Κορονοϊός: Μολυσμένος σκύλος-ρακούν «ξεκίνησε» την πανδημία στην Ουχάν;

Διεθνής ομάδα ερευνητών βρήκε δείγματα θετικά κορονοϊού στο DNA σκύλου ρακούν, ενός σαρκοφάγου θηλαστικού που δεν σχετίζεται με τα ρακούν (παρά μόνο στην επιφανειακή ομοιότητα) και είναι στενός «συγγενής» των αλεπούδων. Πρόσφατα γενετικά δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από μια αγορά τροφίμων στην Ουχάν συνέδεσαν την Covid-19 με τα συγκεκριμένα ζώα, ενισχύοντας τη θεωρία ότι η πανδημία του κορονοϊού ξεκίνησε από μολυσμένα ζώα που πωλούνταν στην κινεζική αγορά, λένε ερευνητές που συμμετείχαν στην εργασία.

Επιχρίσματα που συλλέχθηκαν από πάγκους στην αγορά θαλασσινών Huanan, δύο μήνες μετά το κλείσιμό της την 1η Ιανουαρίου του 2020 είχε προηγουμένως διαπιστωθεί ότι περιείχαν Covid, αλλά και ανθρώπινο DNA. Όταν τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν πέρυσι, Κινέζοι ερευνητές δήλωσαν ότι τα δείγματα δεν περιείχαν ζωικό DNA.

Αυτό το συμπέρασμα έχει πλέον ανατραπεί από μια διεθνή ομάδα επιστημόνων. Η ανάλυσή τους σε αλληλουχίες γονιδίων που δημοσιεύτηκαν από την κινεζική ομάδα στην επιστημονική βάση δεδομένων Gisaid διαπίστωσε ότι ορισμένα από τα θετικά στον κορονοϊό δείγματα ήταν πλούσια σε DNA από σκύλους ρακούν. Ίχνη DNA που ανήκαν σε άλλα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των μοσχοφυΐων, ήταν επίσης παρόντα σε δείγματα θετικά στον Covid.

Η ανακάλυψη δεν αποδεικνύει ότι μολυσμένοι σκύλοι ρακούν ή άλλα ζώα προκάλεσαν την πανδημία, αλλά οι επιστήμονες που παρουσίασαν την εργασία σε ομάδα εμπειρογνωμόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας πιστεύουν ότι είναι το πιο πιθανό. «Τα δεδομένα δείχνουν ακόμη περισσότερο την προέλευση της αγοράς», δήλωσε στο περιοδικό Science ο καθηγητής Κρίστιαν Άντερσεν, εξελικτικός βιολόγος στο Scripps Research της Καλιφόρνια.

Η απαρχή της χειρότερης πανδημίας του αιώνα έχει γίνει το επίκεντρο έντονων και συχνά τοξικών συζητήσεων. Μια από τις θεωρίες προτείνει ότι ο ιός εμφανίστηκε σε άγρια ζώα και εξαπλώθηκε στους ανθρώπους μέσω μόλυνσης στην αγορά. Μία άλλη υποπτεύεται ότι «δραπέτευσε» από το κοντινό Ινστιτούτο Ιολογίας της Ουχάν, όπου ερευνητές εργάζονται σε παρόμοια παθογόνα.

Η θεωρία της διαρροής του εργαστηρίου έχει γίνει πρωτοσέλιδο τις τελευταίες εβδομάδες μετά από μια αξιολόγηση πληροφοριών από το υπουργείο ενέργειας των ΗΠΑ και από ακροάσεις στη Γερουσία σχετικά με την προέλευση της πανδημίας.

Τα τελευταία γενετικά δεδομένα δεν αποδεικνύουν ότι σκύλοι ρακούν ή άλλα θηλαστικά μολύνθηκαν από κορονοϊό και τον διέδωσαν στην αγορά. Όμως δείχνουν την πιθανότητα ότι η αιτία ήταν ένα μολυσμένο ζώο και, τελικά, το παράνομο εμπόριο άγριας ζωής.

Ενώ οι επιστήμονες αναμένουν ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί, υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το γιατί η κινεζική ομάδα δεν δημοσίευσε τα γενετικά δεδομένα νωρίτερα. Ένα μέλος της ομάδας, ο Τζορτζ Γκάο, ο πρώην επικεφαλής των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Κίνας, είπε στο Science ότι δεν υπήρχε «τίποτα νέο» στις ακολουθίες.

Ο Δρ Τζόναθαν Στόγιε, ιολόγος και επικεφαλής της ομάδας στο Ινστιτούτο Francis Crick στο Λονδίνο, δήλωσε: «Η εύρεση σκύλων ρακούν μολυσμένων με Sars-CoV-2 ενισχύει τη θεωρία ότι τα μολυσμένα από τον κορονοϊό εκτρεφόμενα ζώα ήταν ένας σημαντικός κρίκος στη σειρά γεγονότων που οδήγησαν στην πανδημία της Covid-19.

Ωστόσο, δεν καταρρίπτει τις θεωρίες διαρροής εργαστηρίου: κάτι τέτοιο θα απαιτούσε την απόδειξη ότι τέτοια ζώα είχαν μολυνθεί πριν από την άφιξή τους και την έκθεσή τους στην αγορά θαλασσινών Huanan, κάτι που μπορεί να μην είναι ποτέ δυνατό».

Ο ΠΟΥ είπε πρόσφατα ότι η πανδημία του Covid-19 θα μπορούσε να υποχωρήσει φέτος, συνιστώντας κίνδυνο παρόμοιο με αυτόν της γρίπης. «Νομίζω ότι φτάνουμε σε εκείνο το σημείο όπου μπορούμε να δούμε την Covid-19 με τον ίδιο τρόπο που βλέπουμε την εποχική γρίπη: μια απειλή για την υγεία, ένας ιός που θα συνεχίσει να σκοτώνει, αλλά ένας ιός που δεν διαταράσσει την κοινωνία μας », είπε ο Μάικλ Ράιαν, ο διευθυντής έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ, προσθέτοντας: «Πιστεύω ότι αυτό θα γίνει… φέτος».