Συναγερμός στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας: Πολεμικά «παιχνίδια» Ουάσινγκτον-Πεκίνου

Οι δυνάμεις των ΗΠΑ και των Φιλιππίνων εγκαινιάζουν σήμερα τις μεγαλύτερες πολεμικές ασκήσεις τους εδώ και δεκαετίες στις Φιλιππίνες και στα ύδατά τους στη διαφιλονικούμενη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και στα στενά της Ταϊβάν, όπου η Ουάσιγκτον έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει την Κίνα για τις ολοένα και πιο επιθετικές της ενέργειες.

Οι ετήσιες ασκήσεις από τους μακροχρόνιους συμμάχους της συνθήκης που ονομάζονται Balikatan δηλαδή «ώμος με ώμο» - θα διαρκέσουν έως τις 28 Απριλίου και θα περιλαμβάνουν περισσότερους από 17.600 στρατιωτικούς. Θα είναι η τελευταία επίδειξη αμερικανικής δύναμης πυρός στην Ασία, καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν ενισχύει ένα «τόξο συμμαχιών» για να αντιμετωπίσει καλύτερα την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής αντιπαράθεσης για την Ταϊβάν, μια νησιωτική δημοκρατία που το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι είναι δική της.

Αυτό συνδυάζεται με τις προσπάθειες των Φιλιππίνων υπό τον Πρόεδρο Φέρντιναντ Μάρκος τζούνιορ να υπερασπιστεί τα εδαφικά συμφέροντα της χώρας του στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, την οποία η Κίνα διεκδικεί ουσιαστικά στο σύνολό της, ενισχύοντας κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τις ΗΠΑ και επιτρέποντας σε μέλη των αμερικανικών δυνάμεων να παραμείνουν στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, στο πλαίσιο ενός αμυντικού συμφώνου του 2014. «Οι σχέσεις που έχουμε, που οικοδομούμε σε αυτές τις ασκήσεις, θα μας κάνουν πιο γρήγορους να ανταποκριθούμε σε συγκρούσεις, κρίσεις,σε ανθρωπιστική βοήθεια και ανακούφιση από καταστροφές», δήλωσε ο Υποστράτηγος των Πεζοναυτών των ΗΠΑ Έρικ Όστιν.

Περίπου 12.200 στρατιωτικοί των ΗΠΑ, 5.400 δυνάμεις των Φιλιππίνων και 111 στρατιώτες από την Αυστραλία συμμετέχουν στις ασκήσεις, τις μεγαλύτερες από τότε που ξεκίνησε το Balikata πριν από τρεις δεκαετίες. Στις ασκήσεις θα παρουσιαστούν αμερικανικά πολεμικά πλοία, μαχητικά αεροσκάφη καθώς και πύραυλοι Patriot, εκτοξευτές ρουκετών HIMARS και αντιαρματικά Javelins, σύμφωνα με στρατιωτικούς αξιωματούχους των ΗΠΑ και των Φιλιππίνων.

Σε μια άσκηση με πραγματικά πυρά που οι σύμμαχοι θα πραγματοποιήσουν για πρώτη φορά, οι δυνάμεις των ΗΠΑ και των Φιλιππίνων θα βυθίσουν ένα πλοίο-στόχο στα χωρικά ύδατα των Φιλιππίνων στα ανοικτά της δυτικής επαρχίας Zambales αύριο (26/4), σε συντονισμένο βομβαρδισμό πυροβολικού και αεροπορική επιδρομή στην ενδοχώρα και τις ακτές.

«Πρέπει να πυροβολήσουμε έναν στόχο που είναι πιο κοντά σε μια πραγματική απειλή, η οποία είναι μια εισβολή που προέρχεται από έναν αντίπαλο από τη θάλασσα», είπε ο συνταγματάρχης Michael Logico, εκπρόσωπος των Φιλιππίνων για το Balikatan, στους δημοσιογράφους. «Δείχνουμε ότι είμαστε έτοιμοι για μάχη».

Η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης σχετικά με τις μακροχρόνιες εδαφικές διαμάχες που αφορούν την Κίνα, τις Φιλιππίνες και τέσσερις άλλες χώρες, και τον στόχο του Πεκίνου να προσαρτήσει την Ταϊβάν, με τη βία, εάν χρειαστεί. Για παράδειγμα, η Κίνα αμφισβητεί τακτικά τα θαλάσσια δικαιώματα του Βιετνάμ, των Φιλιππίνων και της Μαλαισίας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και της Ιαπωνίας στην Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας.

Η Κίνα διεκδικεί επί του παρόντος νομικά δικαιώματα στη συντριπτική πλειονότητα της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, που εκτείνονται πολύ πέρα από τα όρια που καθορίστηκαν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Η Κίνα την περασμένη εβδομάδα προειδοποίησε για την εντατικοποίηση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή. Ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Μάο Νινγκ δήλωσε σε τακτική ενημέρωση ειδήσεων στο Πεκίνο ότι «θα οδηγήσει μόνο σε περισσότερες εντάσεις και λιγότερη ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή».

Οι διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ έχουν εκφράσει ανησυχία για τις εξελίξεις στη θάλασσα. Το 2020, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο εξέδωσε μια θέση των ΗΠΑ για τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, απορρίπτοντας τους ναυτιλιακούς ισχυρισμούς της Κίνας και τις τακτικές «εκφοβισμού» της ως «παράνομες»