Ημέρα της Νίκης: Η πολυσήμαντη ομιλία του Πούτιν και ο «Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος»

Γνωστή ως η Ημέρα της Νίκης, η 9η Μαϊου είναι η μέρα που τα ρωσικά στρατεύματα θριάμβευσαν επί της ναζιστικής Γερμανίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, σε πολλές πόλεις της Ρωσίας, τανκς και στρατιωτικά οχήματα με συστοιχίες ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων παρελαύνουν στους κεντρικούς δρόμους. Στρατιώτες κάνουν πορεία στις κεντρικές πλατείες και μαχητικά αεροσκάφη κάνουν επίδειξη στους ουρανούς.

Εδώ και χρόνια, η Μόσχα χρησιμοποιεί την επέτειο για να επιδείξει τη στρατιωτική της ισχύ με μεγαλειώδεις παρελάσεις και στρατιώτες ντυμένους με αναμνηστικά που βαδίζουν στους δρόμους της πρωτεύουσας. Δεκάδες χιλιάδες Ρώσοι πολίτες συμμετέχουν επίσης στις παρελάσεις, μεταφέροντας πορτρέτα συγγενών που έχασαν τη ζωή τους σε αυτό που οι Σοβιετικοί αποκαλούν «Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο».

Φέτος, καθώς συνεχίζεται η επίθεση του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία, η ημέρα έχει ιδιαίτερη απήχηση, καθώς πολλοί αναμένουν μια δραματική ανακοίνωση από τον Πούτιν, είτε κηρύσσοντας τη νίκη στην Ουκρανία είτε αυξάνοντας περαιτέρω το διακύβευμα, κινητοποιώντας όλους τους στρατιώτες και τους εφέδρους της χώρας για τον πόλεμο.

Δείτε LIVE εικόνα από τη Μόσχα:

Τι θα πει ο Πούτιν

Ο Πούτιν αναμένεται να προειδοποιήσει για μία ακόμη φορά τη Δύση την «Ημέρα της Κρίσης», όταν θα ηγηθεί των εορτασμών για την 77η επέτειο από τη νίκη της Σοβιετικής Ένωσης επί της ναζιστικής Γερμανίας, κραδαίνοντας την τεράστια δύναμη πυρός της Ρωσίας ενώ οι δυνάμεις της χώρας πολεμούν στην Ουκρανία.

Επικριτικός απέναντι στη βαθιά απομόνωση που διέταξε η Δύση, από τότε που διέταξε την εισβολή στη γείτονα της Ρωσίας, ο Πούτιν θα μιλήσει στην Κόκκινη Πλατεία πριν από τη μεγάλη παρέλαση στρατευμάτων, αρμάτων μάχης, ρουκετών και διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ομιλία του Ρώσου προέδρου αναμένεται να γίνει μετά την ολοκλήρωση της παρέλασης, μετά τις 12 το μεσημέρι.

Μια πτήση πάνω από τον καθεδρικό ναό του Αγίου Βασιλείου θα περιλαμβάνει υπερηχητικά μαχητικά, στρατηγικά βομβαρδιστικά Tu-160 και, για πρώτη φορά από το 2010, το αεροσκάφος-θηρίο Il-80 «Doomsday» της Ρωσίας. Το Ilyushin Il-80 με το προσωνύμιο «ιπτάμενο Κρεμλίνο» μπορεί να φιλοξενήσει τον Πούτιν, την οικογένεια του και μεγάλο μέρος της κυβέρνησής του σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου.

Το Il-80 έχει σχεδιαστεί για να γίνει το κέντρο διοίκησης για τον Ρώσο πρόεδρο, σε περίπτωση κρίσης. Θα πετάξει σε χαμηλή πτήση κατά τη διάρκεια της παρέλασης, αποστέλλοντας πολλαπλά μηνύματα τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό.

Ο Πούτιν θεωρεί τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μια μάχη για την προστασία των Ρωσόφωνων στις περιοχές που εκδιώχθηκαν από τους Ναζί και την προστασία από την απειλή των ΗΠΑ και τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Η Ουκρανία και η Δύση απορρίπτουν τον ισχυρισμό του φασισμού ως «ανοησία» και λένε ότι ο Πούτιν διεξάγει έναν απρόκλητο επιθετικό πόλεμο.

Η Σοβιετική Ένωση έχασε 27 εκατομμύρια ανθρώπους στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, περισσότερους από οποιαδήποτε άλλη χώρα, και ο Πούτιν έχει εκφραστεί τα τελευταία χρόνια για αυτό που η Μόσχα θεωρεί ως προσπάθειες στη Δύση να αναθεωρήσει την ιστορία του πολέμου για να υποτιμήσει τη σοβιετική νίκη.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα ρίξει μεγάλη σκιά στη σημερινή Ημέρα της Νίκης, καθώς έχει σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους και έχει εκτοπίσει σχεδόν 10 εκατομμύρια. Έχει επίσης αφήσει τη Ρωσία στη λαβή σκληρών δυτικών κυρώσεων, εγείροντας φόβους για μια ευρύτερη αντιπαράθεση μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ που είναι μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις του κόσμου.

Το Κρεμλίνο δεν πέτυχε γρήγορη νίκη και η ρωσική οικονομία που δοκιμάστηκε σκληρά από τις κυρώσεις αντιμετωπίζει τη χειρότερη συρρίκνωση από τα χρόνια που ακολούθησαν την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

Λίγες ώρες πριν απο την πολυαναμενόμενη ομιλία οι εικασίες δίνουν και παίρνουν στη Μόσχα και τις δυτικές πρωτεύουσες ότι ο Πούτιν ετοιμάζει κάποιο είδος ειδικής ανακοίνωσης για την Ουκρανία, ίσως μια ξεκάθαρη κήρυξη πολέμου ή ακόμη και μια εθνική κινητοποίηση. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ απέρριψε αυτές τις προτάσεις την Τετάρτη, χαρακτηρίζοντάς τις ως «ανοησίες».

Το Κρεμλίνο δεν απάντησε στα αιτήματα για σχολιασμό σχετικά με το τι θα μπορούσε να πει ο Πούτιν στην ομιλία του, που θα παραδοθεί από την κερκίδα της Κόκκινης Πλατείας μπροστά από το Μαυσωλείο του Βλαντιμίρ Λένιν. Πέρυσι, ο Πούτιν επέκρινε τον δυτικό εξαιρετισμό και την άνοδο του νεοναζισμού και της ρωσοφοβίας οπως είπε - τάσεις στις οποίες επιστρέφει ξανά και ξανά όταν ασχολείται με το ζήτημα της Ουκρανίας.

Το ιδεολογικό υπόβαθρο της 9ης Μαϊου

Ο 69χρονος ηγέτης του Κρεμλίνου έχει επανειλημμένα παρομοιάσει τον πόλεμο στην Ουκρανία με την πρόκληση που αντιμετώπισε η Σοβιετική Ένωση όταν οι Ναζί του Αδόλφου Χίτλερ εισέβαλαν το 1941.

Η απήχηση της σημερινής ημέρας δίνει τη δυνατότητα στον Βλαντιμίρ Πούτιν να εκμεταλλευτεί τα πατριωτικά αισθήματα του έθνους, σύμφωνα με παρατηρητές, σε μία ημέρα που κορυφώνεται παραδοσιακά με την ετήσια τηλεοπτική ομιλία του Ρώσου προέδρου. Φέτος, δεν θα παρακολουθούν στενά την ομιλία μόνο οι Ρώσοι, αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης.

Άλλωστε μετά την ευρείας κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, το Κρεμλίνο έχει χρησιμοποιήσει τη γλώσσα και τις εικόνες του 'Β παγκόσμιου πολέμου για να περιγράψει την επίθεση στον γείτονά του. Ο Πούτιν, όταν εξαπέλυσε την εισβολή, περιέγραψε έναν από τους κύριους στόχους του την «απαναζιστικοποίηση» της χώρας.

Στα μέσα Μαρτίου, όταν μίλησε στο πλήθος που κυμάτιζε σημαίες στο Στάδιο Λουζνίκι της Μόσχας, τα πανό του πλήθους υπόσχονταν έναν «κόσμο χωρίς φασισμό». Οι στρατιώτες του φορούν συχνά την πορτοκαλί-μαύρη κορδέλα του Αγίου Γεωργίου, η οποία έχει γίνει σύμβολο τόσο της νίκης του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου όσο και του πολέμου στην Ουκρανία.

Αυτές τις μέρες, σχεδόν κάθε συνέντευξη με Ρώσο αξιωματούχο για τα τρέχοντα γεγονότα θα περιέχει αναφορές στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Το υπουργείο Εξωτερικών κάνει σχετικά tweet σχεδόν καθημερινά. Ο ισχυρός έμπιστος του Πούτιν, Νικολάι Πατρούσεφ, κατηγόρησε πρόσφατα τη Δύση για την άνοδο του Χίτλερ και πρότεινε ότι ο σημερινός δυτικός κόσμος (και οι ουκρανικές «μαριονέτες» τους) είναι οι πραγματικοί κληρονόμοι των Ναζί.

«Δεν πρέπει να σας ξεγελάει η αγγλοσαξονική αξιοπρέπεια. Ακόμη και ένα κοστούμι... δεν μπορεί να κρύψει το μίσος, τον θυμό και την απανθρωπιά», είπε. Η εικόνα των «Ναζί» γίνεται επίσης όλο και πιο θολή. Τα ρωσικά βιβλία ιστορίας μιλούν ελάχιστα για την πολιτική του Χίτλερ, την άνοδό του στην εξουσία, τον αντισημιτισμό του ή το Ολοκαύτωμα. Αντίθετα, το κύριο χαρακτηριστικό των «Ναζί» είναι ότι επιτέθηκαν στη Σοβιετική Ένωση. Με αυτή τη λογική όλοι όσοι απειλούν τη σύγχρονη Ρωσία είναι Ναζί.

Aυτή η διαδικασία εξελίχθηκε σταδιακά κατά τη διάρκεια των μακρών χρόνων στην εξουσία του Πούτιν. Το 2000, η ​​Ημέρα της Νίκης τιμήθηκε μόλις δύο ημέρες μετά την ορκωμοσία του Πούτιν ως προέδρου για πρώτη φορά. Απευθυνόμενος σε μια ομάδα βετεράνων, ο νέος ηγέτης της Ρωσίας εξήγησε τη σημασία της ιστορικής νίκης: «Μέσα από εσάς συνηθίσαμε να είμαστε νικητές. Αυτό μπήκε στο αίμα μας. Δεν είναι μόνο η στρατιωτική νίκη, αλλά ειναι και το γεγονός οτι βοηθήσει επίσης τη γενιά μας σε ειρηνικούς καιρούς, θα μας βοηθήσει να οικοδομήσουμε μια ισχυρή και ακμάζουσα χώρα».

Η κληρονομιά της νίκης του πολέμου και η αναφορά του Πούτιν σε «νικητές» ήταν επίσης ένα σπάνιο ιστορικό φωτεινό σημείο για έναν πληθυσμό που είχε τραυματιστεί από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και το οικονομικό χάος της δεκαετίας του 1990. Και φυσικά, η Ρωσία δεν είναι η μόνη χώρα που έχει παγιδευτεί στις αφηγήσεις της για τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Σταδιακά, όμως η Ημέρα της Νίκης έχει γίνει λιγότερο επέτειος μνήμης για το παρελθόν και περισσότερο αφορμή για την προβολή της δύναμης της νέας Ρωσίας του Πούτιν. Το 2008, η παρέλαση της Ημέρας της Νίκης παρουσίασε βαρύ οπλισμό για πρώτη φορά μετά τη σοβιετική κατάρρευση. Τρεις μήνες αργότερα, η Ρωσία εισέβαλε στη Γεωργία.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ είπε πρόσφατα οτι ο Αδόλφος Χίτλερ είχε εβραϊκές ρίζες, όταν ρωτήθηκε πώς η Ουκρανία μπορεί να είναι ναζιστικό κράτος όταν ο πρόεδρος του είναι Εβραίος. Στη συνέχεια, το υπουργείο Εξωτερικών δημοσιοποίησε μια δήλωση που περιγράφει λεπτομερώς «τραγικά παραδείγματα συνεργασίας μεταξύ Εβραίων και Ναζί», σε μία διαδικασία που εξόργισε το Ισραήλ, το οποίο μέχρι στιγμής ήταν σε μεγάλο βαθμό ουδέτερο στη σύγκρουση. Αρκετές μέρες αργότερα ο Πούτιν ζήτησε συγγνώμη από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Ναφτάλι Μπένετ.

Διαβάστε επίσης:

Αποφασισμένος ο Βλαντιμίρ Πούτιν: «Όπως το 1945, έτσι και τώρα θα νικήσουμε!»