Iράν: Γυναίκες καίνε χιτζάμπ και διαδηλώνουν για τον θάνατο 22χρονης - Πληροφορίες για 6 νεκρούς

Γυναίκες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων στο Ιράν, μετά τον θάνατο της 22χρονης Μάχσα Αμίνι που συνελήφθη για παραβίαση του νόμου περί χιτζάμπ. Τα πλήθη επευφημούσαν όταν οι γυναίκες έκαψαν τα χιτζάμπ τους σε μια φωτιά στην πόλη Σάρι την Τρίτη, καθώς η αναταραχή συνεχίστηκε για πέμπτη νύχτα και εξαπλώθηκε σε περισσότερες πόλεις.

Ακτιβιστές είπαν ότι δύο άνδρες διαδηλωτές σκοτώθηκαν από πυρά των δυνάμεων ασφαλείας στην Ουρμία και το Πιρανσάχρ, στα βορειοδυτικά. Ένας βοηθός της αστυνομίας φέρεται να σκοτώθηκε επίσης στο Σιράζ, στο νότο.

Τουλάχιστον έξι άνθρωποι πιστεύεται ότι έχουν σκοτωθεί από τότε που ξέσπασαν οι διαδηλώσεις ενάντια στους νόμους για το χιτζάμπ και την αστυνομία ηθικής μετά τον θάνατο του Mahsa Amini. Η 22χρονη Μάχσα Αμίνι από τη βορειοδυτική πόλη Σακέζ πέθανε στο νοσοκομείο την Παρασκευή, αφού πέρασε τρεις ημέρες σε κώμα.

Ήταν με τον αδερφό της στην Τεχεράνη όταν συνελήφθη από την «αστυνομία ηθών», η οποία την κατηγόρησε ότι παραβίασε τον νόμο που απαιτεί από τις γυναίκες να καλύπτουν τα μαλλιά τους με χιτζάμπ ή μαντίλα και τα χέρια και τα πόδια τους με φαρδιά ρούχα. Έπεσε σε κώμα λίγο μετά την κατάρρευσή της σε ένα κέντρο κράτησης.

Υπήρξαν αναφορές ότι η αστυνομία χτύπησε το κεφάλι της με ρόπαλο και στη συνέχεια σε ένα από τα οχήματά τους, δήλωσε η υπηρεσιακή Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Νάντα αλ Νασίφ. Η αστυνομία αρνήθηκε ότι υπέστη κακομεταχείριση και ανέφερε ότι υπέστη «αιφνίδια καρδιακή ανεπάρκεια». Αλλά η οικογένειά της είπε ότι ήταν σε φόρμα και υγιής.

«Ο τραγικός θάνατος της Mάχσα Αμίνι και οι ισχυρισμοί για βασανιστήρια και κακομεταχείριση πρέπει να διερευνηθούν άμεσα, αμερόληπτα και αποτελεσματικά από μια ανεξάρτητη αρμόδια αρχή, η οποία θα διασφαλίσει, ιδίως, ότι η οικογένειά της έχει πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την αλήθεια», είπε η Νασίφ. Σημείωσε ότι ο ΟΗΕ είχε λάβει «πολλά και επαληθευμένα βίντεο βίαιης μεταχείρισης γυναικών» καθώς η αστυνομία ηθών επέκτεινε τις περιπολίες στους δρόμους τους τελευταίους μήνες για να καταπολεμήσει όσες θεωρείται ότι φορούν «χαλαρό χιτζάμπ».

«Οι αρχές πρέπει να σταματήσουν να στοχοποιούν, να παρενοχλούν και να κρατούν γυναίκες που δεν τηρούν τους κανόνες του χιτζάμπ», πρόσθεσε, ζητώντας την κατάργησή τους. Βοηθός του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, επισκέφθηκε την οικογένεια της Αμίνι τη Δευτέρα και τους είπε ότι «όλα τα θεσμικά όργανα θα αναλάβουν δράση για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα που παραβιάστηκαν», ανέφεραν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Ποιοι είναι οι νόμοι του Ιράν για το χιτζάμπ;

Μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, οι αρχές στο Ιράν επέβαλαν έναν υποχρεωτικό ενδυματολογικό κώδικα που απαιτούσε από όλες τις γυναίκες να φορούν μαντίλα και φαρδιά ρούχα που καλύπτουν το σώμα τους δημόσια.

Η αστυνομία ηθών, γνωστή επισήμως ως "Gasht-e Ershad" (Περιπολίες Καθοδήγησης) - έχει, μεταξύ άλλων, αποστολή να διασφαλίζει ότι οι γυναίκες συμμορφώνονται με την ερμηνεία των αρχών για τα «σωστά» ρούχα. Οι αξιωματούχοι έχουν τη δύναμη να σταματήσουν τις γυναίκες και να αξιολογήσουν εάν εμφανίζουν υπερβολικά μαλλιά, εάν τα παντελόνια και τα πανωφόρια τους είναι πολύ κοντά ή αν φορούν πολύ μακιγιάζ. Οι τιμωρίες για παραβίαση των κανόνων περιλαμβάνουν πρόστιμο, φυλάκιση ή μαστίγωμα.

Το 2014, γυναίκες από το Ιράν άρχισαν να κοινοποιούν φωτογραφίες και βίντεο όπου αψηφούσαν δημόσια τους νόμους για το χιτζάμπ ως μέρος μιας διαδικτυακής εκστρατείας διαμαρτυρίας που ονομάζεται «Η κρυφή μου ελευθερία». Έκτοτε έχει εμπνεύσει άλλα κινήματα, όπως οι «Λευκές Τετάρτες» και «Κορίτσια της οδού Επανάστασης».

Η Hengaw, μια οργάνωση με έδρα τη Νορβηγία που παρακολουθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα σε περιοχές του Ιράν όπου κατοικούν κυρίως Κούρδοι, είπε ότι ένα 16χρονο αγόρι και ένας 23χρονος σκοτώθηκαν όταν οι δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ εναντίον διαδηλωτών το βράδυ της Τρίτης στο Piranshahr και την Urmia.

Η ομάδα είχε επίσης αναφέρει ότι τρεις άνδρες διαδηλωτές πυροβολήθηκαν και σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας στη γειτονική επαρχία του Κουρδιστάν τη Δευτέρα -ένας στο Saqez, την πόλη καταγωγής της Αμίνι, και άλλοι δύο στις πόλεις Divandarreh και Dehgolan - καθώς η αναταραχή κλιμακώθηκε. Είχε προηγουμένως αναφερθεί ο θάνατος ενός δεύτερου άνδρα στο Divandarreh, αλλά οι συγγενείς του είπαν ότι νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο.

Εν τω μεταξύ, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Irna ανέφερε ότι ένας βοηθός της αστυνομίας πέθανε από τα τραύματα που υπέστη σε βίαιες συγκρούσεις με διαδηλωτές στη νότια πόλη Σιράζ την Τρίτη. Το Ιrna ανέφερε επίσης ότι διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν σε 15 πόλεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, συμπεριλαμβανομένης της Τεχεράνης, του Mασάντ στα βορειοανατολικά, του Ραστ στα βόρεια και της κεντρικής πόλης Iσφαχάν. Η αστυνομία χρησιμοποίησε δακρυγόνα και προχώρησε σε συλλήψεις για να διαλύσει πλήθη που απέκλεισαν δρόμους, πέταξαν πέτρες και πυρπόλησαν αστυνομικά οχήματα, πρόσθεσε.

Στην πρωτεύουσα, βίντεο που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο έδειχναν γυναίκες να βγάζουν τη μαντίλα τους και να φωνάζουν «θάνατος στον δικτάτορα» - ένα άσμα που χρησιμοποιείται συχνά σε αναφορά στον Ανώτατο Ηγέτη. Άλλοι φώναζαν «δικαιοσύνη, ελευθερία, όχι στην υποχρεωτική χιτζάμπ».

Ο κυβερνήτης της Τεχεράνης Μοχσέν Μανσούρι ανάρτησε την Τρίτη στο Twitter ότι οι διαδηλώσεις ήταν «πλήρως οργανωμένες με την ατζέντα να δημιουργήσουν αναταραχές», ενώ η κρατική τηλεόραση ισχυρίστηκε ότι ο θάνατος της κας Αμίνι χρησιμοποιήθηκε ως «δικαιολογία» από Κούρδους αυτονομιστές και επικριτές του κατεστημένου.