Ενεργειακή κρίση: Μπορούν τα μέτρα στήριξης των 375 δισ.ευρώ να κρατήσουν ζεστά τα νοικοκυριά;

Οι διάφορες λύσεις που υιοθετούνται για την αντιμέτωπιση της ενεργειακής κρίσης μπορεί τελικά να αποδειχθούν προσωρινές «ανάσες» εφόσον οι τιμές χονδρικής θα παραμείνουν πολύ υψηλότερα από τις ιστορικές νόρμες. Τον Αύγουστο, η μέση τιμή που προσφέρθηκε στους καταναλωτές στις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης ήταν 67% υψηλότερη σε σχέση με πέρυσι για την ηλεκτρική ενέργεια και 114% υψηλότερη για το φυσικό αέριο, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων VaasaETT.

«Εάν δεν μπορείτε να ελέγξετε τη χονδρική τιμή, το μόνο που απομένει είναι να μοιράσετε χρήματα», δήλωσε ο Φίλιπ Λιούις, διευθύνων σύμβουλος της VaasaETT με έδρα τη Φινλανδία. «Το μόνο πράγμα που μπορούν πραγματικά να κάνουν οι καταναλωτές είναι να εξοικονομήσουν ενέργεια».

Ο χειμώνας προδιαγράφεται ζοφερός σε όλη τη γηραιά ήπειρο. Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει ήδη το υψηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη, θα δει τους χειμερινούς λογαριασμούς να αυξάνονται κατά περίπου 178%. Τριψήφιες αυξήσεις καταγράφει επίσης η Ολλανδία, που έχει ήδη τα υψηλότερα τιμολόγια φυσικού αερίου.

Ο συνολικός λογαριασμός για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πλησιάζει τα 379 δισεκατομμύρια ευρώ, με βάση νέες ανακοινώσεις και στοιχεία από την ομάδα σκέψης Bruegel. Είναι πιθανό να αυξηθεί εάν οι παρεμβάσεις στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφέρουν απροσδόκητα κέρδη για τις κυβερνήσεις.

Βρετανία

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα περισσότερα νοικοκυριά θα δουν τις τιμές σχεδόν να τριπλασιάζονται σε σχέση με τον περασμένο χειμώνα από την 1η Οκτωβρίου, αφού η ρυθμιστική αρχή Ofgem αύξησε το όριο για το πόσο μπορούν να χρεώνουν οι προμηθευτές ανά μονάδα ισχύος. Η κυβέρνηση καταβάλει 400 στερλίνες (461 δολάρια) ανά νοικοκυριό για τους λογαριασμούς ενέργειας και υπόσχεται περισσότερη βοήθεια στους ασθενέστερους.

Γερμανία

Τα νοικοκυριά είδαν τους λογαριασμούς του Αυγούστου να αυξάνονται κατά μέσο όρο 185% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με τον ιστότοπο καταναλωτών Check24.Η κυβέρνηση έχει μέχρι στιγμής προσφέρει μέτρα στήριξης ύψους 95 δισ.ευρώ.

Γαλλία

Η κυβέρνηση παγώνει και επιβάλλει πλαφόν στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας για τα σπίτια, τα οποία χρησιμοποιούν κυρίως ηλεκτρισμό και όχι αέριο για θέρμανση.

Ιταλία

Το τυπικό νοικοκυριό αντιμετωπίζει ένα εκπληκτικό άλμα 91% στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και ένα άλμα 71% στους λογαριασμούς φυσικού αερίου το έτος που έληξε τον Οκτώβριο, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος

Ολλανδία

Η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο ύψους 16 δισ.ευρώ για να ελαφρύνει το βάρος των πολιτών. Δεν υπάρχει όριο στα τιμολόγια ενέργειας για τα νοικοκυριά, περίπου το 90% των καταναλωτών έχει διαφορετικού τύπου συμβόλαια, ενώ οι εταιρείες κοινής ωφελείας είναι ιδιωτικές.

Σουηδία

Ο μεγαλύτερος εξαγωγός ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις στον νότο, όπου γίνεται και η μεγαλύτερη κατανάλωση. Αυτό σημαίνει ότι η φθηνή ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από υδροηλεκτρικά και αιολικά πάρκα δεν ωφελεί αρκετά άτομα.

Δανία

Δεν υπάρχει πλαφόν, αλλά οι δημοτικές αρχές τείνουν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος των παρόχων ή έχουν πλειοψηφικά μερίδια. Ένα νοικοκυριό θα πληρώσει για φυσικό αέριο για θέρμανση περί τα 5.075 δολάρια τον φετινό χειμώνα, 70% περισσότερα από πέρυσι, σύμφωνα με την Danske Bank.

Iσπανία και Πορτογαλία

Η μεγάλη παρέμβαση στην αγορά χονδρικής στις δύο χώρες συνέβαλε στη μείωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της επιβολής πλαφόν στο κόστος φυσικού αερίου. Συνεπώς, οι τιμές που χρεώνουν οι προμηθευτές, οι οποίοι είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις, έχουν παραμείνουν σχετικά στάσιμες σε σύγκριση με πέρυσι, με τις αυξήσεις να κυμαίνονται στο 1% έως 2% στην Πορτογαλία.

Ελλάδα

Μέχρι στιγμής, η Ελλάδα έχει δαπανήσει ποσό αντίστοιχο με το 3,7% του ΑΕΠ της για την προστασία νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τη μεγαλύτερη αναλογία από κάθε άλλη χώρα στην Ε.Ε., σύμφωνα με το Bruegel.

Ιρλανδία

Η κρατική Electric Ireland αύξησε τις τιμές σε ένα έτος σε μία χώρα όπου δεν υπάρχει κανένα πλαφόν στα τιμολόγια των καταναλωτών. Η Ιρλανδία εξαιρείται από τους στόχους της Ε.Ε. για την κατανάλωση, επειδή προμηθεύεται τα τρία-τέταρτα του φυσικού αερίου της από τη Βρετανία, όμως και πάλι η χώρα ενθαρρύνει τους πολίτες να μειώσουν την κατανάλωση.

Πολωνία

Οι τιμές των νοικοκυριών ρυθμίζονται και σχεδόν όλοι οι προμηθευτές ελέγχονται από το κράτος. Οι εταιρείες στέλνουν προτάσεις για αυξήσεις τιμολογίων στην εποπτική αρχή του κλάδου, η οποία αποφασίζει το ανώτατο όριο για το επόμενο έτος. Η ρυθμιστική αρχή προειδοποίησε ότι οι λογαριασμοί του 2023 ενδέχεται να αυξηθούν κατά 180%, εκτός εάν η κυβέρνηση ενεργήσει.

Τσεχία

Δεν υπάρχει ανώτατο όριο στους λογαριασμούς ενέργειας και ορισμένες σταθερές συμβάσεις αυξήθηκαν έως και 650% από πέρυσι για τους καταναλωτές που υπέγραψαν τον Αύγουστο. Η κυβέρνηση σκέφτεται να επιβάλει απροσδόκητο φόρο στους παραγωγούς και να μηδενίσει την εξαγορά της μεγαλύτερης εταιρείας κοινής ωφελείας, της CEZ AS, της οποίας κατέχει ήδη τα τρία τέταρτα.

Πηγή: Βloomberg