Πυρηνικός εφιάλτης: Οι απειλές, οι 12 γεμάτες αποθήκες της Ρωσίας και η «μάχη των εντυπώσεων»

Καθώς συνεχίζεται το «κυνηγητό» της Ρωσίας με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους και ο πόλεμος στην Ουκρανία κλιμακώνεται σε έναν νέο γύρο πυρηνικών απειλών, τα μικρότερα όπλα που οι αξιωματούχοι του καλούν τον Πούτιν να χρησιμοποιήσει μπορεί να παρέχουν ζωτικής σημασίας ώρες ή και μέρες προειδοποίησης.

Ενώ οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς και τα βομβαρδιστικά της Ρωσίας διατηρούνται σε συνεχή επιφυλακή, έτοιμα να εκτοξεύσουν πυρ μέσα σε λίγα λεπτά για να διασφαλιστεί ότι δεν θα καταστραφούν από ένα πιθανό προληπτικό χτύπημα, τα τακτικά όπλα χαμηλότερης απόδοσης είναι κλειδωμένα σε περίπου δώδεκα αποθήκες σε όλη τη Ρωσία και θα χρειαζόταν χρόνος για τη μεταφορά τους σε εκτοξευτές.

«Σε ένα ορισμένο επίπεδο ετοιμότητας, τα όπλα βγαίνουν από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και μεταφέρονται σε κάποιο άλλο μέρος, για μέρες αν χρειαστεί. Αυτό θα ανιχνευόταν από δορυφόρους ή άλλα μέσα», δήλωσε ο Πάβελ Ποντβίγ, ειδικός πυρηνικής ασφάλειας στο Ινστιτούτο του ΟΗΕ για την Έρευνα Αφοπλισμού στη Γενεύη. Αυτό ακριβώς θα ήταν το ζητούμενο.

Στόχος, η καλλιέργεια φόβου και ο διχασμός

Μέχρι στιγμής, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν πει ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις οποιασδήποτε τέτοιας προετοιμασίας και οι πυρηνικές απειλές παρέμεναν καθαρά ρητορικές. Αλλά καθώς οι ρωσικές δυνάμεις χάνουν σταθερά έδαφος σε μια ουκρανική αντεπίθεση -συμπεριλαμβανομένου εδάφους που ο Ρώσος πρόεδρος ισχυρίστηκε επισήμως ως δικό του την περασμένη εβδομάδα- το Κρεμλίνο προσπάθησε και πάλι να σπείρει φόβο με υπαινιγμούς ότι η περαιτέρω κλιμάκωση μπορεί να περιλαμβάνει όπλα που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε πόλεμο από τότε. 1945.

Οι απειλές αποτελούν μέρος μιας ευρείας προσπάθειας του Κρεμλίνου να εκφοβίσει τις ΗΠΑ και την Ευρώπη να περικόψουν την υποστήριξη προς την Ουκρανία και να αναγκάσουν το Κίεβο σε διαπραγματεύσεις με τους όρους της Μόσχας. Με τους Ευρωπαίους να προετοιμάζονται για έναν δύσκολο χειμώνα, αφού η Ρωσία πυροδότησε μια άνευ προηγουμένου ενεργειακή κρίση περικόπτοντας τις προμήθειες φυσικού αερίου, ο Πούτιν επιδιώκει να διευρύνει το διχασμό εντός της ΕΕ σχετικά με το τίμημα της συνεχιζόμενης υποστήριξης προς την Ουκρανία για να προσπαθήσει να μετατοπίσει την κοινή γνώμη σε βασικά κράτη καθώς οι εντάσεις αυξάνονται.n

Η απόφασή του να καλέσει 300.000 έφεδρους για να στηρίξει τον μαχόμενο στρατό της Ρωσίας και η βιαστική προσάρτηση των κατεχόμενων εδαφών, ακολουθούμενη από μια φλογερή ομιλία όπου κατηγόρησε τη Δύση για «σατανισμό», ήταν απλώς οι τελευταίες απόπειρες να δείξει ότι ο ηγέτης του Κρεμλίνου είναι αφοσιωμένος στη μάχη, μέχρι τέλους.

Οι εκρήξεις που προκάλεσαν διαρροές σε βασικούς αγωγούς κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα την περασμένη εβδομάδα που περιγράφηκαν από τις ΗΠΑ ως σκόπιμη δολιοφθορά πυροδότησαν συναγερμό ότι κι άλλα μέρη της ενεργειακής υποδομής της ηπείρου μπορεί να είναι ευάλωτα. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, οι σύμμαχοι του Κιέβου δεν έχουν αμβλύνει τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν να προμηθεύουν την Ουκρανία με όπλα. Αυτό έχει κάνει πολλούς στη Μόσχα να καλούν τον Πούτιν να αυξήσει τις απειλές του.

«Να επαναφέρουμε τον φόβο»

«Ο φόβος είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να σταματήσει τον αντίπαλό μας», είπε ο Ντμίτρι Τρένιν, ειδικός στο Συμβούλιο Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής, το οποίο συμβουλεύει το Κρεμλίνο, σε σχόλια που δημοσιεύθηκαν στον ιστότοπο της ομάδας την περασμένη εβδομάδα και περιλάμβαναν συζήτηση για πυρηνικό χτύπημα στο ΗΠΑ και Ευρώπη.

Ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Μπεν Γουάλας την Κυριακή φάνηκε να επιδεικνύει εμπιστοσύνη στη Δύση, λέγοντας: «Πιστεύουμε ότι είναι πολύ απίθανο» ο Πούτιν να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, με βάση τις αναγνώσεις που είχαν οι Βρετανοί σε συναντήσεις με Ινδούς και Κινέζους ηγέτες που μίλησαν με τον Ρώσο πρόεδρο τον περασμένο μήνα.

Ο Πούτιν μίλησε διφορούμενα δημόσια, λέγοντας ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει «όλα τα οπλικά συστήματα» που διαθέτει για να υπερασπιστεί το έδαφός της, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατα προσαρτημένων τμημάτων της Ουκρανίας. Είπε ότι οι ΗΠΑ είχαν «δημιουργήσει προηγούμενο» χρησιμοποιώντας ατομικές βόμβες κατά της Ιαπωνίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μια προφανή υπόδειξη ότι δεν θα θεωρούσε ταμπού καμία ρωσική χρήση τώρα.

Το Σαββατοκύριακο, ένας βασικός συνεργάτης του ήταν ακόμη πιο σαφής, ζητώντας την ανάπτυξη «πυρηνικών όπλων χαμηλής απόδοσης» μετά τις τελευταίες ήττες που υπέστησαν τα ρωσικά στρατεύματα. Η Ρωσία έχει περίπου 1.900 τέτοια όπλα που χρονολογούνται από τον Ψυχρό Πόλεμο ακόμη αποθηκευμένα, καθώς και πυραύλους και αεροπλάνα που χρειάζονται για την παράδοσή τους.

Ενώ η χρήση πυρηνικής κεφαλής μπορεί να μην είναι αρκετή για να ανατρέψει τα δεδομένα στο πεδίο της μάχης, όπου το μέτωπο εκτείνεται σε περισσότερα από 1.200 χιλιόμετρα, θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος για τον Πούτιν να προσπαθήσει να σοκάρει την Ουκρανία και τους δυτικούς συμμάχους της για να υποχωρήσουν.

Εάν ο Ρώσος ηγέτης αποφάσιζε να χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο όπλο, πιθανότατα θα επέλεγε έναν στρατιωτικό στόχο στην Ουκρανία ως «χτύπημα επίδειξης», σύμφωνα με ένα πρόσωπο κοντά στο υπουργείο Άμυνας, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας «Ο πειρασμός για το Κρεμλίνο να χρησιμοποιήσει την έσχατη λύση μεγαλώνει» με τα στρατεύματά του να αγωνίζονται καθώς η εισβολή μπαίνει στον όγδοο μήνα της, δήλωσε σε σχόλιό της η Nάτια Σεσκούρια, συνεργάτης στο Royal United Services Institute με έδρα το Λονδίνο.

Μεγαλύτερη καταστροφή από τη Χιροσίμα

Ωστόσο, οποιαδήποτε χρήση θα σήμαινε την πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκαν πυρηνικά όπλα για την εξασφάλιση κερδών από την εισβολή σε άλλη χώρα. Τα τακτικά όπλα της Ρωσίας είναι σχετικά μεγάλα, με ελάχιστη απόδοση 10 κιλοτόνους ή 10.000 τόνους TNT. Αυτό θα ήταν τα δύο τρίτα του μεγέθους της ατομικής βόμβας 15 κιλοτόνων που έπεσε στη Χιροσίμα.

«Αυτά δεν είναι μικροσκοπικά πυρηνικά», δήλωσε ο Ντάριλ Κίμπαλ, πρόεδρος του Συνδέσμου για τον Έλεγχο των Όπλων, με έδρα την Ουάσιγκτον. «Αυτό θα ήταν χειρότερο από οτιδήποτε έχουμε δει από τη Χιροσίμα». Αυτή η έκρηξη κατέστρεψε 12 τετραγωνικά χιλιόμετρα της ιαπωνικής πόλης, σκότωσε 70.000 ανθρώπους και δεκάδες χιλιάδες άλλους από την έκθεση σε ραδιενέργεια.

Ωστόσο, μια κεφαλή χαμηλής απόδοσης που θα εκτοξευόταν σε σχετικά μεγάλα υψόμετρα θα μείωνε τις επιπτώσεις από το πυρηνικό χτύπημα, συμβάλλοντας στο να περιοριστούν στο ελάχιστο οι απώλειες αμάχων, ανέφερε το Royal United Services Institute σε έκθεση που κυκλοφόρησε νωρίτερα φέτος. «Σε αυτό το πλαίσιο, η περιορισμένη πυρηνική χρήση ως μέσο εξαναγκασμού μπορεί να φαίνεται λιγότερο περίεργη», ανέφερε.

Ωστόσο, μπορεί να εκθέσει το ρωσικό έδαφος σε ραδιενέργεια χωρίς να επιτύχει τον στόχο να τρομάξει τους υποστηρικτές του Κιέβου να υποχωρήσουν. Οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει για μια «καταστροφική» απάντηση σε οποιαδήποτε τέτοια κίνηση, αλλά δεν έχουν διευκρινίσει τι θα σήμαινε αυτό. Ο Μπεν Χότζες, πρώην διοικητής του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη, είπε ότι οι ΗΠΑ δεν θα απαντούσαν με πυρηνική επίθεση αλλά με συμβατικά αντίποινα, ίσως καταστρέφοντας τον στόλο της Μαύρης Θάλασσας ή τις ρωσικές βάσεις στην Κριμαία.

Αυτό θα εξακολουθούσε να σημαίνει μια άμεση σύγκρουση μεταξύ των πρώην αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου που με τη σειρά του θα μπορούσε ενδεχομένως να προκαλέσει μια ρωσική πυρηνική απάντηση κατά των ΗΠΑ.

Μέχρι στιγμής, οι ΗΠΑ ήταν πολύ προσεκτικές για να αποφύγουν μια άμεση σύγκρουση με τις ρωσικές δυνάμεις. «Μόλις χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα, ακόμη και με τον λεγόμενο περιορισμένο τρόπο, δεν υπάρχει καμία απολύτως εγγύηση ότι οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να ελέγξουν την πυρηνική χρήση και η διαμάχη δεν θα κλιμακωνόταν γρήγορα σε μια ολοκληρωτική πυρηνική πυρκαγιά», είπε ο Κίμπολ.

Ο Yevgeny Buzhinsky, ένας απόστρατος Ρώσος στρατηγός που τώρα ηγείται του PIR Center, μιας δεξαμενής σκέψης της Μόσχας, είπε ότι το Κρεμλίνο έχει διάφορους τρόπους να κλιμακώσει και να μεταδώσει το μήνυμά του χωρίς να διακινδυνεύσει τον «Αρμαγεδδώνα».

Η Ρωσία θα μπορούσε να εντείνει τις επιθέσεις στις μη στρατιωτικές υποδομές της Ουκρανίας, καταστρέφοντας περισσότερους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και με στόχο το σιδηροδρομικό δίκτυο και άλλες εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά αμερικανικών και ευρωπαϊκών όπλων. «Δεν χρειάζονται πυρηνικά όπλα για να νικήσουμε την Ουκρανία», είπε.

Πηγή: Βloomberg