Αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας με παρέμβαση ΗΠΑ - Ικανοποίηση στην ΕΕ

Οι νέοι κανόνες, που επρόκειτο να τεθούν σε εφαρμογή σήμερα, προέβλεπαν ότι όποιος εισέρχεται στο Κόσοβο με σερβικό δελτίο ταυτότητας όφειλε να προμηθεύεται προσωρινό έγγραφο με το οποίο θα του δίνεται άδεια παραμονής για 90 ημέρες.

Η Πρίστινα εξάλλου έδωσε προθεσμία δύο μήνες στους Σέρβους του Κοσόβου να αντικαταστήσουν τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας στα αυτοκίνητά τους με πινακίδες του Κοσόβου.

Ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι έκανε λόγο τηνΚυριακή για μέτρα ανταπόδοσης, καθώς η Σερβία —που δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της πρώην επαρχίας της όπου πλειοψηφεί το αλβανικό στοιχείο, η οποία ανακηρύχθηκε το 2008— απαιτεί τα ίσα από τους Κοσοβάρους που εισέρχονται στην επικράτειά της.

Τα μέτρα προκάλεσαν μεγάλη ένταση στο βόρειο Κόσοβο, όπου ζει η σερβική μειονότητα.

Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι άνδρες της δέχθηκαν πυρά, χωρίς να υπάρξουν τραυματισμοί, και ότι στήθηκαν οδοφράγματα σε δρόμους που οδηγούν στη Σερβία.

Δυο σημεία διέλευσης έκλεισαν.

Η ένταση μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας ήταν τόσο μεγάλη, που το απόγευμα και νωρίς το βράδυ της Κυριακής, οι σειρήνες ήχησαν σε όλες τις πόλεις του βορείου Κοσόβου όπου οι Σέρβοι αποτελούν πλειοψηφία.

Σημειώνεται ότι από νωρίς το απόγευμα της Κυριακής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε ιστότοπους από την Ουκρανία και τη Ρωσία διαδίδονταν ψευδείς πληροφορίες για ένοπλες συγκρούσεις του σερβικού στρατού με Αλβανούς στο βόρειο Κόσοβο, ενώ ανέφεραν πως υπήρχαν και απώλειες.

Παρέμβαση από ΗΠΑ και υποχώρηση

Η αναβολή της απόφασης ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση έπειτα από συνάντηση με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Κόσοβο, Τζεφ (Τζέφρι) Χόνεβιερ.

Μετά από αίτημα Τζεφ Χοβενιέρ, να αναβληθεί για 30 ημέρες η εφαρμογή της απόφασης για τα έγγραφα, η κυβέρνηση του Κοσόβου ανακοίνωσε ότι αυτή «αναβάλλεται για την 1η Σεπτεμβρίου 2022», μεταδίδουν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

Τα μεσάνυχτα η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου ανακοίνωσε σε δελτίο Τύπου ότι αποφάσισε να αναβάλει τις αποφάσεις για την αντικατάσταση όλων των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας και τις σερβικές ταυτότητες για ένα μήνα, μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, αφού οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου έκλεισαν τους δρόμους.

Στην ανακοίνωσή της, η κυβέρνηση του Κοσόβου απαίτησε «όλα τα οδοφράγματα να αρθούν και να αποκατασταθεί πλήρως η ελευθερία της κίνησης» σήμερα.

Έκλεισαν δρόμοι

Δύο οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία αποκλείστηκαν από Σέρβους που έστησαν οδοφράγματα τοποθετώντας βαριά φορτηγά οχήματα κάθετα στον δρόμο. Στον αποκλεισμό των δρόμων οι Σέρβοι προέβησαν μετά από πληροφορία ότι οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας του Kοσόβου κατευθύνονται προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία. Η πληροφορία αυτή διαψεύστηκε από τον διοικητή του βορείου τομέα της αστυνομίας της πόλης Μιτρόβιτσα, Μπέσιμ Χότι. Στο βόρειο τμήμα της πόλης Μιτρόβιτσα, οι Σέρβοι διαδήλωσαν στην κεντρική πλατεία ταυτόχρονα στο νότιο τμήμα της πόλης, όπως ανέφεραν δημοσιογραφικές πληροφορίες.

Κατά μήκος του ποταμού Ίμπαρ που χωρίζει το βόρειο και το νότιο τμήμα της Μιτρόβιτσα έχουν αναπτυχθεί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις και στρατιώτες της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης KFOR.

Πώς αντέδρασε η Σερβία

Η αντίδραση του Βελιγραδίου ήταν άμεση. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου εξέφρασε την ανησυχία του για την κατάσταση και εκτίμησε ότι πρόθεση της Πρίστινας είναι να αναγκάσει τους Σέρβους να εγκαταλείψουν το Κόσοβο. «Δεν θα υποκύψουμε! Αν τολμήσουν να προχωρήσουν σε διώξεις και σκοτωμούς Σέρβων, η Σερβία θα νικήσει. Μην διανοηθεί κάποιος να ξεκινήσει πογκρόμ κατά των Σέρβων όπως συνέβη στις 17 Μαρτίου του 2014 ή σε άλλες περιοχές τις πρώην Γιουγκοσλαβίας γιατί δεν θα τους περάσει» προειδοποίησε ο Βούτσιτς. Ο πρόεδρος της Σερβίας απήυθυνε έκκληση στην διεθνή κοινότητα να παρέμβει για να διατηρηθεί η ειρήνη και η ηρεμία στο Κόσοβο ενώ κάλεσε τον πρωθυπουργό του Κοσόβου Άλμπιν Κούρτι να «εκλογικευτεί» και να μην προβεί σε ενέργειες που θα προκαλέσουν ένταση. Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς κάλεσε επίσης τους Σέρβους του Κοσόβου να διατηρήσουν την ηρεμία τους και να μην απαντούν σε προβοκάτσιες.

Υπενθυμίζεται ότι ανάλογη κρίση για τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας είχε προκληθεί στο βόρειο Κόσοβο και τον Σεπτέμβριο του 2021 όταν οι Σέρβοι απέκλεισαν με οδοφράγματα τις διαβάσεις στα διοικητικά σύνορα με την Σερβία.

Διαψεύδει η Σερβία ότι ο στρατός εισήλθε στο Κόσοβο

Το υπουργείο Άμυνας της Σερβίας διαψεύδει όλες τις πληροφορίες που διαδίδονται στο διαδίκτυο περί εισόδου του σερβικού στρατού στο Κόσοβο. «Εξαιτίας του μεγάλου όγκου παραπληροφόρησης που σκόπιμα διοχετεύει η Πρίστινα και των πληροφοριών που διαδίδονται μέσω ψεύτικων λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ορισμένους ιστότοπους, και στις οποίες αναφέρεται ότι υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ του σερβικού στρατού και της αποκαλούμενης αστυνομίας του Κοσόβου το υπουργείο 'Άμυνας ανακοινώνει: Προς το παρόν, ο σερβικός στρατός δεν έχει περάσει τη διοικητική γραμμή και δεν έχει εισέλθει με κανέναν τρόπο στο έδαφος του Κοσόβου», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Ικανοποίηση από ΕΕ

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ εξέφρασε ικανοποίηση του για την απόφαση που ανέφερε πως έλαβε η κυβέρνηση του Κοσόβου να αναβάλει ως την 1η Σεπτεμβρίου το σχέδιό της να απαιτεί από τους Σέρβους που ζουν σε αυτό να έχουν πινακίδες κυκλοφορίας αυτοκινήτων που έχουν εκδοθεί από την Πρίστινα.

«Αναμένω όλα τα οδοφράγματα να απομακρυνθούν αμέσως», ανέφερε ο κ. Μπορέλ μέσω Twitter, προσθέτοντας ότι τα «ανοικτά ζητήματα» πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω του «διαλόγου που διευκολύνεται από την ΕΕ» και η έμφαση να δοθεί στην «συνολική εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Κοσόβου και της Σερβίας», κάτι απαραίτητο για «τις ενταξιακές τους πορείες».

Παρέμβαση και από Ρωσία

Η ρωσική διπλωματία χαρακτηρίζει τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο απόδειξη της αποτυχίας της μεσολαβητικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και καλεί την Πρίστινα, τις ΗΠΑ και την ΕΕ «να σταματήσουν τις προκλήσεις και να σεβαστούν τα δικαιώματα των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο».

Σχόλιο της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρίας Ζαχάροβα που διανεμήθηκε την Κυριακή το βράδυ στα ρωσικά ΜΜΕ αναφέρει:

«Η απόφαση των ‘αρχών’ στην Πρίστινα να αρχίσουν από την 1η Αυγούστου την εφαρμογή αβάσιμων ‘κανόνων’, που επιβάλλουν διακρίσεις, σχετικά με την εξαναγκαστική αντικατάσταση των προσωπικών εγγράφων και των πινακίδων κυκλοφορίας (των αυτοκινήτων) των Σέρβων της περιοχής είναι ακόμη ένα βήμα προς την εκδίωξη του σερβικού πληθυσμού από το Κοσσυφοπέδιο, την εκτόπιση των θεσμών των Σέρβων του Κοσόβου οι οποίοι διασφαλίζουν την προστασία των δικαιωμάτων των Σέρβων κατοίκων από την αυθαιρεσία των ριζοσπαστών της Πρίστινας με επικεφαλής τον ‘πρωθυπουργό’ Άλμπιν Kούρτι.

Οι ηγέτες του Κοσσυφοπεδίου γνωρίζουν ότι οι Σέρβοι δεν θα μείνουν αμέτοχοι όταν πρόκειται για ευθεία επίθεση στις ελευθερίες τους και σκόπιμα προχωρούν στην όξυνση, προκειμένου να θέσουν σε εφαρμογή σενάριο βίας. Εννοείται ότι στην κόψη του ξυραφιού της επίθεσης βρίσκεται επίσης το Βελιγράδι, το οποίο η Δύση θέλει επιπλέον να ‘εξουδετερώσει’ με τα χέρια των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

Καλούμε την Πρίστινα και τις ΗΠΑ και την ΕΕ, που βρίσκονται πίσω της, να σταματήσουν τις προκλήσεις και να σεβαστούν τα δικαιώματα των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο.

Αυτή η εξέλιξη των γεγονότων αποτελεί άλλη μια απόδειξη της αποτυχίας της διαμεσολαβητικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης ένα παράδειγμα ως προς το ποια θέση προετοίμασαν για τη Σερβία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προτείνοντας στο Βελιγράδι να συμφιλιωθεί de facto με τη στέρηση των δικαιωμάτων των συμπατριωτών του».