ΕΕ: Kαλοκαίρι με σβηστά φώτα, σύντομα ντους και κλιματιστικά στο...ρελαντί - Πιο δύσκολος ο χειμώνας
Τα συχνά αμφιλεγόμενα σχέδια εξοικονόμησης ενέργειας, με την επιβολή ορίων στη χρήση των φώτων και των κλιματιστικών, προκαλούν αντιδράσεις από την Ισπανία και τη Γαλλία μέχρι τη Γερμανία.
Μετά από τη σύσταση του Ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσες στους άρρενες εργαζόμενους της χώρας...να εγκαταλείψουν τις γραβάτες για να ζεσταίνονται λιγότερο, η Μαδρίτη δημοσίευσε νέους κανόνες αυτή την εβδομάδα που ορίζουν ότι καμία επιχείρηση δεν θα επιτρέπεται να έχει θερμοκρασία κάτω από τους 27 βαθμούς Κελσίου στο εσωτερικό της το καλοκαίρι ή πάνω από 19 βαθμούς Κελσίου το χειμώνα.
Τα μέτρα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες
Το διάταγμα προβλέπει επίσης τη διακοπή του φωτισμού των μνημείων, απαγορεύει στα καταστήματα να φωτίζουν τα παράθυρά τους μετά τις 10 το βράδυ και απαιτεί από τα καταστήματα να διαθέτουν ηλεκτρική οθόνη που να δείχνει στους περαστικούς τη θερμοκρασία στο εσωτερικό. Θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι τον Νοέμβριο του 2023.
Τα δημόσια κτήρια στην Ισπανία, εκτός από τα νοσοκομεία, είχαν ήδη ανώτατο όριο ψύξης, αλλά η εκτεταμένη εμβέλεια της νέας σειράς μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας αντανακλά τη σοβαρότητα μιας διαφαινόμενης απειλής: την ενεργειακή κρίση που έχει προκαλέσει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Ευρώπη φοβάται ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα διακόψει την παροχή φυσικού αερίου και συμφώνησε να περιορίσει τη χρήση ενέργειας κατά 15%, προκαλώντας επαγρύπνηση σε όλη τη «γηραιά ήπειρο» σχετικά με τους θερμοστάτες και τους διακόπτες των φώτων.
Στο Βερολίνο, η τοπική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μειώσει τη δική της κατανάλωση ενέργειας κατά 10%, και η πόλη έχει ήδη σταματήσει να φωτίζει τα μνημεία της τη νύχτα, βυθίζοντας αξιοθέατα όπως η Πύλη του Βρανδεμβούργου και η Στήλη της Νίκης σε ασυνήθιστο σκοτάδι.
Ιταλία και Ελλάδα έχουν επίσης θέσει ανώτατα όρια 27 βαθμών στον κλιματισμό σε δημόσια κτήρια, ενώ τον Ιούλιο, το Παρίσι εισήγαγε πρόστιμα ύψους 150 ευρώ για επιχειρήσεις που αφήνουν ανοιχτά παράθυρα και πόρτες ενώ λειτουργούν το ερ-κοντίσιον τους.
Ο παράγοντας κλίμα
Τα ενεργειακά δεινά της Ευρώπης επιδεινώνονται από την παρατατεμένη ζέστη και την ξηρασία αλλά και τη χαμηλή στάθμη σε αρκετούς ευρωπαϊκούς ποταμούς που είναι νευραλγικοί για τη μεταφορά καυσίμων σε γερμανικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και για την ψύξη των γαλλικών πυρηνικών αντιδραστήρων.
Μόλις μπει ο χειμώνας, το ρεύμα για θέρμανση θα αποτελεί προτεραιότητα. Ο Χαβιέ Μπλας του Bloomberg προειδοποιεί ότι το Παρίσι μπορεί να αντιμετωπίσει υψηλό κίνδυνο διακοπής ρεύματος λόγω του κρύου καιρού. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στη Γαλλία περιλαμβάνουν την απαγόρευση της θέρμανσης στις ταράτσες των καφέ.
Το Βερολίνο σκέφτεται να μειώσει τις θερμοκρασίες στα δημόσια γραφεία και τα σχολεία κατά τη διάρκεια του χειμώνα όπως επίσης και στις δημόσιες πισίνες και να αναδιατάξουν τα ωράρια των δημοσίων υπαλλήλων για να αξιοποιήσουν τις ώρες της ημέρας. Οι προτάσεις αυτές προκάλεσαν την αντίδραση του αντιπροέδρου των Χριστιανοδημοκρατών, Γενς Σπαν, ο οποίος είπε ότι τα κυβερνητικά μέτρα απειλούν τους Γερμανούς με 3 κινδύνους αυτόν τον χειμώνα: «Ζήστε με το κρύο, κάνετε κρύα ντους κρύο, τελικά κρυολογήστε».
Η Ισπανία εξαρτάται λιγότερο από τον ρωσικό ενεργειακό εφοδιασμό από ό,τι πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων έχουν δηλώσει ότι η χώρα θα μπορούσε να επιβιώσει από την πλήρη διακοπή των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου. Και ενώ ο στόχος σε όλη την ΕΕ για μείωση της ενέργειας είναι 15%, η Ισπανία καλείται μόνο να κάνει μειώσεις κατά 7%.
Οι αντιδράσεις και οι «αντάρτες»
Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας παρ'ολα αυτά έχουν δεχθεί επίσης κάποια κριτική από συντηρητικούς Ισπανούς νομοθέτες. Η πρόεδρος της Κοινότητας της Μαδρίτης, Ισαμπέλ-Ντίαθ Αγιούσο δήλωσε στο Twitter ότι δεν θα ακολουθήσει τους κανόνες για το φωτισμό κτηρίων, επειδή θα προκαλούσε ανασφάλεια στους πολίτες, θα προκαλούσε προβλήματα στον τουρισμό και θα έφερνε «σκοτάδι, φτώχεια και θλίψη» σε μια κουλτούρα όπου η τυπική ώρα δείπνου είναι δέκα το βράδυ.
Η Μαδρίτη και άλλες ισπανικές πόλεις κατέγραψαν επικίνδυνα υψηλές θερμοκρασίες αυτό το καλοκαίρι, με τον υδράργυρο να φθάνει τους 43 βαθμούς Κελσίου. Υπολογίζεται οτι περισσότεροι από 600 άνθρωποι πέθαναν για λόγους που σχετίζονται με τη ζέστη μόνο τις δύο πρώτες εβδομάδες του Ιουλίου.
Η γενικά χαμηλή υγρασία του καλοκαιριού στην Ισπανία ωστόσο κάνει τις υψηλότερες εσωτερικές θερμοκρασίες κάπως πιο υποφερτές από ό,τι αλλού, και οι ισπανικοί κατασκευαστικοί κανόνες παράγουν κτήρια καλύτερα σχεδιασμένα για να κρατούν τη θερμότητα έξω.
Μετά τον θάνατο ενός 60χρονου οδοκαθαριστή που πέθανε από θερμοπληξία τον Ιούλιο, καθώς κατέρρευσε ενώ εργαζόταν στη Μαδρίτη, τα συνδικάτα της Ισπανίας πίεζαν να αναγνωριστεί νομικά η ζέστη ως επαγγελματικός κίνδυνος. Οι εταιρείες καθαρισμού έχουν συμφωνήσει έκτοτε να μεταφέρουν τις απογευματινές βάρδιες καθαρισμού δρόμων στο βράδυ, μια πολιτική που ήδη ισχύει.
Η επιστροφή της «σιέστας»
Οι ακραίες θερμοκρασίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αναβίωση μιας άλλης παραδοσιακής πρακτικής της σιέστα. Ενώ πολλοί Ισπανοί επαγγελματίες εξακολουθούν να κάνουν ένα μεγάλο απογευματινό διάλειμμα μετά το μεσημεριανό γεύμα πριν επιστρέψουν στο γραφείο τους νωρίς το βράδυ, ήταν πιο σπάνιο για τους υπαλλήλους να κάνουν το ίδιο.
Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει — όχι μόνο στην Ισπανία αλλά και σε άλλες χώρες όπου οι σιέστες είναι μη παραδοσιακές. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, τα συνδικάτα πιέζουν επί του παρόντος για δικαιώματα καλοκαιρινής σιέστα για τους εργάτες στις κατασκευές. Καθώς η κλιματική αλλαγή ωθεί την ακραία ζέστη προς το βορρά, το δοκιμασμένο στο χρόνο θερινό «εργαλείο» της Ισπανίας θα μπορούσε κάλλιστα να αντιγραφεί απο πολλές χώρες.