Qatargate: «H Καϊλή μου τηλεφώνησε σε πανικό...» λέει ευρωβουλευτής
Συνεργάτης του πρώην ευρωβουλευτή Aντόνιο Παντέρι και της οργάνωσης Fight Impunity που πρωταγωνιστούν στο σκάνδαλο Qatargate που πλήττει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Μαρί Αρενά βρίσκεται στο στόχαστρο των ερευνητών.
Τα 389 τηλεφωνήματα της Αρενά με τον Παντσέρι
«Τριακόσια ογδόντα εννέα. Ο πρώην ευρωβουλευτής Αντόνιο Παντσέρι και η διάδοχός του στο τιμόνι της υποεπιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Mαρί Αρενά, λέγεται ότι είχαν τουλάχιστον 389 τηλεφωνικές επαφές από τα μέσα Δεκεμβρίου 2021 έως τα μέσα Σεπτεμβρίου 2022, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα που έχουν στην κατοχή τους οι εφημερίδες Le Soir και La Repubblica.
Είναι λίγο λιγότερες από τις επαφές του Ιταλού με τον πρώτο «έμπιστο» του Φραντσέσκο Τζιόρτζι, (437 επαφές την ίδια περίοδο), πρώην βοηθού του Παντσέρι και φερόμενο συνεργό στην υπόθεση παρέμβασης και διαφθοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο» σημειώνει η Le Soir.
«Ο Αντόνιο Πάντσερι ήταν συνάδελφος στην προηγούμενη θητεία, είναι επίσης φίλος», απαντούσε νηφάλια η Αρενά το βράδυ της 11ης Δεκεμβρίου, όταν ρωτήθηκε για τη σχέση της με τον πρόεδρο και ιδρυτή της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Fight Impunity. Διευκρίνισε ωστόσο ότι δεν είχε «καμία ειδική σχέση» με αυτήν την οργάνωση που στεγάζεται από το 2019 στη rue Ducale των Βρυξελλών και η οποία φέρεται να χρησίμευε ως «υποδοχή» για παράνομα κεφάλαια από το Κατάρ.
Το τηλεφώνημα της Καϊλή
Η Βελγίδα ευρωβουλευτής προτιμά πλέον να μιλά για «επαγγελματική φιλία». Ωστόσο, σε αυτή την μακροχρόνια φίλη του Παντσέρι στράφηκε η πρώην αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Εύα Καϊλή στις 9 Δεκεμβρίου, ανησυχώντας επειδή δεν μπορούσε να επικοινωνήσει ούτε με τον σύντροφό της ούτε με τον Παντσέρι που ανακρίνονταν από τις αρχές.
«Πρώτα προσπάθησα να τηλεφωνήσω στον Πάντσερι -που μιλάει μόνο ιταλικά- αλλά δεν τον βρήκα», είπε στους ανακριτές λίγο μετά τη σύλληψή της η Εύα Καϊλή. «Στη συνέχεια προσπάθησα να επικοινωνήσω με τον Mαρκ Ταραμπέλα και μετά με τη Μαρί Αρενά. Μου απάντησε ότι δεν ξέρει γιατί δεν απαντά ο Πάντσερι. Ο Παντσέρι δεν μιλάει αγγλικά, προτιμούσα να επικοινωνώ μαζί του μέσω των φίλων του.»
«Ναι, με πήρε τηλέφωνο η Εύα Καϊλή», επιβεβαιώνει η Μαρί Αρενά. «Ήμουν σε ένα συνέδριο στο UCL και δεν καταλάβαινα τι μου έλεγε. Απλώς της είπα να παραμείνει ήρεμη και να περιμένει να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. (…) Υποθέτω ότι ήταν σε πανικό και πλησίασε τους Βέλγους βουλευτές της ομάδας της »
Η στήριξη των «φίλων»
Πρώην πρόεδρος της Γαλλικής Κοινότητας, ευρωβουλευτής από το 2004, η Αρενά διαδέχθηκε τον Παντσέρι τον Ιούλιο του 2019 ως επικεφαλής της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (DROI). Για εκείνη ήταν ήδη ο Αντόνιο, ένας μέντορας, μπορεί να μαντέψει κανείς. «Ένας φίλος», είπε εκείνη. Πιθανότατα συνένοχος; Οι αρχές το αναζητούν.
Μία από τις αποχαρακτηρισμένες σελίδες στην έκθεση της Κρατικής Ασφάλειας που ξεκίνησε τη δικαστική έρευνα περιγράφει τις παρεμβάσεις που έγιναν χάρη στις κοινές προσπάθειες χορηγών (κυρίως των μαροκινών υπηρεσιών πληροφοριών) των μεσολαβητών (κ.κ. Παντσέρι και Τζιόρτζι παρατίθενται) με «τη συνειδητή συνεργασία μιας ομάδας βουλευτών που χαρακτηρίζονται ως «φίλοι»» , μέλη της οποίας ήταν η Εύα Καϊλή και η Μαρί Αρένα.
Στην ίδια έκθεση, οι αρχές αναφέρουν, «Η Αρενά επωφελείται από τις συμβουλές και την επιρροή του Παντσέρι, ενώ ο τελευταίος χρησιμοποιεί τη θέση της ως προέδρου της υποεπιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός του Κοινοβουλίου για να ασκήσει την επιρροή του». Μπροστά σε αυτές τις υποψίες, η ενδιαφερόμενη δηλώνει: «Το γεγονός ότι ένα σημείωμα της Κρατικής Ασφάλειας λέει κάτι τέτοιο με εκπλήσσει πολύ. Και αν ναι, αυτό με θίγει. Ποτέ δεν ενήργησα κατόπιν εντολής κανενός. »
«Η Aρενά και ο Παντσέρι συνεργάζονται στενά και για λογαριασμό του Κατάρ», λένε οι πράκτορες και οι αναλυτές της Ασφάλειας. «Δεν πρόκειται για απλές επαφές που θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν από τις λειτουργίες της Aρενά, αλλά για πολλές καταστάσεις όπου το Κατάρ υπαγόρευε τι θα έλεγε ως πρόεδρος της DROI...»
Στην επιτροπή αυτή όπως αποκάλυψε η Le Soir, ο Παντσέρι έμοιαζε να κινεί τα νήματα στα παρασκήνια. Στο τέλος αυτής της συνάντησης ο Ιταλός τηλεφώνησε και στη Βελγίδα ευρωβουλευτή, δίνοντάς της συγχαρητήρια για την παρέμβασή της. Σύμφωνα με αυτή τη συνομιλία που έχουν στα χέρια τους οι ερευνητές, οι δυο τους εξέτασαν τι θα έπρεπε να κάνουν στη συνέχεια: ψήφισμα, πιθανή συζήτηση στην ολομέλεια…
Η ίδια η Mαρί Αρενά πρότεινε στον έμπιστό της ένα επιχείρημα υπέρ του Κατάρ, επισημαίνοντας την ευθύνη των ξένων εταιρειών στη μη σεβασμό για τα δικαιώματα των εργαζομένων, σε αντίθεση με τους πιο επικριτικούς βουλευτές. «Η ερώτησή μου σχετικά με την ευθύνη των ευρωπαϊκών εταιρειών στο Κατάρ δεν είχε σκοπό να απαλλάξει το Κατάρ από τις ευθύνες του, αλλά κάλυψε ένα πεδίο που δεν είχε τεθεί από τους συναδέλφους», απάντησε η ίδια.
«Εργαζόμαστε σε ένα νομοθετικό έργο, μου φάνηκε σημαντικό να καταλάβω πώς θα μπορούσαμε να διασφαλίσουμε ότι οι εταιρείες μας σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα σε μια χώρα όπως το Κατάρ», συνεχίζει. Εξυμνώντας μια «σημαντική και μάλλον πρωτόγνωρη άσκηση» αντιπαράθεσης από υπουργό του Κατάρ στις επικριτικές φωνές.
Στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή και με τους λάθος ανθρώπους; Είτε η ίδια εξαπατήθηκε είτε όχι, η κυρία Αρενά βρισκόταν αναμφισβήτητα κοντά σε αρκετούς από τους πρωταγωνιστές που στοχοποιήθηκαν σε αυτή την πολιτικο-δικαστική υπόθεση που προκαλεί τριγμούς στο Ευρωκοινοβούλιο. Ξεκινώντας από τον Πιερ Αντόνιο Παντσέρι, ο οποίος φέρεται να βοήθησε τους «πελάτες» του από το Κατάρ και το Μαρόκο να παραπλανήσουν τη λειτουργία της ευρωπαϊκής συνέλευσης.
Ελεύθερη είσοδος στη Βουλή
Με καταγωγή από το Μιλάνο, ευρωβουλευτής από το 2004, ο Aντόνιο Παντσέρι ίδρυσε τον Σεπτέμβριο του 2019, δύο μήνες μετά την αποχώρησή του από το Κοινοβούλιο, τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Fight Impunity στην καρδιά των Βρυξελλών, σε απόσταση αναπνοής από τη rue de la Loi και το παρκο των Βρυξελλών. Σκοπός της εταιρείας είναι να «προωθήσει την καταπολέμηση της ατιμωρησίας και τον μη σεβασμό του διεθνούς δικαίου». Ένα... μεγαλείο ψυχής που προσδιόρισε και ο Τζόρτζι ενώπιον των ερευνητών, περιγράφοντας μια ψευδο-ΜΚΟ που δημιουργήθηκε για να εξορθολογίσει τα πεπραγμένα του Κατάρ: «Έπρεπε να βρούμε ένα σαφές σύστημα που δεν θα προκαλούσε συναγερμό.»
Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός γρήγορα επιβλήθηκε στην ατζέντα των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Ειδικότερα από την κοινοβουλευτική υποεπιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στις 10 Μαΐου, στα μέλη αυτής της υποεπιτροπής DROI παρουσιάστηκε η έκθεση του 2021 για την «κατάσταση της ατιμωρησίας στον κόσμο», μια δημοσίευση που συντονίζεται από το Fight Impunity και στην οποία συμμετείχαν αρκετοί βουλευτές, συμπεριλαμβανομένων των Βέλγων Mαρί Αρενά και Mαρκ Ταραμπέλα. Η έρευνα στο σπίτι του τελευταίου στις 10 Δεκεμβρίου, η συνάδελφός του δεν βρέθηκε στο στόχαστρο οποιουδήποτε διαδικαστικού εγγράφου ή αιτήματος άρσης ασυλίας.
Πέντε εβδομάδες αργότερα, στις 14 Ιουνίου, ήταν και πάλι στο Κοινοβούλιο που, δίπλα δίπλα, ο Παντσέρι, η Αρενά και ένας από τους διευθυντές των κοινοβουλευτικών ερευνητικών υπηρεσιών (EPRS) ανακοίνωσαν την πρώτη «Διεθνή Διάσκεψη για το Μέλλον των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» : δύο σχετικές εκδηλώσεις διοργανώθηκαν το 2022, η μία στις 16 και 17 Ιουνίου, η άλλη στις 2 και 3 Δεκεμβρίου. Μάλιστα, στα μέσα Ιουνίου, μια επιτροπή συνεδρίασε στον 5ο όροφο της Βουλής: εκτός από τη Μαρί Αρένα και τον Παντσέρι στους ομιλητές ήταν ο Νικολό Φίγκα Ταλαμάνκα και ο Λούκα Βιζεντίνι.
Έξι μήνες αργότερα, η συνεργασία μεταξύ του EPRS και του Fight Impunity είχε ως αποτέλεσμα ένα διήμερο σεμινάριο στο Παρίσι και το Bazoches για να συζητηθεί η ελευθερία του Τύπου και η καταπολέμηση της ατιμωρησίας για εγκλήματα κατά των δημοσιογράφων. Η Αρενά, ο Παντσέρι και ο Τζιόρτζι ήταν παρόντες.
«Δεν υπήρξα ποτέ θέμα πίεσης, είτε πολιτικής είτε οικονομικής από τον Παντσέρι και συχνά οι θέσεις μας διέφεραν (για παράδειγμα, η εχθρική μου θέση για την εμπορική συμφωνία «αλιείας και γεωργίας» με το Μαρόκο)», τονίζει η Αρενά.
«Η συνεργασία με την Fight Impunity ξεκίνησε γιατί ήταν έτοιμη να συνεργαστεί και ήταν καταξιωμένη σε αυτόν τον τομέα», εξηγεί η υπηρεσία Τύπου της Βουλής. «Οι εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν συγκέντρωναν ακαδημαϊκούς, βουλευτές από διάφορες ομάδες, ειδικούς από διάφορες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, μάρτυρες εγκλημάτων πολέμου και δημοσιογράφους. Τα προγράμματα και οι δημοσιεύσεις των εκδηλώσεων διατέθηκαν στο διαδίκτυο. Καμία δημοσίευση δεν έχει ανατεθεί σε τρίτους από το Κοινοβούλιο. Η συνεργασία δεν περιλάμβανε καμία οικονομική αποζημίωση ή αγορά υπηρεσιών. »
Ο ρόλος της Μαυριτανίας
Στις 20 Ιουνίου διοργανώθηκε ένα live στο Facebook για να συζητηθεί ο ρόλος που μπορεί να παίξει η Ευρώπη στην περιοχή του Σαχέλ. Σε πρώτο πλάνο τέσσερα άτομα: ο συντονιστής, μια δημοσιογράφος, η Mαρί Αρενά και ο Σ.Ρ, ένας υπάλληλος του Fight Impunity που ερευνήθηκε πρόσφατα και με τον οποίο ο Le Soir προσπάθησε μάταια να έρθει σε επαφή. Αυτή η διαδικτυακή μίνι συζήτηση ήταν το προοίμιο ενός συμποσίου που θα διοργανωθεί δύο ημέρες αργότερα στη Μαυριτανία με πρωτοβουλία της Αρενά.
Το Κατάρ και το Μαρόκο φαίνεται πως δεν είναι οι μόνες χώρες που επωφελήθηκαν από τις αμειβόμενες συμβουλές του Παντσέρι, υπάρχει επίσης η Μαυριτανία, μία χώρα στη βορειοδυτική Αφρική που «έχει επίσης πρόβλημα εικόνας»: «Προσέλαβαν τον Παντσέρι για να προσφέρει συμβουλές για το πώς θα το κάνει. Έναντι αμοιβής, ο Τζόρτζι βεβαιώνει ότι συμφώνησε να νοικιάσει το διαμέρισμά του στον πρέσβη της Μαυριτανίας για 1.500 ευρώ, εξαιρουμένων των επιβαρύνσεων, μηνιαίως – που έχει ο κοινοβουλευτικός βοηθός στις Βρυξέλλες ενώ ο «Παντσέρι έλαβε 25.000 ευρώ σε μετρητά».
Η Αρενά δικαιολογεί στις απαντήσεις της το στρατηγικό και διπλωματικό ενδιαφέρον για τη Μαυριτανία. Και προσθέτει: «Η Fight Impunity η οποία ήθελε να εργαστεί στην Αφρική, προσκάλεσε αργότερα ειδικούς. Από την πλευρά μου, συνέταξα την τελική έκθεση η οποία διανεμήθηκε στους εκπροσώπους των χωρών της G5»
Άρα, εξαπατήθηκε από τον Παντσέρι και άλλους, η Βελγίδα ευρωβουλευτής; «Δεδομένων των όσων μαθαίνουμε σε αυτή την περίπτωση, ότι ένα άτομο όπως ο Πανστέρι έχει ένα βιβλίο διευθύνσεων με δωρητές, δεν υπάρχει αμφιβολία», λέει η Αρενά. Και καταλήγει: «Αλλά ότι πήρε κάτι από εμένα ως πρόεδρο της υποεπιτροπής ή ως απλη βουλευτή, είναι εντελώς αδύνατο».