Ανασκόπηση 2022: 22 «πρωτιές» της χρονιάς που φεύγει

Ανασκόπηση 2022: Το 2022, τουλάχιστον 22 γεγονότα ιστορικής σημασίας συνέβησαν στον πλανήτη για πρώτη φορά, σύμφωνα με τη σχετική λίστα των New York Times 
To Κατάρ διοργάνωσε φέτος για πρώτη φορά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου
ΑΡ
11'

Η Apple «έφτασε» τα 3 τρισ. δολάρια

Η Apple γίνεται η πρώτη εταιρεία που «έπιασε» χρηματιστηριακή αξία 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Τον Ιανουάριο, η αξία της Apple έφτασε για λίγο το όριο των 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, καθιστώντας την την πρώτη εισηγμένη εταιρεία που έκανε κάτι αντίστοιχο.

Η αξία της έκτοτε μειώθηκε, καθώς τόσο η ίδια όσο και άλλες εταιρείες κλυδωνίστηκαν από τις αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και του πληθωρισμού ρεκόρ. Η Apple ήταν επίσης η πρώτη εταιρεία που αποτιμήθηκε σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια το 2018 και 2 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2020.

Αποκρυπτογραφήθηκε ο «σχηματισμός των άστρων»

Οι επιστήμονες εντόπισαν με ακρίβεια πώς ξεκίνησε ο σχηματισμός άστρων στον γαλαξία μας. Οι επιστήμονες μπόρεσαν να εξηγήσουν για πρώτη φορά τι πυροδότησε το σχηματισμό αστεριών στον Γαλαξία μας, σύμφωνα με ένα έγγραφο που δημοσιεύτηκε στο Nature τον Ιανουάριο. Οι ερευνητές λένε ότι μια αλυσιδωτή αντίδραση «σουπερνόβα» πριν από περίπου 14 εκατομμύρια χρόνια οδήγησε στη δημιουργία μιας φυσαλίδας πλάτους 1.000 ετών φωτός, στο κέντρο της οποίας βρίσκεται ο γαλαξίας μας.

Αν και οι επιστήμονες γνώριζαν ότι υπήρχε αυτή η «φυσαλίδα», ανακάλυψαν πρόσφατα ότι όλες οι τοπικές περιοχές σχηματισμού άστρων βρίσκονται στην επιφάνειά της, επειδή η αλυσιδωτή αντίδραση απώθησε τη σκόνη και το αέριο που απαιτούνται για την παραγωγή νέων αστεριών στις άκρες της φυσαλίδας.

Μοντέλο με σύνδρομο Down στη Victoria’s Secret

Το μοντέλο Σοφία Ζιράου από το Πουέρτο Ρίκο είναι η πρώτη γυναίκα με σύνδρομο Down που έγινε μοντέλο της Victoria’s Secret. Εμφανίστηκε στη διαφημιστική καμπάνια Love Cloud της εταιρείας μόδας, η οποία δίνει έμφαση στη διαφορετικότητα και την ένταξη.

Στο πλευρό της η Μίριαμ Μπλάνκο, μια νεαρή γυναίκα σε αναπηρικό καροτσάκι, η Τζέιλιν Μάθιους, προπονήτρια φυσικής κατάστασης και ο Σελίλο Μίλες, πυροσβέστης στο Αϊντάχο.

Μικροπλαστικά ανιχνεύονται στο ανθρώπινο αίμα

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο στο Environment International εντόπισε μικροπλαστικά στο ανθρώπινο αίμα. Περίπου οι μισοί από τους συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν στην κυκλοφορία του αίματός τους τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο - ένα πολυμερές που χρησιμοποιείται σε μπουκάλια νερού και συσκευασίες τροφίμων, μεταξύ άλλων καθημερινών ειδών.

Οι επιστήμονες είχαν προηγουμένως διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι εκτίθενται σε μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού μέσω της τροφής που τρώνε, του νερού που πίνουν και του αέρα που αναπνέουν.

Τμήμα πάγου κατέρρευσε στην ανατολική Ανταρκτική

Το τμήμα πάγου Conger που θρυμματίστηκε στα μέσα Μαρτίου ήταν η πρώτη κατάρρευση στο ανατολικό τμήμα της Ανταρκτικής από τότε που οι δορυφόροι άρχισαν να καταγράφουν δραστηριότητα στην περιοχή το 1979. Η κατάρρευση του τμήματος πάγου των 450 τετραγωνικών μιλίων συνέβη νωρίτερα από το αναμενόμενο, σύμφωνα με ειδικούς και σε ένα τμήμα της ηπείρου που θεωρείται λιγότερο ευάλωτο στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Το κλίμα της Ανταρκτικής είναι απίστευτα μεταβλητό, αλλά αυτό ήταν εκτός κλίμακας. Αυτό ήταν τουλάχιστον δύο φορές πιο ακραίο από ότι θα περιμέναμε σε σχέση με την υπερθέρμανση, είπαν οι επιστήμονες.

Επιστήμονες απαθανάτισαν τη «μαύρη τρύπα» του Γαλαξία

Τον Μάιο, οι επιστήμονες αποκάλυψαν την πρώτη εικόνα του Τοξότη Α*, μιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία μας. Ήταν το αποτέλεσμα μιας διεθνούς προσπάθειας γνωστής ως έργο του τηλεσκοπίου Event Horizon. Το 2019, η ίδια ομάδα επιστημόνων αποκάλυψε την πρώτη εικόνα μιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία M87, η οποία είναι 1.500 φορές μεγαλύτερη από το Sagittarius A*.

Γυναίκα διαιτητής στο Παγκόσμιο Κύπελλο ανδρών

Η Στεφάνι Φραπάρ από τη Γαλλία έγινε η πρώτη γυναίκα επικεφαλής διαιτητής σε αγώνα Παγκοσμίου Κυπέλλου ανδρών όταν διαιτήτευσε έναν αγώνα μεταξύ Κόστα Ρίκα και Γερμανίας στο Κατάρ τον Δεκέμβριο.

Η Στέφανι ΦραπάρΑ.Ρ

Η Φραπάρ βρίσκεται στη λίστα των διεθνών διαιτητών της FIFA από το 2009, ενώ τον Απρίλιο του 2019 έγινε η πρώτη Γαλλίδα, η διαιτητής σε αναμέτρηση της πρώτης κατηγορίας της Γαλλίας, της Ligue1. Την ίδια χρονιά διηύθυνε και τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Γυναικών ΗΠΑ - Ολλανδία.

Μεταξοτυπία του Άντι Γουόρχολ σπάει ρεκόρ σε δημοπρασία

Μια μεταξοτυπία του προσώπου της Μέριλιν Μονρό από τον Άντι Γουόρχολ, «Shot Sage Blue Marilyn», έφτασε τα 195 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασία του Christie's τον Μάιο, καταρρίπτοντας ένα ρεκόρ που είχε αγγίξει το 2017 ένας πίνακας του Jean-Michel Basquiat ως την υψηλότερη τιμή που πληρώθηκε για αμερικανικό έργο τέχνης που πωλήθηκε σε δημοπρασία.

Η Νότια Κορέα εκτοξεύει δορυφόρο

Η Νότια Κορέα εκτόξευσε με επιτυχία έναν δορυφόρο χρησιμοποιώντας τον πύραυλο Nuri, που κατασκευάστηκε από το κυβερνητικό Ινστιτούτο Αεροδιαστημικής Έρευνας και εγχώριες εταιρείες. Η εκδήλωση εγκαινίασε μια φιλόδοξη νέα διαστημική εποχή για τη χώρα και προκάλεσε εθνική υπερηφάνεια. Η Νότια Κορέα σκοπεύει να προσγειώσει ένα διαστημόπλοιο στη Σελήνη μέχρι το 2030.

Ιταλία: Εγκρίθηκε νομικά υποβοηθούμενη αυτοκτονία

Τον Ιούνιο, ο Φεντερίκο Καρμπόνι, ένας 44χρονος άνδρας που έμεινε παράλυτος για 12 χρόνια μετά από τροχαίο ατύχημα, έγινε ο πρώτος άνθρωπος στην Ιταλία που πέθανε από νομικά υποβοηθούμενη αυτοκτονία.

Το 2019, το ανώτατο δικαστήριο της Ιταλίας έκρινε ότι η υποβοηθούμενη αυτοκτονία είναι νόμιμη υπό ορισμένες συνθήκες, ένα θέμα που συζητείται ευρέως σε μια χώρα που είναι κυρίως Ρωμαιοκαθολική.

Εντοπίστηκαν βακτήρια, ορατά με γυμνό μάτι

Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο στο περιοδικό Science, οι ερευνητές εντόπισαν την ύπαρξη ενός βακτηρίου που μπορεί να δει κανείς χωρίς μικροσκόπιο, ανατρέποντας την αποδεκτή επιστημονική αφήγηση ότι τα βακτήρια είναι μικροσκοπικής φύσης.

Κατά μέσο όρο, το είδος Thiomargarita magnifica αυξάνεται σε περίπου 9.000 μικρά (0,8 εκατοστά) σε μήκος. Αν και ανακαλύφθηκε αρχικά το 2009 σε ένα δάσος μαγγρόβιων της Καραϊβικής, χρειάστηκε χρόνος στους ερευνητές για να προσδιορίσουν ότι ήταν είδος βακτηρίων λόγω του εντυπωσιακού μεγέθους του.

Η Meta αναφέρει την πρώτη της πτώση εσόδων από το 2012

Η Meta, η μητρική εταιρεία του Facebook, ανέφερε τον Ιούλιο την πρώτη μείωση εσόδων της από τότε που η εταιρεία εισήχθη στο χρηματιστήριο πριν από 10 χρόνια. Η εταιρεία μέσων κοινωνικής δικτύωσης, κάποτε θαύμα της Wall Street, προσπάθησε πρόσφατα να «αναπλασαριστεί» ως ισχυρός παίκτης στην καθηλωτική τρισδιάστατη εμπειρία που είναι γνωστή ως metaverse. Εξακολουθεί όμως να κλυδωνίζεται επειδή οι νέοι της γυρίζουν την πλάτη, οι χρήστες της «γερνάνε», ενώ αντιμετωπίζει περισσότερο ανταγωνισμό από εφαρμογές όπως το TikTok.

Γυναίκες σε υψηλόβαθμες θέσεις στο Βατικανό και στο Αλ Αζχάρ

Για πρώτη φορά, τρεις γυναίκες διορίστηκαν σε μια επιτροπή του Βατικανού που συμβουλεύει τον Πάπα Φραγκίσκο σχετικά με τους υποψηφίους επισκόπους στην Καθολική Εκκλησία. Και στην Αίγυπτο, το τέμενος Aλ Αζχάρ όρισε μια γυναίκα ως σύμβουλο του μεγάλου ιμάμη, Σεΐχη Aχμέντ-ελ Ταγιέμπ, για πρώτη φορά στη χιλόχρονη χρονη ιστορία του ισλαμικού ιδρύματος.

Περισσότεροι Αμερικανοί καπνίζουν μαριχουάνα παρά τσιγάρα

Μια έκθεση της Gallup που κυκλοφόρησε τον Αύγουστο αποκάλυψε ότι περισσότεροι Αμερικανοί καπνίζουν μαριχουάνα παρά τσιγάρα για πρώτη φορά στα καταγεγραμμένα αρχεία. Περίπου το 16% των Αμερικανών που ρωτήθηκαν δήλωσαν ότι αυτή τη στιγμή καπνίζουν μαριχουάνα, πέντε ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο από εκείνους που ανέφεραν ότι καπνίζουν τσιγάρα. Η χρήση τσιγάρων συνέχισε να μειώνεται από την κορύφωσή της στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν το 45% των Αμερικανών ανέφεραν ότι κάπνιζαν.

Οι Καθολικοί ξεπέρασαν τους Προτεστάντες στη Β. Ιρλανδία

Σύμφωνα με τους αριθμούς απογραφής που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο, περισσότεροι Καθολικοί ζουν στη Βόρεια Ιρλανδία από ό,τι Προτεστάντες για πρώτη φορά από τη δημιουργία του εδάφους του Ηνωμένου Βασιλείου πριν από περισσότερο από έναν αιώνα - μια μετατόπιση που έχει αυξήσει τις φωνές για ένα πιθανό δημοψήφισμα για την επανένωση της Ιρλανδίας.

Το σπάσιμο της ράβδου μεταδόθηκε τηλεοπτικά

Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχαιρέτησε οριστικά την μακροβιότερη μονάρχη της χώρας. Στη Βρετανία, το συμβολικό σπάσιμο της ράβδου μεταδόθηκε τηλεοπτικά για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της θητείας της Βασίλισσας Ελισάβετ Β, 11 ημέρες μετά τον θάνατό της τον Σεπτέμβριο. Για να σηματοδοτήσει το τέλος της βασιλείας της, ο Λόρδος Τσάμπερλεν έσπασε τη ράβδο που αντιπροσώπευε την κυριαρχία της, στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Γουίνδσορ.

Πρώτη δημόσια πτήση για το Xturismo hoverbike

Μια ιαπωνική start-up παρουσίασε το Hoverbike της εν πτήσει για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο στην Έκθεση Αυτοκινήτου του Ντιτρόιτ. Το Xturismo hoverbike, ένα ιπτάμενο ποδήλατο που μπορεί να μείνει ψηλά για 40 λεπτά, θα διατίθεται στους αγοραστές για περισσότερα από μισό εκατομμύριο δολάρια. Σχέδια για ένα πιο προσιτό ηλεκτρικό hoverbike, στα 50.000 δολάρια, είναι στα σκαριά.

Η NASA χτύπησε αστεροειδή σε μια δοκιμή «πλανητικής άμυνας»

Η NASA πέταξε σκόπιμα ένα διαστημόπλοιο σε έναν αστεροειδή τον Σεπτέμβριο, αλλάζοντας την τροχιά του αστεροειδούς σε μια δοκιμαστική αποστολή που εκτιμάται οτι θα έχει επιπτώσεις σε μελλοντικούς αστεροειδείς που θα μπορούσαν να απειλήσουν τη Γη. Το Double Asteroid Redirection Test, ή DART, ήταν η «πρώτη δοκιμή πλανητικής άμυνας» του πλανήτη, με σκοπό να μάθει η ανθρωπότητα πώς θα προστατευτεί από μία δυνητική μελλοντική υπαρξιακή απειλή.

Η Γαλλία στέλνει αέριο στη Γερμανία

Για πρώτη φορά, η Γαλλία απέστειλε φυσικό αέριο απευθείας στη Γερμανία με αντάλλαγμα ηλεκτρική ενέργεια. Και οι δύο χώρες δοκιμάζονται μετά τη διακοπή της παροχής φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τη Ρωσία, όπως λένε οι επικριτές ως αντίποινα για τις κυρώσεις της Δύσης μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Λείψανα φυλής Νεάντερταλ βρίσκονται σε ρωσική σπηλιά

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν τα πρώτα γνωστά λείψανα μιας φυλής Νεάντερταλ σε μια σπηλιά στη Ρωσία, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature τον Οκτώβριο. Τα ευρήματα οδήγησαν σε μία από τις μεγαλύτερες γενετικές μελέτες μιας φυλής Νεάντερταλ - συμπεριλαμβανομένων πατέρα και κόρης - μέχρι σήμερα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η ομάδα των περίπου 11 Νεάντερταλ πιθανότατα πέθανε περίπου την ίδια εποχή πριν από 54.000 χρόνια, πιθανώς από ασιτία.

Ο πρώτος μη λευκός πρωθυπουργός της Βρετανίας

Ο Ρίσι Σούνακ γεννήθηκε στη νότια Αγγλία από γονείς που μετανάστευσαν από τη βρετανική αποικιακή Ανατολική Αφρική. Οι παππούδες του ήταν από την περιοχή Παντζάμπ της Ινδίας. Τον Οκτώβριο έγραψε ιστορία ως ο πρώτος μη λευκός πρωθυπουργός της Βρετανίας. Είναι επίσης ο πρώτος Ινδουιστής που κάθεται σε αυτό το γραφείο και πιθανότατα α είναι ο πρώτος πρωθυπουργός που αναλαμβάνει καθήκοντα, με περισσότερα πλούτη από τη βρετανική βασιλική οικογένεια.

Ο κύριος Σουνάκ, πρώην τραπεζίτης, και η σύζυγός του, ο πατέρας της οποίας ήταν συνιδρυτής της εταιρείας πληροφορικής Infosys, εκτιμάται ότι έχουν περιουσία ύψους περίπου 870 εκατομ. δολαρίων. Η περιουσία της αείμνηστης βασίλισσας Ελισάβετ Β' υπολογίστηκε σε περίπου 440 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τη λίστα πλουσίων των Sunday Times. Ο Σουνάκ ήταν υπουργός Οικονομικών υπό τον Μπόρις Τζόνσον. Αντικατέστησε τη Λιζ Τρας, τη μοναδική πρωθυπουργό που υπηρέτησε μόλις 44 ημέρες.

Το Μουντιάλ φιλοξενείται για πρώτη φορά στη Μέση Ανατολή

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 διεξήχθη στο Κατάρ, «πρωτιά» για τη χώρα και για τη Μέση Ανατολή. Αυτό είναι επίσης το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που έγινε το χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο. Το Κατάρ ξόδεψε δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή εγκαταστάσεων και την αναβάθμιση των υποδομών του ενόψει της εκδήλωσης και δέχθηκε τεράστιες επικρίσεις για καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων.