Εκλογές στη Γαλλία: Η «μητέρα όλων των μαχών» και τα πέντε μηνύματα της κάλπης
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έκοψε πρώτος το νήμα, κερδίζοντας την αρχηγό της ακροδεξιάς Μαρίν Λε Πέν, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας την Κυριακή, βρίσκεται όμως σε πολύ πιο δυσχερή θέση από ό,τι ήταν πριν από πέντε χρόνια, εν όψει του δεύτερου γύρου της 24ης Απριλίου.
Ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Μακρόν θα διατηρήσει την προεδρία, τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου δείχνουν ότι ο νυν πρόεδρος δεν μπορεί να επαναπαυτεί στις δάφνες του. Η Λε Πεν υπολογίζει στους ψηφοφόρους του Ερίκ Ζεμούρ, ο οποίος κάλεσε τους υποστηρικτές του να στηρίξουν τη «σιδηρά κυρία» της γαλλικής ακροδεξιάς στις 24 Απριλίου.
O εκπρόσωπος της ριζοσπαστικής αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν εν τω μεταξύ τα πήγε καλύτερα από ό,τι αναμενόταν, προκαλώντας μεγάλη δόση αβεβαιότητας στο εκλογικό «μείγμα», καθώς οι ψηφοφόροι του προέρχονται απο διαφορετικές ομάδες. Πολλοί είναι πιθανό να απόσχουν στον δεύτερο γύρο, ενώ άλλοι θα διχαστούν μεταξύ του Γάλλου προέδρου και της Λε Πεν. Ακολουθούν πέντε βασικά συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν απο τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών:
1. Ο Μακρόν και η Λε Πεν παραμένουν πρωταγωνιστές
Η επανάληψη του δεύτερου γύρου του 2017 επιβεβαιώνει το κυρίαρχο αφήγημα του Μακρόν και της Λε Πεν: ότι το χάσμα μεταξύ αριστεράς και δεξιάς δεν είναι πλέον υπαρκτό στη Γαλλία, έχοντας αντικατασταθεί από την αντίθεση μεταξύ ενός κυρίαρχου μπλοκ που είναι φιλοευρωπαϊκό και ανοιχτό προς τον έξω κόσμο από τη μια πλευρά και τους εθνικιστές από την άλλη.
Και οι δύο υποψήφιοι σημείωσαν υψηλότερο ποσοστό από ό,τι πριν από πέντε χρόνια, αφήνοντας την παραδοσιακή δεξιά και αριστερά σε μια ακόμη πιο σαθρή κατάσταση από πριν. Ο Μακρόν «πήγε» από το 24% το 2017 στον πρώτο γύρο σε περισσότερο από 27% την Κυριακή, σύμφωνα με τις προβλέψεις, και η Λε Πεν από το 21,3% σε περίπου 23%
Το χάσμα μεταξύ τους είναι μεγαλύτερο από την προηγούμενη φορά, δείχνοντας ότι ο Μακρόν κατάφερε να συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους παρά τις διαμάχες στο τέλος της εκστρατείας και τις επικρίσεις οτι αφιερώθηκε υπερβολικά στον πόλεμο και τη διπλωματία και όχι στα προβλήματα στο εσωτερικό. Αλλά το ακροδεξιό μπλοκ, η Μαρίν Λεπέν, ο Ερίκ Ζεμούρ και ο εθνικιστής Νικολά Ντυπόν-Ενιάν συγκέντρωσαν απο κοινού το 30% των συνολικών ψήφων.
2. Ο Ζέμουρ δεν έκανε τελικά την έκπληξη
Τον Οκτώβριο, πολλοί πίστευαν οτι ο Zεμούρ, ένας 63χρονος τηλεοπτικός σχολιαστής και συγγραφέας που έγινε πολιτικός, θα ήταν δεύτερος πίσω από τον Mακρόν. Έπεσε ωστόσο θεαματικά στις δημοσκοπήσεις αφού υπέφερε από έλλειψη αξιοπιστίας καθώς ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία και επανεμφανίστηκαν σχόλιά του να επαινεί τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Τελικλα κατέγραψε ένα ποσοστό 7%.
Παρά τις σκληρές και αδυσώπητες μάχες τους σε όλη την εκστρατεία, υποστήριξε γρήγορα τη Λε Πεν. «Έχω διαφωνίες με τη Μαρίν Λεπέν», είπε ο Ζεμούρ στην ομιλία του την Κυριακή, «αλλά υπάρχει ένας άνθρωπος που είναι αντιμέτωπος με τη Λε Πεν και άφησε να μπουν 2 εκατομμύρια μετανάστες… που θα τα πήγαινε χειρότερα αν επανεκλεγόταν. Γι' αυτόν τον λόγο καλώ τους ψηφοφόρους μου να ψηφίσουν τη Μαρίν Λε Πεν».
Το αν θα υπάρξει ακροδεξιά συμμαχία μακροπρόθεσμα είναι ένα ερώτημα. Ο Νικολά Μπεί και ο και ο Ζιλμπέρ Κολάρ- δύο ευρωβουλευτές που αποχώρησαν από το κόμμα της Λε Πεν για να συμμαχήσουν με τον Ζεμούρ δεν υποστηρίζουν πιθανή συμμαχία με τη Λε Πεν, σε περίπτωση που κερδίσει τον δεύτερο γύρο.
3. Mελανσόν, ο θριαμβευτής της Αριστεράς
Ο Ζαν Λικ Μελανσόν, ο οποίος αναδείχθηκε τρίτος με μικρή διαφορά με περισσότερο από 22% των ψήφων, κατάφερε να σαρώσει τις περισσότερες από τις αριστερές ψήφους της χώρας. Είναι η μεγαλύτερη έκπληξη του πρώτου γύρου, παρόλο που οι δημοσκόποι κατέγραφαν την άνοδό του τις τελευταίες εβδομάδες. Κανένας ωστόσο δεν περίμενε οτι θα φτάσει σε απόσταση αναπνοής απο τη Λε Πεν.
Τις προηγούμενες εβδομάδες, ανέβηκε στις δημοσκοπήσεις και τελικά επωφελήθηκε από το γεγονός ότι θεωρείται ο μόνος βιώσιμος υποψήφιος στα αριστερά. Άλλοι αριστεροί υποψήφιοι, όπως ο κομμουνιστής Φαμπιάν Ρουσέλ και ο Γιανίκ Ζαντό των Πρασίνων, συγκέντρωσαν χαμηλότερα ποσοστά από το αναμενόμενο.
Οι ψηφοφόροι του αναμένεται να παίξουν βασικό ρόλο στον δεύτερο γύρο. «Δεν πρέπει να δώσετε καμία ψήφο στη κυρία Λε Πεν», επανέλαβε τρεις φορές κατά την ομιλία του μετά τις εκλογές. Ωστόσο, δεν ζήτησε συγκεκριμένα ψήφο υπέρ του Μακρόν, αφήνοντας το εκλογικό του σώμα με την επιλογή μεταξύ του να μην ψηφίσει και να στηρίξει τον Γάλλο πρόεδρο.
Σχεδόν οι μισοί ψηφοφόροι του Μελανσόν θα μπορούσαν να απέχουν από τον δεύτερο γύρο, προβλέπει δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Ifop, ενώ οι υπόλοιποι αναμένεται να διχαστούν μεταξύ Μακρόν και Λεπ Πεν.
4. Τα πρώην κυβερνώντα κόμματα είναι «νεκρά»
Οι φετινές προεδρικές εκλογές ολοκλήρωσαν μία τάση που ξεκίνησε το 2017: Τα πρώην κόμματα εξουσίας, το Σοσιαλιστικό κόμμα και οι συντηρητικοί Ρεπουμπλικανοί - έχουν καταστραφεί και δύσκολα θα ανακάμψουν.
Η Βαλερί Πεκρές, η οποία εκπροσώπησε τους Ρεπουμπλικανούς, συγκέντρωσε κάτω από το 5%, σύμφωνα με τις προβλέψεις. Το γεγονός αυτό προκάλεσε διπλή αμηχανία: Δεν είναι μόνο το χαμηλότερο αποτέλεσμα για το κόμμα της στην ιστορία του, αλλά σημαίνει επίσης ότι οι Ρεπουμπλικανοί δυνητικά δεν θα λάβουν αποζημίωση για τα έξοδα της προεκλογικής τους εκστρατείας, καθώς τα κόμματα πρέπει να φτάσουν το όριο του 5% για να πάρουν τα χρήματά τους πίσω.
Οι μακροχρόνιες διαιρέσεις έγιναν επίσης σαφείς αμέσως μετά τα αποτελέσματα, καθώς η Πεκρές είπε ότι θα ψήφιζε υπέρ του Μακρόν, ενώ ο συντηρητικός Ερίκ Σιότι είπε ότι δεν θα τον στηρίξει. Όσο για τη Σοσιαλίστρια δήμαρχο του Παρισιού Aν Ινταλγκό, δεν μπόρεσε να φτάσει ούτε το 2%, σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις. Αυτό είναι τρεις φορές λιγότερο από την ήδη ιστορικά χαμηλή βαθμολογία του υποψηφίου των σοσιαλιστών Μπενουά Αμόν το 2017.
5. Αποχή χαμηλότερη από την αναμενόμενη
Τα ποσοστά αποχής ήταν σίγουρα υψηλά, αλλά όχι τόσο υψηλά όσο αναμενόταν. Η αποχή υπολογίζεται σε περίπου 26% από την Ipsos. Αυτό είναι περισσότερο από το 2017, όταν το 77% των ατόμων που έχουν δικαίωμα ψήφου ψήφισαν και το 23 % έμεινε σπίτι.
Ωστόσο, το ποσοστό αποχής είναι χαμηλότερο από το 2002. Πριν από δύο δεκαετίες, σχεδόν το 28,5% των Γάλλων αποφάσισε να μην προσέλθει στις κάλπες, κάτι που βοήθησε τον Ζαν-Μαρί Λε Πεν, τον πατέρα της Μαρίν, να περάσει για πρώτη φορά στην ιστορία στον δεύτερο γύρο.
Το αποτέλεσμα δεν επιβεβαίωσε ορισμένους δημοσκόπους, οι οποίοι είχαν προβλέψει ένα ρεκόρ 30% ων ψηφοφόρων που δεν θα έκαναν τον κόπο να ψηφίσουν.
Διαβάστε επίσης:
Εκλογές στη Γαλλία: Γιατί δεν θα είναι περίπατος για τον Μακρόν ο δεύτερος γύρος