Εύθραυστη η κατάσταση ανάμεσα σε Σερβία και Κόσοβο - Κάνει πίσω η Πρίστινα με παρέμβαση ΗΠΑ
Το απόγευμα και νωρίς το βράδυ της Κυριακής, οι σειρήνες ήχησαν σε όλες τις πόλεις του βορείου Κοσόβου όπου οι Σέρβοι αποτελούν πλειοψηφία.
Παρέμβαση από ΗΠΑ και υποχώρηση
Η παρέμβαση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Πρίστιν, Τζεφ (Τζέφρι) Χόνεβιερ, φαίνεται να οδηγεί προς εκτόνωση την ένταση.
Μετά από αίτημα Τζεφ Χοβενιέρ, να αναβληθεί για 30 ημέρες η εφαρμογή της απόφασης για τα έγγραφα, η κυβέρνηση του Κοσόβου ανακοίνωσε ότι αυτή «αναβάλλεται για την 1η Σεπτεμβρίου 2022», μεταδίδουν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Τα μεσάνυχτα η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου ανακοίνωσε σε δελτίο Τύπου ότι αποφάσισε να αναβάλει τις αποφάσεις για την αντικατάσταση όλων των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας και τις σερβικές ταυτότητες για ένα μήνα, μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, αφού οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου έκλεισαν τους δρόμους.
«Αναμένω όλα τα οδοφράγματα να απομακρυνθούν αμέσως», ανέφερε ο κ. Μπορέλ μέσω Twitter, προσθέτοντας ότι τα «ανοικτά ζητήματα» πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω του «διαλόγου που διευκολύνεται από την ΕΕ» και η έμφαση να δοθεί στην «συνολική εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Κοσόβου και της Σερβίας», κάτι απαραίτητο για «τις ενταξιακές τους πορείες».
Ικανοποίηση από ΕΕ
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ εξέφρασε ικανοποίηση του για την απόφαση που ανέφερε πως έλαβε η κυβέρνηση του Κοσόβου να αναβάλει ως την 1η Σεπτεμβρίου το σχέδιό της να απαιτεί από τους Σέρβους που ζουν σε αυτό να έχουν πινακίδες κυκλοφορίας αυτοκινήτων που έχουν εκδοθεί από την Πρίστινα.
«Αναμένω όλα τα οδοφράγματα να απομακρυνθούν αμέσως», ανέφερε ο κ. Μπορέλ μέσω Twitter, προσθέτοντας ότι τα «ανοικτά ζητήματα» πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω του «διαλόγου που διευκολύνεται από την ΕΕ» και η έμφαση να δοθεί στην «συνολική εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Κοσόβου και της Σερβίας», κάτι απαραίτητο για «τις ενταξιακές τους πορείες».
Έκλεισαν δρόμοι
Σημειώνεται ότι από νωρίς το απόγευμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε ιστότοπους από την Ουκρανία και τη Ρωσία διαδίδονταν ψευδείς πληροφορίες για ένοπλες συγκρούσεις του σερβικού στρατού με Αλβανούς στο βόρειο Κόσοβο όπου υπήρχαν και απώλειες.
Δύο οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία αποκλείστηκαν από Σέρβους που έστησαν οδοφράγματα τοποθετώντας βαριά φορτηγά οχήματα κάθετα στον δρόμο. Στον αποκλεισμό των δρόμων οι Σέρβοι προέβησαν μετά από πληροφορία ότι οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας του Kοσόβου κατευθύνονται προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία. Η πληροφορία αυτή διαψεύστηκε από τον διοικητή του βορείου τομέα της αστυνομίας της πόλης Μιτρόβιτσα, Μπέσιμ Χότι. Στο βόρειο τμήμα της πόλης Μιτρόβιτσα, οι Σέρβοι διαδηλώνουν στην κεντρική πλατεία ταυτόχρονα στο νότιο τμήμα της πόλης, όπως αναφέρουν δημοσιογραφικές πληροφορίες, προετοιμάζουν συγκεντρώσεις και οι Αλβανοί.
Κατά μήκος του ποταμού Ίμπαρ που χωρίζει το βόρειο και το νότιο τμήμα της Μιτρόβιτσα έχουν αναπτυχθεί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις και στρατιώτες της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης KFOR.
Η κυβέρνηση του Κοσόβου αποφάσισε να αναβάλει την εφαρμογή της απόφασης αυτής εξαιτίας της έντασης που προκλήθηκε σε κοινότητες Σέρβων, με οδοφράγματα και επεισόδια με την αστυνομία.
Διαψεύδει η Σερβία ότι ο στρατός εισήλθε στο Κόσοβο
Το υπουργείο Άμυνας της Σερβίας διαψεύδει όλες τις πληροφορίες που διαδίδονται στο διαδίκτυο περί εισόδου του σερβικού στρατού στο Κόσοβο. «Εξαιτίας του μεγάλου όγκου παραπληροφόρησης που σκόπιμα διοχετεύει η Πρίστινα και των πληροφοριών που διαδίδονται μέσω ψεύτικων λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ορισμένους ιστότοπους, και στις οποίες αναφέρεται ότι υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ του σερβικού στρατού και της αποκαλούμενης αστυνομίας του Κοσόβου το υπουργείο 'Άμυνας ανακοινώνει: Προς το παρόν, ο σερβικός στρατός δεν έχει περάσει τη διοικητική γραμμή και δεν έχει εισέλθει με κανέναν τρόπο στο έδαφος του Κοσόβου», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η κυβέρνηση του Άλπμιν Κούρτι είχε δώσει διορία ένα μήνα στους ιδιοκτήτες οχημάτων στο βόρειο Κόσοβο, που φέρουν πινακίδες τις οποίες εξέδωσαν οι σερβικές αρχές να τις αντικαταστήσουν με πινακίδες του Κοσόβου. Επίσης, τα μεσάνυχτα δεν θα γίνονταν αποδεκτές οι σερβικές αστυνομικές ταυτότητες για την είσοδο στο Κόσοβο και οι κάτοχοί τους θα έπρεπε να προμηθευτούν στα σύνορα προσωρινό έγγραφο που θα τους εξασφαλίζει διάρκεια παραμονής 90 ημερών.
Την Κυριακή, η απόφαση της κυβέρνησης του Κοσόβου να προχωρήσει από την 1η Αυγούστου στην αντικατάσταση όλων των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας προκάλεσε ένταση στη γραμμή Βελιγραδίου - Πρίστινας.
Σημειώνεται ότι από νωρίς το απόγευμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε ιστότοπους από την Ουκρανία και τη Ρωσία διαδίδονταν ψευδείς πληροφορίες για ένοπλες συγκρούσεις του σερβικού στρατού με Αλβανούς στο βόρειο Κόσοβο όπου υπήρχαν και απώλειες.
Σημειώνεται ότι οι περισσότεροι Σέρβοι στο βόρειο Κόσοβο είναι κάτοχοι σερβικών αστυνομικών ταυτοτήτων ενώ στα οχήματα τους χρησιμοποιούν σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας.
Η απόφαση που έφερε ένταση
Η αντίδραση του Βελιγραδίου ήταν άμεση. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου εξέφρασε την ανησυχία του για την κατάσταση και εκτίμησε ότι πρόθεση της Πρίστινας είναι να αναγκάσει τους Σέρβους να εγκαταλείψουν το Κόσοβο. «Δεν θα υποκύψουμε! Αν τολμήσουν να προχωρήσουν σε διώξεις και σκοτωμούς Σέρβων, η Σερβία θα νικήσει. Μην διανοηθεί κάποιος να ξεκινήσει πογκρόμ κατά των Σέρβων όπως συνέβη στις 17 Μαρτίου του 2014 ή σε άλλες περιοχές τις πρώην Γιουγκοσλαβίας γιατί δεν θα τους περάσει» προειδοποίησε ο Βούτσιτς. Ο πρόεδρος της Σερβίας απήυθυνε έκκληση στην διεθνή κοινότητα να παρέμβει για να διατηρηθεί η ειρήνη και η ηρεμία στο Κόσοβο ενώ κάλεσε τον πρωθυπουργό του Κοσόβου Άλμπιν Κούρτι να «εκλογικευτεί» και να μην προβεί σε ενέργειες που θα προκαλέσουν ένταση. Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς κάλεσε επίσης τους Σέρβους του Κοσόβου να διατηρήσουν την ηρεμία τους και να μην απαντούν σε προβοκάτσιες.
Υπενθυμίζεται ότι ανάλογη κρίση για τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας είχε προκληθεί στο βόρειο Κόσοβο και τον Σεπτέμβριο του 2021 όταν οι Σέρβοι απέκλεισαν με οδοφράγματα τις διαβάσεις στα διοικητικά σύνορα με την Σερβία.