Ιαπωνία: Τι κρύβεται πίσω από την έξαρση κορονοϊού στη «Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου»;

Η χαμηλή ανοσία έναντι της Covid-19 και ο αυξανόμενος πληθυσμός ευάλωτων ηλικιωμένων οδηγεί σε αύξηση των θανάτων από κορονοϊό στην Ιαπωνία, μία χώρα που για μεγάλο χρονικό διάστημα είχε διατηρήσει ορισμένους από τους αυστηρότερους περιορισμούς πανδημίας.

Η Ιαπωνία κάποτε υπερηφανευόταν για ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από τον κορονοϊό, αλλά ο αριθμός έχει ανοδική τάση από το τέλος του 2022. Έφτασε σε υψηλό όλων των εποχών στις 20 Ιανουαρίου φέτος, ξεπερνώντας το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Covid-19 του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Our World in Data.

Η Ιαπωνία παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό κλειστή για ξένους επισκέπτες από το 2020 έως τα μέσα Ιουνίου του περασμένου έτους. Άνοιξε τα σύνορά της προσεκτικά - στην αρχή, οι ταξιδιώτες έπρεπε να συμμετέχουν σε ένα «πακέτο περιήγησης» να αγοράσουν ιατρική ασφάλιση και να είναι καλυμμένοι σε όλους τους δημόσιους χώρους.

Μερικοί μαθητές γευμάτιζαν σιωπηλά για περισσότερα από δύο χρόνια, καθώς τα σχολεία επέβαλαν απαγόρευση στις μεσημεριανές συνομιλίες. Καθώς οι περιορισμοί χαλαρώνουν, ωστόσο, η χαμηλή ανοσία του πληθυσμού απέναντι στον κορονοϊό μπορεί να προκαλεί αύξηση των λοιμώξεων, προειδοποιούν ειδικοί στον τομέα της υγείας στο BBC.

Οι περισσότεροι από τους τελευταίους θανάτους από κορονοϊό είναι ηλικιωμένοι με υποκείμενα ιατρικά νοσήματα, είπαν οι ειδικοί. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το αρχικό κύμα θανάτων που οφείλονταν σε πνευμονία και συχνά αντιμετωπίζονταν στην εντατική θεραπεία. «Είναι επίσης δύσκολο να προληφθούν αυτοί οι θάνατοι με θεραπεία», λέει ο Χιτόσι Οσιτάνι, ένας από τους κορυφαίους ιολόγους της Ιαπωνίας, προσθέτοντας ότι η Covid-19 ήταν μόνο το έναυσμα.

«Λόγω της εμφάνισης παραλλαγών και υποπαραλλαγών που διαφεύγουν του ανοσοποιητικού συστήματος και της εξασθένησης της ανοσίας, γίνεται όλο και πιο δύσκολη η πρόληψη των λοιμώξεων», λέει. Πριν εμφανιστεί η παραλλαγή «Όμικρον», οι θάνατοι από Covid-19 καταγράφονταν κυρίως σε πόλεις όπως το Τόκιο και η Οσάκα, αλλά υπάρχουν πλέον κρούσματα σε ολόκληρη τη χώρα, είπε ο Δρ Oσιτάνι, ο οποίος ήταν κάποτε περιφερειακός σύμβουλος του ΠΟΥ για την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση μεταδοτικών ασθενειών.

«Σε μικρότερους νομούς και αγροτικές περιοχές, το ποσοστό του ηλικιωμένου πληθυσμού είναι ακόμη υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο. Αυτό το μεταβαλλόμενο γεωγραφικό πρότυπο μπορεί επίσης να συμβάλει στην αυξανόμενη τάση των θανάτων», είπε.

Η Ιαπωνία είναι η πιο γηρασμένη κοινωνία στον κόσμο και το ποσοστό των ηλικιωμένων αυξάνεται κάθε χρόνο από το 1950. Οι ηλικιωμένοι που μολύνονται σε οίκους ευγηρίας ή σε ομάδες της κοινότητας δεν λαμβάνουν έγκαιρη θεραπεία, λέει ο επιδημιολόγος Kenji Shibuya, διευθυντής στο Ίδρυμα για την Πολιτική Έρευνας του Τόκιο.

Η ταχύτερη θεραπεία μπορεί να βοηθήσει, λέει, αλλά λόγω της ταξινόμησης της Covid-19 ως ασθένειας Τάξης 2 ή «πολύ επικίνδυνης» ασθένειας, μόνο τα νοσοκομεία που ορίζονται από την κυβέρνηση μπορούν να θεραπεύσουν μολυσμένους. Και έχουν κατακλυστεί από τα αυξανόμενα περιστατικά. Ο δρ Σιμπούγια ζήτησε να υποβαθμιστεί ο κορονοϊός και να αντιμετωπιστεί ως μορφή γρίπης, επιτρέποντας σε όλες τις κλινικές και τα νοσοκομεία να θεραπεύουν ασθενείς που έχουν τον ιό.

Ο πρωθυπουργός Φούμιο Κισίντα ανακοίνωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι η ταξινόμηση θα μειωθεί, αλλά μόνο στις 8 Μαΐου. Οι ειδικοί, συμπεριλαμβανομένου του κορυφαίου συμβούλου της Ιαπωνίας για τον κορωνοϊό, Σιγκέρου Ομού το ζητούν από πέρυσι.

Γιατροί από το Ινστιτούτο Υγείας και Παγκόσμιας Πολιτικής λένε ότι η φυσική ανοσία του ιαπωνικού πληθυσμού - που αποκτήθηκε μέσω μόλυνσης - ήταν χαμηλή πριν από τα μέσα του περασμένου έτους. Η φυσική ανοσία είναι ισχυρότερη από αυτή που προκύπτει από τον εμβολιασμό και έτσι τα χαμηλά ποσοστά μόλυνσης έχουν οδηγήσει σε χαμηλή ανοσία στην Ιαπωνία, η οποία με τη σειρά της προκαλεί περισσότερους θανάτους.

Ο δρ Οσιτάνι επεσήμανε ένα παρόμοιο φαινόμενο στην Αυστραλία, όπου το ποσοστό θνησιμότητας από Covid-19 αυξάνεται από τότε που άνοιξε ξανά τα σύνορα στις αρχές του 2022, αφού τα κράτησε κλειστά για δύο χρόνια. Οι ειδικοί διχάζονται για την πορεία της Covid-19 στην Ιαπωνία. Πολλοί ωστόσο είναι εκείνοι που αναμένουν μεγαλύτερη αύξηση των θανάτων τους επόμενους μήνες καθώς τα οικονομικά αντιικά φάρμακα δεν είναι ακόμη ευρέως διαθέσιμα.