O καιρός «τρελάθηκε»: Καύσωνες και πυρκαγιές στην Ευρώπη, ρεκόρ ψύχους στην Αυστραλία

Στην Ισπανία, οι υπηρεσίες αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων μάχονται σήμερα για την κατάσβεση πολλών πυρκαγιών, ένα έργο που περιπλέκεται λόγω των ακραίων θερμοκρασιών που επικρατούν στην ιβηρική χερσόνησο εδώ και έξι ημέρες, με το θερμόμετρο να ξεπερνά τους 40 βαθμούς Κελσίου.

Πύρινα μέτωπα και αποπνικτικές συνθήκες στην Ισπανία

Η πιο ανησυχητική πυρκαγιά είναι αυτή που μαίνεται κοντά στο Μπαλδομάρ, στην επαρχία Λιέιδα της Καταλονίας, όπου η φωτιά έχει ήδη κατακάψει 5.000 στρέμματα δάσους, αλλά έχει “τη δυναμική” να επεκταθεί στα 200.000 στρέμματα, σύμφωνα με την τοπική κυβέρνηση. Μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει εκκενώσεις οικισμών, αλλά οι αρχές έχουν αποκλείσει κάποιες περιοχές για προληπτικούς λόγους.

Στη Λιέιδα το θερμομετρο αναμένεται σήμερα να φτάσει ως τους 41 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με την ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία (Aemet), η οποία προβλέπει επίσης θερμοκρασία άνω των 40 βαθμών στη Μπαδαχόθ (νοτιοδυτικά) και τη Σαραγόσα (βορειοανατολικά). Στην Καταλονία άλλες δύο ακόμη πυρκαγιές ήταν ενεργές σήμερα στο πρωί στο Σολσονές και την Τιέρα Άλτα, κάθε μία από τις οποίες έχει κάψει σχεδόν 3.000 στρέμματα.

Ακόμη μία πυρκαγιά ξέσπασε στη Σιέρα ντε λα Κουλέμπρα, στη Θαμόρα. Στη Ναβάρε, στη βόρεια Ισπανία, οι πυροσβέστες χρειάστηκε να επέμβουν στη διάρκεια της νύκτας για να θέσουν υπό έλεγχο δύο άλλες πυρκαγιές. Το κύμα καύσωνα, ασυνήθιστο για αυτή την περίοδο του έτους για την Ισπανία, ξεκίνησε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο και πλέον η θερμοκρασία σχεδόν σε όλη τη χώρα έχει φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα, κατά τόπους ως τους 43 βαθμούς.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η αύξηση των περιστατικών καύσωνα, κυρίως στην Ευρώπη, οφείλεται στην κλιματική αλλαγή. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αυξάνουν την ισχύ, τη διάρκεια και τη συχνότητά τους.

Τους δέκα τελευταίους μήνες στην Ισπανία έχουν καταγραφεί τέσσερα περιστατικά με ακραίες θερμοκρασίες: ένα κύμα καύσωνα τον Αύγουστο του 2021, όταν στη χώρα καταγράφηκε η υψηλότερη θερμοκρασία (47,4 βαθμοί Κελσίου στο Μοντόρο, στα νότια), θερμοκρασίες “ιδιαίτερα υψηλές” μεταξύ των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, ένα κύμα καύσωνα τον Μάιο και το τρέχον κύμα.

Πορτοκαλί συναγερμός για καύσωνα και στη Γαλλία

Το ένα τέταρτο της Γαλλίας έχει τεθεί σε πορτοκαλί συναγερμό για καύσωνα σήμερα, με θερμοκρασίες που αναμένεται να φθάσουν μεταξύ 34 και 38 βαθμών, και τοπικά ακόμη και γύρω στους 40 βαθμούς Κελσίου. Η χώρα πλήττεται από την Τρίτη από καύσωνα που έφθασε από το Μαγκρέμπ περνώντας από την Ισπανία, ο οποίος επηρέασε αρχικά το νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας προτού επεκταθεί.

Θερμοκρασίες από 30 έως 35 βαθμούς Κελσίου καταγράφηκαν χθες Τετάρτη στο μισό νότιο τμήμα της χώρας, και ο καύσωνας αναμένεται να επεκταθεί περαιτέρω. Η γαλλική μετεωρολογική υπηρεσία Météo-France εκτιμά μέγιστες τιμές 34 έως 38 βαθμών στο μισό νότιο τμήμα της χώρας, με τη θερμοκρασία να φθάνει μέχρι τους 39/40 βαθμούς υπό σκιάν κατά τόπους. Γενικά θα κάνει λιγότερη ζέστη στο μισό βόρειο τμήμα, με τη θερμοκρασία να κυμαίνεται από 25 έως 30 βαθμούς.

Ο καιρός θα είναι πολύ ζεστός αύριο σε ένα μεγάλο μέρος της χώρας, με τον καύσωνα να επεκτείνεται σε περιοχές του βορρά και να εντείνεται περαιτέρω δυτικά και νότια. Η Météo-France αναμένει πως οι υψηλότερες θερμοκρασίες που καταγράφονται τις απογευματινές ώρες θα φθάσουν τους 36 με 39 βαθμούς στις περιοχές αυτές, και τοπικά τα θερμόμετρα μπορεί να δείξουν 40 βαθμούς υπό σκιάν.

Οι καύσωνες, που αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή, πολλαπλασιάζονται σε όλο τον κόσμο, περιλαμβανομένης της Γαλλίας όπου ο καύσωνας εμφανίστηκε για πρώτη φορά τόσο νωρίς, καθώς οι καύσωνες του 2017 και του 2005 είχαν ξεκινήσει στις 18 Ιουνίου.

Πρωτοφανές ψύχος στην Αυστραλία

Η Αυστραλία την ίδια ώρα βιώνει την πιο κρύα αρχή του χειμώνα εδώ και δεκαετίες, ιδίως στα ανατολικά με το δίκτυο ηλεκτροδότησης υπό πίεση. Οι θερμοκρασίες στις αρχές Ιουνίου στη Μελβούρνη δεν ξεπέρασαν τους 15 βαθμούς για πρώτη φορά εδώ και 70 χρόνια.

Η εκτεταμένη παγωνιά προκλήθηκε από ένα ασυνήθιστο μοτίβο καιρικών συνθηκών που οφείλεται σε δροσερές δεξαμενές αέρα πάνω από τις νότιες και ανατολικές πολιτείες, σύμφωνα με τον Ben Domensino, ανώτερο μετεωρολόγο στο Weatherzone. «Επειδή ήταν τόσο επίμονο για δύο εβδομάδες, δεν έχουμε δει τόσο κρύα αρχή του χειμώνα εδώ και δεκαετίες για το μεγαλύτερο μέρος της νοτιοανατολικής Αυστραλίας», είπε.

Η Μελβούρνη ήταν από τις πιο κρύες πόλεις, με το θερμόμετρο να αγγίζει μετά βίας τους 15 βαθμούςΚελσίου, θερμοκρασία που είχε να εμφανιστεί από το 1949, είπε ο Domensino. Η Καμπέρα, γνωστή για τους παγερούς χειμώνες της, παρέμεινε κάτω από τους 12,7 βαθμούς, το πιο κρύο ξεκίνημά της από το 1964. Το Χόμπαρτ, η πρωτεύουσα της πολιτείας που εκτίθεται περισσότερο στα κρύα μέτωπα της Ανταρκτικής, παρέμεινε κάτω από τους 13,8 βαθμούς στην πιο ψυχρή έναρξη του χειμώνα από το 1982.

Οι ρυθμιστικές αρχές και οι παραγωγοί της αγοράς ενέργειας της Αυστραλίας παρακολουθούν στενά τον καιρό ως οδηγό κατανάλωσης για τις αυξήσεις στη ζήτηση ενέργειας που συνήθως προκαλούνται από τους καλοκαιρινούς καύσωνες.

Η παρατεταμένη αποστράγγιση των παραγωγών ενέργειας ήρθε σε μια εποχή που πολλοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα είχαν ήδη μειωμένη δυναμικότητα λόγω προγραμματισμένης ή αναγκαστικής συντήρησης. Οι αυξανόμενες τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας και οι αυξανόμενες προβλέψεις για κενά στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στις ανατολικές πολιτείες ώθησαν τις ρυθμιστικές αρχές να αναστείλουν την εθνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας την Τετάρτη επ' αόριστον.