Campi Flegrei: Τρομάζει τους επιστήμονες το πιο επικίνδυνο «υπερηφαίστειο της Ευρώπης»
Τo Campi Flegrei (Φλεγραία Πεδία) είναι μια μεγάλη καλντέρα διαμέτρου 13 χιλιομέτρων κοντά στη Νάπολη. Τον τελευταίο μήνα δείχνει πως είναι σε φάση που «ξυπνάει» με αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός στους επιστήμονες.
Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Communications Earth & Environment», ερευνητική ομάδα από το Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών της Ιταλίας για τη Γεωφυσική και την Ηφαιστειολογία (INGV) και το University College London αναφέρουν ότι οι γεωλογικές διεργασίες στο υπερηφαίστειο από το 1538 που εξερράγη για τελευταία φορά έχουν «εξασθενήσει» τη δομή του με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί ανησυχητικά τα φαινόμενα (π.χ σεισμική δραστηριότητα κ.α.) που συνδέονται με την παραγωγή εκρήξεων.
Τον Απρίλιο, μόνο, καταγράφηκαν 600 σεισμοί, οι περισσότεροι που έχουν καταγραφεί σε διάστημα ενός μήνα.
Τι μελετούν οι επιστήμονες
Οι επιστήμονες, σύμφωνα με το IFL Science, επί έξι χρόνια, χρησιμοποιούν ένα μοντέλο ώστε να περιγράψουν τη συμπεριφορά του Campi Flegrei, σε ό,τι αφορά τους σεισμούς, αλλά και την ανύψωση.
Το συγκεκριμένο ηφαίστειο που βρίσκεται κοντά στη Νάπολη έχει χαρακτηριστεί ως «υπερηφαίστειο», δεδομένου ότι πρόκειται για καλντέρα με διάμετρο μεταξύ 12 και 14 χιλιομέτρων και μέρος της βρίσκεται στη θάλασσα.
Στην γύρω από το ηφαίστειο περιοχή κατοικούν 360.000 άνθρωποι, η ζωή των οποίων εξαρτάται από την παρακολούθηση των κινήσεων του υπερηφαιστείου και τη δυνατότητα μοντελοποίησης.
Μία μελέτη Ιταλών και άλλων Ευρωπαίων ερευνητών που συνεργάστηκαν αποκαλύπτει πως το Κάμπι Φλεγκρέι - γνωστό ως «υπερηφαίστειο της Ευρώπης» - συμπεριφέρεται όπως είχε προβλέψει το μοντέλο «και μπορεί να πλησιάζει στην έκρηξη του».
Να σημειωθεί ότι η τελευταία έκρηξη του ήταν το 1538, «εν τούτοις είναι αρκετά ανήσυχο τα τελευταία 70 χρόνια», σημειώνουν οι συγγραφείς της μελέτης. «στις δεκαετίες του '50, του '70 και του '80 είχε αυξήσεις δραστηριότητας δύο ετών και την τελευταία δεκαετία, υπήρξε μια αργή αλλά σταθερή άνοδος στη δραστηριότητα. Η παραθαλάσσια πόλη Pozzuoli κοντά στο κέντρο της καλντέρας έχει ανυψωθεί σχεδόν κατά 4 μέτρα, ένα φαινόμενο γνωστό ως βραδυσεισμός».
Η Dr. Stefania Danesi από το INGV Bologna ενημέρωσε πως «δεν μπορούμε να δούμε τι συμβαίνει υπόγεια. Αντίθετα, καλούμαστε να αποκρυπτογραφήσουμε τις ενδείξεις που μας δίνει το ηφαίστειο, όπως οι σεισμοί και η ανύψωση του εδάφους».
Αυτό σημαίνει ουσιαστικά ότι μια ρήξη είναι πιθανή βραχυπρόθεσμα.
Ο καθηγητής Christopher Kilburn του UCL Earth Sciences, μέλος της ομάδας των ερευνητών, εξήγησε πως «αυτό δεν σημαίνει ότι η έκρηξη είναι εγγυημένη. Η ρήξη μπορεί να ανοίξει μια ρωγμή μέσω του φλοιού, αλλά το μάγμα πρέπει ακόμα να προωθηθεί στη σωστή θέση για έκρηξη. Είναι η πρώτη φορά που εφαρμόζουμε το μοντέλο μας, το οποίο βασίζεται στη φυσική του τρόπου με τον οποίο σπάνε οι βράχοι, σε πραγματικό χρόνο σε οποιοδήποτε ηφαίστειο».
Οι σεισμοί, λοιπόν, στην Campi Flegrei αποτυπώνουν την αυξανόμενη πίεση που ασκείται από κάτω. Το σχέδιο των σεισμών υποδηλώνει ότι ο φλοιός δεν ανταποκρίνεται με ελαστικό τρόπο: αντί να τεντώνεται και να λυγίζει, σπάει.
«Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι τμήματα του ηφαιστείου γίνονται πιο αδύναμα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να σπάσει, παρόλο που οι πιέσεις που το χωρίζουν είναι μικρότερες από ό,τι ήταν κατά την τελευταία κρίση πριν από 40 χρόνια», πρόσθεσε ο Dr Nicola Alessandro Pino από το Παρατηρητήριο του Βεζούβιου, που εκπροσωπεί το Istituto Nationale di Geofisica e Vulcanologia (INGV) στη Νάπολη.
Κίνδυνος για εκατομμύρια κατοίκους
Μια πιθανή έκρηξή του θα σημαίνει ότι εκατομμύρια άνθρωποι θα πεθάνουν (η πόλη της Νάπολης είναι κτισμένη μέσα στην καλντέρα των Φλεγραίων Πεδίων), ενώ το κλίμα θα επηρεαστεί σε παγκόσμια κλίμακα.
Συγκεκριμένα, στην περιοχή κοντά στο ηφαίστειο ζουν περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι. Μέσα στην καλντέρα του, η οποία σχηματίστηκε μετά από μια τεράστια έκρηξη που συνέβη πριν από 39.000 χρόνια, έχουν τα σπίτια τους μισό εκατομμύριο κάτοικοι.
