Σεργκέι Κιριγιένκο: Ποιος είναι ο «αντιβασιλέας» του Ντονμπάς που θέλει να διαδεχθεί τον Πούτιν

Ο Σεργκέι Κιριγιένκο καθόταν στην πρώτη σειρά κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Βλαντιμίρ Πούτιν για την επίμαχη προσάρτηση τεσσάρων περιοχών της Ουκρανίας, γεγονός που προσέθεσε ένα ακόμη προσωνύμιο στη λίστα με τους επιθετικούς χαρακτηρισμούς που τον συνοδεύουν κατά καιρούς «ο αντιβασιλέας του Ντονμπάς».

Είναι ο άνθρωπος με τα πολλά ονόματα: «Kίντερ έκπληξη», από τα δημοφιλή σοκολατένια αυγά που αγαπούν τα παιδιά σε όλη την Ευρώπη, «μικρός ανθρώπινος υπολογιστής», «Πυρηνική έκπληξη» κοκ. Ποιος είναι όμως ο πρώην πρωθυπουργός Σεργκέι Κιριγιένκο;

Για ορισμένα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, η θέση του την περασμένη Παρασκευή τα είπε όλα: ο τσάρος της εσωτερικής πολιτικής του Πούτιν που έγινε «μηχανικός της προσάρτησης» πιθανότατα διεκδικεί την κορυφαία θέση της Ρωσίας.

Αλλά οι ρωσικές προεδρικές εκλογές απέχουν ακόμη δύο χρόνια, και τουλάχιστον προς το παρόν, ο Κιριγιένκο έχει τελειώσει τη δουλειά του. Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, ο Κιριγιένκο έχει αναλάβει προσωπικά την επίβλεψη και τη διαχείριση της προσάρτησης των περιοχών Ντόνετσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα της Ουκρανίας.

Η δουλειά του έγινε ακόμη πιο δύσκολη, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου καταδικάσει τις παράνομες προσαρτήσεις, μαζί με τις αυξανόμενες επιτυχίες του Κιέβου στο πεδίο της μάχης.

«Μετρ των αμφίβολων δημοψηφισμάτων»

Ο αυστηρός 60χρονος μπήκε στον βαθύτερο εσωτερικό κύκλο του Πούτιν το 2016, όταν διορίστηκε πρώτος αναπληρωτής επικεφαλής του προεδρικού γραφείου. Έκτοτε, και χάρη στον τίτλο που του δόθηκε, ο Πούτιν μπόρεσε να του αναθέσει οποιαδήποτε αποστολή επιθυμούσε, συμπεριλαμβανομένων των ψευδών δημοψηφισμάτων της περασμένης εβδομάδας στις αμφισβητούμενες περιοχές της Ουκρανίας, σύμφωνα με το αμερικανικό γεωπολιτικό τανκ GlobalSecurity.org .

Σύμφωνα με τον ανεξάρτητο ρωσικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Meduza, ο οποίος επικαλείται μια σειρά ανώνυμων πηγών, ο Κιριγιένκο τον Απρίλιο ζήτησε από τον Πούτιν σε μια κατ' ιδίαν συνάντηση να του παραδώσει τον «διοικητικό» ρόλο στην «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Τον Μάιο, ο Κιριγιένκο ταξίδεψε στη Χερσώνα και τη Μαριούπολη στην επαρχία του Ντόνετσκ, στην πρώτη του επίσκεψη σε περιοχές που κατείχαν οι Ρώσοι στην Ουκρανία για να προετοιμάσει το έδαφος για τα δημοψηφίσματα, μετά την προέλαση των ρωσικών δυνάμεων.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, επέστρεψε στη Μαριούπολη για να χαιρετίσει τη ρωσική «αποναζιστικοποίηση» της σχεδόν ισοπεδωμένης ουκρανικής πόλης-λιμανιού. Η ρητορική του Κιριγιένκο είναι σύμφωνη με την προπαγάνδα της Μόσχας για να δικαιολογήσει τον πόλεμο και υποδηλώνει ότι ανήκει στην κλίκα των σκληροπυρηνικών που είναι πρόθυμοι να συνεχίσουν τον πόλεμο με κάθε κόστος.

«Ο άνθρωπος που...δημιούργησε τον Πούτιν»

Όμως, η πολιτική καριέρα του Κιριγιένκο και η πορεία του προς το Κρεμλίνο δεν ήταν καθόλου εύκολη, χαρακτηριζόμενη τόσο από εκπληκτικές επιτυχίες όσο και από βάναυσες αποτυχίες. Οι πολιτικές του κλίσεις έχουν επίσης αλλάξει με την πάροδο του χρόνου και οι σημερινές συντηρητικές και δεξιές απόψεις του έρχονται σε πλήρη αντίθεση με το φιλελεύθερο φιλοδυτικό αίσθημα που υποστήριζε έντονα πριν από 25 χρόνια.

Ο Κιριγιένκο κέρδισε το παρατσούκλι «Kίντερ έκπληξη» το 1998, όταν, σε ηλικία 35 ετών και με λιγότερο από ένα χρόνο εμπειρίας στην εθνική πολιτική, ονομάστηκε απροσδόκητα ο νεότερος πρωθυπουργός της Ρωσίας. Ο αιφνιδιαστικός διορισμός του εξηγήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τους στενούς δεσμούς του με τον εκλιπόντα πολιτικό της αντιπολίτευσης Μπόρις Νεμτσόφ, ο οποίος τον είχε φέρει στο Κρεμλίνο προσφέροντάς του θέση αναπληρωτή υπουργού Ενέργειας. Ο Νεμτσόφ, ο οποίος αργότερα θα γινόταν ένθερμος επικριτής του Πούτιν, δολοφονήθηκε το 2015.

Σύμφωνα με την κόρη του τότε προέδρου Μπόρις Γέλτσιν, ο Κιριγιένκο προήχθη στην πρωθυπουργία χάρη στις αντιλήψεις του ως νεαρού, αδιάφθορου μεταρρυθμιστή που θα αναζωογονούσε τη ρωσική οικονομία. «Άντεξε» μόνο τέσσερις μήνες στη δουλειά, ωστόσο, αφού η κυβέρνησή του επιδείνωσε το εθνικό χρέος και η Ρωσία βυθίστηκε σε βαθιά οικονομική κρίση, για την οποία κατηγορήθηκε ο νεαρός πρωθυπουργός και αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

Παρά τη σύντομη θητεία του στην κορυφή, ο Κιριγιένκο είχε χρόνο να πάρει μια απόφαση που θα είχε αντίκτυπο στη ζωή του, και στη Ρωσία, για τις επόμενες δεκαετίες: διόρισε του Βλαντιμίρ Πούτιν επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών FSB.

Όταν ο Πούτιν έγινε πρόεδρος δύο χρόνια αργότερα, ανταπέδωσε τη χάρη και έσωσε την πολιτική καριέρα του Κιριγιένκο ορίζοντας τον προεδρικό απεσταλμένο σε μια από τις πιο σημαντικές από τις επτά νέες ομοσπονδιακές περιφέρειες της Ρωσίας, τον Βόλγα. Η περιοχή φιλοξενεί μια σειρά από σημαντικές εθνοτικές μειονότητες, συμπεριλαμβανομένων των μουσουλμάνων στο Ταταρστάν, και πάνω απ 'όλα, φιλοξενεί το Ρωσικό Ομοσπονδιακό Πυρηνικό Κέντρο στην πόλη Σαρόφ.

«Εδώ αναπτύσσονται τα ρωσικά πυρηνικά όπλα», εξήγησε το Radio Free Europe σε ένα άρθρο στο προφίλ του Kιριγιένκο. Ο διορισμός προκάλεσε κάποια έκπληξη, καθώς ο Κιριγιένκο ήταν ο μόνος από τους επτά απεσταλμένους που ούτε ανήκε στον στενό κύκλο του Πούτιν ούτε είχε στρατιωτικό υπόβαθρο.

Το 2005, ο Πούτιν τον προώθησε ως επικεφαλής της Ρωσικής Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, όπου παρέμεινε μέχρι το 2016, τοποθετώντας τον επικεφαλής ολόκληρου του πυρηνικού στόλου της Ρωσίας καθώς και των 400 πυρηνικών εταιρειών και ερευνητικών κέντρων της χώρας. Σύμφωνα με το Radio Free Europe, ηγήθηκε επίσης των διαπραγματεύσεων της Ρωσίας με το Ιράν για την από κοινού ανάπτυξη μιας τοποθεσίας εμπλουτισμού ουρανίου.

Θέλει να γίνει διάδοχος του Πούτιν

Οι επικριτές λένε ότι η πολιτική αναβίωση του Κιριγιένκο οφείλεται απλώς στο γεγονός ότι είναι ευέλικτος. «Είναι ένας πολύ ευέλικτος άνθρωπος [ιδεολογικά], που δεν θα πάει ποτέ κόντρα στον άνεμο», δήλωσε ο Βαντίμ Προκόροφ, ένας από τους πρώην συναδέλφους του από τα φιλελεύθερα χρόνια του, στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro. Η Süddeutsche Zeitung, εν τω μεταξύ, επεσήμανε ένα ανεξάρτητο ρωσικό ντοκιμαντέρ στο οποίο περιγράφεται «ως αποτελεσματικός , ορθολογιστής και καιροσκόπος».

Ο πολιτικός του μετασχηματισμός μιλάει από μόνος του. Και σύμφωνα με τις πηγές με τις οποίες επικοινώνησε ο Meduza, τελικά έχει βάλει στόχο να γίνει διάδοχος του Πούτιν. «Είναι συνεχώς στη δημοσιότητα και λέει αυτό που θέλει [να ακούει] ο πρόεδρος», είπε ένας.

Εν τω μεταξύ, αναμένεται να του ανατεθεί η αποκατάσταση της εικόνας της Ρωσίας στη διεθνή σκηνή μόλις τελειώσει ο πόλεμος. Το σχέδιο συνεπάγεται την παρουσίαση της Ρωσίας ως «ήπειρο της ελευθερίας» για ανθρώπους όπως ο Ιταλός Σίλβιο Μπερλουσκόνι και ο Ούγγρος Βίκτορ Όρμπαν.

Πηγή: France 24