Τουρκάλα συγγραφέας στους New York Times: Το καθεστώς Ερντογάν είναι μια μορφή μαζικής δικτατορίας

Η Ece Temelkuran είναι η δημοφιλής συγγραφέας του βιβλίου «Πώς χάνεται μια πατρίδα. Τα 7 βήματα από τη δημοκρατία στη δικτατορία», όπου παρουσιάζει τα στάδια διολίσθησης μιας δημοκρατικής χώρας στον αυταρχισμό. Η ίδια βίωσε από κοντά την απόπειρα του πραξικοπήματος ενάντια στον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και στη συνέχεια έφυγε από την Τουρκία για να μην υποστεί τις συνέπειες των διώξεων που ακολούθησαν. Πλέον ζει στο Αμβούργο αλλά παραμένει μια από τους σημαντικότερους πολιτικούς σχολιαστές της γειτονικής χώρας, ενώ ταυτόχρονα εργάζεται στο New Institute’s Future of Democracy.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στους New York Times παραλληλίζει την αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων των αμερικανικών Προεδρικών εκλογών από τον πρώην Πρόεδρο Τραμπ με το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία το 2016 και τις διώξεις που ακολούθησαν από τον Ερντογάν εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων.

Στη συνέντευξή της, η Temelkuran μιλά για τις απειλές που αντιμετωπίζουν οι δυτικές δημοκρατίες, και η δημοκρατία στην Τουρκία. Τονίζει ότι η κρίση της Δημοκρατίας είναι δομική και αποτελεί ψευδαίσθηση να θεωρεί κανείς ότι αν “ξεφορτωθεί” πολιτικούς όπως ο Τραμπ ή ο Μπόρις Τζόνσον και με λίγες θεσμικές ρυθμίσεις θα επιστρέψει στην «κανονικότητα». Η κρίση της δημοκρατίας συναρτάται με την κρίση του καπιταλισμού και δεν υπάρχει διέξοδος εκτός αν διευθετήσουμε το πρόβλημα των κοινωνικών ανισοτήτων, τονίζει επίσης η Temelkuran.

Ειδικότερα, για την Τουρκία η Temelkuran αναφέρει ότι το καθεστώς Ερντογάν συνιστά μια μορφή μαζικής δικτατορίας, όπου δεν απαιτείται η χρήση βίας παρά μόνο ένα διαφορετικό πολιτικό εργαλείο, η ένταξη των συμπαθούντων και υποστηρικτών του κυβερνώντος κόμματος σε ένα ευρύ δίκτυο χρηματοδότησης και ο εξοβελισμός των υπόλοιπων που εξαναγκάζονται να φεύγουν από την χώρα.

Υπάρχουν οι πολίτες πρώτης κατηγορίας που είναι ενταγμένοι ή υποστηρίζουν το κυβερνόν κόμμα και είναι υποτακτικοί του Ερντογάν, και οι υπόλοιποι, που ουσιαστικά εξαναγκάζονται να φύγουν από τη χώρα. Υπάρχει μαζική διαρροή εγκεφάλων από την Τουρκία αυτή τη στιγμή. Είναι μια άλλη τραγική ιστορία. Γιατροί, νοσηλευτές, μορφωμένοι άνθρωποι, ακαδημαϊκοί φεύγουν.

Στην ερώτηση για το τι μπορεί να συμβεί για να αλλάξει η κατάσταση, η συγγραφέας και πολιτική αναλύτρια τονίζει πως η διέξοδος από αυτό το σύστημα έγκειται στην αντιπολίτευση, που πρέπει να κατέβει στις εκλογές ενωμένη, και αυτό είναι που τώρα προσπαθεί να κάνει.

Στην ερώτηση των New York Times σχετικά με το για ποιον λόγο επιλέγει να χρησιμοποιεί τον όρο «φασισμός», μια λέξη με τόσες ιστορικές συνυποδηλώσεις η ίδια απαντά αποστομωτικά: «Γιατί νομίζω πως αυτός είναι ο όρος που θα πρέπει να χρησιμοποιούμε. Μας έκαναν να πιστεύουμε πως ο φασισμός είχε θαφτεί στα πεδία μάχης του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου. Αυτή η εκδοχή, με τις μπότες και την στολή έχει όντως θαφτεί. Ωστόσο, ο φασισμός δεν έρχεται μόνο με τη μορφή αυτή, με μια στολή, μπότες και το χαρακτηριστικό περπάτημα της χήνας. Αν καταπιεστεί η ελευθερία του λόγου… τα δικαιώματα της εργατικής τάξης, η καταπίεση συσσωρευτικά θα οδηγήσει σε φασισμό.»

Σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία, η δημοκρατία είναι αρκετά ισχυρή ώστε να προστατευθεί. Αλλά σε χώρες όπου το πολιτικό και δημοκρατικό κατεστημένο δεν είναι αρκετά ώριμο, βλέπει κανείς την απόλυτη καταπίεση. Δεν τίθεται αμφιβολία πως μπορούμε εύκολα να αναφερόμαστε σε τέτοια καθεστώτα με τον όρο «φασισμός». «Αυτό ισχύει στην Τουρκία, την Ινδία και άλλες χώρες».