Από τον Great Hurricane στον Ίαν - Οι πιο φονικοί τυφώνες στην ιστορία

Μετά την επέλαση του τυφώνα Ίαν που ήταν βασικό θέμα στα διεθνή ΜΜΕ, ο πλανήτης θυμήθηκε προηγούμενους όπως τον τυφώνα Κατρίνα, διαπιστώνοντας ότι πολλές φορές η οργή της φύσης είναι πολύ πιο καταστροφική κι από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Ο απολογισμός των θυμάτων του τυφώνα Ίαν, ενός από τους πιο σφοδρούς στην πρόσφατη ιστορία των ΗΠΑ, που έπληξε το νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας τον Σεπτέμβριο, έφθασε τους 107 νεκρούς.

Δείτε στην gallery τις καταστροφές που προκάλεσε ο τυφώνας Ίαν:

Ο Ίαν συγκαταλέγεται στους πιο φονικούς τυφώνες που έχουν χτυπήσει τις ΗΠΑ από την αρχή του αιώνα. Ωστόσο, ο απολογισμός των θυμάτων παραμένει πολύ μικρότερος από αυτόν του Κατρίνα, ο οποίος προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές στη Λουιζιάνα και σκότωσε τουλάχιστον 1.800 ανθρώπους το 2005.

Ο Ίαν, τυφώνας Κατηγορίας 4 (στην πεντάβαθμη κλίμακα Σαφίρ-Σίμσον) όταν έφθασε πάνω από τη γη στη Φλόριντα, πλημμύρισε ολόκληρες συνοικίες, κατέστρεψε σπίτια, γέφυρες, μέρος του δικτύου ηλεκτροδότησης.

Εξασθένησε κατευθυνόμενος στον Ατλαντικό, προτού ενισχυθεί ξανά κι ορμήσει στη Νότια και Βόρεια Καρολίνα.

Οι πιο φονικοί τυφώνες όλων των εποχών

1780 - Great Hurricane (Μεγάλος Τυφώνας)

Ο φονικότερος τυφώνας στον Βόρειο Ατλαντικό που συνέβη το 1780 και προκάλεσε τον θάνατο 27.500 ανθρώπων. Ο τυφώνας κυριολεκτικά ισοπέδωσε την Μαρτινίκα, τις Ολλανδικές Αντίλλες και τα νησιά Μπαρμπάντος.

Κυκλώνας Γκάλβεστον - 1900

Το 1990, κινούμενος με ταχύτητα 130 χλμ. την ώρα, χτύπησε το Γκάλβεστον του Τέξας. Ο φονικός τυφώνας κόστισε τη ζωή περίπου 8.000 ανθρώπων, ενώ το κόστος των υλικών καταστροφών έφτασε τα 700 εκατομμύρια δολάρια.

Τυφώνας Μπόλα - 1970

Με ανέμους που έφταναν τα 185 χλμ. την ώρα, χτύπησε το δέλτα του Γάγγη, εξαφανίζοντας από τον χάρτη δεκάδες χωριά, καταστρέφοντας σοδειές και πλημμυρίζοντας τεράστιες εκτάσεις γης, στις οποίες ισοπέδωσε το 85% των σπιτιών. Η καταστροφή έπληξε συνολικά 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους, αφήνοντας πίσω της περίπου 400.000 θύματα.

Τυφώνας Νίνα - 1975

Άφησε πίσω του 230.000 θύματα και πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές, που έπληξαν ποτέ την Κίνα. Άνεμοι έφταναν τα 205 χλμ. την ώρα, ενώ έπεσε βροχή, που αναλογούσε σε ένα ολόκληρο έτος, προκαλώντας την κατάρρευση του φράγματος Banqio και το κύμα νερού που ξεχύθηκε, κινήθηκε με 50 χλμ. την ώρα, σκεπάζοντας επτά πόλεις και δεκάδες χωριά, αφήνοντας στο πέρασμά του εκατοντάδες χιλιάδες νεκρών και άστεγων.

Τυφώνας Άντριου - 1992

Μπαχάμες, Φλόριντα, Λουιζιάνα. Οι άνεμοι έφτασαν τα 280 χλμ. ανά ώρα, καταστρέφοντας κατοικίες, ολόκληρα συστήματα ύδρευσης, αποχέτευσης, καλλιέργειες, συγκοινωνίες. 100.000 σπίτια καταστράφηκαν.

Τυφώνας Κατρίνα - 2005

Πρόκειται για τον 5ο πιο θανατηφόρο τυφώνα στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 80% της πόλης της Ν. Ορλεάνης πλημμύρισε, με τις καταστροφές να φτάνουν τα 90,9 δις δολάρια. 1.836 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ υπάρχουν, ακόμη και σήμερα, 705 άνθρωποι που αγνοούνται.

Τυφώνας Άικ - 2008

Πρόκειται για τον καταστροφικότερο τυφώνα στην ιστορία της Κούβας -από οικονομικής πλευράς- καταστρέφοντας ολοσχερώς 3,5 εκατομμύρια στρέμματα καλλιέργειας ζαχαροκάλαμου, δεκάδες κατοικίες, προκαλώντας πλημμύρες. Το οικονομικό πλήγμα, που προκάλεσε, ανήλθε σε 37,5 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ μεγαλύτερο μέρος εκ των 195 θυμάτων αποτέλεσαν Αμερικανοί, που επέλεξαν να παραμείνουν στις κατοικίες τους, παρά τις προειδοποιήσεις να τις εγκαταλείψουν.

Τυφώνας Σάντι, 2012

Έπληξε την Καραϊβική και τη δυτική ακτή των Η.Π.Α. και συγκαταλέγεται μεταξύ των καταστροφικότερων. Άνεμοι 185 χλμ. την ώρα, ενώ τεράστια κύματα νερού κατέστρεψαν ολόκληρες πόλεις στην Κούβα, την Αϊτή και τη Τζαμάικα. Ήταν ο μεγαλύτερος τυφώνας του Ατλαντικού, με διάμετρο σχεδόν 1.800 χλμ.

Τυφώνας Πατρίτσια - 2015

Γίνεται λόγος για έναν από τους ισχυρότερους τυφώνες, που έχουν καταγραφεί στην ιστορία και ίσως τον μεγαλύτερο τυφώνα, που έχει πλήξει ποτέ το δυτικό ημισφαίριο και συγκεκριμένα το Μεξικό. Έχει ειπωθεί πως οι άνεμοι αυτοί ήταν τόσο ισχυροί, που θα μπορούσαν να απογειώσουν και να διατηρήσουν στον αέρα ένα ολόκληρο αεροπλάνο, ενώ θα μπορούσε να προκαλέσει κύματα ύψους 12 μέτρων. Φυσικά, οι αρχές τον κατέταξαν σε κατηγορία επικινδυνότητας 5. Ο Τυφώνας κινήθηκε με ταχύτητα 260 χλμ. την ώρα.

Τι είναι ο τυφώνας

Τυφώνας (typhoon), ονομάζεται ένα ατμοσφαιρικό σύστημα με κλειστή περιστροφική (κυκλωνική) κυκλοφορία του ανέμου γύρω από ένα κέντρο χαμηλής βαρομετρικής πίεσης (γνωστό ως μάτι του τυφώνα). Τα συστήματα αυτά δημιουργούνται πάνω από θερμούς ωκεανούς και μεγάλες θάλασσες υπό ορισμένες προϋποθέσεις, αλλά ποτέ πάνω από στεριές, ενώ όταν φτάνουν σε ψυχρότερα νερά ή σε στεριά, διαλύονται.

Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους οι τυφώνες, οι κυκλώνες και οι ανεμοστρόβιλοι είναι ουσιαστικά το ίδιο καιρικό φαινόμενο, απλώς αποκαλούνται με διαφορετικό όνομα ανάλογα με την τοποθεσία στην οποία συμβαίνουν. Για παράδειγμα, στον Ατλαντικό και το βόρειο Ειρηνικό οι καταιγίδες αυτές ονομάζονται «ανεμοστρόβιλοι» (hurricanes) από το όνομα του κακού θεού της Καραϊβικής Hurrican.

Στον βορειοδυτικό Ειρηνικό, το ίδιο τροπικό φαινόμενο ονομάζεται «τυφώνας», ενώ στο νοτιοανατολικό Ινδικό Ωκεανό και νοτιοδυτικό Ειρηνικό ονομάζεται «σοβαρός τροπικός κυκλώνας». Στο βόρειο Ινδικό Ωκεανό, από όπου και αν έρχεται η καταιγίδα ονομάζεται «ισχυρή κυκλωνική καταιγίδα», ενώ στο νοτιοδυτικό Ινδικό Ωκεανό, ονομάζεται απλώς «τροπικός κυκλώνας».

Οι ονομασίες

Μια ιδιαίτερη σημασία έχουν οι ονομασίες των τυφώνων και το γεγονός πως οι πιο καταστροφικοί είναι θηλυκού γένους. Κατά το 19ο αιώνα οι τυφώνες στην Καραϊβική έφεραν το όνομα του αγίου που γιόρταζε την ημέρα εκδήλωσης του φαινομένου. Για παράδειγμα ο τυφώνας Santa Ana χτύπησε το Πουέρτο Ρίκο στις 26 Ιουλίου 1825 και οι San Felipe που συνέβησαν πάλι στο Πουέρτο Ρίκο στις 13 Σεπτεμβρίου 1876 και 1928 αντίστοιχα.

Αργότερα, οι μετεωρολόγοι άρχισαν να περιγράφουν τους τυφώνες με τις γεωγραφικές συντεταγμένες της θέσης όπου εκδηλώνονταν, γρήγορα όμως συνειδητοποίησαν ότι ήταν ευκολότερο να χρησιμοποιούν σύντομα, διακριτά ονόματα, τα οποία υπόκεινται σε μικρότερη πιθανότητα λάθους σε σχέση με τις παλαιότερες, δύσχρηστες μεθόδους.

Η χρήση γυναικείων ονομάτων καθιερώθηκε τη δεκαετία του 1940, υπό την επίδραση του μυθιστορήματος «Καταιγίδα» του Τζορτζ Ρ. Στιούαρτ που εκδόθηκε το 1941. Από το 1953, οι τυφώνες παίρνουν τα ονόματά τους από καταλόγους που εκπόνησε το Εθνικό Κέντρο Τυφώνων των ΗΠΑ, οι οποίοι ενημερώνονται σήμερα από μια διεθνή επιτροπή του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO).

Οι κατάλογοι αυτοί είχαν μόνο γυναικεία ονόματα μέχρι το 1979, αλλά έκτοτε άρχισαν να χρησιμοποιούνται και αντρικά. Συνολικά, χρησιμοποιούνται για κάθε περιοχή έξι κατάλογοι με 21 ονόματα για κάθε έτος, με εναλλασσόμενη σειρά, για παράδειγμα, ο κατάλογος του 2014 θα ξαναχρησιμοποιηθεί ξανά το 2020.

Εξαίρεση στον κανόνα αποτελούν οι τυφώνες που αφήνουν πίσω τους πολλούς νεκρούς ή καταστροφές, οπότε, για λόγους ευαισθησίας, δεν ξαναχρησιμοποιείται το όνομά τους, αλλά αφαιρείται από τους καταλόγους και αντικαθίσταται από άλλο. Τα ονόματα αυτά ακολουθούν αλφαβητική σειρά. Σε περίπτωση που υπάρξουν περισσότερες από 21 τυφώνες μέσα σε ένα έτος, ο 22ος και οι υπόλοιποι, ονοματίζονται με γράμματα του Ελληνικού αλφαβήτου (π.χ. Alpha, Beta, Gamma, Delta).

Οι τυφώνες που έχουν «βαφτιστεί» με γυναικεία ονόματα, όπως «Ίρμα», «Νίνα» ή «Κατρίνα» είναι φονικότεροι σε σχέση με εκείνους που έχουν ανδρικά ονόματα, όπως «Άικ» ή «Μιτς». Σύμφωνα με αμερικανική μελέτη, το θηλυκό όνομα επειδή φαντάζει πιο αθώο ξεγελά τους ανθρώπους οι οποίοι δεν κάνουν τις αναγκαίες προετοιμασίες εν όψει του ερχομού του τυφώνα, με αποτέλεσμα να προκαλεί περισσότερα θύματα.


Διαβάστε επίσης

Τυφώνας Ίαν: Καταστροφή «ιστορικών διαστάσεων» - Ένας νεκρός και χάος σε Κούβα και Φλόριντα

ΗΠΑ: Ο τυφώνας Ίαν «ρούφηξε» όλη τη θάλασσα στον κόλπο της Τάμπα - Εικόνες αποκάλυψης (vid)

Κούβα: Ο τυφώνας Ίαν κατέστρεψε τα ξηραντήρια καπνού για τα πούρα Αβάνας - Σε απόγνωση οι παραγωγοί

Δείτε όλο το Weekend Edition εδώ