Τέσσερα πλέον τα έντομα που τρώμε με «σφραγίδα» της Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στις αρχές Ιανουαρίου, με τον κανονισμό 2023/5 ενέκρινε τη διάθεση τροφίμων με συστατικό μερικώς απολιπασμένη σκόνη οικιακού γρύλλου, ως «νέα τροφή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της επισιτιστικής κρίσης».
Φαίνεται πως η εντομοφαγία εισάγεται σιγά-σιγά στις χώρες της Ευρώπης αφού μετά από απόφαση της Κομισιόν εγκρίθηκε η κυκλοφορία τροφίμων, που περιλαμβάνουν συστατικά από έντομα.
Επιπλέον, εγκρίθηκε και η κυκλοφορία τροφίμων με συστατικά αλευροσκούληκα και ακρίδες. Στην αρμόδια Αρχή Ασφάλειας τροφίμων που παρέχει τις εγκρίσεις εκκρεμούν ακόμη οκτώ αιτήσεις για συμπερίληψη εντόμων ως διατροφικών προϊόντων.
Ο κανονισμός για τα νέα τρόφιμα και οι «αλλεργίες»
Αυτή τη στιγμή έχουν εγκριθεί, ήδη 4 έντομα και εφόσον εγκριθούν και τα υπόλοιπα 8 θα φτάσουν τα 12. Όπως, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Είναι στο χέρι των καταναλωτών να αποφασίσουν αν θέλουν να τρώνε έντομα ή όχι. Η χρήση των εντόμων ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης δεν είναι καινούργια και τα έντομα καταναλώνονται τακτικά σε πολλά μέρη του κόσμου».
H Kομισιόν διαβεβαιώνει ότι τα τρόφιμα με άλευρα από έντομα είναι ασφαλή. «Τα νέα τρόφιμα μπορούν να εγκριθούν μόνο εάν δεν ενέχουν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, διαφορετικά η Επιτροπή δεν θα είχε υποβάλει την έγκρισή τους στα κράτη μέλη» αναφέρει.
Σύμφωνα με την EFSA, οι τροφικές αλλεργίες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, το οποίο επηρεάζει περίπου το 2-4 % του ενήλικου πληθυσμού και το 8-9 % των παιδιών.
Οι κανόνες της ΕΕ για την επισήμανση των τροφίμων προσδιορίζουν κατάλογο 14 αλλεργιογόνων που πρέπει να επισημαίνονται (π.χ. αυγά, γάλα, ψάρια, καρκινοειδή κ.λπ.). Αυτό θα επιτρέψει στους ανθρώπους που ζουν με τροφικές αλλεργίες να ενημερώνονται σχετικά με το αν τα προϊόντα περιέχουν συστατικά στα οποία είναι ευαίσθητα.
Η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση των αξιολογούμενων πρωτεϊνών εντόμων μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε αλλεργικές αντιδράσεις. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ιδιαίτερα σε άτομα με προϋπάρχουσες αλλεργίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προϊόντα που περιέχουν έντομα θα επισημαίνονται. «Το σχέδιο νομικής πράξης θεσπίζει υποχρεωτική επισήμανση για τα τρόφιμα που περιέχουν τα νέα τρόφιμα», αναφέρει η ΕΕ.
Σπυράκη για τη χρήση αλεύρων από έντομα στα τρόφιμα
Η έγκριση κυκλοφορίας τροφίμων, που περιλαμβάνουν συστατικά από έντομα και ειδικότερα γρύλο, αλευροσκουλήκι και ακρίδα στην ΕΕ, προκαλεί αναστάτωση στους καταναλωτές και εύλογη ανησυχία σε επιστημονικούς φορείς.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, Η ευρωβουλευτής της ΝΔ και του ΕΛΚ, Μαρία Σπυράκη, έθεσε το θέμα με γραπτή ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έλαβε «μια καταρχήν διαβεβαίωση» από την αρμόδια επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, ότι «η αναγραφή των συστατικών των τροφίμων σε εμφανές σημείο είναι υποχρεωτική».
«Τα τρόφιμα πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις επισήμανσης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 (για την ενημέρωση των καταναλωτών για τα τρόφιμα), ο οποίος απαιτεί την υποχρεωτική αναγραφή όλων των συστατικών στα προσυσκευασμένα τρόφιμα και προβλέπει ότι οι υποχρεωτικές πληροφορίες για τα τρόφιμα αναγράφονται σε εμφανές σημείο κατά τρόπο, ώστε να είναι ευδιάκριτες, ευανάγνωστες και, κατά περίπτωση, ανεξίτηλες», σημειώνει στην απάντησή της η Κυριακίδου και προσθέτει: «Στην περίπτωση τροφίμων που περιέχουν έντομα, η συγκεκριμένη ονομασία του εντόμου, όπως ορίζεται στους εκτελεστικούς κανονισμούς της (Ευρωπαϊκής) Επιτροπής για την έγκριση, πρέπει να περιλαμβάνεται στον κατάλογο των συστατικών».
Στην ερώτησή της, η ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη ζήτησε από την Κομισιόν να δώσει τις σχετικές διευκρινίσεις στους καταναλωτές και τους αρμόδιους επιστήμονες «δεδομένου ότι επιχειρείται η εισαγωγή εντομοφαγίας στην ΕΕ με την έγκριση πρώτων υλών προερχόμενων από έντομα σε τρόφιμα ευρείας κατανάλωσης, όπως μπισκότα, ζύμες, κ.λπ., με μόνη υποχρέωση αναγραφής της παρουσίας εντόμου εντός του καταλόγου συστατικών, που συνήθως παρουσιάζεται με πολύ μικρή δυσδιάκριτη γραμματοσειρά στο πίσω μέρος των συσκευασιών».
Στην απάντησή της, η επίτροπος, αρμόδια για την Ασφάλεια των Τροφίμων, διευκρινίζει επίσης ότι «τα δεδομένα αξιολογούνται από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), η οποία ενεργεί με πλήρη ανεξαρτησία και ακολουθεί τα υψηλότερα επιστημονικά πρότυπα.
Μόνο τα νέα τρόφιμα που έχουν αξιολογηθεί ως ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση εγκρίνονται για διάθεση στην αγορά της ΕΕ».