Πανετόνε: Η ιστορία του πιο αφράτου γλυκού των Χριστουγέννων

Ποιος δεν έχει δοκιμάσει πανετόνε στη διάρκεια των γιορτών; Πιθανότατα κανείς. Το Χριστουγεννιάτικο γλυκό που έρχεται από την Ιταλία και κάνει… θραύση αυτές τις ημέρες, έχει πίσω του μια ξεχωριστή ιστορία.

Αυτό το εξαιρετικό γλυκό που είναι κάτι ανάμεσα σε κέικ και τσουρέκι, και κρύβει μέσα του σταφίδες και αποξηραμένα φρούτα, έλκει την καταγωγή του από το Μιλάνο. Οι απόψεις για την ονομασία διίστανται. Για κάποιους το πανετόνε προέρχεται από τις λέξεις «Pan de ton», δηλαδή ψωμί πολυτελείας, ενώ για άλλους πήρε το όνομά του από τον Τόνι. Τον παραγιό της οικογένειας Σφόρτσα που το δημιούργησε για να σώσει την κατάσταση όταν κάηκε το Χριστουγεννιάτικο κέικ.

Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία του πανετόνε κρατάει εκατοντάδες χρόνια στη γειτονική Ιταλία, όπως επίσης παραμένει ίδιο και το γεγονός ότι το… κρεμάνε ανάποδα μόλις ψηθεί! Ο λόγος που συμβαίνει αυτό, είναι απλός. Το πανετόνε κρεμιέται για να διατηρήσει το σχήμα του και τη χαρακτηριστική κορυφή του, και μένει έτσι παραδοσιακά μέχρι να φτάσει στο γιορτινό τραπέζι…

Ο εκπρόσωπος της Ιταλίας στα Χριστούγεννα

Από την Ιταλία, καταβάλλονται προσπάθειες για την απόκτηση καθεστώτος προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης για αυτό το προϊόν, αλλά αυτές δεν ήταν επιτυχημένες. Ο πρώην Ιταλός υπουργός Γεωργίας, Πάολο Ντε Κάστρο ήταν γνωστό ότι έψαχνε τρόπους για την προστασία των γνήσιων ιταλικών κέικ από τον αυξανόμενο ανταγωνισμό στη Νότια Αμερική και διερευνά εάν θα μπορούσε να αναληφθεί δράση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

Στην Ιταλία, το πανετόνε έρχεται με μια συχνά ποικίλη ιστορία, αλλά αυτό που αναφέρει πάντοτε ότι η γενέτειρά του ήταν το Μιλάνο. Η λέξη "panettone" προέρχεται από την ιταλική λέξη "panetto", μια μικρή τούρτα. Το επαυξητικό ιταλικό επίθημα "-one" αλλάζει την έννοια σε "μεγάλο κέικ".

Η προέλευση αυτού του κέικ φαίνεται να είναι αρχαία, ίσως από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όταν οι αρχαίοι Ρωμαίοι προσέθεταν διογκωτικά σε ένα είδος ζύμης με μέλι.

Αυτό το «ψηλό, ζυμωμένο κέικ φρούτων» εμφανίζεται στις διάφορες μορφές τέχνης. Εμφανίζεται σε έναν πίνακα του 16ου αιώνα από τον Πίτερ Μπρίγκελ τον πρεσβύτερο και αναφέρεται πιθανώς σε ένα σύγχρονο βιβλίο συνταγών που γράφτηκε από τον Ιταλό Μπαρτολομέο Σκάπι, προσωπικό σεφ σε πάπες και αυτοκράτορες κατά την εποχή του Καρόλου Ε΄. Η πρώτη καταγεγγραμμένη σύνδεση του πανετόνε με τα Χριστούγεννα βρίσκεται στα γραπτά του Ιταλού του 18ου αιώνα Πιέτρο Βέρι. Το αναφέρει ως «Pan de Ton» (πολυτελές ψωμί).

Στο Μιλάνο το μεγαλύτερο πανετόνε στον κόσμο

Θα ήταν… αφύσικο αν οι Ιταλοί δεν είχαν καταφέρει να μπουν και στο βιβλίο γκίνες με ένα πανετόνε, το κατ’ εξοχήν γλυκό των Χριστουγέννων στη χώρα τους. Στις 16 Δεκεμβρίου 2018 ο Νταβίντε Κομάσκι, Maître Chocolatier στο Μιλάνο, δημιούργησε με την ομάδα του ένα πανετόνε 332,20 κιλών, κερδίζοντας μια θέση στο διάσημο βιβλίο των ρεκόρ.

Για την παρασκευή του μεγαλύτερου πανετόνε στην ιστορία, χρειάστηκαν 100 ώρες δουλειάς, με μια ομάδα έξι επαγγελματιών ζαχαροπλαστών υπό τον Ιταλό μετρ. Χρησιμοποιήθηκαν 49,5 κιλά αλεύρι, 37,8 κιλά βούτυρο, 25,2 κιλά ζάχαρη, 25 κιλά μαύρης σοκολάτας, 22,5 κιλά σταφίδες, 22,5 κιλά κόντιτα (αποξηραμένα φρούτα), 22,5 λίτρα νερό, 18 κιλά κρόκοι αυγών, 15 κιλά κρέμα, 7 κιλά πολυτελούς σοκολάτας Ruby, 5,1 κιλά μέλι, 2 κιλά λευκή σοκολάτα, 810 γραμμάρια αλάτι, 540 γραμμάρια φυσικός χυμός πορτοκάλι, 360 γραμμάρια φυσικός χυμός λεμόνι και 225 γραμμάρια βανίλια…

Αν μετά από όλα αυτά που διαβάσατε σας άνοιξε η όρεξη για το αφράτο και ιστορικό γλυκό, η συνταγή του Άκη Πετρετζίκη για ατομικά πανετόνε, μπορεί να σας βοηθήσει να μπείτε σε... ιταλικό κλίμα Χριστουγέννων!


Διαβάστε επίσης

Οι άνθρωποι πίσω από τα θεματικά χριστουγεννιάτικα πάρκα στην Ελλάδα

Η ιστορία πίσω από το στόλισμα του πρώτου Χριστουγεννιάτικου Δέντρου

Χριστουγεννιάτικα έθιμα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας

Μελομακάρονα και κουραμπιέδες έγιναν… δαχτυλίδια για δάγκωμα

Δείτε όλο το Weekend Edition εδώ