Τζον Κένεντι εναντίον Φιντέλ Κάστρο: 62 χρόνια από την Εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων

Η εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων, γνωστή στη λατινική Αμερική σαν Invasión de Bahía de Cochinos (ή Invasión de Playa Girón), ήταν μία αποτυχημένη στρατιωτική επέμβαση στην Κούβα. Την ανέλαβε η παραστρατιωτική ομάδα Ταξιαρχία 2506, υποστηριζόμενη από τη CIA, στις 17 Απριλίου του 1961. Η Ταξιαρχία 2506, οργανωμένη, εκπαιδευμένη και χρηματοδοτούμενη από τη CIA της κυβέρνησης των Η.Π.Α., ήταν το ένοπλο τμήμα της οργάνωσης του Κουβανικού Δημοκρατικού Επαναστατικού Μετώπου που είχε ως σκοπό την ανατροπή της επαναστατικής αριστερής κυβέρνησης του Φιντέλ Κάστρο. Ξεκινώντας από τη Γουατεμάλα, η δύναμη εισβολής νικήθηκε μέσα σε τρεις ημέρες από τις κουβανικές ένοπλες δυνάμεις, που τελούσαν υπό την άμεση διοίκηση του πρωθυπουργού Φιντέλ Κάστρο.

Η Κουβανική Επανάσταση από το 1952 έως το 1959 εκδίωξε από την εξουσία τον πρόεδρο Φουλχένσιο Μπατίστα, έναν δεξιό σύμμαχο των Η.Π.Α. Αντικαταστάθηκε από μία νέα αριστερή κυβέρνηση, στην οποία κυριαρχούσε ο Κάστρο, ο οποίος έκοψε τους προηγουμένως ισχυρούς δεσμούς της χώρας με τις Η.Π.Α., απαλλοτριώνοντας τα οικονομικά περιουσιακά στοιχεία και αναπτύσσοντας δεσμούς με τη Σοβιετική Ένωση, με την οποία οι Η.Π.Α. είχε εμπλακεί σε Ψυχρό πόλεμο. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ ανησυχούσε για την κατεύθυνση που έπαιρνε η κυβέρνηση του Κάστρο και, τον Μάρτιο του 1960, ο Αϊζενχάουερ διέθεσε το ποσό των 13.1 εκατομμυρίων δολαρίων στη CIA προκειμένου να σχεδιάσει την ανατροπή του Κάστρο. Η CIA προέβη στην οργάνωση της επιχείρησης με τη βοήθεια διαφόρων Κουβανικών αντιεπαναστατικών δυνάμεων, εκπαιδεύοντας την Ταξιαρχία 2506 στο Μεξικό. Μετά την εκλογή του το 1960, ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι ενημερώθηκε για το σχέδιο εισβολής και έδωσε τη συγκατάθεσή του.

Η CIA είχε στρατολογήσει Κουβανούς αντικαθεστωτικούς, οι οποίοι αφθονούσαν στο Μαϊάμι, όπου υπάρχει η αποκαλούμενη "Μικρή Αβάνα". Πάνω από 1.400 παραστρατιωτικοί, χωρισμένοι σε πέντε τάγματα πεζικού και ένα τάγμα αλεξιπτωτιστών, συγκεντρώθηκαν στη Γουατεμάλα πριν πλεύσουν για την Κούβα στις 13 Απριλίου του 1961. Το αμερικανικό σχέδιο στη φάση αυτή προέβλεπε απόβαση των Κουβανών αντιπάλων του Κάστρο σε ένα απομακρυσμένο σημείο του νησιού, δημιουργία προγεφυρώματος και ανακήρυξη "κυβέρνησης" των αντικαστρικών, η οποία, με τη διπλωματική στήριξη των Η.Π.Α. και την ελπίδα συσπείρωσης τμήματος του πληθυσμού γύρω της, θα επιχειρούσε να οδηγήσει σε δυαδική εξουσία στην Κούβα, ως πρώτο στάδιο ανατροπής του Κάστρο.

Στις 15 Απριλίου το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή. Οκτώ αμερικανικά βομβαρδιστικά αεροσκάφη B-26 που παρείχε η CIA άρχισαν βομβαρδισμό των αεροπορικών βάσεων της Κούβας και επέστρεψαν στις Η.Π.Α. Τα αεροσκάφη έφεραν διακριτικά της κουβανικής αεροπορίας, ώστε να ήταν γινόταν δυνατή η δικαιολόγηση της επιχείρησης ότι επρόκειτο δήθεν περί Κουβανών πιλότων που είχαν αυτομολήσει με τα αεροσκάφη της. Τη νύχτα της 16ης Απριλίου, οι κύριες δυνάμεις εισβολής αποβιβάστηκαν στην παραλία Πλάγια Χιρόν στον Κόλπο των Χοίρων και αρχικά υπερίσχυσαν επί μίας τοπικής επαναστατικής πολιτοφυλακής. Ο κουβανικός στρατός αντεπιτέθηκε και ο Κάστρο αποφάσισε να αναλάβει προσωπικά τον έλεγχο της επιχείρησης. Η κουβανική αεροπορία βύθισε όσα μεταγωγικά πλοία αποπειράθηκαν να φέρουν ενισχύσεις. Στις 20 Απριλίου, οι εισβολείς τελικά παραδόθηκαν και οι περισσότεροι από αυτούς, αφότου ανακρίθηκαν δημόσια, στάλθηκαν πίσω στις Η.Π.Α.

Οι συνέπειες της εισβολής ήταν πολύ σοβαρότερες μακροπρόθεσμα. Η εισβολή κατέληξε σε πολιτική πανωλεθρία των Η.Π.Α. και ήταν μεγάλη ντροπή για την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Τζον Κένεντι διέταξε μία σειρά από εσωτερικές έρευνες σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Επιπλέον, η αποτυχημένη εισβολή ισχυροποίησε τη θέση του Κάστρο, ο οποίος διακήρυξε ανοιχτά την πρόθεσή του να υιοθετήσει τον σοσιαλισμό και να ενισχύσει τους δεσμούς του με τη Σοβιετική Ένωση. Δύο εβδομάδες μετά την εισβολή, την Πρωτομαγιά, ο Κάστρο χαρακτήρισε την Κούβα στο λόγο του "πρώτη Λαοκρατική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Λατινικής Αμερικής", ενώ την 1η Δεκεμβρίου δήλωσε: "Είμαι μαρξιστής-λενινιστής και θα είμαι μαρξιστής-λενινιστής μέχρι την τελευταία μέρα της ζωής μου".

Η αντίθεση Η.Π.Α.-Κούβας ήταν πλέον ανειρήνευτη. Η δε στρατηγική συμμαχία της Κούβας με τη Σοβιετική Ένωση οδήγησε τελικά στα γεγονότα της Κρίσης των πυραύλων της Κούβας του 1962.

Ο ίδιος ο Κάστρο αργότερα, στην εισήγησή του στο 1ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, τόνισε: "Στις 16 Απριλίου του 1961, στο δυναμικό φόντο των όπλων που βροντούσαν και των χεριών με τις σφιγμένες γροθιές και τη στιγμή που κηδεύαμε τα θύματα των μισθοφορικών βομβαρδισμών, ο εργαζόμενος λαός ήταν σε θέση να διακηρύξει με ηρωική αποφασιστικότητα εναντίον των κατακτητών, ότι η Επανάσταση τώρα γινόταν σοσιαλιστική". Η πεποίθηση ότι μετά την αποτυχία των Η.Π.Α. στον Κόλπο των Χοίρων το μόνο που απέμενε στην Ουάσιγκτον ήταν να πραγματοποιήσει η ίδια απευθείας εισβολή "μας οδήγησε στην απόφαση να υπογράψουμε την κουβανο-σοβιετική συμφωνία για εγκατάσταση στο έδαφός μας πυρηνικών όπλων που αργότερα δημιούργησαν την κρίση του Οκτωβρίου του 1962", υπογράμμισε ο Κάστρο στο ίδιο ντουκουμέντο.

Το Κουβανικό Δημοκρατικό Επαναστατικό Μέτωπο ιδρύθηκε τον Μάιο του 1960 από Κουβανούς εξόριστους κατά του Κάστρο και αρχικά είχε την έδρα του στο Μεξικό. Η στρατιωτική πτέρυγα του Μετώπου, γνωστή ως Ταξιαρχία 2506 ήταν ο ένοπλος φορέας κατά την εισβολή.

Το Κουβανικό Επαναστατικό Συμβούλιο σχηματίστηκε, με τη βοήθεια της CIA, τρεις εβδομάδες πριν από την εισβολή της 17ης Απριλίου 1961 για να «συντονίσει και να κατευθύνει» τις δραστηριότητες του Κουβανικού Δημοκρατικού Επαναστατικού Μετώπου και ιδιαίτερα της Ταξιαρχίας 2506. Ο Χοσέ Μιρό Καρντόνα, πρώην πρωθυπουργός της Κούβας, ήταν πρόεδρος του Κουβανικού Επαναστατικού Συμβουλίου.

Η εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων απέτυχε και ο Μιρό Καρντόνα, του οποίου ο γιος είχε ενταχθεί στη δύναμη εισβολής, κατηγόρησε τη CIA για την αποτυχία. Ο Καρντόνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η CIA είχε αγνόησει τις ομάδες αντίστασης στην Κούβα και τις παραστρατιωτικές ομάδες με επικεφαλής τον Μανουέλ Ρέι, καθώς επίσης παραπλάνησε τους Κουβανούς εξόριστους σχετικά με τον ρόλο του αμερικανικού στρατού στην εισβολή. Μετά την κρίση των πυραύλων του Οκτωβρίου 1962, η κυβέρνηση Κένεντι απέσυρε μεγάλο μέρος της υποστήριξής της στο Κουβανικό Επαναστατικό Συμβούλιο και σε άλλες αντάρτικες ομάδες εξόριστων. Τον Απρίλιο του 1963, ο Καρντόνα παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου του Συμβουλίου, ισχυριζόμενος ότι ο Κένεντι είχε επιλέξει έναν δρόμο ειρηνικής συνύπαρξης με την κυβέρνηση του Κάστρο.

Το 1961–62, το παράρτημα της Νέας Ορλεάνης του Κουβανικού Επαναστατικού Συμβουλίου μεταφέρθηκε σε γραφείο στο κτίριο Νιούμαν στην οδό Καμπ 544. Αυτό ήταν το κτίριο όπου ο ακτιβιστής κατά του Κάστρο και κατηγορούμενος συνωμότης της δολοφονίας του Τζον Φ. Κένεντι, Γκάι Μπάνιστερ, είχε επίσης το γραφείο του. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο συνεργάτης του Μπάνιστερ, Σέρχιο Αρκάτσα Σμιθ, ήταν ο «επίσημος εκπρόσωπος» για το παράρτημα της Νέας Ορλεάνης του Συμβουλίου.

Με πληροφορίες από Wikipedia