Φράγμα Καχόφκα: Άνθρωποι πέρασαν τη νύχτα σε δέντρα και σκεπές - Φόβος για τους αγνοούμενους
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έμειναν χωρίς πρόσβαση σε πόσιμο νερό, τουλάχιστον επτά αγνοούνται, ενώ 42.000 πολίτες κινδυνεύουν άμεσα απο τις πλημμύρες μετά τη δολοφθορά στο φράγμα Νόβα Καχόφκα της Ουκρανίας. Για τρομερές συνέπειες προειδοποιεί ο ΟΗΕ, ενώ οι ειδικοί σημαίνουν συναγερμό για τις νάρκες που παρασύρθηκαν από τα νερά
Καθώς οι βομβαρδισμοί από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία συνεχίζονταν, δεκάδες άνθρωποι σε ένα νησί στον ποταμό Δνείπερο προσπαθούσαν να απομακρυνθούν απο τις πλημμυρισμένες περιοχές με στρατιωτικά φορτηγά ή σχεδίες μετά τη δολιοφθορά στο φράγμα Νόβα Καχόφκα.
Οι ουκρανικές αρχές κατηγόρησαν τις ρωσικές δυνάμεις ότι κατέστρεψαν σκόπιμα το φράγμα. Οι ρωσικές αρχές κατηγόρησαν τις πρόσφατες ουκρανικές στρατιωτικές επιδρομές. «Οι Ρώσοι χτύπησαν το φράγμα και δεν σκέφτηκαν τις συνέπειες», είπε ο Oλεξάντρ Σόκεριν, ο οποίος έφυγε από το σπίτι του με την οικογένειά του αφού πλημμύρισε πλήρως. «Δεν πρέπει να τους συγχωρήσουμε».
Τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή
Αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές δήλωσαν ότι η τεράστια καταστροφή του φράγματος δεν είχε προκαλέσει θύματα. Περίπου 42.000 άνθρωποι ωστόσο κινδυνεύουν από τις πλημμύρες και στις δύο πλευρές του ποταμού Δνείπερου μετά την καταστροφή του φράγματος Nόβα Καχόφκα, δήλωσαν Ουκρανοί αξιωματούχοι, με τα νερά των πλημμυρών να αναμένεται να κορυφωθούν σήμερα Τετάρτη (7/6).
Νωρίτερα ο επικεφαλής βοήθειας του ΟΗΕ Μάρτιν Γκρίφιθς είπε στο Συμβούλιο Ασφαλείας το βράδυ της Τρίτης ότι η καταστροφή του φράγματος «θα έχει σοβαρές και εκτεταμένες συνέπειες για χιλιάδες ανθρώπους στη νότια Ουκρανία και στις δύο πλευρές της πρώτης γραμμής μέσω της απώλειας σπιτιών, τροφίμων, πόσιμου νερού και βιοποριστικών μέσων». «Το τεράστιο μέγεθος της καταστροφής θα γίνει πλήρως αντιληπτό μόνο τις επόμενες ημέρες», είπε.
Τουλάχιστον επτά άνθρωποι από τη στιγμή που τα νερά πλημμύρισαν τις περιοχές κοντά στο φράγμα, ανέφερε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, επικαλούμενο τον εγκατεστημένο στη Μόσχα δήμαρχο της πόλης Νόβα Καχόφκα.
«Επτά άτομα γνωρίζουμε με βεβαιότητα οτι αγνοούνται», ανέφερε ο δήμαρχος Βλαντιμίρ Λεοντίεφ. Περισσότεροι από 900 άνθρωποι απομακρύνθηκαν την Τρίτη από την ελεγχόμενη από τη Ρωσία πόλη των περίπου 45.000 κατοίκων, η οποία βρίσκεται στην αριστερή όχθη του ποταμού Δνείπερου. Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι περίπου 80 κοινότητες στην περιοχή της Χερσώνας κινδυνεύουν να πλημμυρίσουν, σύμφωνα με το Reuters.
Τα Ηνωμένα Έθνη δήλωσαν ότι τουλάχιστον 16.000 άνθρωποι έχουν ήδη χάσει τα σπίτια τους και γίνονται προσπάθειες για την παροχή καθαρού νερού, χρημάτων και νομικής και συναισθηματικής υποστήριξης στους πληγέντες.
Σοκαριστικές εναέριες εικόνες
Οι νέες δορυφορικές εικόνες από την Ουκρανία αποκαλύπτουν την έκταση της καταστροφής στο φράγμα Νόβα Καχόβκα στο νότο της χώρας. Οι εικόνες που έδωσε στο φως η εταιρεία διαστημικής τεχνολογίας και πληροφοριών Maxar καλύπτουν περισσότερα από 2.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα και δίνουν μία πρώτη σαφή ιδέα για το μέγεθος της καταστροφής.
Νευραλγικής σημασίας το σοβιετικής κατασκευής φράγμα
Το σοβιετικής κατασκευής φράγμα της Καχόφκα είναι στρατηγικής σημασίας για δύο λόγους: Παρέχει υδροδότηση στη νότια Ουκρανία και σε ολόκληρη της χερσόνησο της Κριμαίας. Ενώ, η τεχνητή λίμνη που δημιουργεί βοηθά στην ψύξη των αντιδραστήρων του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια, που επίσης είναι υπό ρωσική κατοχή.
Σε μια ενημέρωση που δημοσιεύτηκε στο Twitter, το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι το φράγμα κατέρρευσε μερικώς λίγο πριν τις 03:00 τοπική ώρα της Τρίτης και ολόκληρο το ανατολικό τμήμα της δομής είχε παρασυρθεί μέχρι το μεσημέρι. Λέει επίσης ότι η στάθμη του νερού στη δεξαμενή Kαχόφκα ήταν σε υψηλό ρεκόρ λίγο πριν από το ρήγμα, γεγονός που οδήγησε σε «ιδιαίτερα μεγάλο όγκο νερού που πλημμύρισε την περιοχή».
Αλλά το Υπουργείο Εξωτερικών λέει επίσης ότι ο πυρηνικός σταθμός ηλεκτροπαραγωγής της Zαπορίζια είναι «πολύ απίθανο» να αντιμετωπίσει άμεσα προβλήματα ασφάλειας λόγω της πτώσης της στάθμης του νερού στη δεξαμενή.
Ζελένσκι: «Εσκεμμένη ρωσική επίθεση»
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς πρόσβαση σε κανονικό πόσιμο νερό μετά την παραβίαση του φράγματος, δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας,Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Είπε ότι τουλάχιστον «δεκάδες χιλιάδες» άνθρωποι εξακολουθούν να είναι εγκλωβισμένοι στην περιοχή.
Γράφοντας στο Telegram σήμερα το πρωί, είπε: «Οι υπηρεσίες μας, όλοι όσοι μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους, έχουν ήδη εμπλακεί. Αλλά μπορούμε να βοηθήσουμε μόνο στην περιοχή που ελέγχεται από την Ουκρανία. Από την πλευρά που κατέχει η Ρωσία, οι κατακτητές δεν προσπαθούν καν να βοηθήσουν τους ανθρώπους».
Ο Ζελένσκι καταδίκασε την επίθεση στο φράγμα λέγοντας ότι πραγματοποιήθηκε από ρωσικές δυνάμεις και ήταν «απολύτως εσκεμμένη». «Οι Ρώσοι τρομοκράτες απέδειξαν για άλλη μια φορά ότι αποτελούν απειλή για οτιδήποτε ζωντανό», πρόσθεσε.
Ουκρανοί σαμποτέρ χτύπησαν και το Κουρσκ - «Να απαντήσουμε με νέα επίθεση» λέει ο Μεντβέντεφ
Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε σήμερα ότι φαίνεται πως η Ουκρανία έχει εξαπολύσει την πολυαναμενόμενη αντεπίθεσή της και ότι η Μόσχα θα πρέπει να απαντήσει με τη δική της επίθεση μόλις απωθήσει τις δυνάμεις του Κιέβου.
«Ο εχθρός έχει εδώ και καιρό υποσχεθεί μια μεγάλη αντεπίθεση. Και φαίνεται ότι έχει ήδη ξεκινήσει κάτι», δήλωσε ο Μεντβέντεφ, που τώρα είναι αντιπρόεδρος στο Συμβούλιο Ασφαλείας της Ρωσίας, σε ανακοίνωση στην εφαρμογή μηνυμάτων Telegram.
«Πρέπει να σταματήσουμε τον εχθρό και μετά θα εξαπολύσουμε επίθεση», δήλωσε.
Επίσης, ένας άνδρας τραυματίστηκε σήμερα στην περιφέρεια Κουρσκ στη δυτική Ρωσία, ενώ σε δύο πόλεις της έχει διακοπεί η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μετά τη ρίψη εκρηκτικών από την Ουκρανία σε υποσταθμό ηλεκτροδότησης κοντά στα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών κατά τη διάρκεια της νύχτας, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη.
"Ένας από τους εργαζόμενους (στον υποσταθμό) υπέστη τραύματα από θραύσματα ενώ εργαζόταν για την αποκατάσταση της παροχής ρεύματος. Αυτός έχει διακομιστεί στο κεντρικό νοσοκομείο της περιφέρειας και οι γιατροί του παρέχουν όλη την απαραίτητη φροντίδα", δήλωσε ο περιφερειάρχης της Κουρσκ Ρομάν Σταρόβοϊτ.
Το Reuters δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει από ανεξάρτητη πηγή την πληροφορία αυτή.
Politico: Νέο «Τσερνόμπιλ» η δολιοφθορά στο φράγμα Νόβα Καχόβκα
Οι ανησυχίες για μια τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή στην Ουκρανία έχουν επικεντρωθεί εδώ και καιρό στον πυρηνικό σταθμό Zαπορίζια που κατέχει η Ρωσία. Όμως απ'οτι φαίνεται ψάχναμε σε λάθος μέρος, γράφει σε άρθρο του το Politico.
Η καταστροφή συνέβη νωρίς την Τρίτη (6/6), όταν εκρήξεις κατέστρεψαν το κολοσσιαίο υδροηλεκτρικό φράγμα Nόβα Καχόβκα στη νότια Ουκρανία - αποστραγγίζοντας μια από τις μεγαλύτερες τεχνητές δεξαμενές της Ηπείρου. Οδήγησε στην απομάκρυνση χιλιάδων ανθρώπων, μόλυνε τη γη, κατέστρεψε μια μεγάλη γεννήτρια ηλεκτρικής ενέργειας και αναμένεται να προκαλέσει μελλοντικά προβλήματα με την παροχή νερού.
Το Κίεβο κατηγορεί τη Ρωσία, η οποία κατέλαβε τον έλεγχο του φράγματος στις 24 Φεβρουαρίου του 2022, την πρώτη ημέρα της πλήρους κλίμακας εισβολής της στην Ουκρανία. Το Κρεμλίνο έδειξε ως υπεύθυνη την Ουκρανία, αλλά δεν παρείχε στοιχεία.
Η Ουκρανία έχει προειδοποιήσει εδώ και καιρό για τον κίνδυνο. Τον Οκτώβριο, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε τη Δύση να πιέσει τη Ρωσία να μην ανατινάξει το φράγμα, το οποίο, όπως είπε, ήταν στημένο με εκρηκτικά. «Η καταστροφή του φράγματος θα σήμαινε μεγάλης κλίμακας καταστροφή», είπε.
Αλλά ενώ διεθνείς παρατηρητές είναι παρόντες στο Zαπορίζια, το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης, αυτό δεν συνέβη με τη Nόβα Καχόβκα. Το φράγμα «βίωσε» μήνες συγκρούσεων καθώς η Ουκρανία απώθησε τα ρωσικά στρατεύματα στον ποταμό Ντνίπρο πέρυσι και τώρα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή μεταξύ των δύο στρατών.
Μια ανθρώπινη καταστροφή
Ο άμεσος αντίκτυπος είναι για τους ανθρώπους που ζουν στην περιοχή. Η δυτική ακτή του Δνείπερου βρίσκεται υπό ουκρανικό έλεγχο, ενώ η ανατολική εξακολουθεί να κρατείται από τη Ρωσία. Ο Ουκρανός επικεφαλής της περιφέρειας της Χερσώνας, Oλεκσάντρ Προκούντιν, δήλωσε ότι 16.000 άνθρωποι σε εδάφη που ελέγχονται από την Ουκρανία βρίσκονται σε κίνδυνο και πολλοί θα πρέπει να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Ο Βιτάλι Μπογκντάνοφ, βουλευτής στο δημοτικό συμβούλιο της Χερσώνας που ζει κοντά, πήγε να δει το μέγεθος της ζημιάς το πρωί της Τρίτης. «Δεν υπάρχει πανικός, οι υπηρεσίες διάσωσης εργάζονται, η αστυνομία και ο στρατός είναι παντού», είπε στο POLITICO και πρόσθεσε: «Πολλοί άνθρωποι απομακρύνονται». Είπε ότι δεν σχεδίαζε να φύγει από το σπίτι του καθώς πρέπει να φροντίσει τους ηλικιωμένους συγγενείς του. Όσοι ζουν σε ρωσικά κατεχόμενα εδάφη δεν ξέρουν τι να κάνουν στη συνέχεια.
Ο Σέρχιι Ζεινάλοφ, ένας σκηνοθέτης που ζει στο Κίεβο, τηλεφώνησε στη γιαγιά του στο Oλέσκι, μια πόλη περίπου 70 χιλιόμετρα από το φράγμα, το πρωί της Τρίτης. «Εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε νερό στην πόλη. Από όσο γνωρίζω δεν υπάρχει ρεύμα ή επικοινωνία στην περιοχή τώρα. Ως αποτέλεσμα, οι πληροφορίες έρχονται σιγά-σιγά. Εν τω μεταξύ, το νερό πλησιάζει τα σπίτια εκεί»
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις
Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Άντριι Μέλνικ χαρακτήρισε την καταστροφή του φράγματος Νόβα Καχόβκα «τη χειρότερη περιβαλλοντική καταστροφή στην Ευρώπη από το Τσερνόμπιλ».Το εύρος των επιπτώσεων είναι τεράστιο — από τον εκτοπισμό ανθρώπων έως τον πνιγμό ζώων και τη ρύπανση του περιβάλλοντος.
«Τώρα γνωρίζουμε ότι δυνητικά 600 ή ίσως ακόμη και 800 τόνοι πετρελαίου έχουν απελευθερωθεί στο νερό», δήλωσε στις Βρυξέλλες ο υπουργός Περιβάλλοντος της Ουκρανίας Ρούσλαν Στρίλετς. «Αυτή η πετρελαιοκηλίδα θα παρασυρθεί στον ποταμό Δνείπερο και είμαι σίγουρος ότι θα φθάσει στη Μαύρη Θάλασσα».
Σύμφωνα με τον Oλέξιι Πασιούκ, ακτιβιστή της περιβαλλοντικής ομάδας CEE Bankwatch, οι «προσωρινές επιπτώσεις» της πλημμύρας μπορεί να διαρκέσουν έως και μια εβδομάδα. «Ωστόσο, αργότερα ο μεγαλύτερος αντίκτυπος θα προκληθεί από την έλλειψη νερού καθώς η δεξαμενή Kαχόβκα είναι πηγή νερού για το σύστημα ποτίσματος της νότιας περιοχής Χερσώνα», πρόσθεσε. «Μπορούμε να περιμένουμε σημαντικά προβλήματα για τη γεωργία και για τους ντόπιους που ζουν από αυτήν».
Ukraine Declares State of Emergency After Nova Kakhovka Dam Attack. Here’s What We Know So Far
Η αποστράγγιση της δεξαμενής θα μπορούσε επίσης να έχει δραματικό αντίκτυπο στην κατεχόμενη χερσόνησο της Κριμαίας. Βασίζεται στο νερό από την ηπειρωτική Ουκρανία. Μία από τις πρώτες ενέργειες εισβολής των ρωσικών στρατευμάτων πέρυσι ήταν να ανοίξουν ξανά ένα κανάλι νερού που συνδέεται με τη δεξαμενή που είχε κλείσει από την Ουκρανία μετά την προσάρτηση του 2014.
«Θα είναι μια κοινωνικοοικονομική καταστροφή. Οι αγρότες δεν θα μπορούν να καλλιεργήσουν», δήλωσε ο Βιμ Ζουίζενμπουργκ της PAX, μιας ολλανδικής ΜΚΟ που συνεργάζεται με το ερευνητικό δίκτυο Bellingcat. «Η Ουκρανία είχε ήδη [αποκλείσει] τον ποταμό προς την Κριμαία πριν από τη σύγκρουση για να σταματήσει τη ροή του νερού , που ήδη οδήγησε σε κάποια ερημοποίηση στην περιοχή. Είναι δύσκολο να προβλέψεις οτιδήποτε – τα περισσότερα από τα αποτελέσματα πιθανότατα θα εμφανιστούν σε δύο έως τρία χρόνια».
Η Ιουλία Μαρχέλ, συντονίστρια του Let's Do It Ukraine SOS, της μεγαλύτερης περιβαλλοντικής ΜΚΟ της χώρας, χαρακτήρισε την έκρηξη του φράγματος «καταστροφή». «Τα ζώα, τα είδη, θα καταστραφούν», είπε. «Θα αλλάξει το κλίμα ολόκληρης της περιοχής. Οι ουκρανικές αγροτικές εκτάσεις πιθανότατα έχουν καταστραφεί. Η περιοχή θα πλημμυρίσει. Τα μέρη από τα οποία θα φύγει το νερό θα μετατραπούν σε έρημους, τα μέρη όπου θα μείνει το νερό θα γίνουν βάλτοι»
Προσθέτει το τεράστιο κόστος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του πολέμου, το οποίο έχει φτάσει τα 53 δισεκατομμύρια ευρώ, δήλωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος της Ουκρανίας.
Αγώνες εξουσίας
Η καταστροφή του φράγματος δεν θα έχει άμεση επίδραση στο εθνικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας, δήλωσε ο Βιτάλι Μούχιν, στρατηγικός σύμβουλος της κρατικής εταιρείας υδροηλεκτρικής ενέργειας του Κιέβου Ukrhydroenergo. Το Nόβα Καχόβκα, που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1950, έχει χωρητικότητα 357 μεγαβάτ, αλλά δεν έχει συνεισφέρει μεγάλη ισχύ από τότε που τέθηκε υπό ρωσική κατοχή.
Δεν θα είναι ξανά λειτουργικό σύντομα. Η Ukrhydroenergo είπε ότι «ως αποτέλεσμα των εκρήξεων στην αίθουσα μηχανών, ο υδροηλεκτρικός σταθμός Kαχόβκα καταστρέφεται ολοσχερώς. Δεν ειναι αναστρέψιμο». Ο υδροηλεκτρικός σταθμός θα ήταν βασική πηγή καθαρής ενέργειας και σημαντικό μέρος του μεταπολεμικού ενεργειακού τοπίου της Ουκρανίας, δήλωσε η Oλένα Παβλένκo, πρόεδρος του ενεργειακού think tank του ομίλου DiXi του Κιέβου.
Ukraine dam: Thousands flee floods after dam collapse near Nova Kakhovka - BBC News
Ο Iχόρ Σιρότα, επικεφαλής της Ukrhydroenergo, είπε ότι το Κίεβο θα κατασκευάσει ένα νέο εργοστάσιο στην ίδια τοποθεσία μόλις απελευθερώσει την περιοχή. Η ανατίναξη του φράγματος έχει πιθανό αντίκτυπο στον πυρηνικό σταθμό της Zαπορίζια που έχει σημαδευτεί από τη μάχη και το οποίο έχει επίσης καταληφθεί από τα ρωσικά στρατεύματα.
Το εργοστάσιο βασίζεται στο νερό της δεξαμενής για την ψύξη των έξι αντιδραστήρων του, αλλά τώρα βρίσκονται σε λεγόμενη κρύα διακοπή λειτουργίας και η πισίνα ψύξης του εργοστασίου είναι γεμάτη, οπότε χρειάζονται μόνο «λίγα λίτρα την ημέρα», δήλωσε ο Leon Cizelj, πρόεδρος της European Nuclear Society.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας είπε ότι υπάρχει αρκετό νερό ψύξης στο εργοστάσιο για περίπου έξι μήνες. «Η εγκατάσταση έχει διαθέσιμες εφεδρικές επιλογές και δεν υπάρχει βραχυπρόθεσμος κίνδυνος για την πυρηνική ασφάλεια», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι.
«Η σύγκρουση συνεχίζει να θέτει νέα πιεστικά όρια», δήλωσε ο Νταγκ Γουέιρ, διευθυντής έρευνας και πολιτικής στο Παρατηρητήριο Συγκρούσεων και Περιβάλλοντος. «Πολλοί άνθρωποι έχουν ανησυχήσει για αυτά τα φράγματα, αλλά ταυτόχρονα δεν περίμεναν ποτέ να παραβιαστούν. Τα γεγονότα απλώς συνεχίζουν να εκτυλίσσονται, δημιουργώντας στρώματα περιβαλλοντικής ζημιάς στην Ουκρανία»