Δύο Ιρανές αποκαλύπτουν τα μαρτύρια που βίωσαν στη χώρα τους
Πώς κατάφεραν να σωθούν - Σε μια στιγμή ξεριζώθηκαν από την πατρίδα τους
Το Ιράν συνεχίζει να συγκλονίζεται από μαζικές διαδηλώσεις μετά τον θάνατο στις 16 Σεπτεμβρίου της Μαχσά Αμινί, της νεαρής Ιρανής κουρδικής καταγωγής που πέθανε μετά τη σύλληψή της στην Τεχεράνη από την αστυνομία ηθών.
Η Αμινί, σύμφωνα με τις αρχές, παραβίασε τον αυστηρό ενδυματολογικό κώδικα της χώρας, που επιβάλλει στις γυναίκες να φορούν μαντίλα. Ο θάνατος-δολοφονία της 22χρονης που πυροδότησε αλυσιδωτές αντιδράσεις και αποτέλεσε αφορμή για να ξεκινήσει επανάσταση κατά της βίας των γυναικών και των περιορισμών τους.
Το DEBATER επικοινώνησε με δυο γυναίκες από το Ιράν, αλλά και έναν άνδρα που μένουν σε Αθήνα και Βερολίνο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι φοβούνται να μιλήσουν δημόσια και να εκθέσουν τις απόψεις τους. Μας έφεραν ως παράδειγμα την 16χρονη Σαρίνα Εσμελζαντέ, που ήταν αρκετά γνωστή στο YouTube και έβγαινε στην κάμερα χωρίς μαντίλα και εξέφραζε την άποψη της ελεύθερα. Μάλιστα, είχε εναντιωθεί και ανοιχτά για τον θάνατο της Μαχσά Αμινί. “Τη σκότωσαν και το έβγαλαν ως αυτοκτονία” μας εξομολογείται η μια γυναίκα από το Ιράν.
Δείτε εδώ βίντεο με το έφηβο κορίτσι που πλέον δεν είναι εν ζωή. Το πρώτο μέρος είναι η ιδέα της για το Ιράν και το δεύτερο από το σχολείο της.
1) Πώς είναι να ζει μια γυναίκα στο Ιράν; Εσείς που ζείτε εκτός Ιράν, βλέπετε μεγάλη διαφορά;
Ιρανή που μένει Ελλάδα: “Είμαι μια γυναίκα 38 ετών που ζει με την κόρη μου και τον σύζυγό μου στην Αθήνα. Αποφασίσαμε να μεταναστεύσουμε στην Ελλάδα πριν από τρία χρόνια λόγω των ασταθών συνθηκών στο Ιράν. Είμαστε ευχαριστημένοι με την απόφασή μας εξαιτίας της κόρης μας.
Οι γυναίκες και τα κορίτσια πρέπει να φορούν χιτζάμπ. Δεν επιτρέπεται να τραγουδούν, να χορεύουν, να ασκούνται, να οδηγούν ποδήλατο ή μοτοσικλέτα σε δημόσιους χώρους. Στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν κάποιες διαφορές. Στο Ιράν οι γυναίκες μπορούν να οδηγούν ενώ σε ορισμένες μουσουλμανικές χώρες δεν επιτρέπεται. Στους αθλητικούς συλλόγους, στα δημοτικά και στα γυμνάσια και στα περισσότερα εκπαιδευτικά κέντρα εκτός από τις πανεπιστημιακές τάξεις, τα αγόρια και τα κορίτσια πρέπει να διαχωρίζονται στους αθλητικούς συλλόγους, στα δημοτικά και στα γυμνάσια και στα περισσότερα εκπαιδευτικά κέντρα, εκτός από τις πανεπιστημιακές τάξεις. Σε πολλούς αθλητικούς τομείς όπως η κολύμβηση, η γυμναστική, το τένις και το τρέξιμο, η χρήση χιτζάμπ είναι μια μεγάλη δυσκολία για τα κορίτσια να αγωνιστούν σε διεθνές επίπεδο. Είναι αδύνατο για μια οικογένεια να πάει στο κοινό πισίνες ή να πάμε στην παραλία όλοι μαζί.
Για πολλά χρόνια είναι αδύνατο να υποβάλετε αίτηση για λήψη διαβατηρίου χωρίς άδεια πατέρα για κορίτσια και άδεια συζύγου για γυναίκες. Επίσης, υπήρχαν κάποια προβλήματα για τη μόνη κυρία να νοικιάσει ένα διαμέρισμα ή να κρατήσει ένα ξενοδοχείο. Χρειάζεται κάποιες αρχές.
Οι γυναίκες δεν έχουν το δικαίωμα διαζυγίου και το δικαίωμα επιμέλειας του παιδιού. Στο δικαστήριο, η μαρτυρία μιας γυναίκας ισούται με το ήμισυ της μαρτυρίας ενός άνδρα. Μετά το θάνατο των γονέων, οι κόρες παίρνουν το ήμισυ της κληρονομιάς σε σύγκριση με τους γιους. Εάν είστε Ιρανή γυναίκα και ο σύζυγός σας είναι αλλοδαπός, το παιδί σας δεν θα λάβει ιρανική υπηκοότητα και θα χρειαστεί βίζα για να εισέλθει στο Ιράν. Τα παραπάνω στοιχεία είναι μόνο μερικά δείγματα που γνωρίζω και θυμάμαι”.
Ζευγάρι Ιρανών που μένει Βερολίνο:
Άνδρας: “Ζω με τη σύζυγό μου στο Βερολίνο. Αυτή τη στιγμή σπουδάζω μηχανικός λογισμικού’.
Γυναίκα: “Η εμπειρία των γυναικών στο Ιράν βασίζεται στη συνεχή αντίσταση κατά της καταστολής του καθεστώτος προκειμένου να αποδείξει ότι ‘το σώμα μας πρέπει να είναι διάθεση’. Τι εννοώ με τον όρο καθημερινή αντίσταση; Αυτή η αντίσταση επιδίωξε τους στόχους της με τη μορφή αμφισβήτησης της κόκκινης γραμμής του καθεστώτος σχετικά με τις κοινωνικές δραστηριότητες και την ένδυση των γυναικών μέσω του χωρίς πλήρες χιτζάμπ (και φορώντας τσαντόρ), φορώντας κομψά ρούχα και φορώντας πολύχρωμα ρούχα και ούτω καθεξής που έχουν απαγορευτεί εντελώς εδώ και 40 χρόνια“.
2) Μετά το θάνατο της κοπέλας τα πράγματα έχουν γίνει χειρότερα η καλύτερα κατά την άποψη σας;
Ιρανή που μένει Ελλάδα: “Πρέπει να πω ότι είναι νωρίς για να πω τι θα συμβεί. Τίποτα δεν έχει αλλάξει νομικά ακόμα. Ελπίζουμε όμως και επιμένουμε στα αιτήματά μας. Γυναίκα, ζωή, ελευθερία. Αυτό είναι το σύνθημά μας.
Ο λαός του Ιράν έχει καταβάλει πολλές προσπάθειες για να κάνει αλλαγές τα τελευταία 13 χρόνια, αλλά η ενότητα και η αλληλεγγύη του λαού και οι προσπάθειες της νεολαίας να μοιραστεί το μέλλον της χώρας του είναι περισσότερα από το παρελθόν. Οι νέοι γνωρίζουν τις συνθήκες και προσεγγίζουν άμεσα τον στόχο, την απελευθέρωσή τους από τα χέρια αυτής της ισλαμικής κυβέρνησης”.
Ζευγάρι Ιρανών που μένει Βερολίνο:
Άνδρας: “Δεν μπορώ να απαντήσω στο πρώτο μέρος. Για το δεύτερο μέρος όμως βλέπω πολλές διαφορές. Εν συντομία, γυναίκες έχουν περισσότερο έλεγχο στη ζωή και τα προσωπικά τους πράγματα εδώ”.
3) Τι σας απαγορεύουν ρητά να μην φοράτε;
Ιρανή που μένει Ελλάδα: “Τι απαγορεύεται να φοράμε; Μας επιτρέπεται να φοράμε οτιδήποτε άλλο εκτός από τον δημόσιο τομέα που κάνουμε χιτζάμπ. Μακρύ παντελόνι, ένα είδος μακριάς μπλούζας με μακριά μανίκια (Manteau) και επίσης κασκόλ ή φορέστε Chador. Πρέπει να καλύψουμε όλα τα μέρη του σώματός μας και τα μαλλιά μας εκτός από τα χέρια και τα πρόσωπά μας“.
Ζευγάρι Ιρανών που μένει Βερολίνο:
Άνδρας: “Αυτή η ερώτηση φαίνεται να υπονοεί ότι τα πράγματα έχουν τελειώσει αλλά δεν έχουν τελειώσει. Αυτή τη στιγμή, καθώς οι αναταραχές εξακολουθούν να συμβαίνουν, η ζωή σίγουρα δεν είναι ευκολότερη. Μακροπρόθεσμα, πιστεύω ότι τα πράγματα θα αλλάξουν προς το καλύτερο. Τώρα οι Ιρανοί έχουν βρει ξανά την κοινή τους φωνή, οι άνθρωποι θα αισθάνονται ότι είναι μέρος ενός μεγάλου ιστορικού έθνους και θα αισθάνονται ενωμένοι. Αυτό το τρέχον κύμα αναταραχής μπορεί να υποχωρήσει, αλλά αφήνει πίσω πολλά που οι άνθρωποι έχουν βαρεθεί μετά από χρόνια κρατικής καταπίεσης και αβέβαιης οικονομικής κατάστασης και μεγάλων διαφωνιών μεταξύ του κράτους και της κοινής γνώμης. Επίσης, οι νεότερες γενιές που πιέζουν κυρίως για αλλαγή είναι πολύ λιγότερο συντηρητικές και τρομακτικές. Το κράτος τελικά θα πέσει…“.
Γυναίκα: “Αυτό το κίνημα θα πετύχαινε τον στόχο του που είναι η ελευθερία και η αναθεώρηση των νόμων Εάν το καθεστώς άλλαζε. Αλλά αν αυτό το καθεστώς δεν θα άλλαζε θα έλεγα μόνο θέματα Hijab και μερικές κόκκινες γραμμές για τα σώματα των γυναικών θα άλλαζε σταδιακά όπως αυτό που συνέβη τα τελευταία 40 χρόνια. Αλλά η αναθεώρηση των νόμων και των κοινωνικών δραστηριοτήτων θα ήταν θέμα αμφισβήτησης! Εδώ υπάρχει ένα σημείο που ίσως θα θέλατε να μάθετε: Το καθεστώς έχτισε την ταυτότητά του με βάση την καταπίεση των γυναικών. Επομένως, αυτό το ζήτημα είναι αδιαπραγμάτευτο για αυτούς. Εάν το καθεστώς αποδεχθεί το αίτημα των γυναικών να έχουν δικαίωμα για το σώμα τους, ισοδυναμεί με αποδοχή της δικής τους καταστροφής“.
4) Μαντίλα φορούσε και η Παναγία, μητέρα του Ιησού Χριστού. Πιστεύετε ότι πρέπει να είναι υποχρεωτική η όποιες θέλουν να τη φορούν;
Ιρανή που μένει Ελλάδα: “Φυσικά οι γυναίκες πρέπει να είναι ελεύθερες να επιλέξουν το στυλ τους και το φόρεμά της. Οι μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι το χιτζάμπ είναι μια εντολή από το θεό. Καμία μουσουλμανική χώρα κυβέρνηση εκτός από την κυβέρνηση του Ιράν αναγκάζει τις γυναίκες να κάντε το . Ακόμη και πολλές μουσουλμάνες γυναίκες στην Τουρκία, τη Συρία, τον Λίβανο και ακόμη και την Παλαιστίνη δεν φορούν χιτζάμπ σύμφωνα με τη γνώμη τους. Στη Σαουδική Αραβία, το χιτζάμπ είναι υποχρεωτικό μόνο στις δύο πόλεις μέκκα και Medina, όπου βρίσκονται ο οίκος του Θεού και ο τάφος του Προφήτη Μωάμεθ. Είναι η μόνη Ισλαμική Δημοκρατία που κατέστησε το χιτζάμπ υποχρεωτικό για τις γυναίκες μετά την επανάσταση του 1979. Στο Ιράν ακόμη και μια μη Ιρανή γυναίκα ή μια μη μουσουλμάνα γυναίκα και οι τουρίστες πρέπει να φορούν το χιτζάμπ. Στο Ιράν στις ιδιωτικές μας τελετές, όπως γαμήλια πάρτι, οικογενειακά πάρτι ή πάρτι γενεθλίων φοράμε ό, τι θέλουμε. Η μαμά μου φοράει μαντήλι επειδή πιστεύει στο Ισλάμ αλλά το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας δεν πιστεύει στο χιτζάμπ και επίσης δεν πιστεύει πια στο Ισλάμ“.
Ζευγάρι Ιρανών που μένει Βερολίνο:
Άνδρας: “Όχι! Θα πρέπει να επιλέγεται απολύτως από κάθε άτομο για τον εαυτό του. Το κύριο θέμα της τρέχουσας αναταραχής που συνεχίζεται στο Ιράν είναι η αντίθεση στην υποχρεωτική μαντίλα“.
Γυναίκα: “Υπάρχει προχειρότητα και γενικός νόμος σχετικά με αυτό. Γενικά, το σώμα πρέπει να καλύπτεται από το κεφάλι μέχρι τα δάχτυλα. Αλλά το θέμα είναι ότι οποιοδήποτε είδος υφάσματος που προσελκύει την προσοχή, μπορούσε να είναι παράνομο ακόμη και αν καλύπτει το σώμα όπως αρέσκεται το καθεστώς. Αυτό είναι θέμα γούστου τους!”.
5) Γιατί φοβάστε να μιλήσετε για τις γυναίκες του Ιράν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης;
Ιρανή που μένει Ελλάδα: “Δεν νομίζω ότι είναι το σωστό ζήτημα, αλλά λόγω των περιορισμών και των περιορισμών σχετικά με τις γυναίκες αισθάνεται / φαίνεται έτσι“.
Ζευγάρι Ιρανών που μένει Βερολίνο:
Άνδρας: “Θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει. Είναι αλήθεια ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων στο Ιράν αυτοπροσδιορίζονται ως μουσουλμάνοι. Αλλά ταυτόχρονα ο καθένας έχει το δικό του αφήγημα για τη θρησκεία. Οι περισσότερες γυναίκες στο Ιράν δεν βλέπουν το χιτζάμπ ίσο με το Ισλάμ. Το καθεστώς στο Ιράν δέχεται μόνο έναν λόγο θρησκείας. Έτσι, απαγορεύεται κάθε είδους άλλη συζήτηση για το Ισλάμ”.
Πηγή: Debater.gr