Τζέιμς Κάμερον: Όταν καταδύθηκε στο πιο βαθύ σημείο του ωκεανού - «Βουτιά» στην Τάφρο των Μαριανών
Το 2012, ο Τζέιμς Κάμερον έγινε ο πρώτος άνθρωπος που έκανε κατάδυση με επανδρωμένο υποβρύχιο στο βαθύτερο σημείο του πλανήτη, στην τάφρο των Μαριανών. Το σημείο αυτός αποτελεί μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου βαθιών τάφρων που διασχίζουν τον πυθμένα του ωκεανού, οι οποίες σχηματίζονται όταν συγκρούονται δύο τεκτονικές πλάκες.
Στο σημείο της σύγκρουσης, η μία από τις πλάκες βυθίζεται κάτω από την άλλη στον φλοιό της Γης, δημιουργώντας μια ωκεάνια τάφρο.
Η Τάφρος βρίσκεται στον δυτικό Ειρηνικό ωκεανό, ανατολικά των Φιλιππίνων και κατά μέσο όρο περίπου 200 χιλιόμετρα ανατολικά των νήσων Μαριάνα. Ουσιαστικά μοιάζει με μια σχισμή, σε σχήμα ημισελήνου, στο φλοιό της Γης που έχει μήκος πάνω από 2.550 χιλιόμετρα και πλάτος 69 χιλιόμετρα. Η απόσταση μεταξύ της επιφάνειας του ωκεανού και του βαθύτερου σημείου της τάφρου -το Challenger Deep, το οποίο βρίσκεται περίπου 322 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της αμερικανικής επικράτειας Γκουάμ- είναι σχεδόν 11 χιλιόμετρα.
Αυτό που κάνει την Τάφρο αυτή μια από τις πιο σημαντικές ερευνητικές αποστολές, η οποία ελκύει πληθώρα εξερευνητών που θέλουν να προσπαθήσουν να την επισκεφτούν, δεν έγκειται μόνο το βάθος της. Αν και στον πυθμένα της τάφρου των Μαριανών η πίεση ξεπερνά τις 1000 ατμόσφαιρες, νούμερο αρκετό για να συνθλίψει όλα τα υποβρύχια εκτός από τα πιο ανθεκτικά και να σκοτώσει ακαριαία έναν απροστάτευτο άνθρωπο. Η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 1 και 4°C.
Το ταξίδι του Cameron και οι δυσκολίες
Δυστυχώς οι άνθρωποι δεν έχουν τα ίδια φυσικά χαρακτηριστικά με εκείνα των οργανισμών που ζουν εκεί έτσι η κατάδυσή τους σε αυτό το σημείο είναι επικίνδυνη. Στόχος των σύγχρονων εξερευνητών ήταν να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες, μέσω της τεχνολογίας, μέσα σε ένα υποβρύχιο, έτσι ώστε αυτό να αντέχει τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, σε ένα τόσο μεγάλο βάθος.
Οι δυσκολίες αυτές όμως δεν ήταν αρκετά σημαντικές για τον σκηνοθέτη και εξερευνητή Τζέιμς Κάμερον, ο οποίος εκπλήρωσε το 2012 τον μακροχρόνιο στόχο του, να φτάσει στον πυθμένα της Τάφρου με επανδρωμένο σκάφος. Για την κατάδυση, ο Κάμερον σχεδίασε ένα υποβρύχιο όχημα 7,5 περίπου μέτρων, το Deepsea Challenger.
Το σκάφος ήταν εξοπλισμένο με υδραυλικό βραχίονα χειρισμού για τη λήψη δειγμάτων και με πολλαπλές κάμερες για τη λήψη εικόνων του τοπίου και των μορφών ζωής σε μερικές από τις βαθύτερες ζώνες του κόσμου. Είχε έναν μηχανισμό προσεδάφισης, ένα μη επανδρωμένο σκάφος μεγέθους τηλεφωνικού θαλάμου, το οποίο επίσης περιηγήθηκε στα μυστηριώδη βάθη της Τάφρου για να συλλέξει δείγματα και εικόνες.
Ωστόσο ακόμα και με αυτή την προσεκτικά σχεδιασμένη τεχνολογία, το υποβρύχιο του Κάμερον δεν έμεινε άθικτο από την κατάδυση. Με το σημείο που επισκέφθηκε ο εξερευνητής, η πίεση του νερού να υπολογίζεται πάνω από 10.859 atm, αρκετά κομμάτια εξοπλισμού έπεσαν θύματα της τεράστιας πίεσης, μέχρι να φτάσει το υποβρύχιο στον πυθμένα της θάλασσας. Μετά από τρεις ώρες εξερεύνησης, o Κάμερον ξεκίνησε την ανάδυση, η οποία του πήρε περίπου 1,5 ώρα μέχρι να δει την επιφάνεια του νερού.
O Cameron έφερε μαζί του πίσω 68 νέα είδη μικροοργανισμών.