ΕΕ:«Κοροϊδία» η πρόταση Κομισιόν για το πλαφόν - «Μάχη» στις Βρυξέλλες

Τα ευρωπαϊκά κράτη ετοιμάζονται για σκληρή μάχη σήμερα (24/11) στις Βρυξέλλες στην τελευταία τους προσπάθεια να δαμάσουν την ενεργειακή κρίση. Οι «27» προσπαθούν να περιορίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις από τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου που πλήττουν τη βιομηχανία, «φουσκώνουν» τον πληθωρισμό και γονατίζουν τα νοικοκυριά ανά τη γηραιά ήπειρο.

Η αποτυχία επίτευξης συμφωνίας κινδυνεύει να στείλει ένα μήνυμα ότι η ενιαία απάντηση του μπλοκ στην ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο καταρρέει, ένα «πολιτικό δώρο» στη Μόσχα που η Ευρώπη θέλει να αποφύγει.

Η πρόταση «κοροϊδία» της Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξόργισε τις χώρες-μέλη, προτείνοντας επιβολή πλαφόν στις μελλοντικές τιμές του αερίου στα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα .Η Κομισιόν προτείνει την ενεργοποίηση του ανώτατου ορίου εάν η τιμή ανά MWh στον δείκτη TTF (το σημείο αναφοράς για το 80% της αγοράς της ΕΕ) υπερβαίνει τα 275 ευρώ για ένα δεκαπενθήμερο στη σειρά και η διαφορά με την παγκόσμια τιμή του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) είναι ίση ή μεγαλύτερη από 58 ευρώ.

Ωστόσο, εάν η τιμή του φυσικού αερίου έχει ήδη φθάσει τα 275 €/MWh, δεν έχει παραμείνει ποτέ σε αυτό το επίπεδο για ένα συνεχόμενο δεκαπενθήμερο.

«Ακόμη και στο αποκορύφωμα της χειραγώγησης του φυσικού αερίου από τον Πούτιν τον περασμένο Αύγουστο, η τιμή δεν παρέμεινε πάνω από 275 €/MWh για περισσότερο από μία εβδομάδα», υπενθύμισε ο Phuc-Vinh Nguyen, ερευνητής ενεργειακής πολιτικής στο Ινστιτούτο Jacques Delors.

Η πρόταση είναι «ένα αστείο», λέει η Σιμόν Ταλιαπέτρα, ερευνήτρια στην οικονομική δεξαμενή σκέψης Bruegel. «Έχουμε τώρα ένα ανώτατο όριο που δεν έχει ανώτατο όριο. Ένα ανώτατο όριο των Βρυξελλών», σημειώνει το Bloomberg. Το μέτρο σύμφωνα με τους αναλυτές δεν προστατεύει σε καμία περίπτωση από την πολύ γρήγορη αύξηση» των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη

Οι οργισμένες αντιδράσεις και η αντεπίθεση

Η Ελλάδα, η Γαλλία, η Ισπανία και άλλα κράτη μέλη κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να «αυξήσει σημαντικά τη φιλοδοξία της» σχετικά με το προτεινόμενο ανώτατο όριο τιμής του φυσικού αερίου της ΕΕ ενόψει της έκτακτης συνεδρίασης των 27 υπουργών Ενέργειας του μπλοκ στις Βρυξέλλες σήμερα (24/11).

Μία πρόγευση του κλίματος που επικρατεί αποτελεί η συνάντηση των υπουργών των 15 κρατών-μελών της ΕΕ, που έχουν υπογράψει την κοινή επιστολή ζητώντας την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Ευρωπαϊκές πηγές αναφέρουν ότι οι «15» επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να τηρήσουν κοινή στάση. Τόνισαν μάλιστα ότι ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, νέα πρόταση με σημαντικές βελτιώσεις, ώστε να εγκριθούν και οι τρεις κανονισμοί σε επόμενο έκτακτο συμβούλιο στις 11 ή 13 Δεκεμβρίου.

Κι ενώ ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν υπερασπίστηκε την πρόταση της Επιτροπής σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό LCI, ως έναν «μηχανισμό έσχατης ανάγκης για την πρόληψη και, εάν χρειαστεί, την αντιμετώπιση επεισοδίων υπερβολικά υψηλών τιμών».

Η ελληνική θέση

«To να μπει μία οροφή (ένα πλαφόν) στα 275 ευρώ, δεν είναι στην ουσία οροφή» τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας κατά την άφιξη του στο Συμβούλιο των αρμόδιων Υπουργών στις Βρυξέλλες και επισήμανε ότι ένα πλαφόν μεταξύ «150 ευρώ και 200 ευρώ είναι ρεαλιστική οροφή»

Ερωτηθείς για το τι θα έπρεπε να έχει προτείνει η Κομισιόν, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας σημείωσε ότι «ένας διορθωτικός μηχανισμός πρέπει να είναι πιο ρεαλιστικός, γιατί ακόμη και τον Αύγουστο, εκείνη την περίοδο που υποφέραμε από τις τιμές στο φυσικό αέριο που είχαν εκτοξευτεί, αυτός ο διορθωτικός μηχανισμός δε θα μπορούσε να εφαρμοστεί. Σίγουρα πρέπει να είναι διαφορετικός και λογικός. Πρέπει να είναι αυτός που θα μας βοηθήσει να ρίξουμε τις τιμές του φυσικού αερίου. Διότι αυτή τη στιγμή αυτό είναι μεγάλο ζήτημα. Το μεγάλο ζήτημα που έχει η Ευρώπη είναι ότι αγοράζουμε το πιο ακριβό φυσικό αέριο στον κόσμο.

Για τη Γαλλία, είναι ξεκάθαρο οτι η Επιτροπή πρέπει «να αυξήσει σημαντικά τις φιλοδοξίες της», καθώς αυτή τη στιγμή δεν ανταποκρίνεται στην «πραγματικότητα της αγοράς», δήλωσε το υπουργείο Ενέργειας της χώρας.«Κινδυνεύει ακόμη και να τονώσει την κερδοσκοπία αντί να την περιορίσει» δήλωσε από την πλευρά του ο Ιταλός υπουργός Περιβάλλοντος Υζιλμπέρτο Πιντσέτπο σε συνέντευξή του στο SkyTg24.

Ο Πιντσέτο υποστηρίζει επίσης ότι το πρόβλημα έγκειται περισσότερο στην αποτυχία κάλυψης όλων των αγορών παρά στο επίπεδο του ίδιου του ανώτατου ορίου. Αυτή τη θέση υπερασπίζεται επίσης η Γαλλική Ένωση Φυσικού Αερίου.

«Η Επιτροπή θα ακούσει πολύ δυσάρεστα πράγματα από τη συντριπτική πλειοψηφία των υπουργών», προειδοποίησε η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας Τερέσα Ριμπέρα, η οποία, μαζί με άλλα 14 κράτη μέλη της ΕΕ, περίμεναν με ανυπομονησία το προτεινόμενο όριο. Η τρέχουσα πρόταση είναι «ένα αστείο και ένας ορισμός του να κάνεις κάτι που δεν θέλεις να κάνεις», προσθέτει η Τζουντ Κίρτον Ντάρλινγκ, γγ του σωματείου IndustriAll Europe.

Εάν δεν υπάρξει πρόοδος σήμερα, η Τσεχία οποία ηγείται επί του παρόντος του εκ περιτροπής Συμβουλίου της προεδρίας της ΕΕ, μπορεί να συγκαλέσει ένα άλλο έκτακτο Συμβούλιο Ενέργειας στα μέσα Δεκεμβρίου για να συζητήσει περαιτέρω αυτά τα θέματα, δήλωσαν διπλωμάτες στο Politico.

«Κανείς δεν είναι χαρούμενος»

Για μήνες, η ιδέα ενός ανώτατου ορίου τιμών διχάζει τις χώρες. Υποστηρίζεται από μια ομάδα που περιλαμβάνει το Βέλγιο, την Πολωνία, την Ελλάδα και την Ιταλία, ενώ ένα μπλοκ που περιλαμβάνει τη Γερμανία, την Αυστρία, τη Δανία και την Ολλανδία φοβάται ότι θα μπορούσε να μπλοκάρει τις προμήθειες.

Ο «μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς» που πρότεινε η Κομισιόν δεν έκανε κανέναν χαρούμενο. Οι πρωτεύουσες με ανώτατο όριο τιμών διαμαρτύρονται ότι ακόμη και αν επαναλαμβάνονταν τα υψηλά ρεκόρ στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου που παρατηρήθηκαν στα τέλη Αυγούστου - όπου τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης διαπραγματεύονταν εν συντομία στα 350 ευρώ ανά MWh - αυτό δεν θα πληρούσε τον υψηλό πήχη για την ενεργοποίηση του ανώτατου ορίου της Επιτροπής. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο TTF, το ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς, ήταν στα 122 ευρώ ανά MWh την Τετάρτη.

Αλλά όσοι είναι επιφυλακτικοί σχετικά με το ανώτατο όριο υποστηρίζουν ότι το μέτρο εξακολουθεί να στερείται επαρκών διασφαλίσεων και καταγγέλλουν ότι δεν υπήρχε αρκετός χρόνος για την επαρκή εκτίμησης των επιπτώσεων που να δείχνει ότι η κίνηση δεν θα απειλούσε την ασφάλεια εφοδιασμού τους.

«Αυτή τη στιγμή, κανείς δεν είναι χαρούμενος», είπε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, ο οποίος πρόσθεσε: «Δεν προχωράμε… [και] είμαστε πίσω στο σημείο που ήμασταν στην αρχή».

Ορισμένες χώρες επέκριναν την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ για τον αργό ρυθμό της στην παρουσίαση της πρότασης και την επιβολή όρων στο ανώτατο όριο. «Πόσο τρελός μπορείς να είσαι και πόσο άσχημα μπορείς να το διαχειριστείς όλο αυτό;» πρόσθεσε διπλωματής που διατήρησε την ανωνυμία του.

«Είναι σαφές ότι η Κομισιόν πήρε το μέρος της Ολλανδίας και της Γερμανίας», είπε ένας άλλος διπλωμάτης, προσθέτοντας ότι το ανώτατο όριο έχει τεθεί «σε επίπεδο που δεν θα εφαρμοστεί ποτέ». Δεν είναι όμως αυτή η μόνη πηγή θυμού.

Ως μέρος της πρότασης ανώτατου ορίου τιμών, η Επιτροπή είπε ότι θα ζητήσει από τις πρωτεύουσες να καταστήσουν υποχρεωτικούς τους στόχους μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου που συμφωνήθηκαν νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι. Αλλά δεν υπάρχει «ανάγκη» για αυτό, είπε ένας διπλωμάτης, επικαλούμενος τα σχεδόν πλήρη αποθέματα φυσικού αερίου της ΕΕ. «Δεν θα χαλάσω τη βιομηχανία μου επειδή η Γερμανία ευθυγραμμίστηκε με τη Ρωσία» για να αγοράσει φυσικό αέριο στο παρελθόν.

Ενδεικτικό για το πόσο τοξική έχει γίνει η συζήτηση, η πρόταση πυροδότησε μια ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ της Επιτροπής και ορισμένων χωρών της ΕΕ, σύμφωνα με διπλωμάτες. «Πολιτικά όλο αυτό ίναι πολύ επικίνδυνο», είπε διπλωμάτης της ΕΕ, ο οποίος πρόσθεσε ότι θα υπάρξουν «συνέπειες αν συμβεί αυτό», συμπεριλαμβανομένων χωρών που ενδέχεται να προωθούν πλέον διαφορετικές ατζέντες.

Με πληροφορίες από Bloomberg, Politico,Εuractiv