Κλιματική αλλαγή: Ξηρασία και πυρκαγιές το «καμπανάκι» – Κινδυνεύει ο «προηγμένος» πολιτισμός μας
Η συζήτηση για την Κλιματική Αλλαγή, ή την Κλιματική Κρίση, δεν είναι καινούρια στη δημόσια σφαίρα. Τα τελευταία χρόνια, όμως, έχει γίνει πιο έντονη από ποτέ καθώς πλέον το φαινόμενο όχι απλά «χτυπά την πόρτα μας», αλλά έχει περάσει ήδη στο… καθιστικό και απειλεί την ύπαρξη του πλανήτη.
Οι εικόνες που καταφθάνουν από κάθε γωνιά της Γης τις τελευταίες εβδομάδες, είναι η τρανή απόδειξη πως τίποτα δεν πάει καλά και αν δεν αναστραφούν άμεσα τα δεδομένα, τότε κινδυνεύει ακόμα και η ίδια η ύπαρξη της ανθρώπινης ζωής. Διότι όσο προηγμένος και να είναι ένας πολιτισμός, αν δεν υπάρχουν οι φυσικοί πόροι που απαιτούνται για την επιβίωση του ανθρώπου, τίποτα δεν θα μπορεί να συνεχιστεί…
Το τι έχει φταίξει για να οδηγηθούμε ως εδώ, έχει αναλυθεί εκτενώς εδώ και δεκαετίες από αρμόδιους επιστήμονες. Το ζητούμενο είναι «τώρα τι κάνουμε;». Η Ευρώπη ήδη είναι αντιμέτωπη με μια ξηρασία που όμοιά της έχει να εμφανιστεί σχεδόν έναν αιώνα. Το ίδιο συμβαίνει στην Κίνα και στις ΗΠΑ και από τη στιγμή που χάνεται το νερό, που είναι πηγή ζωής, κινδυνεύουν να χαθούν… τα πάντα.
Ο Γκέρχαρντ Γκέρολντ, καθηγητής γεω-οικολογίας του πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν και μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών Λεοπολντίνα, στο βιβλίο του «Η αλλαγή του κλίματος και η κατάρρευση των προηγμένων πολιτισμών - τι μας διδάσκει η ιστορία;», έχει εξηγήσει ξεκάθαρα τι σημαίνει η κλιματική αλλαγή για έναν προηγμένο πολιτισμό: «Η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας και η ξηρασία δεν είναι νέα προβλήματα: Ήδη στην πρώιμη εποχή του Χαλκού, μεγάλοι πολιτισμοί κατέρρευσαν λόγω της κλιματικής αλλαγής και ιδίως της ξηρασίας», γράφει χαρακτηριστικά.
Στο βιβλίο του χρησιμοποιεί και πολλά άλλα ιστορικά παραδείγματα προκειμένου να γίνει σύγκριση με σύγχρονες περιβαλλοντικές κρίσεις και κάνει πολλούς παραλληλισμούς. Απειλούμαστε άραγε και εμείς με ανάλογη κοινωνική κατάρρευση όπως οι πολιτισμοί που περιγράφει; Ο ίδιος απαντά εμμέσως στο τέλος του βιβλίου του ως εξής: «Στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σήμερα, τίθεται το ερώτημα ως προς τις συνέπειες σε έναν εξαιρετικά περίπλοκο βιομηχανοποιημένο και παγκοσμιοποιημένο κόσμο».
Στο σήμερα, ειδικότερα αυτό το καλοκαίρι, έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα ξηρασίας σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Από τον Ιούλιο έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή έχουν εφαρμόσει μέτρα για την εξοικονόμηση νερού, χώρες όπως η Ιταλία, η Αγγλία, η Γερμανία, η Ισπανία, οι ΗΠΑ και η Κίνα. Παράλληλα, οι δασικές πυρκαγιές έχουν εξελιχθεί σε Megafires καταστρέφοντας εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δασών, συμβάλλοντας έτσι στην αλλαγή του περιβάλλοντος και του κλίματος σε όλο τον πλανήτη.
Ενώ η περίοδος αιχμής των πυρκαγιών δεν έχει ακόμη τελειώσει, ο προσωρινός απολογισμός τους αυξάνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση με ήδη περισσότερα από 6.600.000 στρέμματα να έχουν καεί από τον Ιανουάριο, αριθμός ρεκόρ γι' αυτή τη χρονική περίοδο από το 2006 που υπάρχουν τα πρώτα δορυφορικά δεδομένα.
Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου, οι πυρκαγιές έχουν καταστρέψει 6.627.760 στρέμματα δασών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος ενημέρωσης για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS) που επικαιροποιήθηκαν σήμερα. Το EFFIS εκπονεί συγκριτικές στατιστικές από το 2006 χάρη στις δορυφορικές εικόνες του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus.
Η ασυνήθιστη ξηρασία που επικρατεί στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τα κύματα καύσωνα, διευκολύνει το ξέσπασμα πυρκαγιών. «Αυτές οι συνθήκες ακραίας ξηρασίας παρατηρούνταν συχνότερα στις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο, όμως τώρα παρατηρήθηκαν στην κεντρική Ευρώπη», που μέχρι στιγμής είχε αποφύγει αυτά τα μετεωρολογικά φαινόμενα, προσθέτει ο Χεσούς Σαν-Μιγκέλ, συντονιστής του EFFIS.
Στην κεντρική Ευρώπη, οι καμένες επιφάνειες εξακολουθούν συνεπώς να είναι περιορισμένες σε σχέση με τα εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα στην Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία ή την Πορτογαλία. Εκτός από τις φωτιές στην Κροατία, σημειώθηκαν μόνο τρεις πυρκαγιές στη Σλοβενία και πέντε στην Αυστρία.
Όμως, η συνεχιζόμενη άνοδος της θερμοκρασίας σε όλη την Ευρώπη αναμένεται ότι θα ενισχύσει την τάση.
Δείτε κι αυτά από το Weekend Edition
Τι δουλειά έχει ο Μπιλ Γκέιτς στη Γροιλανδία; Το «κυνήγι θησαυρού» των Κροίσων ενώ λιώνουν οι πάγοι
Megafires: Ο πύρινος όλεθρος έφτασε και στην πόρτα μας - Πώς θα τον αντιμετωπίσουμε
Επισιτιστική κρίση: Η λύση είναι στο...διάστημα - Το κινεζικό σχέδιο που κερδίζει έδαφος διεθνώς