Βασίλισσα Ελισάβετ: Γιορτάζει τα 96 έτη η γηραιότερη μονάρχης στον κόσμο - 70 χρόνια στον θρόνο

Τα 96α γενέθλιά της γιορτάζει σήμερα 21 Απριλίου η βασίλισσα Ελισάβετ. Φέτος τα γενέθλιά της συμπίπτουν με τους εορτασμούς του Πλατινένιου Ιωβηλαίου της, τα 70 χρόνια δηλαδή βασιλείας της στον βρετανικό θρόνο.

Η βασίλισσα Ελισάβετ έγινε το 2008 η γηραιότερη μονάρχης στην ιστορία της Βρετανίας ξεπερνώντας τη βασίλισσα Βικτόρια, η οποία πέθανε το 1901 σε ηλικία 81 ετών. Μετά τη στέψη της το 1953, η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ έζησε τη διαδοχή 14 πρωθυπουργών.

Για τους φετινούς εορτασμούς του Πλατινένιου Ιωβηλαίου η βρετανική κυβέρνηση έχει υποσχεθεί έναν εορτασμό «που συμβαίνει μια φορά σε κάθε γενιά», και ο οποίος «θα συνδυάσει τα καλύτερα στοιχεία βρετανικής τελετουργικής μεγαλοπρέπειας και θεάματος με κορυφαίες καλλιτεχνικές και τεχνολογικές επιδείξεις».

Πού θα τα γιορτάσει φέτος

Σύμφωνα με την Daily Mail χθες (20/4) η βασίλισσα έφτασε στο σπίτι του αγαπημένου της εκλιπόντος συζύγου στο Sandringham ενόψει των 96ων γενεθλίων της.

Η μονάρχης ταξίδεψε με ελικόπτερο από το Κάστρο του Ουίνδσορ στο κτήμα Νόρφολκ και θα μείνει στο Wood Farm - τη «μικρή» αγροικία που έφτιαξε ο πρίγκιπας Φίλιππος μετά την αποχώρησή του από τη δημόσια ζωή.

Εκεί αναμένεται ότι θα την επισκεφτούν οικογένεια και φίλοι για να γιορτάσουν τα ήρεμα τα φετινά της γενέθλια. Τα δεύτερα μετά την απώλεια του συζύγου της.

Η βασίλισσα έχει και άλλα… γενέθλια

Ο επίσημος εορτασμός των γενεθλίων της μονάρχη είναι μια παράδοση που ξεκίνησε το 1748 επί βασιλείας του βασιλιά Γεωργίου του δεύτερου. Τα γενέθλια του Βασιλιά «έπεφταν» τον Νοέμβριο που σήμαινε ότι οι μεγάλοι εορτασμοί και οι εκδηλώσεις για τους πολίτες έπρεπε να πραγματοποιηθούν με κακές καιρικές συνθήκες. Έτσι, μετακίνησε τα γενέθλιά του και συνδύασε τους εορτασμούς με το Trooping the Colour, την ετήσια καλοκαιρινή στρατιωτική παρέλαση.

Αρχικά η βασίλισσα είχε αποφασίσει να γιορτάζει τα επίσημα γενέθλιά της την δεύτερη Πέμπτη του Ιουνίου, την ίδια μέρα που γιόρταζε και ο πατέρας της, όμως τελικά την άλλαξε πάλι στη σημερινή ημέρα το 1959.

Εκτός τα γενέθλια της βασίλισσας στη Μεγάλη Βρετανία, η γέννησή της γιορτάζεται και σε άλλες χώρες της Κοινοπολιτείας σε διαφορετικές ημερομηνίες. Στην Αυστραλία, για παράδειγμα, υπάρχει αργία για τα γενέθλιά της την δεύτερη Δευτέρα του Ιουνίου ενώ στη δυτική Αυστραλία γιορτάζουν τον Σεπτέμβρη. Στη Νέα Ζηλανδία, τα γενέθλια της βασίλισσας είναι την πρώτη Δευτέρα του Ιουνίου και στον Καναδά τον Μάιο.

Βασίλισσα Ελισάβετ: Η ζωή της

Η Ελισάβετ Β' (21 Απριλίου 1926) είναι η Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων Βασιλείων της Κοινοπολιτείας των Εθνών, της οποίας είναι και επικεφαλής, ενώ αποτελεί Υπέρτατη Κυβερνήτης της Εκκλησίας της Αγγλίας. Ανέβηκε στο θρόνο το 1952 και αποτελεί τη μακροβιότερη μονάρχη στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου και τη μακροβιότερη βασίλισσα στην παγκόσμια ιστορία.

Η Ελισάβετ Αλεξάνδρα Μαρία είναι το πρώτο παιδί του Αλβέρτου, Δούκα της Υόρκης (μετέπειτα Γεωργίου ΣΤ΄), και της συζύγου του Ελισάβετ, Δούκισσας της Υόρκης (μετέπειτα Βασίλισσας Ελισάβετ). Πήρε τα ονόματα Ελισάβετ, προς τιμήν της μητέρας της, Αλεξάνδρα προς τιμήν της μητέρας του παππού της Γεωργίου Ε΄ και Μαρία προς τιμήν της μητέρας του πατέρα της. Κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, η στενή της οικογένεια συνήθιζε να την φωνάζει Λίλιμπετ.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του παππού της η Ελισάβετ ήταν η τρίτη στη σειρά της διαδοχής στο θρόνο, πίσω από τον θείο της Εδουάρδο, Πρίγκιπα της Ουαλίας, και τον πατέρα της Αλβέρτο, Δούκα της Υόρκης. Μολονότι η γέννησή της δημιούργησε δημόσιο ενδιαφέρον, δεν αναμενόταν να γίνει βασίλισσα, καθώς ο θείος της ήταν νέος και πολλοί υπέθεταν ότι θα παντρευόταν και θα αποκτούσε παιδιά. Το 1936, όταν ο παππούς της Γεώργιος Ε΄ πέθανε και ο θείος της τον διαδέχτηκε στο θρόνο ως Εδουάρδος Η΄, η Ελισάβετ πέρασε στη δεύτερη θέση στη γραμμή της διαδοχής, καθώς ο πατέρας της βρισκόταν στην πρώτη θέση. Αργότερα τον ίδιο χρόνο ο Εδουάρδος θα αναγκαστεί να παραιτηθεί, μετά την κρίση που θα ξεσπάσει ύστερα από πρόταση γάμου που έκανε στην διαζευγμένη Ουώλλις Σίμπσον. Κατά συνέπεια, ο πατέρας της Ελισάβετ έγινε βασιλιάς, και εκείνη έγινε διάδοχος του θρόνου. Αν οι γονείς της αποκτούσαν ένα γιο, κάτι που δεν έγινε, η Ελισάβετ θα έχανε την πρώτη θέση της διαδοχής.

Η Ελισάβετ έλαβε ιδιαίτερα μαθήματα στη συνταγματική ιστορία από τον Χένρυ Μάρτεν, αντιπρύτανη του Κολεγίου Ήτον, ενώ διδάχτηκε γαλλικά από γαλλόφωνες γκουβερνάντες που την είχαν αναλάβει.

Η Ελισάβετ συνάντησε το μελλοντικό σύζυγό της, Φίλιππο πρίγκιπα της Ελλάδας και της Δανίας το 1934 και το 1937. Οι δυο τους μάλιστα είναι τρίτα ξαδέλφια μέσω της συγγένειάς τους με τον Χριστιανό Θ΄ της Δανίας, αλλά και μέσω της συγγένειάς τους με τη Βασίλισσα Βικτωρία του Ηνωμένου Βασιλείου.

Μετά από μία άλλη συνάντηση στο Βασιλικό Ναυτικό Κολλέγιο του Ντάρτμουθ τον Ιούλιο του 1939, η Ελισάβετ, αν και μόλις 13 ετών, δήλωσε ότι είχε ερωτευτεί τον Φίλιππο, ενώ έπειτα ξεκίνησαν να ανταλλάσσουν επιστολές, κάτι που συνεχίστηκε για τα επόμενα επτά έτη. Ο αρραβώνας τους ανακοινώθηκε επίσημα στις 9 Ιουλίου 1947.

Ο αρραβώνας τους τότε δημιούργησε διαμάχη, καθώς ο Φίλιππος δεν είχε οικονομική ισχύ, ήταν γεννημένος σε άλλη χώρα και είχε αδελφές που είχαν παντρευτεί Γερμανούς ευγενείς με ναζιστικές διασυνδέσεις. Σημαντικό ήταν επίσης το γεγονός ότι ο πατέρας του Φιλίππου, Ανδρέας πρίγκιπας της Ελλάδας, είχε κριθεί συνένοχος από στρατοδικείο στην Ελλάδα για πράξεις που προκάλεσαν τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η γκουβερνάντα της Ελισάβετ, Μάριον Κρώφορντ, έγραψε: «Μερικοί από τους συμβούλους του Βασιλιά δεν τον θεωρούν αρκετά καλό για εκείνη. Ήταν ένας πρίγκιπας χωρίς σπίτι ή βασίλειο...Πέρα από χαρούμενες, εκείνες οι φθινοπωρινές ημέρες πρέπει να ήταν για τη Λίλιμπετ γεμάτες από αμφιβολίες, γεμάτες από αμηχανίες, αβεβαιότητες και λύπες». Η μητέρα της Ελισάβετ είχε αναφέρει, σε μετέπειτα βιογραφίες της, ότι είχε αντιταχθεί σε αυτόν τον γάμο αρχικά, ενώ είχε δώσει στον Φίλιππο τον τίτλο «ο Ούνος». Μετέπειτα όμως είπε στον βιογράφο Τιμ Χελντ ότι ο Φίλιππος ήταν «ένας Άγγλος τζέντλεμαν».

Πριν από τον γάμο, ο Φίλιππος αποποιήθηκε τους ελληνικούς και δανικούς τίτλους ευγενείας που κατείχε, προσηλυτίστηκε στον Αγγλικανισμό από την Ορθοδοξία και υιοθέτησε τον τίτλο Υπολοχαγός Φίλιπ Μαουντμπάττεν, λαμβάνοντας έτσι το επώνυμο της βρετανικής οικογένειας της μητέρας του. Λίγο πριν από τον γάμο πήρε τον τίτλο Δούκας του Εδιμβούργου και την προσφώνηση Αυτού Βασιλική Υψηλότητα.

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος παντρεύτηκαν στις 20 Νοεμβρίου 1947 στο Αββαείο του Ουέστμινστερ. Έλαβαν 2.500 γαμήλια δώρα και 10.000 τηλεγραφήματα από όλο τον κόσμο. Επειδή η Βρετανία δεν είχε ακόμη ανακάμψει πλήρως από την καταστροφή του πολέμου, η Ελισάβετ ζήτησε να χρησιμοποιηθούν κουπόνια για να αγοραστούν τα υλικά για το νυφικό της, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Νόρμαν Χάρτνελ. Στη μεταπολεμική Βρετανία, δεν ήταν αποδεκτό για τον Δούκα Φίλιππο να έχει γερμανικές σχέσεις, ακόμα και με τις τρεις αδελφές του, οι οποίες δεν προσκλήθηκαν στο γάμο. Στον γάμο δεν προσκλήθηκε ούτε ο θείος της Ελισάβετ και πρώην βασιλιάς της χώρας, Εδουάρδος Η΄.

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος απέκτησαν τέσσερα παιδιά:

• τον Κάρολο, Πρίγκιπα της Ουαλίας
• την Άννα,
• τον Ανδρέα, Δούκα της Υόρκης
• τον Εδουάρδο Κόμη του Ουέσσεξ

Κατά τη διάρκεια του 1951, η υγεία του Γεωργίου ΣΤ΄ είχε επιδεινωθεί και η Ελισάβετ συχνά τον αντικαθιστούσε σε δημόσιες εκδηλώσεις. Όταν εκείνη περιόδευσε τον Καναδά και έπειτα επισκέφθηκε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Χάρρυ Τρούμαν στην Ουάσινγκτον, τον Οκτώβριο του 1951, ο ιδιωτικός γραμματέας της, Μάρτιν Τσάρτερις, έφερε μαζί του μια πρόχειρη διακήρυξη ανόδου στο θρόνο της Ελισάβετ, σε περίπτωση που ο βασιλιάς πέθαινε ενώ εκείνη βρισκόταν στην περιοδεία.

Στις αρχές του 1952 η Ελισάβετ και ο Φίλιππος σχεδίαζαν περιοδεία στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ βρίσκονταν στην Κένυα. Στις 6 Φεβρουαρίου του 1952 και ήταν ακόμα στην Κένυα, διαδόθηκε η είδηση για το θάνατο του Βασιλιά. Ο Φίλιππος ήταν αυτός που μετέφερε τα νέα στη νέα Βασίλισσα.

Ο Μάρτιν Τσάρτερις της ζήτησε να επιλέξει όνομα για τη βασιλεία της, όμως εκείνη επέλεξε να κρατήσει το όνομα Ελισάβετ. Λίγο αργότερα ανακηρύχτηκε βασίλισσα, ενώ πλέον η επίσημη κατοικία της θα ήταν τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.

Με την άνοδο της Ελισάβετ φαινόταν πιθανό ο βασιλικός οίκος να φέρει το όνομα του συζύγου της Μαουντμπάττεν, όπως είναι το έθιμο να λαμβάνει η σύζυγος το επώνυμο του άντρα της μετά το γάμο. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ και η γιαγιά της Ελισάβετ, η Βασίλισσα Μαρία, ήταν υπέρ της διατήρησης του ονόματος Ουίνδσορ ως προσδιοριστικό του βασιλικού οίκου, πείθοντας έτσι την Ελισάβετ να εκδώσει μια διακήρυξη την 9η Απριλίου 1952 με την οποία υπογραμμιζόταν ότι το Ουίνδσορ θα συνέχιζε να υφίσταται ως όνομα του βασιλικού οίκου.

Ο Φίλιππος έπειτα διαμαρτυρήθηκε καθώς δεν μπορούσε να δώσει το επώνυμό του στα δικά του παιδιά. Το 1960, μετά το θάνατο της Βασίλισσας Μαρίας το 1953 και την παραίτηση του Τσώρτσιλ το 1955, αποφασίστηκε το επώνυμο Μαουντμπάττεν-Ουίνδσορ να δίνεται στους αρσενικούς απογόνους του Φίλιππου και της Ελισάβετ που δεν φέρουν βασιλικούς τίτλους.

Παρά το θάνατο της βασίλισσας Μαρίας στις 24 Μαρτίου, οι διαδικασίες για την ενθρόνιση της Ελισάβετ συνεχίζονταν, όπως είχε ζητήσει και η Μαρία πριν το θάνατό της. Έτσι, στις 2 Ιουνίου 1953, σε τελετή που έγινε στο Αββαείο του Ουεστμίνστερ, έγινε η ενθρόνιση, η οποία ήταν η πρώτη στέψη που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο, και η πρώτη απευθείας μετάδοση της EBU.

Διαβάστε επίσης:

Βασίλισσα Ελισάβετ: Ποιοι θα τραγουδήσουν για το Πλατινένιο Ιωβηλαίο - Το πρόγραμμα των εορτασμών