Πόλεμος Ουκρανία: Τι σημαίνει η βύθιση του Moskva – Πώς θα απαντήσει ο Πούτιν και ο φόβος πυρηνικών

Νέα δεδομένα και ανατροπές στον πόλεμο της Ουκρανίας δημιουργεί το πλήγμα και η βύθιση της ρωσικής ναυαρχίδας Moskva, με την κυβέρνηση Ζελένσκι να κάνει λόγο για ιστορική νίκη και το Κρεμλίνο να είναι υποχρεωμένο να αναθεωρήσει την στρατηγική του.

Το αν το χτύπημα προήλθε από ουκρανικά πυρά ή όχι δεν θα μπορέσει να εξακριβωθεί, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για εμπλοκή του ΝΑΤΟ ή ακόμα και Τούρκων. Αυτό που είναι δεδομένο, είναι ότι το Moskva, με πλήρωμα 510 μέλη, αποτελούσε το μεγαλύτερο σε εκτόπισμα πολεμικό πλοίο της Ρωσίας, ενώ είναι και το πρώτο που χάνεται στο πεδίο των μαχών από την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η σφοδρότητα του πλήγματος με πανίσχυρους πυραύλους που εκτοξεύτηκαν από την ξηρά, οδηγεί στο συμπέρασμα πως οι Ουκρανοί διαθέτουν όπλα τέτοιου βεληνεκούς, ικανά να προκαλέσουν ανεπανόρθωτα πλήγματα σε μονάδες επιφανείας που βρίσκονται μόλις λίγα μίλια μακριά από τη στεριά.

Μια τελευταία πληροφορία που διακινείται έχει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθότι αφορά εμπλοκή τουρκικών μη επανδρωμένων αεροχημάτων Bayraktar TB-2 στην επιχείρηση εξουδετέρωσης του εμβληματικού ρωσικού καταδρομικού Moskva. Στοιχεία της χθεσινής ημέρας, αργά το απόγευμα, καταγράφουν πτήσεις τουρκικών Bayraktar στην περιοχή. Χαρακτηριστική είναι η ενασχόληση και εμπλοκή με ένα εξ αυτών από το ρωσικό πολεμικό πλοίο “Ναύαρχος Έσσεν“, με το αντιαεροπορικό σύστημα SHTIL-1 που φέρουν.

Από στρατιωτικής και στρατηγικής άποψης λοιπόν, το χτύπημα και η επακόλουθη βύθιση του καταδρομικού Moscva έχει μεγάλη αξία καθώς, το ρωσικό ναυτικό αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να επιχειρεί πιο ανοιχτά τώρα από ό,τι πριν, μειώνοντας τον κίνδυνο να χτυπηθούν τα πλοία από αντιπλοϊκούς πυραύλους.

Τι σημαίνει αυτό; Πως επηρρεάζονται άμεσα και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του «κόκκινου στρατού» στη νότια Ουκρανία, μιας και πλέον δεν θα υφίσταται η ικανότητα των Ρώσων να παρέχουν κάλυψη με άμεσα πυρά στα στρατεύματα που μάχονται στην ξηρά, ενώ σαφέστατα επηρεάζεται και η ρωσική αεράμυνα στις παράκτιες περιοχές.

Η δραματική εξέλιξη της βύθισης του Moscva έχει προκαλέσει προβληματισμό στο Κρεμλίνο, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν δεν πρόκειται να αφήσει αναπάντητο ένα τέτοιο πλήγμα. Το πώς θα αντιδράσει κανείς δεν γνωρίζει και οι πληροφορίες που διακινούνται από δυτικά Μέσα Ενημέρωσης περί άμεσης χρήσης πυρηνικών, ασφαλώς και δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν. Πάντως, παρά την πίεση που ασκείται στον «τσάρο», κυρίως οικονομική, η χρήση των πυρηνικών αποτελεί έσχατη λύση, με τον ίδιο να γνωρίζει καλά ποια θα μπορούσαν να είναι τα αποτελέσματα.

Ο «ψυχρός πόλεμος» πάντως Ρωσίας – ΗΠΑ καλά κρατεί, με απειλές και εκφοβισμούς για χρήση πυρηνικών όπλων, με το Κρεμλίνο να απαντά στην πρόθεση ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ξεκαθαρίζοντας πως αν συμβεί κάτι τέτοιο δεν θα μιλάμε πλέον αποπυρηνικοποίηση.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας της 14ης Απριλίου, είχε επιβεβαιωθεί ότι ξεκίνησε πυρκαγιά στο καταδρομικό πλοίο Moskva, με το Κίεβο να υποστηρίζει πως έχει καταφέρει πλήγμα στη ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου. Η Μόσχα δεν το επιβεβαίωνε, αλλά παραδεχόταν το πρόβλημα που υπήρχε στο καταδρομικό. Σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, το πλήρωμα είχε εκκενώσει το πλοίο ενώ ο κύριος πυραυλικός οπλισμός δεν είχε υποστεί ζημιές.

Η ιστορία του «μεγαθήριου» Moskva

Το οπλισμένο με πυραύλους βαρύ καταδρομικό κλάσης Atlant, μήκους 186 μέτρων, ετέθη σε υπηρεσία το 1983, την σοβιετική εποχή, με την ονομασία Slava (Δόξα). Αποστολή του, η καταστροφή αεροπλανοφόρων.

Μετονομάσθηκε σε Moskva τον Μάιο 1995. Είναι οπλισμένο με 16 αντιπλοϊκούς πυραύλους Bazalt/Voulkan, με πυραύλους Fort, την ναυτική εκδοχή των πυραύλων S-300 μεγάλου βεληνεκούς, και με πυραύλους μικρού βεληνεκούς Ossa. Διαθέτει επίσης εκτοξευτές ρουκετών, κανόνια και τορπίλες.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Ria Novosti, το Moskva εκσυγχρονίσθηκε δύο φορές στην ιστορία του, την δεύτερη κατά την περίοδο 2018-2020.

Το πλήρωμά του αποτελείται από 680 άνδρες, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.

Τρεις πόλεμοι

Ο πρώτος του πόλεμος ήταν η ρωσική εισβολή στην Γεωργία το 2008. Η Ρωσία δεν έχει δώσει πληροφορίες για τις αποστολές του, αλλά σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματικό της Γεωργίας, το ρωσικό καταδρομικό εισήλθε στο λιμάνι του Οτσαμτσιρέ για να βομβαρδίσει στην κοιλάδα του Κοντορί τις γεωργιανές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες απώλεσαν τότε τον έλεγχο και της τελευταίας ζώνης που κατείχαν ακόμη στην αυτονομιστική περιοχή της Αμπχαζίας.

Ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ είχε εκφράσει την «ευγνωμοσύνη» του προς το πλήρωμα του πολεμικού πλοίου για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του κατά την διάρκεια της σύρραξης.

Μετά την επέμβαση της Ρωσίας στο πλευρό του Μπασάρ αλ Ασαντ στον πόλεμο στη Συρία, το Moskva αναπτύχθηκε από τον Σεπτέμβριο 2015 μέχρι τον Ιανουάριο 2016 στην ανατολική Μεσόγειο για να διασφαλίσει, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας, την «αντιαεροπορική άμυνα» της ρωσικής βάσης του Χμεϊμίμ.

Λίγο μετά, ο Βλαντίμιρ Πούτιν παρασημοφόρησε όλο το πλήρωμα με το μετάλλιο του Ναχίμοφ, για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του.

Από την Σεβαστούπολη της Κριμαίας, που αποτελεί την βάση του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το Moskva συμμετέχει στην επίθεση που εξαπέλυσε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας.

Σε συνομιλία μέσω ασυρμάτου στη αρχή του πολέμου και έκτοτε απέκτησε θρυλικές διαστάσεις και αποτυπώθηκε σε ουκρανικό γραμματόσημο, οι συνοριοφύλακες του μικρού νησιού των Φιδιών απάντησαν «άντε και γ…» στο ρωσικό καταδρομικό όταν τους ζητήθηκε να παραδοθούν. Λίγο μετά, το Moskva μαζί με το Vassili Bykov βομβάρδισαν το νησί. Τα μέλη της ουκρανικής συνοριοφυλακής αιχμαλωτίσθηκαν.

Διπλωματικές αποστολές

Το καταδρομικό Moskva, όταν ακόμη ονομαζόταν Slava, συμμετείχε στην συνάντηση κορυφής της Μάλτας, ανάμεσα στον σοβιετικό ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και τον αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους, η οποία πραγματοποιήθηκε επί του πλοίου Maxime Gorki τον Δεκέμβριο 1989, αμέσως μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.

Το πλοίο συμμετείχε επίσης στην διάσκεψη για τον πυρηνικό αφοπλισμό στην Γιάλτα τον Αύγουστο 1990.

Έχει διαπλεύσει τις θάλασσες συμμετέχοντας σε στρατιωτικές ασκήσεις και έχει επισκεφθεί πολλά ευρωπαϊκά, ασιατικά και αφρικανικά λιμάνια.

Έχει επίσης φιλοξενήσει ξένους ηγέτες. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποδέχθηκε εκεί με στρατιωτικές τιμές στον Αύγουστο 2014 στο Σότσι τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φάταχ Αλ-Σίσι ή, κατά την διάρκεια επίσκεψής του στην Ιταλία, τον τότε ιταλό πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι.