Ιράν: Η οικογένεια της Μάχσα Αμινί δέχεται απειλές θανάτου - «Αν διαδηλώσετε, θα σας σκοτώσουμε»
Η οικογένεια της Mάχσα Αμινί της 22χρονης που άφησε την τελευταία της πνοή στα χέρια της ιρανικής αστυνομίας πριν από τρεις εβδομάδες, λέει ότι έχει δεχτεί απειλές θανάτου, αλλά και προειδοποιήσεις να μην λάβει μέρος στις διαδηλώσεις. Η νεαρή κοπέλα έγινε σύμβολο της ιρανικής καταστολής μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών, η οποία την κατηγόρησε ότι φορούσε ακατάλληλα το χιτζάμπ. Το πρόσωπό της και η ιστορία της είναι πλέον γνωστά σε όλο τον κόσμο.
«Η οικογένειά μας έχει δεχτεί τεράστια πίεση από τους αξιωματούχους της Ισλαμικής Δημοκρατίας, επομένως δεν μιλάμε με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή κανάλια εκτός του Ιράν και δεν ενημερώνουμε κανέναν από τον έξω κόσμο για τον θάνατό της», λέει ο ξάδερφός της Ερφάν Μορτεζάι στο δημοσιογράφο του BBC στη συνάντησή τους εκτός Ιράν, στην περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν.
Ο Ερφάν είναι μαχητής των Πεσμεργκά για την Κομάλα, ένα εξόριστο ιρανικό κουρδικό κόμμα της αντιπολίτευσης που εδρεύει στο Ιράκ. Για χρόνια, πολύ πριν από το θάνατο της Μάχσα, προσπαθούσε να καταρρίψει το καθεστώς. Η ιρανική κυβέρνηση κατηγόρησε τις τελευταίες αναταραχές σε τέτοιες εξωτερικές επιρροές.
Καθώς μιλάει με τον ρεπόρτερ στη σκιά των βουνών, χρησιμοποιεί το κουρδικό της όνομα Ζίνα όπως την φώναζαν καθημερινά οι φίλοι και η οικογένειά της. Mάχσα είναι το επίσημο ιρανικό όνομα που οι γονείς της αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν επισήμως επειδή ορισμένα κουρδικά ονόματα είναι απαγορευμένα στο Ιράν.
«Η Ζίνα ήταν ένας κανονικός άνθρωπος, δεν ήταν πολιτικοποιμένη», επιμένει ο Ερφάν. «Το καθεστώς έφτιαχνε σενάρια και παραπληροφόρηση λέγοντας ότι η Ζίνα ήταν σε επαφή μαζί μου και την έμαθα και την έστειλα πίσω στο Ιράν για να κάνει μια συγκεκριμένη δραστηριότητα, ενώ στην πραγματικότητα αυτό είναι εντελώς αβάσιμο».
Λέει ότι οι απειλές που έχουν λάβει τα μέλη της οικογένειάς του τους έχουν κάνει να φοβούνται για την ασφάλειά τους. «Υφίστανται βασανιστήρια από την Ισλαμική Δημοκρατία», λέει. «Οι αξιωματούχοι του καθεστώτος μας απείλησαν μέσω του Instagram με ψεύτικους λογαριασμούς και είπαν στα μέλη της οικογένειας στο Ιράν ότι αν εμπλακούν στις διαδηλώσεις, μπορεί να σκοτωθούν».
«Ο ίδιος, δέχομαι πολλές απειλές μέσω τηλεφώνου, [λέγοντας] ότι αν με δουν στην πόλη, θα με απαγάγουν και θα με σκοτώσουν». Ο Ερφάν μοιράστηκε βίντεο που δεν έχουν δημοσιευθεί στο παρελθόν και αποκαλύπτουν μια συγκλονιστική αντίθεση.
Το πρώτο δείχνει τη Μάχσα να χορεύει σε έναν γάμο, να κουνάει πολύχρωμα σάλια και να κοιτάζει ντροπαλά στην κάμερα. Το δεύτερο δείχνει την οικογένειά της συγκεντρωμένη σε ένα νεκροταφείο, για τα 23α γενέθλιά της. Μια τούρτα διακοσμημένη με το πρόσωπό της έχει τοποθετηθεί προσεκτικά στον τάφο της. Ακούγονται θυμωμένες φωνές και άνθρωποι να κλαίνε
Η οικογένεια της κατηγόρησε την «αστυνομία ηθών» ότι την ξυλοκόπησε υπό κράτηση, αλλά η αστυνομία λέει ότι έπαθε καρδιακή προσβολή. Στα σύνορα μεταξύ Ιράν και Ιράκ, οι άνθρωποι φοβούνται να μιλήσουν δημόσια. Ενώ είναι πρόθυμοι να μιλήσουν και να μοιραστούν μηνύματα για να περάσουν στον έξω κόσμο, γνωρίζουν ότι το να εμφανιστούν στην κάμερα ή να αποκαλύψουν τα ονόματά τους τους θέτει σε σοβαρό κίνδυνο.
«Θα μας σκοτώσουν οι ιρανικές μυστικές υπηρεσίες», μου λένε. Αλλά είναι απελπισμένοι για αλλαγή. Μιλούν για διαφθορά και καταστολή, για πολλά περισσότερα θέματα πέρα από το χιτζάμπ. Είναι περισσότερο ένα ολόκληρο σύστημα που τους σπάει τα πνεύματα, εξηγούν. Το Ιράν είναι μια χώρα που αγαπούν, αλλά φοβούνται να ζουν.
Υπήρξαν διαδηλώσεις στο Ιράν στο παρελθόν, αλλά το καθεστώς ήταν πάντα σταθερό. Γι' αυτό είναι τόσο δύσκολο να προβλέψουμε τι θα συμβεί στη συνέχεια. Καθώς οι τελευταίες διαδηλώσεις φτάνουν σε νέες πόλεις, ο ξάδερφος της Μάχσα, πιστεύει ότι η δυναμική θα μπορούσε να έχει διαρκή επίδραση.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο λαός του Ιράν αντιστέκεται και διαμαρτύρεται ενάντια στο καθεστώς για πολλά χρόνια, αλλά ο λαός τώρα είναι επαναστατεί», λέει. «Γυναίκες, εργάτες, δάσκαλοι, αθλητές, καλλιτέχνες βγαίνουν στους δρόμους και ενώνουν τις φωνές διαφωνίας τους με αυτές της οικογένειας της Ζίνα. Κατά τη γνώμη μου, αυτές οι διαμαρτυρίες θα συνεχιστούν και θα τελειώσουν με την πτώση της Ισλαμικής Δημοκρατίας»