕ πρέπει να έχει τα μέσα για να διασφαλίζει τόσο τα συμφέροντά της όσο και να προστατεύει τους πολίτες της, ενώ υπογραμμίζεται η ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας με τους εταίρους, όπως το ΝΑΤΟ.

Επιπροσθέτως, δίνεται έμφαση στα Δυτικά Βαλκάνια.

Σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο υπάρχει αναφορά σε προκλήσεις και μονομερείς ενέργειες κατά κρατών-μελών της ΕΕ καθώς και παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων αλλά και στην εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού τονίζοντας τη σημασία του σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος που θα είναι τόσο προς το συμφέρον της ΕΕ όσο και της Τουρκίας.

Οι ενέργειες αυτές της Τουρκίας σημειώνεται, εντάσσονται στις απειλές και τις προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η ΕΕ, οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών της και των κρίσιμων υποδομών της, καθώς και την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών συνόρων.

Στρατηγική Πυξίδα: Οι σημαντικές αναφορές για την Τουρκία

Το κείμενο περιέχει αρκετές σημαντικές αναφορές για την Τουρκία. Ειδικότερα, καθίσταται απολύτως σαφές ότι εξακολουθούν οι προκλήσεις και μονομερείς ενέργειες σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων έναντι κρατών-μελών, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου. Τονίζεται, επίσης, ότι οι δράσεις αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε ταχεία κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή. Το ίδιο αναφέρεται και για την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού.

Το σύνολο των ενεργειών αυτών της γείτονος περιλαμβάνονται ρητώς μεταξύ των απειλών και των προκλήσεων οι οποίες επηρεάζουν την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών, τις κρίσιμες υποδομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών συνόρων. Προκειμένου να προωθηθεί η επιθυμητέα από την Ευρωπαϊκή Ένωση συνεργασία, υφίστανται κρίσιμες προϋποθέσεις που πρέπει να σεβαστεί από πλευράς της η Τουρκία.

Ειδικότερα, η Άγκυρα οφείλει να δεσμευθεί ότι θα ακολουθήσει την οδό της συνεργασίας, της συνεπούς αποκλιμάκωσης και της ανταπόκρισης στις ανησυχίες της Ένωσης, όπως αυτές είχαν καταγραφεί στη Δήλωση των 27 Ηγετών το Μάρτιο 2021. Υπενθυμίζεται ότι με την εν λόγω Δήλωση, η ΕΕ καλούσε ευθέως την Τουρκία να απόσχει από προκλήσεις, μονομερείς ενέργειες, παράνομες γεωτρήσεις κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.

Σε αντίθετη περίπτωση, η δήλωση υπενθύμιζε ότι η ΕΕ έχει στη διάθεσή της τα εργαλεία και τα μέσα για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των κρατών-μελών και να θωρακίσει την περιφερειακή σταθερότητα.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα έδωσε τη συγκατάθεσή της στην υιοθέτηση της «Στρατηγικής Πυξίδας» και παράλληλα κατέθεσε μονομερή εθνική δήλωση, στην οποία τονίζει ότι λόγω των προκλήσεων και απειλών που δέχεται εδώ και καιρό, οι ετήσιες αμυντικές της δαπάνες ξεπερνούν κατά πολύ το 2% το ΑΕΠ, στόχο που συμβαδίζει με την αναφορά στο κείμενο για αύξηση των αμυντικών δαπανών.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, τις οποίες επικαλείται το ΑΠΕ, η Ελλάδα έχει επί μακρόν τονίσει την ανάγκη εξαίρεσης μέρους των αμυντικών δαπανών από τους κανόνες αναφορικά με το δημόσιο χρέος και εκφράζει την ευχή όπως επιτευχθεί συμφωνία επί του σημείου αυτού το συντομότερο δυνατόν. Παρόμοια μονομερή δήλωση κατέθεσαν και άλλα κράτη-μέλη.

Τέλος, σημειώνεται ότι με την υιοθέτηση της «Στρατηγικής Πυξίδας», ενισχύονται οι προσπάθειες που καταβάλλονται για την ευρωπαϊκή αυτονομία, προσπάθειες που στηρίζει η Ελλάδα, σε αρμονία πάντα με τη στρατηγική σχέση που διατηρεί με τις ΗΠΑ.