Ισραήλ: Η επιστροφή του Νετανιάχου και ο «γρίφος» της επόμενης ημέρας

Οι Ισραηλινοί ξύπνησαν την Τετάρτη με τα προκαταρκτικά εκλογικά αποτελέσματα να προμηνύουν επιστροφή στην εξουσία του πρώην πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και κέρδη της ακροδεξιάς, ένδειξη ενός αυξανόμενου εξτρεμιστικού ρεύματος στην ισραηλινή κοινωνία. Με το 84% των ψήφων καταμετρημένο, το δεξιό μπλοκ του Νετανιάχου φαινόταν έτοιμο να κατακτήσει 65 έδρες, πάνω από τις 61 που απαιτούνται για να σχηματίσει πλειοψηφία στην 120μελή Κνεσέτ του Ισραήλ.

Ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμίν Νετανιάχου ευχαρίστησε τους ψηφοφόρους για την «τεράστια ψήφο εμπιστοσύνης» καθώς το δεξιό θρησκευτικό μπλοκ του διεύρυνε το προβάδισμά του στις πέμπτες εκλογές της χώρας σε τέσσερα χρόνια. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Γιαίρ Λαπίντ λέει ότι τίποτα δεν είναι οριστικό μέχρι να «καταμετρηθεί η τελευταία ψήφος», καθώς οι δεξιοί εταίροι του συνασπισμού του «Λικούντ» βλέπουν την υποστήριξη να αυξάνεται

Το κόμμα του δεν πήγε όσο καλά ήλπιζε ο Νετανιάχου, αλλά μια αύξηση της υποστήριξης προς τους νέους ακροδεξιούς συμμάχους του, τους Θρησκευόμενους Σιωνιστές, και αυτό που φαίνεται να είναι μια κακή επίδοση για δύο φιλοαραβικά κόμματα και το αριστερό κόμμα Meretz , δειχνουν ότι ο πρώην ηγέτης που μαστίζεται από σκάνδαλα είναι επί του παρόντος ο πιο πιθανός υποψήφιος για να σχηματίσει κυβέρνηση μετά τις εκλογές.

Ο κύριος αντίπαλος του Νετανιάχου, ο νυν πρωθυπουργός Γιάιρ Λαπίντ, επέμεινε ότι η κούρσα δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, λέγοντας στους υποστηρικτές του το πρωί της Τετάρτης (2/11) ότι «μέχρι να μετρηθεί ο τελευταίος φάκελος, τίποτα δεν έχει τελειώσει και τίποτα δεν είναι οριστικό». Καθώς οι ψήφοι στο Τελ Αβίβ δεν έχουν ακόμη καταγραφεί, το ευρύ στρατόπεδό του κατά του Νετανιάχου, το οποίο κατάφερε να εκδιώξει τον πρώην ηγέτη από την εξουσία πέρυσι, επρόκειτο να κερδίσει μόλις 54 έδρες στην Κνεσέτ των 120 εδρών.

Τα τελικά αποτελέσματα ενδέχεται να αλλάξουν καθώς οι ψήφοι καταμετρώνται. Στην κατακερματισμένη πολιτική του Ισραήλ, κανένα κόμμα δεν κερδίζει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και η οικοδόμηση συνασπισμού είναι απαραίτητη για τη διακυβέρνηση. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών μπορεί να διαρκέσουν εβδομάδες. Όπως και με τις τέσσερις προηγούμενες εκλογές από το 2019, η αναμέτρηση της Τρίτης ήταν σε μεγάλο βαθμό μια δημοσκόπηση για το το εάν ο Νετανιάχου είναι κατάλληλος για να επιστρέψει στο αξίωμα.

Οι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ, που αποτελούν το 20% του πληθυσμού του Ισραήλ, προβλέφθηκε ότι θα ήταν αποφασιστικός παράγοντας για να εμποδίσει την επιστροφή του στην εξουσία. Αυτή τη φορά η ψήφος τους μοιράστηκε σε τρεις διαφορετικές παρατάξεις, που σημαίνει ότι πολλές ψήφοι χάθηκαν.

Μιλώντας λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση του exit poll, προτείνοντας μια στενή πλειοψηφία για το στρατόπεδό του, ο Νετανιάχου είπε ότι το δεξιό θρησκευτικό μπλοκ του είναι «πολύ ζωντανό». «Είμαστε στα πρόθυρα μιας πολύ μεγάλης νίκης», είπε ο Νετανιάχου στους υποστηρικτές του στα κεντρικά γραφεία του κόμματός του Λικούντ. «Ο λαός θέλει δύναμη, όχι αδυναμία».

Ο Λαπίντ δεν το παραδέχτηκε και είπε στους υποστηρικτές του ότι «θα συνεχίσει να αγωνίζεται για το Ισραήλ να είναι ένα εβραϊκό και δημοκρατικό, φιλελεύθερο και προοδευτικό κράτος». Η πιο δυνατή παράσταση της βραδιάς ήταν από τους νέους εταίρους του Νετανιάχου, τους ακροδεξιούς Θρησκευτικούς Σιωνιστές, που αναδείχθηκαν ως το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα. Ο κορυφαίος υποψήφιος του κόμματος, Iταμαρ Μπεν-Γκβιρ, πανηγύρισε σε μια προεκλογική συγκέντρωση αποκλειστικά για άνδρες στην Ιερουσαλήμ, όπου οι υποστηρικτές κυμάτισαν ισραηλινές σημαίες και φώναζαν «Θάνατος στους τρομοκράτες».

Οι Θρησκευόμενοι Σιωνιστές φαίνεται να βρίσκονται μπροστά σε μια άνευ προηγουμένου επιτυχία, με 13 ή 14 έδρες, από έξι που είχαν κερδίσει στην ψηφοφορία του 2021. Η αύξηση της υποστήριξης για το δεξιό κόμμα μπορεί να είναι το κλειδί για την ώθηση του Νετανιάχου σε μια τρίτη θητεία ως πρωθυπουργός.

Ο Μπεν-Γκβιρ είναι πρώην οπαδός της απαγορευμένης τρομοκρατικής ομάδας Kach, με καταδίκη για υποκίνηση ρατσισμού. Υποσχέθηκε να υποστηρίξει νομοθεσία που θα αλλάξει τον νομικό κώδικα, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει τον Νετανιάχου να αποφύγει μια καταδίκη στη δίκη του για διαφθορά.

Ο Νετανιάχου αντιμετώπισε κατηγορίες ότι έδωσε προνομιακή μεταχείριση σε μια μεγάλη ισραηλινή εταιρεία τηλεπικοινωνιών με αντάλλαγμα θετικά άρθρα στον ιστότοπο ειδήσεων του και ότι έλαβε δώρα αξίας εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων από πλούσιους φίλους. Ως υψηλόβαθμο στέλεχος μιας δεξιάς κυβέρνησης συνασπισμού, ο Μπεν-Γκβίρ έχει πει ότι θα ασκούσε πιέσεις για την απέλαση «άπιστων» Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ.

Η φαινομενική επιτυχία του κόμματος καθιστά την ειρήνη με τους Παλαιστίνιους λιγότερο πιθανή από ποτέ και δημιουργεί έδαφος για πιθανή σύγκρουση με τους διεθνείς εταίρους του Ισραήλ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα φέρεται να έχουν προειδοποιήσει το Λικούντ ότι η ανάθεση υπουργικών ρόλων στους Θρησκευτικούς Σιωνιστές θα έβλαπτε τις διμερείς σχέσεις. Ο Νετανιάχου, ωστόσο, είπε ότι μια τέτοια επιλογή δεν μπορεί να γίνει από ξένους.