ΝΑΤΟ: Συμφωνία χωρίς χρονοδιάγραμμα για την Ουκρανία – Απών από το δείπνο ο Μπάιντεν
Οι ηγέτες των κρατών μελών του ΝΑΤΟ συμφώνησαν στη σύνοδο κορυφής στο Βίλνιους ότι το μέλλον της Ουκρανίας βρίσκεται εντός της Συμμαχίας, ωστόσο δεν δόθηκε στο Κίεβο πρόσκληση ή χρονοδιάγραμμα για ένταξη στο ΝΑΤΟ, κάτι που η Ουκρανία επιδίωκε.
Παράλληλα, το ΝΑΤΟ ήρε την υποχρέωση η Ουκρανία να ακολουθήσει το Ενταξιακό Σχέδιο Δράσης (MAP) αφαιρώντας ουσιαστικά ένα εμπόδιο στον δρόμο του Κιέβου για να ενταχθεί στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
«Το μέλλον της Ουκρανίας βρίσκεται στο ΝΑΤΟ», ανέφερε διακήρυξη στην οποία συμφώνησαν σήμερα οι ηγέτες των κρατών μελών, προσθέτοντας ότι η ευρωατλαντική ολοκλήρωση του Κιέβου έχει ξεπεράσει την ανάγκη για το Ενταξιακό Σχέδιο Δράσης.
«Θα είμαστε σε θέση να απευθύνουμε πρόσκληση στην Ουκρανία για ένταξη στη Συμμαχία όταν συμφωνήσουν οι σύμμαχοι και εκπληρωθούν οι όροι», ανέφερε ανακοίνωση.
Αν και οι ηγέτες δεν διευκρίνισαν τους όρους που πρέπει να εκπληρώσει η Ουκρανία, τόνισαν ότι η Συμμαχία θα βοηθήσει το Κίεβο να σημειώσει πρόοδο στη στρατιωτική διαλειτουργικότητα καθώς και σε πρόσθετες μεταρρυθμίσεις στους κλάδους της δημοκρατίας και της ασφάλειας.
«Καταστήσαμε σαφές ότι θα προσκαλέσουμε την Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ όταν συμφωνήσουν οι Σύμμαχοι και όταν εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις», είπε σε συνέντευξη Τύπου ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιούμε τη λέξη "πρόσκληση"», τόνισε, όταν ρωτήθηκε για την έντονη δυσαρέσκεια που εξέφρασε λίγες ώρες νωρίτερα ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι για τη στάση της Συμμαχίας. «Φαίνεται ότι δεν υπάρχει καμία βούληση ούτε να προσκληθεί η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, ούτε να γίνει μέλος της Συμμαχίας», τόνισε νωρίτερα ο Ζελένσκι, σε ένα tweet με επιθετικό τόνο, θεωρώντας «παράλογο» ότι δεν έχει δοθεί στη χώρα του χρονοδιάγραμμα ένταξης.
Μετά τη διακήρυξη του ΝΑΤΟ, από το Βίλνιους όπου έφτασε για τη σύνοδο κορυφής ο Ζελένσκι δήλωσε πως το «ΝΑΤΟ θα κάνει την Ουκρανία ασφαλέστερη και η Ουκρανία θα κάνει το ΝΑΤΟ ισχυρότερο».
Ο Στόλτενμπεργκ ανέφερε επίσης ότι οι Σύμμαχοι δεσμεύτηκαν επίσης να επενδύουν κάθε χρόνο «τουλάχιστον 2%» του ΑΕΠ τους σε στρατιωτικές δαπάνες.
«Έντεκα σύμμαχοι έχουν φτάσει ή ξεπεράσει αυτό το όριο. Αναμένουμε ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί σημαντικά το επόμενο έτος».
Το ΝΑΤΟ έχει πλέον 31 μέλη μετά την ένταξη της Φινλανδίας την άνοιξη του 2023.
Απών από το δείπνο ο Μπάιντεν που συναντήθηκε με τον Ερντογάν
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ευχαρίστησε σήμερα τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για το «θάρρος» που επέδειξε, όταν εγκατέλειψε την εναντίωσή του στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Στη συνάντηση που είχαν οι δύο ηγέτες στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, ο Μπάιντεν χαιρέτισε τη θετική κατάληξη μιας σημαντικής διπλωματικής προσπάθειας, στόχος της οποίας ήταν να σταματήσει ο Ερντογάν να μπλοκάρει την υποψηφιότητα της Σουηδίας.
«Σας ευχαριστώ για τη διπλωματία σας και το θάρρος σας. Και σας ευχαριστώ για την ηγεσία σας», είπε ο Μπάιντεν απευθυνόμενος στον Ερντογάν. Ο Μπάιντεν είχε μιλήσει τηλεφωνικά με τον Ερντογάν και την Κυριακή επί μία ώρα, ενώ βρισκόταν μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος που τον μετέφερε στην Ευρώπη, σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο και να αποφευχθεί μια αποτυχία της συνόδου στο Βίλνιους.
Ο Τούρκος πρόεδρος ευχήθηκε "καλή τύχη" στον Μπάιντεν ενόψει των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ Αφού χάρισε στον Τζον Μπάιντεν μια διπλωματική νίκη, διευκολύνοντας την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ευχήθηκε στον Αμερικανό ομόλογό του «καλή τύχη» ενόψει της προεκλογικής εκστρατείας του για τις προεδρικές του 2024.
«Τώρα προετοιμάζεστε για τις επερχόμενες εκλογές», είπε ο Ερντογάν στη συνάντηση που είχε με τον Μπάιντεν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία. «Και, με τις επικείμενες εκλογές, θέλω να αδράξω αυτήν την ευκαιρία για να σας ευχηθώ καλή τύχη», πρόσθεσε. Γελώντας, ο Μπάιντεν απάντησε: «Ευχαριστώ... Ανυπομονώ να συναντηθώ μαζί σας τα επόμενα πέντε χρόνια». Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί πως ο Αμερικανός πρόεδρος αποχαιρέτησε νωρίτερα τους ηγέτες των χωρών μελών του ΝΑΤΟ καθώς δεν έδωσε το «παρών» στο καθιερωμένο δείπνο. Αυτό, ενδεχομένως, να σημαίνει ότι οι περισσότερες εκκρεμότητες για το θέμα έχουν λυθεί ενώ ο Μπάιντεν έχει μια τελευταία εκκρεμότητα στο Βίλνιους, τη συνάντηση με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντομίρ Ζελένσκι.
Η άφιξη Μητσοτάκη στο δείπνο και η πρώτη παρέμβαση στη Σύνοδο
Αντίθετα με τον Τζο Μπάιντεν, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, έδωσε κανονικά το «παρών» στο επίσημο δείπνο. Ο κ. Μητσοτάκης έφτασε στο Προεδρικό Μέγαρο της Λιθουανίας συνοδευόμενος από τη σύζυγό του, Μαρέβα Γκραμπόφσκι. Ακολούθησαν οι καθιερωμένες χειραψίες και φωτογραφίες, ενώ ενδιαφέρον είχε η τοποθέτηση που έκανε νωρίτερα στη Σύνοδο ο πρωθυπουργός.
Στην παρέμβασή του στην πρώτη συνεδρία της Ολομέλειας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτισε την διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι έκανε ειδική αναφορά στο Μεταναστευτικό, το οποίο, όπως είπε, είναι πρόκληση πολιτική και γεωπολιτική για το ΝΑΤΟ, καθώς αφορά στις σχέσεις των χωρών της Συμμαχίας με τη Νότια Γειτονία.
Αναφερόμενος στην Ουκρανία, τόνισε ότι η Συμμαχία έχει κάνει πολλά και ότι το Ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ αντανακλά τον κοινό τόπο των χωρών-μελών της Συμμαχίας. Ο Πρωθυπουργός επέστησε την προσοχή στις εντάσεις στα Δυτικά Βαλκάνια, υπογραμμίζοντας ότι μπορεί να είναι ακόμη μια πρόκληση για τη σταθερότητα του ΝΑΤΟ.