Κίνα - Ταϊβάν: Από την πρώτη κρίση του 1949 στα σημερινά σενάρια πολέμου

Κι όμως η κρίση ανάμεσα σε Ταιβάν και Κίνα δεν είναι πρόσφατη. Οι τεταμένες σχέσεις ξεκίνησαν από το 1949 και συνεχίζουν να είναι εχθρικές έως και σήμερα προκαλώντας μάλιστα και την εχθρικές εντάσεις ανάμεσα σε Πεκίνο και Ουάσινγκτον.

Όλα άρχισαν το 1949, όταν ο Μάο Τσετούνγκ κήρυξε την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στο Πεκίνο. Οι εθνικιστικές δυνάμεις της Kuomintang υπό τον Τσανγκ Κάι-σεκ κατέφυγαν στην Ταϊβάν και σχηματίζουν κυβέρνηση στις 7 Δεκεμβρίου. Τότε απαγορεύουν κάθε σχέση ανάμεσα στην Ταϊβάν ή αλλιώς τότε Δημοκρατία της Κίνας, με την κομμουνιστική Κίνα.

Τον ίδιο μήνα του 1949 πραγματοποιείται η πρώτη απόπειρα του Κινεζικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού να καταλάβει τις νησίδες Κεμόι και Ματσού.

Η εμπλοκή των ΗΠΑ στην έχθρα Ταϊβάν - Κίνας

Το 1950 η Ταϊβάν γίνεται σύμμαχος της Ουάσινγκτον που βρίσκεται εκείνη την περίοδο σε πόλεμο με την Κίνα στην Κορέα.

Στις 5 Οκτωβρίου 1971, η έδρα της Κίνας στον ΟΗΕ, την οποία έχει καταλάβει η Ταϊβάν, δίδεται στο Πεκίνο.

Το 1979, η Ουάσινγκτον διαρρηγνύει στις διπλωματικές της σχέσεις με την Ταϊπέι για να αναγνωρίσει την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Όμως, το αμερικανικό Κονγκρέσο επιβάλλει την χορήγηση στην Ταϊβάν στρατιωτικής βοήθειας για να εξασφαλίσει η Ταϊπέι την άμυνά της.

Από τότε, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υιοθετήσει απέναντι στην Ταϊπέι πολιτική «στρατηγικής ασάφειας», αποφεύγοντας να δηλώσουν αν θα επέμβουν στρατιωτικά ή όχι για την άμυνα της Ταϊβάν σε περίπτωση εισβολής.

Πάντως, η Ουάσινγκτον παραμένει ο ισχυρότερος σύμμαχος της Ταϊβάν και ο πρώτος προμηθευτής στρατιωτικού υλικού.

Αντιαποσχιστικός νόμος της Κίνας και η χρήση «Μη ειρηνικών μέσων»

Στις 2 Νοεμβρίου 1987, οι Ταϊβανέζοι αποκτούν άδεια να μεταβαίνουν στην ηπειρωτική Κίνα για οικογενειακές συναντήσεις, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο στις εμπορικές ανταλλαγές. Τέσσερα χρόνια μετά, το 1991, η Ταϊπέι ανακαλεί τις ρυθμίσεις που επιβάλλουν κατάσταση πολέμου με την Κίνα.

Ωστόσο το 1995, το Πεκίνο διακόπτει τις διαπραγματεύσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το ταξίδι του προέδρου Λι Τενγκ-Χούι στις Η.Π.Α. Το 1996, η Κίνα εκτοξεύει πυραύλους κοντά στις ακτές της Ταϊβάν λίγο πριν από τις πρώτες προεδρικές εκλογές με καθολική ψηφοφορία, στις 23 Μαρτίου.

Στις 14 Μαρτίου 2005 το Πεκίνο υιοθετεί αντιαποσχιστικό νόμο που προβλέπει την χρήση «μη ειρηνικών» μέσων σε περίπτωση που η Ταϊβάν κηρύξει την ανεξαρτησία της.

Οικονομική συνεργασία ανάμεσα σε Κίνα – Ταϊβάν

Το 2008 Κίνα και Ταϊβάν επαναλαμβάνουν τη συζήτηση που είχαν διακόψει το 1995 για εξομάλυνση των σχέσεων ενώ το 2010 υπογράφουν συμφωνία για οικονομική συνεργασία και ξεκινάνε έναν τετραετή διακυβερνητικό διάλογο

Στις 7 Νοεμβρίου 2015, οι πρόεδροι Κίνας και Ταϊβάν πραγματοποιούν για πρώτη φορά μετά το 1949, συνάντηση στη Σιγκαπούρη.

Η αρχή «Μιας Κίνας»

Το 2016, η Τσάι Ινγκ-γουέν, που προέρχεται από κόμμα που τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας, αναλαμβάνει την προεδρία στην Ταϊβάν. Τότε το Πεκίνο αποφασίζει να διακόψει κάθε σχέση με την Ταϊβάν μιας και η νέα κυβέρνηση δεν αναγνώριζε την αρχή «Μίας Κϊνας».

Το 2017, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ αποφασίζει την άδεια πώλησης όπλων στη Ταϊβάν ενώ το 2018 θεσπίζει νόμο που ενδυναμώνει τις σχέσεις με το νησί.

Κίνα: «Να ετοιμασθεί ο στρατός για πόλεμο»

Το 2019 ο Σι Τζιν Πινγκ δηλώνει ότι δεν θα απεμπολήσει την αρχή της προσφυγής στην στρατιωτική βία για την ανάκτηση της Ταϊβάν, ενώ προειδοποιεί τις Η.Π.Α. να «μην παίζουν με τη φωτιά» μετά την πώληση όπλων στην εχθρική χώρα. Τον Ιανουάριο του 2020 η Τσάι Ινγκ-γουέν επανεκλέγεται και δηλώνει ότι η Ταϊβάν αποτελεί «χώρα per se».

Φτάνουμε στον Οκτώβριο του 2020, ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζιν Πινγκ ζητάει από τον κινέζικο στρατό να ετοιμασθεί για πόλεμο.

Ρεκόρ εναέριων εισόδων

Στις 12 Απριλίου 2021, όπως σημειώνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, 25 κινεζικά πολεμικά αεροσκάφη, αριθμός ρεκόρ που έκτοτε έχει ξεπεραστεί, εισέρχονται στην αναγνωριστική ζώνη αεροπορικής άμυνας της Ταϊβάν, σε απόσταση 200 χιλιομέτρων από τις ακτές του νησιού. Το 2021, συνολικά, περί τα 970 κινεζικά αεροσκάφη εντοπίζονται να πετούν στην ζώνη αυτή.

Φθάνοντας στις σημερινές εξελίξεις – Τα σενάρια πολέμου

Στις 22 Οκτωβρίου 2022 ο σημερινός πρόεδρος των Η.Π.Α., Τζο Μπάιντεν δηλώνει ότι η Αμερική είναι έτοιμη να βοηθήσει στρατιωτικά την Ταϊβάν σε περίπτωση που η Κίνα αποφασίσει να επιτεθεί. Ο Λευκός Οίκος ανακοινώνει ότι η πολιτική της «στρατηγικής ασάφειας» απέναντι στην Ταϊβάν παραμένει αμετάβλητη.

Στις 27 Οκτωβρίου, η Κίνα δε δέχεται την πρόταση των Η.Π.Α. για «σημαντική συμμετοχή» της Ταϊβάν στον ΟΗΕ. Ακριβώς την επόμενη ημέρα η πρόεδρος της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-γουέν αναγνωρίζει δημόσια από το 1979, την στρατιωτική παρουσία της Αμερικής στην Ταϊπέι.

Πλησιάζουμε στη σημερινή ένταση… Στις 23 Μαΐου 2022, ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχίζει να δηλώνει έτοιμος να υπερασπιστεί την Ταϊβάν σε περίπτωση πολέμου με την Κίνα, δηλώνοντας μάλιστα αμετάβλητος στις απόψεις του και βλέποντας την Κίνα όλο και πιο προκλητική.

Τότε η Κίνα «σπάει» το ρεκόρ των 30 αεροσκαφών αναγνωριστική ζώνη αεροπορικής άμυνας της Ταϊβάν.

Τέλος Ιουλίου 2022, ο πρόεδρος της Κίνας προειδοποιεί και πάλι τον Μπάιντεν «να μην παίζει με την φωτιά», όσον αφορά την Ταϊβάν, λίγο πριν φθάσει στο έδαφος της Ταϊπέι η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι.

2 Αυγούστου 2022... Η Πελόζι προσγειώνεται στην Ταϊβάν! Το Πεκίνο αντέδρασε άμεσα καθώς έκλεισε για τα αεροπλάνα τον εναέριο χώρο πάνω από την Ταϊβάν, την ώρα που το αεροπλάνο της Πελόζι πλησίαζε στην πρωτεύουσα Ταϊπέι! Φυσικά η Κίνα δεν έμεινε εκεί αντιδρώντας λίγο αργότερα «σήκωσε» Su-35 τα οποία περιπολούν την Ταϊβάν. Ενδεικτικό της έντασης που επικράτησε στο στενό της Ταϊβάν, είναι πως στη νοτιοανατολική Κίνα, ήχησαν σειρήνες πολέμου!

Μετά την αναχώρηση της Νάνσι Πελόζι από το Ταϊβάν, ο στρατός της Κίνας προγραμμάτισε μια σειρά ασκήσεων με πραγματικά πυρά, που ξεκίνησαν την Πέμπτη 4 Αυγούστου, αποτελώντας μια άμεση πρόκληση σε αυτό που η Ταϊβάν ορίζει ως ακτογραμμή της. Οι συντεταγμένες για τις ασκήσεις πραγματοποιήθηκαν έως και 10 μίλια από την ακτή της Ταϊβάν, πολύ μέσα στην περιοχή που η Ταϊβάν υποστηρίζει ότι είναι μέρος των χωρικών της υδάτων και πιο κοντά από προηγούμενες δοκιμές.

Άμεση απάντηση στις ασκήσεις της Κίνας ήρθε από τον Λευκό Οίκο, ο οποίος δήλωσε ότι «Αυτές οι δραστηριότητες συνιστούν σημαντική κλιμάκωση στις προσπάθειες της Κίνας να μεταβάλουν το status quo. Είναι προκλητικές, ανεύθυνες και εγείρουν τον κίνδυνο σφάλματος».