Τζο Μπάιντεν: Τσάι και ακτιβισμός στο «μενού» της συνάντησης με τον βασιλιά Κάρολο

Τι κοινό έχει ένας Βρετανός βασιλιάς με τον γιο ενός πωλητή αυτοκινήτων από το Σκράντον της Πενσυλβάνια; Αρκετά, όπως αποδεικνύεται. Όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν φτάσει στο κάστρο του Ουίνδσορ τη Δευτέρα, θα ανανεώσει μια γνωριμία με τον βασιλιά Κάρολο Γ', η οποία εκτείνεται δεκαετίες πίσω.

Ο Μπάιντεν αποφάσισε να σταματήσει στη Βρετανία στο δρόμο του για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ αυτής της εβδομάδας στη Λιθουανία για να πραγματοποιήσει μια πρώτη συνάντηση με τον Κάρολο από τότε που ανέβηκε στο θρόνο, παράλληλα με τις συνομιλίες με τον πρωθυπουργό Ρίσι Σουνάκ στην Ντάουνινγκ Στριτ. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έδωσε το παρών στη στέψη του βασιλιά τον Μάιο, με τις ΗΠΑ να εκπροσωπούνται από την πρώτη Κυρία Τζιλ Μπάιντεν. Επίσης επέλεξε να μην επισκεφθεί τη Μεγάλη Βρετανία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία τον Απρίλιο.

Ο Μπάιντεν και ο Κάρολος προέρχονται από πολύ διαφορετικά υπόβαθρα, αλλά είναι παρόμοιας γενιάς -ο βασιλιάς είναι έξι χρόνια νεότερος από τον Μπάιντεν- και μοιράζονται μια ισχυρή δέσμευση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς και μια βαθιά αγάπη για την Ιρλανδία και τον ιρλανδικό πολιτισμό.

Επίσης ίσως έχουν μια κοινή ανησυχία για τους δύστροπους γιους, ένα θέμα που ίσως καλύτερα να αποφευχθεί όταν πιούν τσάι στο κάστρο. «Γνωρίζονται καλά, θα είναι χαλαροί μεταξύ τους», είπε ο Peter Ricketts, πρώην ανώτερος διπλωμάτης που διηύθυνε το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών από το 2006 έως το 2010. «Ξέρουν πώς να παίζουν το διπλωματικό παιχνίδι... χωρίς να κατονομάζουν προηγούμενους προέδρους των ΗΠΑ. Νομίζω ότι θα είναι μια πολύ φιλική, ζεστή, καλά μελετημένη συζήτηση».

Ο Μπάιντεν, ένας περήφανος Ιρλανδοαμερικανός, έχει ξεκαθαρίσει εδώ και καιρό ιδιωτικά ότι δεν είναι ο μεγαλύτερος θαυμαστής της αγγλικής μοναρχίας. Όμως, έχει πει στους συμμάχους, ότι σεβόταν την ηγεσία της βασίλισσας Ελισάβετ Β' και βρήκε κοινό έδαφος με τον Κάρολο σχετικά με την ανάγκη να καταπολεμηθεί επειγόντως η κλιματική αλλαγή.

Τα περιβαλλοντικά ζητήματα θα αποτελέσουν τη «ραχοκοκαλιά» της συνάντησης των δύο ανδρών στο Ουίνδσορ τη Δευτέρα. Ο Μπάιντεν και ο Κάρολος θα λάβουν κοινή ενημέρωση από τον Υπουργό Ενεργειακής Ασφάλειας της Βρετανίας, Γκραντ Σαπς και τον Ειδικό Προεδρικό Απεσταλμένο των ΗΠΑ για το κλίμα Τζον Κέρι σε μια υπερατλαντική προσπάθεια να «επιταχύνουν την ανάπτυξη τρισεκατομμυρίων δολαρίων» επενδύσεων για την κλιματική αλλαγή, είπε ο Κέρι στο BBC.

Και οι δύο αρχηγοί κρατών έχουν εμπειρία σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Ο Βασιλιάς Κάρολος υπερασπίστηκε τα «πράσινα θέματα πολύ πριν θεωρηθούν mainstream, και έχει χρησιμοποιήσει με συνέπεια την επιρροή του για να υπερασπιστεί το περιβάλλον. Ο Μπάιντεν προσπάθησε να επιβεβαιώσει τον ρόλο των ΗΠΑ στη μείωση των εκπομπών άνθρακα, προσχωρώντας ξανά στη Συμφωνία του Παρισιού μετά την ανάληψη των καθηκόντων του και την ψήφιση του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού - μία ένεση-ορόσημο 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε καθαρή ενέργεια και πράσινες βιομηχανίες.

Οι δύο άνδρες έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους σε πράσινες εκστρατείες στο παρελθόν, με τις τηλεοπτικές κάμερες να συλλαμβάνουν τον Μπάιντεν να λέει στον τότε πρίγκιπα στη σύνοδο κορυφής της COP26 για το κλίμα ότι «σε χρειαζόμαστε πολύ» στην παγκόσμια προσπάθεια για μείωση των εκπομπών.

Και οι δύο ηγέτες έχουν επίσης υπογραμμίσει προηγουμένως τη σημασία της συμμετοχής των ηγετών επιχειρήσεων στο θέμα, όπως τονίστηκε από την Πρωτοβουλία Βιώσιμων Αγορών του βασιλιά. Ως επικεφαλής της Κοινοπολιτείας, ο Κάρολος ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τις ευάλωτες στο κλίμα κράτη.

Αίσθηση ηρεμίας

Πέρα από τα περιβαλλοντικά ζητήματα, η σύνοδος κορυφής του Ουίνδσορ έχει σχεδιαστεί για να αποπνεύσει μία αίσθηση ηρεμίας και συνεργασίας μεταξύ των δύο παλιών συμμάχων μετά από ταραχώδη χρόνια στη βρετανική και αμερικανική πολιτική και πριν από την πιθανή ανατροπή των γενικών εκλογών και στις δύο χώρες το επόμενο έτος.

«[Ο Κάρολος] έχει μια αρκετά πλούσια ιστορία όσον αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε ένας πρώην βοηθός της βασιλικής οικογένειας, μιλώντας ανώνυμα. «Έχει γνωρίσει κάθε πρόεδρο από τον Νίξον. Έχει πολύ, πολύ ξεκάθαρες αναμνήσεις από την παραμονή του στον Λευκό Οίκο με την αδερφή του [Πριγκίπισσα Άννα] όταν ο Νίξον ήταν πρόεδρος και η εμπειρία του θα σας ενημερώσει απολύτως για το είδος των συνομιλιών που θέλει να κάνει».

Ένας άλλος εδραιωμένος δεσμός μεταξύ των δύο αρχηγών κρατών είναι η αφοσίωσή τους στη σχέση των αντίστοιχων χωρών τους με την Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία, η οποία είναι επίσης πιθανό να είναι στην ημερήσια διάταξη. Ένας Ιρλανδός πρώην διπλωμάτης είπε ότι ο βασιλιάς «διατήρησε ξεκάθαρα την κληρονομιά της μητέρας του, όσον αφορά την πολύ θετική επιρροή της στη βελτίωση των σχέσεων», και συμφώνησε ότι ο Κάρολος και ο Μπάιντεν «έχουν κοινό κοινό και πολύ εποικοδομητικό ενδιαφέρον για την Ιρλανδία.

Πρόσθεσαν ότι αυτό υπογραμμίστηκε από τη δέσμευση του Καρόλου με τους Ιρλανδούς ηγέτες την εποχή του θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ Β και ξανά κατά τη στέψη, και στην περίπτωση του Μπάιντεν με τις επισκέψεις του στο Μπέλφαστ και το Δουβλίνο για τον εορτασμό της 25ης επετείου της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής. Μια επίσκεψη στην Ιρλανδία αναμένεται ευρέως να συμπεριληφθεί στο ημερολόγιο του Καρόλου το επόμενο έτος.

Ενώ ο τόνος των αλληλεπιδράσεων μεταξύ της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και των πλησιέστερων γειτόνων του είχε «θερμανθεί» με την υπογραφή της συμφωνίας πλαισίου του Ουίνδσορ τον Φεβρουάριο, είπε ο ίδιος πρώην διπλωμάτης, οι δύο άνδρες είναι πιθανό να προβληματίζονται από τη συνεχιζόμενη απουσία κυβερνητικού στελέχους στο Μπέλφαστ.

Τουλάχιστον τόσο σημαντικό όσο αυτό που λένε στην πραγματικότητα οι δύο άνδρες θα είναι η οπτική της επίσκεψης. Ο Simon Fraser, όπως και ο Ricketts, πρώην επικεφαλής του Γραφείου Εξωτερικών, Κοινοπολιτείας και Ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου, σημείωσε: «Νομίζω ότι αυτό που πραγματικά αναζητάτε είναι η ατμόσφαιρα, η τελετή και η έκφραση στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο της σχέσης». Αυτό έχει μια πρόσθετη σημασία στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ αυτής της εβδομάδας, πρόσθεσε.

«Η Βρετανία είναι ο στενότερος σύμμαχος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, επομένως είναι μια πολύ φυσική αφορμή για να μιλήσουν λίγο για αυτό με προσεκτικά μη πολιτικούς, μη κομματικούς όρους», είπε. Ο Φρέιζερ συμφώνησε, προβλέποντας ότι το ζευγάρι θα συζητήσει για την Ουκρανία, ενώ ένας εν ενεργεία διπλωμάτης του Ηνωμένου Βασιλείου επεσήμανε: «Είναι και οι δύο ανώτατοι διοικητές και αρχηγοί κρατών και ο βασιλιάς ενδιαφέρεται πολύ πολύ για όλα τα πράγματα που σχετίζονται με την άμυνα»

Τα στενά συνδεδεμένα στρατηγικά τους συμφέροντα υποστηρίζονται από μια αίσθηση κοινής προοπτικής ως δύο ηγετών που κατέχουν εξέχουσα θέση στην παγκόσμια σκηνή για 40 ή περισσότερα χρόνια. Ο Κάρολος στα 74 του χρόνια, είναι πάνω από 30 χρόνια μεγαλύτερος από τον Σουνάκ, ο οποίος έγινε ο νεότερος πρωθυπουργός της Βρετανίας εδώ και περισσότερους από δύο αιώνες όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του πέρυσι.

«Έχουν δει τρομερές πολλές αλλαγές», είπε ο Ιρλανδός πρώην διπλωμάτης που αναφέρθηκε παραπάνω. «Υπάρχει τρομερή πολλή εμπειρία και σοφία να αξιοποιηθεί. Και οι δύο έχουν δει πολλά στην πολιτική τους ζωή —ιδίως όταν τους συγκρίνεις με τους ανθρώπους στην κυβέρνηση στο Λονδίνο».