Ξεκινά το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο - Το αμφίβολο εγχείρημα
Η ΕΕ επιβάλλει απο σήμερα εμπάργκο στις εισαγωγές πετρελαίου μέσω της θαλάσσιας οδού, καθώς προσπαθεί να στερήσει τη Μόσχα από μια βασική πηγή εσόδων που τροφοδοτεί τον πόλεμο της στην Ουκρανία. Η κίνηση θα πήξει τη Ρωσία, σε καμία περίπτωση όμως όσο θα ήθελαν οι «27».
Ένα μέρος των κυρώσεων ίσχυε ήδη αμέσως μετά την υιοθέτησή του, όμως επετράπη μία περίοδος προσαρμογής στα κράτη-μέλη της ΕΕ για να εφαρμόσουν σταδιακά την απαγόρευση, όπως πχ στην Ελλάδα που ζήτησε μεταβατική περίοδο για να προσαρμοστεί η ναυτιλία της στα νέα δεδομένα.
«Παραμένει άγνωστο, εάν το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο θα έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα» εκτιμούσε το πρώτο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης (ARD) , ενώ αμφιβολίες συνοδεύουν και τη συμφωνία για την επιβολή ανώτατου ορίου στο ρωσικό αργό στα 60 δολάρια το βαρέλι.
Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη αποφύγει μεγάλο μέρος του ρωσικού πετρελαίου τους τελευταίους έξι μήνες και η Ρωσία πουλά ήδη φθηνότερα μεγάλο μέρος του αργού της, παραμένει ασαφές πόσο μεγάλο πλήγμα θα προκαλούσε στο Κρεμλίνο το εμπάργκο πετρελαίου και το ανώτατο όριο τιμής.
Οι επιπτώσεις στις τιμές
Οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν τη Δευτέρα μετά τη συμφωνία της ομάδας G7 και των συμμάχων της να περιορίσουν την τιμή του ρωσικού πετρελαίου. Το αργό Brent σημείωσε αύξηση περίπου 1% πάνω από τα 86 δολάρια στις συναλλαγές της Ασίας.
Έρχεται αφού ο όμιλος παραγωγών πετρελαίου ΟΠΕΚ+ συμφώνησε να τηρήσει την πολιτική του για μείωση της παραγωγής, εν μέσω βραδύτερης παγκόσμιας ανάπτυξης και υψηλότερων επιτοκίων. «Αυτή η απόφαση του ΟΠΕΚ+ να διατηρήσει την ποσόστωση εκεί που είναι... είναι από μόνη της ένα σιωπηρό είδος στήριξης στην αγορά πετρελαίου», δήλωσε στο BBC ο Kανγκ Γου της S&P Global Commodity Insights.
Ο ΟΠΕΚ+ είναι μια ομάδα 23 χωρών εξαγωγής πετρελαίου,συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, που συνεδριάζει τακτικά για να αποφασίσει πόσο αργό πετρέλαιο θα πουλήσει στην παγκόσμια αγορά. Οι traders πετρελαίοι αντιδρούν επίσης στα ισχυρά δεδομένα για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ και στη χαλάρωση των περιορισμών για τον κορονοϊό σε ορισμένες πόλεις της Κίνας.
Σε κοινή δήλωση την περασμένη εβδομάδα, η G7 και η Αυστραλία ανέφεραν ότι το ανώτατο όριο των 60 δολαρίων για το ρωσικό πετρέλαιο θα τεθεί σε ισχύ τη Δευτέρα (5/12) ή «πολύ σύντομα μετά». Πρόσθεσαν ότι το μέτρο είχε σκοπό να «αποτρέψει τη Ρωσία από το να επωφεληθεί από τον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας».
Το ανώτατο όριο τιμών προτάθηκε από την G7 τον Σεπτέμβριο και στοχεύει να σταματήσει τη Μόσχα να επωφελείται από τις εξαγωγές πετρελαίου, αποφεύγοντας παράλληλα την εκτίναξη των τιμών. Αυτό σημαίνει ότι μόνο το ρωσικό πετρέλαιο που αγοράζεται για λιγότερο από 60 δολάρια το βαρέλι θα επιτρέπεται να αποστέλλεται με δεξαμενόπλοια της G7 και της ΕΕ, ασφαλιστικές εταιρείες και πιστωτικά ιδρύματα.
Αυτό θα μπορούσε να δυσκολέψει τη Μόσχα να πουλήσει το πετρέλαιο της σε υψηλότερη τιμή, επειδή πολλές μεγάλες ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες εδρεύουν εντός της G7, της ομάδας των επτά μεγαλύτερων αποκαλούμενων «προηγμένων» οικονομιών του κόσμου, που κυριαρχούν στο παγκόσμιο εμπόριο και στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Είναι ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Φόβοι για την προσφορά
Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχουν εκτοξευθεί λόγω ανησυχιών ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να επηρεάσει την προσφορά. Η Ρωσία είναι ο δεύτερος κορυφαίος παραγωγός αργού πετρελαίου στον κόσμο μετά τη Σαουδική Αραβία και καλύπτει περίπου το ένα τρίτο των αναγκών της Ευρώπης.
Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε ότι το ανώτατο όριο τιμών θα περιορίσει περαιτέρω τα οικονομικά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και «τα έσοδα που χρησιμοποιεί για να χρηματοδοτήσει τη βάναυση εισβολή του», αποφεύγοντας παράλληλα να διαταράξει τις παγκόσμιες προμήθειες.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε το ανώτατο όριο «αδύναμη θέση» που δεν ήταν αρκετά «σοβαρή» για να βλάψει τη ρωσική οικονομία. Η Ρωσία έχει δηλώσει ότι δεν θα δεχτεί το ανώτατο όριο τιμών και απείλησε να σταματήσει τις εξαγωγές πετρελαίου στις χώρες που υιοθετούν τα μέτρα.
Αν και τα μέτρα θα γίνουν σίγουρα αισθητά στη Ρωσία, το πλήγμα θα αμβλυνθεί εν μέρει από την κίνησή της να πουλήσει το πετρέλαιο της σε άλλες αγορές όπως η Ινδία και η Κίνα, που είναι επί του παρόντος οι μεγαλύτεροι μεμονωμένοι αγοραστές ρωσικού αργού πετρελαίου.