Παρίσι: Το αμήχανο γεύμα και η δύσκολη συνάντηση Μακρόν- Σολτς

Ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα είναι όλο χαμόγελα όταν συναντηθούν στο Παρίσι για να μιλήσουν για το μέλλον της Ευρώπης. Όμως, πίσω από τις αβρότητες όλοι γνωρίζουν ότι η σχέση ανάμεσα στις δύο χώρες που συγκροτούν την ατμομηχανή της ΕΕ είναι υπό πίεση όπως σπάνια στο παρελθόν.

Οι εταίροι της ΕΕ θα παρακολουθούν στενά εάν οι ηγέτες Γαλλίας-Γερμανίας μπορούν να επιδιορθώσουν το ρήγμα. Οι σχέσεις είναι τόσο «παγωμένες» μεταξύ του Εμανουέλ Μακρόν και του Όλαφ Σολτς, που δυσκολεύονται να συμφωνήσουν ακόμη και για το αν θα εμφανιστούν μαζί ενώπιον του Τύπου.

Καθώς ο Γάλλος πρόεδρος και ο Γερμανός καγκελάριος προετοιμάζονται για μια κατ' ιδίαν συνάντηση στο Παρίσι την Τετάρτη (26/10), το Βερολίνο ανακοίνωσε ότι θα εμφανίζονταν από κοινού μπροστά στις κάμερες, κάτι που συνηθίζεται μετά από τις διμερείς συναντήσεις. Αλλά το βράδυ της Τρίτης, μια δήλωση από το Μέγαρο των Ηλυσίων ήρθε σε αντίθεση με τη γερμανική ανακοίνωση, τονίζοντας ότι δεν είχε προγραμματιστεί συνέντευξη Τύπου.

Ο Μακρόν «σνομπάρει» τον Σολτς

Εάν επιβεβαιωθεί, θα ήταν αρκετά απρόοπτο για τον Σολτς, ο οποίος ταξιδεύει με ολόκληρο δημοσιογραφικό σώμα στο Παρίσι και από εκεί συνεχίζει στην Αθήνα για άλλη μια κρατική επίσκεψη. Η άρνηση μιας συνέντευξης Τύπου σε έναν επισκέπτη ηγέτη είναι μια πολιτική τακτική που εφαρμόζεται γενικά ως... επίπληξη, όπως έγινε πρόσφατα από τον Σολτς, όταν ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν επισκέφθηκε το Βερολίνο.

«Πιθανώς, υπήρξε μέχρι στιγμής έλλειψη επαφής και ανταλλαγής μεταξύ των αντίστοιχων νέων κυβερνητικών ομάδων του Σολτς και του Mακρόν», δήλωσε η Σάντρα Βέεσερ από το φιλελεύθερο Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας, που συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο της Γαλλο-Γερμανικής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης. «Έτσι, είμαστε σίγουρα και στην αρχή νέων διαπροσωπικών πολιτικών σχέσεων, για τις οποίες πρέπει πρώτα να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη».

Η διαμάχη για τα μέσα ενημέρωσης είναι μόνο το τελευταίο επεισόδιο μιας διαμάχης που βαθαίνει μεταξύ των δύο μεγαλύτερων δυνάμεων της ΕΕ. Τις τελευταίες εβδομάδες, Σολτς και Μακρόν συγκρούστηκαν για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση, πώς να ξεπεράσουν την ανικανότητα της Ευρώπης στην άμυνα και ποια είναι η καλύτερη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της Κίνας.

Την περασμένη εβδομάδα, αυτές οι εντάσεις βγήκαν στη δημοσιότητα όταν μια προγραμματισμένη συνεδρίαση του γαλλογερμανικού υπουργικού συμβουλίου στη γαλλική πόλη Φοντενεμπλό αναβλήθηκε για τον Ιανουάριο, εν μέσω σημαντικών διαφορών στο κείμενο κοινού ανακοινωθέντος, καθώς και αντικρουόμενων σχεδίων διακοπών ορισμένων Γερμανών υπουργών. Η διαφωνία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων ήταν επίσης ευρέως ορατή στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες.

Καθώς ο Σολτς και ο Μακρόν συναντώνται στο Παρίσι την Τετάρτη για ένα «γεύμα εργασίας», το οποίο έχει οργανωθεί βιαστικά για να αντικαταστήσει τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, πολιτικοί και αξιωματούχοι σε όλη την Ευρώπη θα παρακολουθούν στενά εάν οι δύο «μεγάλες δυνάμεις» του μπλοκ μπορούν να βρουν τρόπο επιστροφής στην πολυπόθητη ενότητα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο πληθωρισμός και η ενεργειακή κρίση δοκιμάζουν τις ευρωπαϊκές συμμαχίες, ακριβώς τη στιγμή που χρειάζονται περισσότερο.

Γάλλοι αξιωματούχοι διαμαρτύρονται ότι το Βερολίνο δεν τους αντιμετωπίζει επαρκώς ως στενό εταίρο. Για παράδειγμα, οι Γάλλοι ισχυρίζονται ότι δεν ενημερώθηκαν εκ των προτέρων για το εγχώριο πακέτο ελάφρυνσης των τιμών της ενέργειας 200 δισεκατομμυρίων ευρώ της Γερμανίας και έχουν φροντίσει ώστε οι ομολογοί τους στο Βερολίνο να έχουν επίγνωση της απογοήτευσής τους.

«Στις συνομιλίες μου με Γάλλους βουλευτές, κατέστη σαφές ότι οι άνθρωποι στο Παρίσι θέλουν περισσότερο και στενότερο συντονισμό με τη Γερμανία», δήλωσε ο Σαντάλ Κοπφ βουλευτής των Πρασίνων, ένα από τα τρία κόμματα του κυβερνώντος συνασπισμού της Γερμανίας.

«Μέχρι στιγμής, αυτή η συνεργασία λειτουργούσε πάντα καλά σε περιόδους κρίσης σκεφτείτε, για παράδειγμα, το ταμείο ανάκαμψης κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού και τώρα οι Γάλλοι θέλουν επίσης δικαίως τις απαντήσεις στην τρέχουσα ενεργειακή κρίση ή πώς να αντιμετωπίσουν την Κίνα,για να είμαστε στενά συντονισμένοι», είπε ο Κοπφ.

Παρόμοιο συμπέρασμα εξάγει η Βέεσερ από το FDP. «Το Παρίσι είναι εκνευρισμένο από τη μοναξιά της Γερμανίας για το φρένο της τιμής του φυσικού αερίου και την έλλειψη υποστήριξης για κοινά ευρωπαϊκά έργα αμυντικής τεχνολογίας», είπε. Ταυτόχρονα, κατηγόρησε τη γαλλική κυβέρνηση ότι μέχρι πρόσφατα εμπόδιζε μια νέα σύνδεση αγωγού μεταξύ της Ιβηρικής χερσονήσου και της Βόρειας Ευρώπης.

Πρωτοφανείς εντάσεις

Πιο πρόσφατα, η γαλλική κυβέρνηση εκνευρίστηκε από την είδηση ​​ότι ο Σολτς σκοπεύει να επισκεφθεί το Πεκίνο την επόμενη εβδομάδα για να συναντήσει τον Σι Τζινπίνγκ, στην πρώτη επίσκεψη ξένου ηγέτη από τότε που ο Κινέζος πρόεδρος εξασφάλισε τρίτη θητεία κατά παράβαση των κανόνων. Η Γερμανία και η Κίνα σχεδιάζουν επίσης το δικό τους σόου στις προγραμματισμένες κυβερνητικές διαβουλεύσεις τον Ιανουάριο.

Η σκέψη στα Ηλύσια είναι ότι θα ήταν καλύτερα αν ο Μακρόν και ο Σολτς επισκέπτονταν μαζί την Κίνα και κατά προτίμηση λίγο αργότερα, παρά αμέσως μετά το συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, όπου ο Σι εξασφάλισε νέα εντολή. Σύμφωνα με έναν Γάλλο αξιωματούχο, μια επίσκεψη λίγο μετά το συνέδριο θα «νομιμοποιήσει» την τρίτη θητεία του Σι και θα ήταν «πολιτικά επιζήμια».

Η ασυντόνιστη προσέγγιση Γερμανίας και Γαλλίας στην Κίνα έρχεται σε αντίθεση με την τελευταία επίσκεψη του Σι στην Ευρώπη το 2019, όταν τον υποδέχθηκε ο Μακρόν, ο οποίος είχε προσκαλέσει επίσης την πρώην καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στο Παρίσι για να δείξει την ευρωπαϊκή ενότητα.

Ο Μακρόν απέφυγε να επικρίνει ευθέως μια αμφιλεγόμενη συμφωνία για το λιμάνι του Αμβούργου με την κινεζική εταιρεία Cosco, την οποία προωθεί ο Σολτς πριν από το ταξίδι του στο Πεκίνο. Όμως ο Γάλλος πρόεδρος την περασμένη εβδομάδα αμφισβήτησε τη σοφία να επενδύει η Κίνα σε «βασικές υποδομές» και προειδοποίησε ότι η Ευρώπη ήταν «αφελής» απέναντι στις κινεζικές αγορές στο παρελθόν «επειδή νομίζαμε ότι η Ευρώπη ήταν ένα ανοιχτό σούπερ μάρκετ».

Ο Ζαν Λουί Τιερίο, αντιπρόεδρος της επιτροπής άμυνας στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, είπε ότι η Γερμανία εστιάζει όλο και περισσότερο στην άμυνα στην Ανατολική Ευρώπη εις βάρος των κοινών γερμανο-γαλλικών έργων. Για παράδειγμα, το Βερολίνο υπέγραψε συμφωνία με 13 μέλη του ΝΑΤΟ, πολλά από αυτά στη Βόρεια και Ανατολική Ευρώπη, για να αποκτήσουν από κοινού μια αεροπορική και αντιπυραυλική αμυντική ασπίδα, προς μεγάλη ενόχληση της Γαλλίας.

«Η κατάσταση είναι άνευ προηγουμένου», είπε ο Τιεριό. «Οι εντάσεις επιδεινώνονται τώρα και γρήγορα. Τους τελευταίους δύο μήνες, η Γερμανία αποφάσισε να τερματίσει τις εργασίες για το [γαλλο-γερμανικό] ελικόπτερο Tiger, εγκατέλειψε κοινές περιπολίες του ναυτικού… Και η υπογραφή της ασπίδας αεράμυνας είναι ένα θανατηφόρο πλήγμα [για την αμυντική σχέση]», είπε.

Η τεράστια επένδυση της Γερμανίας μέσω ενός ταμείου στρατιωτικής αναβάθμισης 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, καθώς και η δέσμευση του Σολτς στον στόχο του ΝΑΤΟ να βάλει το 2% του ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες, πιθανότατα θα αυξήσει τον ετήσιο αμυντικό προϋπολογισμό σε πάνω από 80 δισεκατομμύρια ευρώ και σημαίνει ότι το Βερολίνο θα είναι σε πορεία να ξεπεράσει τον αμυντικό προϋπολογισμό της Γαλλίας ύψους 44 δισ. ευρώ.

«Αναρρωτική άδεια»

Η αναβολή της κοινής γαλλογερμανικής συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου δεν ήταν η πρώτη σύγκρουση μεταξύ Βερολίνου και Παρισιού όσον αφορά τις συναντήσεις υψηλού επιπέδου. Τον Αύγουστο, το ερώτημα ήταν εάν ο Σολτς και ο Μακρόν θα συναντηθούν στο Ludwigsburg στις 9 Σεπτεμβρίου για την 60ή επέτειο μιας διάσημης ομιλίας του πρώην Γάλλου Προέδρου Σαρλ ντε Γκολ στην ιστορική πόλη της νοτιοδυτικής Γερμανίας. Όμως, παρά τον εξαιρετικά συμβολικό χαρακτήρα αυτής της τελετής, η συνάντηση των ηγετών δεν έγινε ποτέ, μ ετους αξιωματούχους να παρουσιάζουν αντικρουόμενες αναφορές για το γιατί συνέβη αυτό, από συγκρούσεις διορισμών έως υποτιθέμενες διαφωνίες για το ποιος θα επωμιστεί το κόστος.

Στα τέλη του περασμένου μήνα, το Παρίσι αισθάνθηκε περιφρόνηση από το Βερολίνο, όταν ο Σολτς δεν βρήκε χρόνο να μιλήσει στη Γαλλίδα πρωθυπουργό Ελιζαμπέτ Μπορν: Μια συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών στο Βερολίνο είχε ακυρωθεί επειδή η καγκελάριος είχε βγει θετική στον κορονοϊό. Ωστόσο, αρκετοί Γάλλοι αξιωματούχοι είπαν στο POLITICO ότι ακυρώθηκε επίσης μια τηλεδιάσκεψη που είχε προγραμματιστεί στη συνέχεια, καθώς οι Γερμανοί είπαν στο γραφείο της Μπορν ότι ο Σολτς ένιωθε πολύ άρρωστος.

Το Παρίσι εξεπλάγη ακόμη περισσότερο -και ενοχλήθηκε- όταν ο Σολτς εμφανίστηκε την ίδια μέρα μέσω βίντεο σε συνέντευξη Τύπου, στην οποία δεν φαινόταν να είναι τόσο άρρωστος, αλλά αντ' αυτού ανακοίνωσε με σιγουριά το πακέτο ενεργειακής ανακούφισης των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι Γάλλοι λένε ότι δεν είχαν καν ενημερωθεί εκ των προτέρων.

Ο Γιανίκ Μπούρι, βουλευτής από την κεντροδεξιά αντιπολίτευση της Γερμανίας που επικεντρώνεται στις γαλλογερμανικές σχέσεις, είπε ότι ο Σολτς πρέπει να χρησιμοποιήσει την επίσκεψή του στο Παρίσι για να αρχίσει να ανοικοδομεί τους δεσμούς με τον Μακρόν. «Είναι σημαντικό η Γαλλία να λάβει ένα σαφές μήνυμα ότι η Γερμανία έχει μεγάλο ενδιαφέρον για μια στενή και αξιόπιστη ανταλλαγή», είπε «Η εμπιστοσύνη έχει χαθεί».

Πηγή: Politico