Μπάιντεν: «Πρεμιέρα» για την ευρωπαϊκή περιοδεία του - Το ΝΑΤΟ, τα «αγκάθια» και ο βασιλιάς Κάρολος

Ο Τζο Μπάιντεν φθάνει σήμερα Κυριακή (9/7) στην Ευρώπη εν μέσω ερωτημάτων σχετικά με τα πυρομαχικά διασποράς και την ενότητα του ΝΑΤΟ που διακυβεύεται. Η περιοδεία του ηγέτη των ΗΠΑ σε τρεις χώρες έχει στόχο να «επιδείξει την ηγεσία του προέδρου στην παγκόσμια σκηνή» σε μια κρίσιμη στιγμή για τον πόλεμο στην Ουκρανία

Ο Αμερικανός πρόεδρος μεταβαίνει στην Ευρώπη για μια γρήγορη περιοδεία στην οποία κυριαρχεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, με την επέκταση της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ και την έγκριση των αμερικανικών πυρομαχικών διασποράς πιθανότατα να αποτελούν βασικά σημεία συζήτησης. Ο σύμβουλός του για την εθνική ασφάλεια, Τζέικ Σάλιβαν, είπε ότι το ταξίδι θα «δείξει την ηγεσία του προέδρου στην παγκόσμια σκηνή».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα φτάσει το βράδυ στο Λονδίνο, όπου θα συναντηθεί με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Ρίσι Σουνάκ και τον βασιλιά Κάρολο΄Γ, και στη συνέχεια θα κατευθυνθεί σε μια σημαντική σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, πριν ταξιδέψει στο Ελσίνκι για να υποδεχθεί το νεότερο μέλος του ΝΑΤΟ, τη Φινλανδία.

Παρά την ασταθή πολιτική θέση του Σουνάκ στο εσωτερικό μέτωπο, έχει καλλιεργήσει στενούς δεσμούς με τον Μπάιντεν και θα είναι η έκτη συνάντησή τους από τότε που ο Σουνάκ ανέλαβε καθήκοντα τον Οκτώβριο του περασμένου έτους.

Το γραφείο του πρωθυπουργού ανέφερε σε δήλωση το Σάββατο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι «ο κορυφαίος σύμμαχος της Ευρώπης στο ΝΑΤΟ [και] ο σημαντικότερος εμπορικός, αμυντικός και διπλωματικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών». Πρόσθεσε: «Καθώς αντιμετωπίζουμε νέες και άνευ προηγουμένου προκλήσεις για τη φυσική και οικονομική μας ασφάλεια, οι συμμαχίες μας είναι πιο σημαντικές από ποτέ».

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκαν την Παρασκευή στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο Ερντογάν εξέφρασε την υποστήριξή του για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Η Ουκρανία κερδίζει την υποστήριξη της Τουρκίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, αλλά ο Μπάιντεν προτρέπει να είμαστε προσεκτικοί ως προς το χρονοδιάγραμμα

Ο Μπάιντεν θα συναντηθεί με τον Βρετανό μονάρχη στο Κάστρο του Ουίνδσορ για πρώτη φορά μετά τη στέψη του Καρόλου, όπου αναμένεται να συζητήσουν την κλιματική κρίση, ένα θέμα που απασχολεί έντονα και τους δύο ηγέτες και το πώς μπορούν να χρηματοδοτήσουν πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Όταν οι δύο άνδρες συναντήθηκαν στη σύνοδο κορυφής Cop26 για το κλίμα στη Σκωτία πριν από δύο χρόνια, ο Μπάιντεν επαίνεσε τις πρωτοβουλίες του Καρόλου στο θέμα, λέγοντάς του: «Σε χρειαζόμαστε πολύ».

Ο Μπάιντεν θα περάσει στη συνέχεια δύο ημέρες στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, η οποία φιλοξενεί την ετήσια σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Θα συμμετάσχει σε συναντήσεις με ηγέτες και θα εκφωνήσει ομιλία από το Πανεπιστήμιο του Βίλνιους.

Είναι πιθανό ο πρόεδρος των ΗΠΑ να αντιμετωπίσει ερωτήσεις σχετικά με το γιατί ενέκρινε την παροχή πυρομαχικών διασποράς στην Ουκρανία, ένα όπλο που περισσότερα από τα δύο τρίτα των μελών του ΝΑΤΟ έχουν απαγορεύσει επειδή έχει ιστορικό πρόκλησης αδιάκριτων απωλειών αμάχων. Τα πυρομαχικά που δεν έχουν εκραγεί προκαλούν δυνητικά θανάτους δεκαετίες αργότερα.

Για τον γενικό γραμματέα της συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, η σύνοδος κορυφής «θα στείλει ένα σαφές μήνυμα: το ΝΑΤΟ είναι ενωμένο και η επιθετικότητα της Ρωσίας δεν θα περάσει». Αλλά το ΝΑΤΟ αγωνίστηκε επίσης να γεφυρώσει τις διαφορές σε σημαντικά ζητήματα. Η Φινλανδία έγινε δεκτή στη συμμαχία φέτος, αλλά η ένταξη της Σουηδίας ανεστάλη από την Τουρκία και την Ουγγαρία.

Υπάρχουν επίσης διαφωνίες σχετικά με το πόσο γρήγορα θα δοθεί πρόσκληση στην Ουκρανία για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Οι χώρες στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας θέλουν να προχωρήσει γρήγορα, θεωρώντας το ως έναν τρόπο αποτροπής της ρωσικής επιθετικότητας. Οι ΗΠΑ και άλλοι υποστηρίζουν μια πιο προσεκτική προσέγγιση. Ο ίδιος ο Μπάιντεν σημείωσε σε συνέντευξή του στο CNN που μεταδόθηκε την Παρασκευή: «Δεν νομίζω ότι υπάρχει ομοφωνία στο ΝΑΤΟ σχετικά με το αν θα φέρει ή όχι την Ουκρανία στην οικογένεια του ΝΑΤΟ τώρα, αυτή τη στιγμή, εν μέσω πολέμου… Αν ο πόλεμος συνεχίζεται, τότε είμαστε όλοι σε πόλεμο. Είμαστε σε πόλεμο με τη Ρωσία, αν είναι έτσι».

Ο αμερικανός γερουσιαστής Tομ Τίλις, ο οποίος θα παρευρεθεί στη σύνοδο κορυφής ως επικεφαλής μιας δικομματικής αντιπροσωπείας, παρομοίασε τη συμμαχία με μια συγκέντρωση δεκάδων μελών μίας οικογένειας που τσακώνονται και συγκρούονται αλλά παρ' όλα αυτά παραμένουν ενωμένα.

«Στο τέλος της ημέρας, ξέρεις ότι είσαι οικογένεια», είπε ο Τίλις. «Είναι η ισχυρότερη στρατιωτική συμμαχία στην ιστορία μας και νομίζω ότι έχει γίνει ισχυρότερη μόνο ως αποτέλεσμα της ηγεσίας των ΗΠΑ, ως αποτέλεσμα της ηγεσίας του Στόλτενμπεργκ και ως αποτέλεσμα της απειλής από τον [πρόεδρο της Ρωσίας] Βλαντιμίρ Πούτιν προς όλους τους συμμάχους του ΝΑΤΟ. και άλλες χώρες στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο και στη διεθνή τάξη», είπε.

Στη συνέχεια, ο Μπάιντεν θα επισκεφθεί το Ελσίνκι. Η στάση είναι λίγο γύρος νίκης, αλλά θα μπορούσε επίσης να είναι μια υπενθύμιση ημιτελών εργασιών. Η σκανδιναβική χώρα τον Απρίλιο έγινε το 31ο μέλος του ΝΑΤΟ, τερματίζοντας την ιστορία της ουδετερότητάς της και δείχνοντας πώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία απέτυχε στην Ευρώπη.

Η Φινλανδία επρόκειτο να ενταχθεί μαζί με τη γειτονική της Σουηδία, της οποίας η είσοδος έχει σταματήσει λόγω της Τουρκίας και της Ουγγαρίας. Το ΝΑΤΟ απαιτεί την ομόφωνη συναίνεση όλων των μελών του για να επεκταθεί. Ο Σουηδός πρωθυπουργός, Ουλφ Κρίστερσον, επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο την Τετάρτη και συνάντησε τον Μπάιντεν για να συνεχίσει την πίεση για ένταξη. Αλλά υπάρχει μικρή ελπίδα ότι το ζήτημα θα επιλυθεί στο Βίλνιους.

Ο Λευκός Οίκος χαρακτηρίζει την επίσκεψη του Μπάιντεν στο Ελσίνκι ως «σύσκεψη κορυφής ηγετών ΗΠΑ-Σκανδιναβίας» και θα είναι μια πολύ διαφορετική περίσταση από την τελευταία φορά που ένας πρόεδρος των ΗΠΑ επισκέφθηκε το Ελσίνκι πριν από πέντε χρόνια.

Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, ο Ντόναλντ Τραμπ έδωσε συνέντευξη Τύπου με τον Πούτιν και διέλυσε τις ανησυχίες για τη ρωσική ανάμειξη στη νίκη του Τραμπ στις εκλογές. Τώρα ο Μπάιντεν κατευθύνεται προς την πόλη για να δείξει πώς η κυβέρνησή του κράτησε τη γραμμή κατά της Μόσχας και διεύρυνε τις δυτικές άμυνες.

Πηγές: Guardian Associated Press, Reuters