Κορονοϊός: Εφιάλτης δίχως τέλος - Οι νέες παραλλαγές που έρχονται και ο φόβος μαζικών επαναλοιμώξεων
Η Νότια Αφρική μπαίνει στο πέμπτο κύμα κορονοϊού, πολύ νωρίτερα από όσο αναμενόταν με τις μολύνσεις να παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση μέσα σε 14 ημέρες. Πόσο πιθανό είναι να δούμε ξανά ένα νέο κύμα της πανδημίας σε όλο τον πλανήτη;
Η εμφάνιση των μεταλλάξεων ΒΑ.4 και ΒΑ.5, αμφότερες υποπαραλλαγές της μετάλλαξης Όμικρον, έχουν προκαλέσει «πονοκέφαλο» στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σε σημείο που ο φόβος μιας παγκόσμιας αναζωπύρωσης είναι προ των πυλών.
Η χώρα που έχει καταγράψει τα περισσότερα κρούσματα κορονοϊού και θανάτων στην Αφρική, βγήκε από το τέταρτο κύμα της πανδημίας τον περασμένο Ιανουάριο και οι υπολογισμοί την έφερναν αντιμέτωπη με το πέμπτο τον Ιούνιο, όταν θα αρχίσει ο χειμώνας στο νότιο ημισφαίριο.
Οι νοσηλείες στη χώρα αυξάνονται το τελευταίο διάστημα, μέχρι στιγμής όμως δεν υπάρχει μεγάλη αύξηση των εισαγωγών σε ΜΕΘ ή των θανάτων από κορονοϊό, ανέφερε ο υπουργός Υγείας Τζο Φάλα σύμφωνα με το Reuters.
Από την άλλη, ο ειδικός λοιμωξιολόγος, Ρίτσαρντ Λεσέλς, ανέφερε πως η ανοσία από τα προηγούμενα κύματα θα φέρει μια νέα αναζωπύρωση καθώς με το πέρασμα του χρόνου φθίνει.
Ανησυχία και στην Αυστραλία
Την ίδια ώρα, στην Αυστραλία, μια χώρα η οποία με το παραμικρό κρούσμα έβαζε τους πολίτες σε καραντίνα, ήρθε αντιμέτωπη με την μετάλλαξη BA.4 η οποία αναγνωρίστηκε την Πέμπτη στη Νέα Νότια Ουαλία.
Η άφιξη νέων στελεχών αφήνει τα άτομα που είχαν νοσήσει από άλλες παραλλαγές ευάλωτους σε επαναλοιμώξεις, δήλωσε στη Sydney Morning Herald ο επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης Τζέιμς ΜακΚο.
«Θα μολυνθούμε εκ νέου και το πιθανότερο είναι να μολυνθούμε από νέες παραλλαγές του ιού που είναι ανοσιακά διαφορετικές. Θα συμβεί ξανά και ξανά επειδή είναι ο μόνος τρόπος για να εδραιωθεί ο ιός. Θα μείνει για πάντα μαζί μας λόγω των επαναλοιμώξεων», ανέφερε ο ΜακΚο
Η εξάπλωση του ιού θα επιταχυνθεί το επόμενο δίμηνο, εκτίμησε ο Τζέιμς Γουντ της Σχολής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας.
«Είναι σαφές ότι οι ΒΑ.4 και ΒΑ.5 προκαλούν αύξηση των κρουσμάτων στη Νότια Αφρική και μπορούμε να υποθέσουμε ότι βρίσκονται ήδη εδώ σε χαμηλούς αριθμούς» είπε.
Και επισήμανε ότι τον μεγαλύτερο κίνδυνο επαναλοίμωξης αντιμετωπίζουν οι ανεμβολίαστοι.
Όσα γνωρίζουμε για τις υποπαραλλαγές ΒΑ.4 και ΒΑ.5
Πρόκειται για δυο «αδελφές» παραλλαγές, στις οποίες έχουν δοθεί οι ονομασίες BA.4 και BA.5 και πλέον βρίσκονται στη λίστα παρακολούθησης του ΠΟΥ.
Ο Οργανισμός είπε ότι είχε αρχίσει να τους παρακολουθεί λόγω των «επιπρόσθετων μεταλλάξεων που πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω για να κατανοηθεί ο αντίκτυπός τους στο δυναμικό διαφυγής του ανοσοποιητικού».
Αν και είναι φυσιολογικό για τους ιούς να μεταλλάσσονται, μόνο ορισμένες μεταλλάξεις επηρεάζουν την ικανότητά τους να εξαπλωθούν ή να αποφύγουν την προηγούμενη ανοσία από τον εμβολιασμό ή τη μόλυνση ή τη σοβαρότητα της νόσου που προκαλούν.
Για παράδειγμα, το BA.2 αντιπροσωπεύει τώρα σχεδόν το 94% όλων των περιπτώσεων αλληλουχίας και είναι πιο μεταδοτικό από τα «αδέλφια» του, αλλά τα μέχρι στιγμής στοιχεία δείχνουν ότι δεν είναι πιο πιθανό να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια.
Μόνο μερικές δεκάδες περιπτώσεις BA.4 και BA.5 έχουν αναφερθεί στην παγκόσμια βάση δεδομένων GISAID, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Την περασμένη εβδομάδα, η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι το BA.4 είχε βρεθεί στη Νότια Αφρική, τη Δανία, τη Μποτσουάνα, τη Σκωτία και την Αγγλία από τις 10 Ιανουαρίου έως τις 30 Μαρτίου.
Ο φόβος του Πεκίνου και της Σανγκάης
Χαρακτηριστικό του κορονοϊού και του πανδημικού κύματος είναι τα όσα συμβαίνουν σε Σανγκάη και Πεκίνο καθώς το lockdown ίσως φέρει αντίθετα αποτελέσματα.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Καθηγητή στο Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Γιώργο Ατσαλάκη, στο Newsbomb.gr προ ημερών.
«Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε στοιχεία πως υπάρχει κάτι διαφορετικό από όσα γνωρίζουμε, δηλαδή ένα νέο στέλεχος του ιού. Αυτό που γνωρίζουμε και είναι ανησυχητικό είναι πως με το χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού που υπάρχει στις συγκεκριμένες περιοχές αλλά και με βάση τον τεράστιο πληθυσμό, Σανγκάη και Πεκίνο είναι πρόσφορο έδαφος για τη δημιουργία νέων μεταλλάξεων».
Ο μισός πλανήτης βρίσκεται πανδημικά ένα βήμα πίσω
Και ενώ Αυστραλία και Νότια Αφρική μπαίνουν σε νέο πανδημικό κύμα με τις BA.4 και BA.5, οι Φιλιππίνες και όλη η περιοχή της Ανατολικής Ασίας έρχονται τώρα αντιμέτωπες με την υποπαραλλαγή BA.2.12.
Το υπουργείο Υγείας των Φιλιππίνων ανακοίνωσε χθες Τετάρτη πως εντοπίστηκε αυτόν τον μήνα το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα της BA.2.12, υποπαραλλαγής της παραλλαγής Όμικρον του νέου κορονοϊού, διευκρινίζοντας ότι η ασθενής ήταν 52χρονη Φινλανδή που έφθασε στη χώρα τη 2η Απριλίου.
Σύμφωνα με το υπουργείο, η ασθενής ανάρρωσε και επέστρεψε στην πατρίδα της την 21η Απριλίου. Δεν της ζητήθηκε να υποβληθεί σε απομόνωση σε ειδική εγκατάσταση όταν έφθασε, αφού ήταν πλήρως εμβολιασμένη και ασυμπτωματική. Πήγε στη Μανίλα και στην πόλη Μπάγκιο (βόρεια) για «να παραδώσει σεμινάρια», σύμφωνα με το υπουργείο.
Εννέα ημέρες μετά την άφιξή της, αισθάνθηκε ήπια συμπτώματα, ιδίως πονοκέφαλο και πονόλαιμο. Μετά τις εξετάσεις στις οποίες υποβλήθηκε και την επιβεβαίωση του κρούσματος, έγινε ιχνηλάτηση των επαφών της και βρέθηκαν εννέα ασυμπτωματικές στενές επαφές. Δύο υποβλήθηκαν σε τεστ με αρνητικά αποτελέσματα.
Οι επιστήμονες μελετούν ακόμη το εάν η υποπαραλλαγή BA.2.12 είναι πιο μεταδοτική και το εάν μπορεί να προκαλέσει πιο βαριά μορφή της COVID-19.
Το ασιατικό αρχιπέλαγος των 110 εκατομμυρίων κατοίκων μετρά επισήμως από τον Ιανουάριο του 2020, όταν εκδηλώθηκε στην επικράτειά του η πανδημία του νέου κορονοϊού, 60.215 θανάτους εξαιτίας επιπλοκών της COVID-19 επί συνόλου 3,68 εκατομμυρίων κρουσμάτων του SARS-CoV-2.
Μόνιμη απειλή για την ανθρωπότητα οι νυχτερίδες
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πιστεύει ότι το ξέσπασμα του κορονοϊού το 2020 προήλθε από μια νυχτερίδα. Σήμερα οι επιστήμονες προειδοποιούν για χιλιάδες νέες μεταδόσεις, καθώς το θερμότερο κλίμα οδηγεί τις νυχτερίδες σε νέες περιοχές.
Οι επιστήμονες αναμένουν 15.000 μεταδόσεις ιών μεταξύ διαφορετικών ειδών μέχρι το 2070, κυρίως από νυχτερίδες που μετακινούνται σε νέες περιοχές σε έναν ολοένα και πιο θερμό κόσμο.
Το θερμότερο κλίμα θα οδηγήσει πολλά είδη ζώων σε νέες τοποθεσίες, στις οποίες θα μεταφέρουν τα παράσιτα και τα παθογόνα τους «αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης μολυσματικών ασθενειών που μεταπηδούν από τα ζώα στους ανθρώπους τα επόμενα 50 χρόνια», προβλέπουν οι επιστήμονες.
Καθώς μετακινούνται, ορισμένα είδη θα αρχίσουν να έρχονται σε επαφή μεταξύ τους για πρώτη φορά. Αλλά ο κίνδυνος θα είναι μεγαλύτερος στις πυκνοκατοικημένες περιοχές, ιδιαίτερα στην Αφρική και τη νοτιοανατολική Ασία.
Το περιοδικό Nature, το οποίο δημοσίευσε τη μελέτη, είναι ένα από τα πρώτα που αξιολογεί πώς οι παγκόσμιες αλλαγές θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σε «μελλοντικά hotspot» για την κοινή χρήση ιών και τις αναδυόμενες ασθένειες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Κόλιν Κάρλσον από το Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν, προέβλεψαν με υπολογιστικά μοντέλα τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να κινούνται τα θηλαστικά, καθώς ο κόσμος θερμαίνεται κατά 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2070.
Αναμένουν τουλάχιστον 15.000 νέες μεταδόσεις ιών μεταξύ των ειδών, που οδηγούνται κυρίως από νυχτερίδες, οι οποίες συχνά μεταφέρουν ιούς που είναι πολύ πιθανό να μεταδοθούν στον άνθρωπο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) πιστεύει ότι το ξέσπασμα του νέου κοροναϊού το 2020 στην Ουχάν της Κίνας πιθανότατα μεταδόθηκε από μια νυχτερίδα στον άνθρωπο μέσω ενός ενδιάμεσου είδους. Οι επιστήμονες και οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο συμφωνούν ότι ο κόσμος πρέπει να επιδιώξει να περιορίσει την υπερθέρμανση κατά 1,5 βαθμό πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, για να αποφευχθεί η χειρότερη κλιματική καταστροφή.